Welkom!
Voor en door elkaar!
Hier vind je lesmateriaal voor Leren leren in het Gespecialiseerd Onderwijs (GO).
Het doelgroepenmodel is het uitgangspunt bij de opzet van Wikiwijs Leren leren gesorteerd op leerroute, leerlijn en uitstroombestemming.
Speciaal onderwijs
Voortgezet Speciaal Onderwijs
Taakaanpak en werkhouding
Een taak uitvoeren; doorzetten; taak opnieuw uitvoeren als die niet goed is uitgevoerd; instructies opvolgen; (zorgvuldig) omgaan met materialen; bedenkt (meerdere) oplossingen; taken afmaken als hij/zij ze niet leuk vindt; aangeven hoe omgaan met werkdruk.
PO/SBO/SO
Leerlijn lerenleren PO/SBO/SO: 1. Taakaanpak
Direct in te zetten
Bovenbouw:
Hulpmiddelen
SO-ZML
Leerlijn lerenleren SO-ZML
Werkhouding: Aan de regels houden; verantwoordelijkheid
Taakaanpak: instructie opvolgen; werken volgens een stappenplan
Direct in te zetten
Bovenbouw:
Professionaliseringsmateriaal
School aan zet: opbrengstgericht werken aan lerenleren: informatie, tips en werkvormen
Planning en organisatie
Het maken van een stappenplan; flexibel opstellen bij (regelmatige) wisseling van taken; inschatten hoeveel taken in een bepaalde tijd gedaan kunnen worden (tijdplanning); weten welke materialen nodig zijn voor een bepaalde taak.
SO-ZML
Leerlijn lerenleren SO-ZML
- Plannen/organiseren: voorbereiden; omgaan met tijd
Direct in te zetten
Bovenbouw:
Hulpmiddelen
Dagritmekaarten (prowise.com)
Flexibiliteit
Uitgestelde aandacht; om hulp vragen; kennen en volgen van vaste regels bij het hulp vragen; anderen helpen.
PO/SBO/SO
Direct te gebruiken
SO-ZML
Direct in te zetten
Zelfstandigheid
Zelfstandig (door)werken aan een of meerdere taken achter elkaar; afspraken maken over een taakverdeling.
PO/SBO/SO
Leerlijn lerenleren PO/SBO 3. Zelfstandig (door)werken
Direct in te zetten
Hulpmiddelen
SO-ZML
Leerlijn lerenleren SO-ZML: Taakaanpak: oplossingsgericht werken; zelfstandig werken
Direct in te zetten
VSO
leerlijn voorbereiding op dagbesteding en arbeid
Direct in te zetten
- Wij zoeken nog lesmateriaal
Hulpmiddelen
- Methode Zie Zo voor het VSO leerroute 2 t/m 4. Het doel van het programma is het zelfstandig leren uitvoeren van dagelijkse vaardigheden. Het materiaal bestaat uit een algemene handleiding en acht themaboekjes: huidverzorging, haarverzorging, mondverzorging, toilet hygiëne, verzorging van kleding, verzorging bij ziekte en eerste hulp bij ongelukken.
Samenwerking
Samen spelen; langere tijd samenwerken; overleggen; beurt geven en nemen.
PO/SBO/SO
Leerlijn lerenleren PO/SBO 4. Samenwerken
Direct in te zetten
SO-ZML
Leerlijn lerenleren SO-ZML: Werkhouding: Samenwerken
Direct in te zetten
Reflectie
Ontvangen en geven van kritiek/feedback; omgaan met eigen fouten door dit te bespreken; reflecteren op resultaat en op proces; aangeven waar hij/zij goed/minder goed in is; achteraf controleren of de taak aan de (kwalitatieve) eisen voldoet.
PO/SBO/SO
Leerlijn lerenleren PO/SBO: 5. Reflectie op werk
Direct in te zetten
SO-ZML
Direct in te zetten
- Deze kaartjes kun je inzetten om kwaliteiten met de leerlingen te bespreken. Laat de leerling zelf hun goede en minder goede kwaliteit(en) kiezen. Bespreek aan welke kwaliteit de leerling wil werken en hoe hij dat wil doen.
Stage VSO
Direct te gebruiken
-
Acht gesproken Fotoverhalen ontwikkeld door de CED-groep bij het boek Homerus: De acht verhalen zijn: ervaringen delen, ethisch en integer hndelen, materialen, middelen en gereedschappen, gevoelens delen, omgaan met veranderingen, opkomen voor jezelf, respectvol en vernatwoordelijk omgaan met anderen, espectvol en vernatwoordelijk omgaan met anderen 'sorry' zeggen
- Transitieformulier
- Voorbeeld stageboekje Praktijkonderwijs Zutphen
Hulpmiddelen
-
VSO-PrO Informatie over het aansluiten op de arbeidsmarkt en de arbeidstoeleiding te optimaliseren. Er worden in ieder arbeidsmarktregio coördinatoren aangesteld om het pro en vso te vertegenwoordigen. Deze coördinator zet zich namens de pro en vso scholen in om de arbeidstoeleiding in de arbeidsmarktregio zo te optimaliseren dat geen jongere meer tussen wal en schip valt.
-
Lijst van kaartensets die je kunt inzetten om arbeidsvaardigheden te ontwikkelen en te verbeteren.
-
Onder het label ‘Scholing Voor Arbeid’ (SVA) biedt KPC Groep het Voortgezet Speciaal Onderwijs en het Praktijkonderwijs ondersteuning op het gebied van branchegerichte opleidingen.
-
Stage als leer- en werkomgeving (SLO) Publicatie gericht om scholen te ondersteunen bij de inhoudelijke en onderwijskundige vormgeving en ontwikkeling van stages in het arbeidsmarktgerichte profiel.
-
Borislijn en Boris praktijkloket Boris is een aanpak die jongeren uit het VSO en PrO helpt om een stage en/of arbeidsplek te vinden. Een school die met deze 'Boris Aanpak' werkt krijgt nuttige instrumenten om leerlingen daarbij te helpen.
-
Arbeidstoeleiding praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs Deze kwaliteitskaart geeft een beeld van de arbeidstoeleiding in het praktijkonderwijs (pro) en voortgezet speciaal onderwijs (vso).
-
Zedemo Ontwikkelaar en producent van trainingsmaterialen voor arbeidstoeleiding: motorische-, arbeidsvaardigheden en goed werknemerschap
Begeleide interne stage (BIS)
Omschrijving
Doel van stage; inzicht in eigen competenties; wie ben ik? wat kan ik?; wat wil ik?; trainen arbeidsvaardigheden; verkennen mogelijkheden toekomstig werk; beeld van eigen mogelijkheden; persoonlijke verzorging; gezonde voeding; de route naar stage met fiets en/of OV; EHBO.
Leerlijn Voorbereiding op Dagbesteding en Arbeid
Direct in te zetten
Deze bestaat uit twee onderdelen, een werkschrift en een handboek voor PrO en VSO
- Deze kaartjes kun je inzetten om kwaliteiten met de leerlingen te bespreken. Laat de leerling zelf hun goede en minder goede kwaliteit(en) kiezen. Bespreek aan welke kwaliteit de leerling wil werken en hoe hij dat wil doen.
- Voorbeelden Competentielijsten
- Competentielijst en inhoudelijke handleiding De Onderwijsspecialisten
- KBB competentielijst
- competentiekaarten gebruikt door Anneflokstraschool te Zutphen.
- promotie competentiekaarten
Hulpmiddelen
Profesionaliseringsmateriaal
Kijk verder
Begeleide externe stage (BES)
Omschrijving
Leren competenties in te zetten; omgaan met verschillen in begeleiding; omgaan met collega’s; inzicht in eigen arbeidsvaardigheden; opvolgen procedures en instructies; werken met (gevaarlijke) materialen en gereedschappen; afspraken nakomen; solliciteren.
Leerlijn Voorbereiding op Dagbesteding en Arbeid
Direct in te zetten
- aftekenlijst arbeidsvaardigheden
- aftekenlijst basisvaardigheden
- aftekenlijst extra werkvaardigheden
Hulpmiddelen
Kijk verder
Zelfstandige externe stage (ZES)
Omschrijving
Competenties toepassen; regels en procedures kennen en opvolgen; zelfstandig langere tijd aan het werk zijn; aandacht voor werktempo en nauwkeurigheid; klantgericht werken; (online) pesten op het stage/werk; kennis van gevaarlijke stoffen/symbolen.
Leerlijn Voorbereiding op Dagbesteding en Arbeid
Direct in te zetten
- Uitstroom arbeid: een voorbeeld hoe je attitudes kunt evalueren
Wet- en regelgeving:
- Steffie: Wilsonbekwaamheid Uitlegwat je allemaal moet weten om een beslissing goed te nemen en waarom je soms een keuze niet zelf mag maken.
- Steffie: Wet zorg en dwang Uitleg voor wie de Wet zorg en dwang is en wat de rechten zijn.
- Steffie: Uitleg zorgverzekering Uitleg over de basisverzekering, een eigen risico en een eigen bijdrage zijn en wanneer je zorgtoeslag kan krijgen.
- Steffie: UVW en werkmap Uitleg wat je moet doen als je werkloos wordt; hoe je een WW-uitkering aanvraagt bij het UWV. En wat het UWV van je verlangt als je werkloos bent geworden.
- Steffie: Eenvoudig bankieren Uitleg hoe je kan bankieren via jouw computer en smartphone of tablet. Je kunt oefenen met het betalen met jouw bankpas. Ook eer je hoe je de Rabo Scanner moet gebruiken.
- Steffie: IBAN Uitleg wat IBAN is, hoe het werkt en handige tips.
- Steffie: Mijn overheid Uitleg hoe je post van de overheid in jouw Berichtenbox van MijnOverheid kan ontvangen.
- Steffie: DigiD Uitleg wat DigiD is, hoe je DigiD kunt aanvragen en hoe je het kunt gebruiken. Ook kun je oefenen met aanvragen.
- Steffie: OV chipkaart Uitleg wat de OV-chipkaart is, waar je hem kan kopen, hoe je hem moet opladen en hoe je ermee moet reizen. Je kunt oefenen met het opladen bij de automaat en met het in- en uitchecken.
- Steffie: Verzekeringen Uitleg over verzekeringen. Waarom er verzekeringen zijn en wat voor soort verzekeringen er bestaan en waar je op moet letten als je een verzekering kiest.
- Steffie: Zorgtoeslag Uitleg wat toeslagen zijn en wat je nodig hebt om een toeslag aan te vragen en hulp het berekenen van jouw inkomen zodat je niet teveel en niet te weinig toeslag krijgt.
- Steffie: Schuldhulpverlening Uitleg wat schuldhulpverlening is.
-
Hulpmiddelen
Methode werken aan: Module 3 Uitstroom naar werk
Professionaliseringsmateriaal
- Het Participatiewiel is een leidraad voor integrale participatiebevordering. Professionals en beleidsmakers kunnen met behulp van het wiel werken vanuit wat mensen belangrijk vinden en wat hun doelen zijn, in plaats van te redeneren vanuit wetten en regels. bv. Zorginstelling Heliomare heeft het participatiewiel ingezet als denkraam om jongeren te ondersteunen
Kijk verder
Leerlijnen
Download de leerlijnen voor het (V)SO.
Over ons
Andere themapagina's
Als community Gespecialiseerd Onderwijs verzamelen we open lesmateriaal en bundelen we onze vondsten op themapagina's.
Tot zover hebben we de onderstaande themapagina's ontwikkeld:
Onze uitgangspunten
Bij het maken van de themapagina's hebben we rekening gehouden met een aantal uitgangspunten:
- criteria die we hanteren om te bepalen of iets goed open lesmateriaal is of niet.
- het Landelijk doelgroepenmodel. Iedere wikiwijs is ingericht op thema, leerlijn en uitstroombestemming.
- het implementeren van open leermateriaal in de organisatie.
Lees meer over onze uitgangspunten
Beheerder van deze pagina
Samen met een team leraren onderhouden wij de (V)SO themapagina's.
De beheerder van deze themapagina is Anja van den Berg.
Heb je een vraag? Neem gerust contact met me op via LinkedIn.
Neem contact op