Leermateriaal voor 'Leren leren' in het GO

Leermateriaal voor 'Leren leren' in het GO

Welkom!

Voor en door elkaar!

Hier vind je lesmateriaal voor Leren leren in het Gespecialiseerd Onderwijs (GO).

Het doelgroepenmodel is het uitgangspunt bij de opzet van Wikiwijs Leren leren gesorteerd op leerroute, leerlijn en uitstroombestemming.

 

Speciaal onderwijs

Taakaanpak en werkhouding

Planning en organisatie

Flexibiliteit

Zelfstandigheid

Samenwerking

Reflectie

 

Voortgezet Speciaal Onderwijs

Begeleide interne stage

Begeleide interne stage   

begeleide externe stage

Begeleide externe stage

zelfstandig externe stage

​Zelfstandig externe stage

 

 

   

 

     

                                             

               

Taakaanpak en werkhouding

Een taak uitvoeren; doorzetten; taak opnieuw uitvoeren als die niet goed is uitgevoerd; instructies opvolgen; (zorgvuldig) omgaan met materialen; bedenkt (meerdere) oplossingen; taken afmaken als hij/zij ze niet leuk vindt; aangeven hoe omgaan met werkdruk.

PO/SBO/SO

Leerlijn lerenleren PO/SBO/SO: 1. Taakaanpak

Direct in te zetten

Bovenbouw:

Hulpmiddelen

  • Met  het Stop-denk-doe-spel  leren leerlingen om op een respectvolle manier met elkaar om te gaan. Dit pakket bevat een bordspel en een kwartetspel. Kosten € 52,50.  
  • Taakspel in de klas is een groepsgerichte aanpak waardoor leerlingen zich beter aan klassenregels houden. Met een aantal kleine aanpassingen kunnen scholen in het speciaal basisonderwijs en het speciaal onderwijs kunnen Taakspel spelen. Er is een aanvullende overzichtelijke handleiding met aanpassingen voor het speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs beschikbaar. Kosten €146,50. Er is ook een taakspel voor kleuters

SO-ZML

Leerlijn lerenleren SO-ZML
Werkhouding: Aan de regels houden; verantwoordelijkheid
Taakaanpak: instructie opvolgen; werken volgens een stappenplan

Direct in te zetten

Bovenbouw:

Professionaliseringsmateriaal

School aan zet: opbrengstgericht werken aan lerenleren: informatie, tips en werkvormen

Planning en organisatie

Het maken van een stappenplan; flexibel opstellen bij (regelmatige) wisseling van taken; inschatten hoeveel taken in een bepaalde tijd gedaan kunnen worden (tijdplanning); weten welke materialen nodig zijn voor een bepaalde taak.

SO-ZML

Leerlijn lerenleren SO-ZML

  • Plannen/organiseren: voorbereiden; omgaan met tijd

Direct in te zetten

Bovenbouw:

 

 

Flexibiliteit

Uitgestelde aandacht; om hulp vragen; kennen en volgen van vaste regels bij het hulp vragen; anderen helpen.

PO/SBO/SO

Direct te gebruiken

  • Voorbeeld: Probeer er drie voordat je de leraar om hulp vraagt.
  • Voorbeelden voor het aanleren van uitgestelde aandacht

SO-ZML

Direct in te zetten

Zelfstandigheid

Zelfstandig (door)werken aan een of meerdere taken achter elkaar; afspraken maken over een taakverdeling.

PO/SBO/SO

Leerlijn lerenleren PO/SBO 3. Zelfstandig (door)werken

Direct in te zetten

Hulpmiddelen

SO-ZML

Leerlijn lerenleren SO-ZML: Taakaanpak: oplossingsgericht werken; zelfstandig werken

Direct in te zetten

Hulpmiddelen

  • Methode Zie Zo voor het SO leerroute 2 t/m 4. Het doel van het programma is het zelfstandig leren uitvoeren van dagelijkse vaardigheden. Het materiaal bestaat uit een algemene handleiding en acht themaboekjes: huidverzorging, haarverzorging, mondverzorging, toilet hygiëne, verzorging van kleding, verzorging bij ziekte en eerste hulp bij ongelukken.

 

Samenwerking

Samen spelen; langere tijd samenwerken; overleggen; beurt geven en nemen.​​​​​

PO/SBO/SO

Leerlijn lerenleren PO/SBO 4. Samenwerken

Direct in te zetten

SO-ZML

Leerlijn lerenleren SO-ZML: Werkhouding: Samenwerken

Direct in te zetten

Professionaliseringsmateriaal

  • SLO:  Samenwerken Achtergrondinformatie en leerlijn Samenwerken.
  • Leraar 24: Cooperatief leren en met en elkaar Samenwerken is een belangrijke vaardigheid om goed te kunnen functioneren in de samenleving. Met coöperatief leren kunnen leerlingen deze vaardigheid in de praktijk oefenen.

Reflectie

Ontvangen en geven van kritiek/feedback; omgaan met eigen fouten door dit te bespreken; reflecteren op resultaat en op proces; aangeven waar hij/zij goed/minder goed in is; achteraf controleren of de taak aan de (kwalitatieve) eisen voldoet.

PO/SBO/SO

Leerlijn lerenleren PO/SBO: 5. Reflectie op werk

Direct in te zetten

SO-ZML

  • Leerlijn lerenleren SO-ZML: Reflectie/terugkoppeling: reflectie op eindproduct; reflectie                                             op werkwijze

Direct in te zetten

  • Deze kaartjes kun je inzetten om kwaliteiten met de leerlingen te bespreken. Laat de leerling zelf hun goede en minder goede kwaliteit(en) kiezen. Bespreek aan welke kwaliteit de leerling wil werken en hoe hij dat wil doen.

Stage VSO

Direct te gebruiken

  • Acht gesproken Fotoverhalen ontwikkeld door de CED-groep bij het boek Homerus: De acht verhalen zijn: ervaringen delen, ethisch en integer hndelen, materialen, middelen en gereedschappen, gevoelens delen, omgaan met veranderingen, opkomen voor jezelf, respectvol en vernatwoordelijk omgaan met anderen, espectvol en vernatwoordelijk omgaan met anderen 'sorry' zeggen
  • Voorbeeld stageboekje Praktijkonderwijs Zutphen

Hulpmiddelen

  • VSO-PrO  Informatie over het aansluiten op de arbeidsmarkt en de arbeidstoeleiding te optimaliseren. Er worden in ieder arbeidsmarktregio coördinatoren aangesteld om het pro en vso te vertegenwoordigen. Deze coördinator zet zich namens de pro en vso scholen in om de arbeidstoeleiding in de arbeidsmarktregio zo te optimaliseren dat geen jongere meer tussen wal en schip valt.
  • Lijst van kaartensets die je kunt inzetten om arbeidsvaardigheden te ontwikkelen en te verbeteren.
  • Onder het label ‘Scholing Voor Arbeid’ (SVA) biedt KPC Groep het Voortgezet Speciaal Onderwijs en het Praktijkonderwijs ondersteuning op het gebied van branchegerichte opleidingen.
  • Stage als leer- en werkomgeving (SLO) Publicatie gericht om scholen te ondersteunen bij de inhoudelijke en onderwijskundige vormgeving en ontwikkeling van stages in het arbeidsmarktgerichte profiel.
  • Borislijn en Boris praktijkloket Boris is een aanpak die jongeren uit het VSO en PrO helpt om een stage en/of arbeidsplek te vinden. Een school die met deze 'Boris Aanpak' werkt krijgt nuttige instrumenten om leerlingen daarbij te helpen.
  • Arbeidstoeleiding praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs Deze kwaliteitskaart geeft een beeld van de arbeidstoeleiding in het praktijkonderwijs (pro) en voortgezet speciaal onderwijs (vso).
  • Zedemo Ontwikkelaar en producent van trainingsmaterialen voor arbeidstoeleiding: motorische-, arbeidsvaardigheden en goed werknemerschap

Begeleide interne stage (BIS)

Omschrijving

Doel van stage; inzicht in eigen competenties; wie ben ik? wat kan ik?; wat wil ik?; trainen arbeidsvaardigheden; verkennen mogelijkheden toekomstig werk; beeld van eigen mogelijkheden; persoonlijke verzorging; gezonde voeding; de route naar stage met fiets en/of OV; EHBO.

Leerlijn Voorbereiding op Dagbesteding en Arbeid

Direct in te zetten

        Deze bestaat uit twee onderdelen, een werkschrift en een handboek voor PrO en VSO
  • Deze kaartjes kun je inzetten om kwaliteiten met de leerlingen te bespreken. Laat de leerling zelf hun goede en minder goede kwaliteit(en) kiezen. Bespreek aan welke kwaliteit de leerling wil werken en hoe hij dat wil doen.
  • LessonUp: Samenwerken 10 werkvormen. Ook geschikt voor het VSO
  • Voorbeelden Competentielijsten
       - Competentielijst en inhoudelijke handleiding De Onderwijsspecialisten
       - competentiekaarten gebruikt door Anneflokstraschool te Zutphen.
Hulpmiddelen
Profesionaliseringsmateriaal

Kijk verder

Begeleide externe stage (BES)

Omschrijving

Leren competenties in te zetten; omgaan met verschillen in begeleiding; omgaan met collega’s; inzicht in eigen arbeidsvaardigheden; opvolgen procedures en instructies; werken met (gevaarlijke) materialen en gereedschappen; afspraken nakomen; solliciteren.

Leerlijn Voorbereiding op Dagbesteding en Arbeid

Direct in te zetten

      - aftekenlijst arbeidsvaardigheden

      - aftekenlijst basisvaardigheden

       - aftekenlijst extra werkvaardigheden

Hulpmiddelen

Kijk verder

Zelfstandige externe stage (ZES)

Omschrijving

Competenties toepassen; regels en procedures kennen en opvolgen; zelfstandig langere tijd aan het werk zijn; aandacht voor werktempo en nauwkeurigheid; klantgericht werken; (online) pesten op het stage/werk; kennis van gevaarlijke stoffen/symbolen.

Leerlijn Voorbereiding op Dagbesteding en Arbeid

Direct in te zetten

  • Uitstroom arbeid: een voorbeeld hoe je attitudes kunt evalueren

Wet- en regelgeving:

  • Steffie: Wilsonbekwaamheid Uitlegwat je allemaal moet weten om een beslissing goed te nemen en waarom je soms een keuze niet zelf mag maken.
  • Steffie: Wet zorg en dwang Uitleg voor wie de Wet zorg en dwang is en wat de rechten zijn.
  • Steffie: Uitleg zorgverzekering Uitleg over de basisverzekering, een eigen risico en een eigen bijdrage zijn en wanneer je zorgtoeslag kan krijgen.
  • Steffie: UVW en werkmap Uitleg wat je moet doen als je werkloos wordt; hoe je een WW-uitkering aanvraagt bij het UWV. En wat het UWV van je verlangt als je werkloos bent geworden.
  • Steffie: Eenvoudig bankieren Uitleg hoe je kan bankieren via jouw computer en smartphone of tablet. Je kunt oefenen met het betalen met jouw bankpas. Ook eer je hoe je de Rabo Scanner moet gebruiken.
  • Steffie: IBAN Uitleg wat IBAN is, hoe het werkt en handige tips.
  • Steffie: Mijn overheid Uitleg hoe je post van de overheid in jouw Berichtenbox van MijnOverheid kan ontvangen.
  • Steffie: DigiD Uitleg wat DigiD is, hoe je DigiD kunt aanvragen en hoe je het kunt gebruiken. Ook kun je oefenen met aanvragen.
  • Steffie: OV chipkaart Uitleg wat de OV-chipkaart is, waar je hem kan kopen, hoe je hem moet opladen en hoe je ermee moet reizen. Je kunt oefenen met het opladen bij de automaat en met het in- en uitchecken.
  • Steffie: Verzekeringen Uitleg over verzekeringen. Waarom er verzekeringen zijn en wat voor soort verzekeringen er bestaan en waar je op moet letten als je een verzekering kiest.
  • Steffie: Zorgtoeslag Uitleg wat toeslagen zijn en wat je nodig hebt om een toeslag aan te vragen en hulp het berekenen van jouw inkomen zodat je niet teveel en niet te weinig toeslag krijgt.
  • Steffie: Schuldhulpverlening Uitleg wat schuldhulpverlening is.
  •  

Hulpmiddelen

Methode werken aan: Module 3 Uitstroom naar werk

Professionaliseringsmateriaal

  • Het Participatiewiel is een leidraad voor integrale participatiebevordering. Professionals en beleidsmakers kunnen met behulp van het wiel werken vanuit wat mensen belangrijk vinden en wat hun doelen zijn, in plaats van te redeneren vanuit wetten en regels. bv. Zorginstelling Heliomare heeft het participatiewiel ingezet als denkraam om jongeren te ondersteunen

Kijk verder

Leerlijnen

Download de leerlijnen voor het (V)SO.

Over ons

Andere themapagina's

Als community Gespecialiseerd Onderwijs verzamelen we open lesmateriaal en bundelen we onze vondsten op themapagina's.

Tot zover hebben we de onderstaande themapagina's ontwikkeld:

Ernstig meervoudig beperkte leerlingen
Sociaal emotionele ontwikkeling
Leren leren
Digitale geletterdheid
Praktijkvakken
Leerroute 2/3 SO
Leerroute 2/3 VSO
Leerroute 4/5 SO
Leerroute 4/5 VSO
Leerroute 6/7 SO
Leerroute 6/7 VSO

Onze uitgangspunten

Bij het maken van de themapagina's hebben we rekening gehouden met een aantal uitgangspunten:

  • criteria die we hanteren om te bepalen of iets goed open lesmateriaal is of niet.
  • het Landelijk doelgroepenmodel. Iedere wikiwijs is ingericht op thema, leerlijn en uitstroombestemming.
  • het implementeren van open leermateriaal in de organisatie.

Lees meer over onze uitgangspunten

Beheerder van deze pagina

Samen met een team leraren onderhouden wij de (V)SO themapagina's.

De beheerder van deze themapagina is Anja van den Berg.

Anja van den BergHeb je een vraag? Neem gerust contact met me op via LinkedIn.

Neem contact op

  • Het arrangement Leermateriaal voor 'Leren leren' in het GO is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Laatst gewijzigd
    2024-09-24 17:06:19
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Hier kun je leermateriaal vinden over Leren Leren voor het gespecialiseerd Onderwijs (GO) Het leermateriaal is gesorteerd op thema, leerlijn en uitstroombestemming
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    arbeid, gespecialiseerd onderwijs, lerenleren, plannen en organiseren, reflectie, samenwerking, taakaanpak en werkhouding, zelfstandigheid
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.