Keuzedeel Cultuurtechniek
Wat gaan we doen?
Lesprogramma
| Lesprogramma TL42X Cultuurtechniek |
| Periode 4 2020/2021 |
|
| 12-05-2021 |
Les 1 |
Introductie |
| 19-05-2021 |
Les 2 |
Materiaal en materieel |
| 26-05-2021 |
Les 3 |
Veilig werken |
| 02-06-2021 |
Les 4 |
Inmeten en uitzetten, Kabels en leidingen |
| 09-06-2021 |
Les 5 |
Cultuurtechnisch werk in de openbare ruimte |
| 16-06-2021 |
Les 6 |
Grondbewerking en grondverzet |
| 23-06-2021 |
Les 7 |
Eenvoudige verhardingswerkzaamheden |
| 30-06-2021 |
|
Examens |
Les 1: Introductie
“Communicatie houdt op waar luisteren eindigt.”
Communiatie omschrijven we als volgt
Een proces waarbij iemand (zender) informatie overdraagt aan een ander (ontvanger)
Een communicatieproces heeft dus altijd een zender én een ontvanger
Doel van communicatie
Het doel van de communicatie is het overbrengen van een boodschap. Op welke wijze de boodschap wordt overgebracht is afhankelijk van de situatie. Het gekozen kanaal (gesprek, telefoon, mail, etc.) kan ervoor zorgen dat er ruis ontstaat. Ruis betekent dat de boodschap niet meer helemaal overkomt zoals bedoeld.
Verbale en non-verbale communicatie
Communicatie kunnen we het best omschrijven als een proces waarbij iemand informatie overdraagt aan een ander. Het is goed ons hierbij te realiseren dat je op ieder moment van de dag aan de telefoon of in een persoonlijk gesprek communiceert. Niet alleen door wat je zegt (verbaal) of door je gedrag en/of houding (non-verbaal), maar meestal door een combinatie van beide.
Communicatie is ook gedrag
Wij denken doorgaans, dat we alleen communiceren als we praten of een mail schrijven. Communicatie is echter veel meer dan dat. Communicatie betekent praten en mededelingen doen, met en zonder woorden.Ons gedrag is altijd zichtbaar, ook als we niets zeggen!
In de praktijk betekent dit, dat aan de telefoon of in een persoonlijk gesprek onze houding, onze gebaren, onze mimiek, onze lichaamshouding, etc. van invloed zijn op de indruk die de klant van ons heeft. Kortom, de klant vormt zich een indruk van jouw persoonlijkheid op basis van uw non-verbale communicatie.
We zeggen ook wel: de zender brengt een boodschap (verbaal en/of non-verbaal) over aan de ontvanger. Omdat de ontvanger op deze boodschap reageert, verandert diens gedrag (verbaal en/of non-verbaal).
Zenders en ontvangers
Zender en ontvanger kunnen wisselen. Soms ben jezelf de ontvanger en een andere keer weer de zender. Bij alle communicatie is het van belang goed te weten WAT we willen communiceren en aan WIE. Verder is het belangrijk welk medium je kiest. Soms is een mondelinge mededeling genoeg; een mondelinge instructie.
Bij de aanleg van een tuin is het belangrijk om de afspraken voor iederen duidelijk te hebben; je communiceert dan schriftlijk. De klant krijgt een offerte, die 'voor akkoord' wordt getekend als alles klopt. De offerte wordt omgezet in een werkomschrijving voor de voorman en een bestellijst voor de inkoper. Het is van groot belang dat het hele proces met de nodige aandacht en precisie wordt uitgevoerd; om misverstanden te voorkomen.
Wil je laten zien wat je kunt en wat je doet aan een breed publiek kun je social media inzetten. Vaak kan daar makkelijk een foto bijgeplaatst worden. Beelden zeggen vaak meer dan woorden.
Uitleg keuzedeel, examen en portfolio
Portfolio
Les 2: Materieel en materiaal
Je ziet de oorsprong van cultuurtechniek. Wat was dit vroeger en hoe breed is het nu.
Verder in de presentatie het verschil tussen materieel en materiaal.
Bedrijfsklaar maken van een minigraver
Je maakt kennis met de minigraver. De onderdelen, het op- en afrijden en informatie over de bouw en de onderdelen.
Bekijk ook de oefentoets.
Graven met een minigraver
Je ziet hoe je een cunet maakt en leert over eigenschappen van de grond.
Maak aan het eind de oefentoets.
Zekeren van machines en materieel
Het vastzetten van de machines en materieel is van groot belang voor veilig transport. Als de lading niet goed vast zit ontstaan gemakkelijk ongevallen door losschietende lading of door verlies van controle over het voertuig.
Les 3: Veilig werken
Veilig transport
Bij cultuurtechniek krijg je te maken met machines en transport. In de vorige les ging het daar al over toen we kennismaakten met het laden, vervoeren en lossen. In dit document lees je over het veilige transport op en over de weg. Er zijn een paar vragen opgenomen waar je mee kan oefenen. Deze hoef je niet in te leveren.
Veilig werken langs de weg
De weg speelt niet alleen een rol bij het vervoeren van machines. Veel van het cultuurtechnisch werk vindt plaats op of langs de weg. Veilig werken langs de weg is dan van levensbelang. Jaarlijks gebeuren er ongelukken en wordt iedereen zich weer bewust van de noodzaak van veilig werken langs de weg.
In Teams staat een film klaar met een vragenlijst die je, na het bekijken van de film, moet inleveren.
Les 4: Inmeten en uitzetten, Kabels en leidingen
Kabels en leidingen
Iedereen die in de grond graaft of roert krijgt vroeger of later te maken met kabels en leidingen. Kijk na de presentatie die je in de les hebt gezien de twee filmpjes en ga vervolgens naar teams. Daar staat een opdracht klaar die hoort bij onderstaand document "Graafmelding Vergo, behorend bij de opdracht op Teams". Lever die op tijd in! Succes
Film: Kabels en leidingen opsporen
Film: Opzoeken van kabels en leidingen
Les 5: Cultuurtechnisch werk in de openbare ruimte
Les 6: Grondbewerking en grondverzet
In deze les leer je het verschil tussen grondbewerking en grondverzet. Waarom grondbewerking en wat komt er kijken bij grondverzet.
Verschil
Maar eerst het verschil.
Grondbewerking
Het verbeteren van de grondstructuur, de luchtigheid en de waterhuishouding van de grond. Bij de werkzaamheden blijft de toplaag boven.
Grondverzet
De hoeveelheid grond die voor een uitgraving op ophoging of voor een combinatie van beide, moet worden verplaatst.
Bij grondbewerking blijft de grond dus op zijn plaats, terwijl bij grondverzet de grond verplaatst (verzet) wordt. Bij verplaatsing hoeft het niet zo te zijn dat de grond altijd wordt afgevoerd. Het kan ook tijdelijk in depot worden gezet en later hergebruikt in het werk.
Grondbewerking
Zoals aangegeven gaat het bij grondbewerking vooral om de verbetering van de grond ter plaatse. Na bewerking moet er een betere situatie zijn ontstaan. Belangrijk om te weten is dat verschillende grondsoorten verschillende grondbewerking nodig heeft. De belangrijkste grondsoorten in Nederland zijn: klei, zand en veen. Naast de grondsoort is ook het tijdstip waarop de grondbewerking wordt uitgevoerd van grote invloed. Soms ook het tijdstip van de dag, maar vooral het jaargetijde. Zo wordt zand in het beste gespit in het voorjaar, terwijl voor klei het najaar het beste bewerkingsseizoen is.
Wanneer pas je grondwerking toe?
Storende lagen breken
Storende lagen zorgen voor problemen bij de waterhuishouding. Meestal gaat het om de afvoer van water. Het probleem uit zich in de ophoping van water in de bodem. Het kan niet voorbij de storende laag en hoopt op, waardoor er problemen ontstaan in de draagkracht van de grond. Daarnaast kunnen wortels van aanwezige beplanting gaan rotten als zij te lang in deze waterlaag zitten.
Omgekeerd kan natuurlijk ook. Water kan vanuit de ondergrond niet naar boven komen om zodoende beplanting van vocht te voorzien.
Zaai- of plantbed maken
Voor het inzaaien van een gazon of beplanten van een border wordt vaak een grondbewerking uitgevoerd in de vorm van ploegen, eggen of frezen. Met de bewerking wordt vooral gewerkt aan de structuur van de grond, zodat er een beter evenwicht is tussen lucht en water. Daarnaast wordt bij frezen en eggen eventueel aangebrachte meststoffen in de grond gewerkt.
Een andere, zeer bekende en vaak toegepaste grondbewerking voorafgaande aan zaaien of planten is spitten. Het doel is hetzelfde als bij frezen en dergelijke, het grote verschil is de diepte tot waar je de bewerking uitvoert. Spitten wordt ook toegepast op mee storende laag te breken.
Bemesten
Voedingsstoffen en organische stof in de bodem is erg belangrijk. Als de bodem van nature armer is wordt de grond bewerkt door toevoegen van voedings- en organischestoffen. Het belang van voedingsstoffen is uiteraard voeding. Organische stof zorgt voor een verbetering van bodemleven en vochtvasthoudend vermogen.
Onkruidbestrijding
Dit is in onze sector wellicht de meest bekende vorm van grondbewerking. Bij het bestrijden van onkruid wordt, in de meeste gevallen, de grond bewerkt. Het is de vraag of dit altijd wenselijk is, omdat er als het ware telkens een nieuw zaaibed wordt gemaakt. Het is dus van belang om goed af te wegen of er geschoffeld moet worden en waar.
Grondbewerkingsmachines
Voor de uitvoering van grondbewerking zijn er verschillende machines. Een opsomming van de meest gebruikte zijn:
- Hydraulische Graaf Machine (HGM)
- Ploeg
- Spitmachine
- Frees
- Overtop frees
- Eg
- Rotorkopeg
- Woeler
Sportvelden
Een speciaal hoofdstuk zou gewijd kunnen worden aan de grondverbeteringsmachines bij sportvelden. Het draait bij sportvelden vooral om de balans in de vocht- en luchthuishouding en verder om de bemestingstoestand. Hier volstaan we met het noemen van de belangrijkste machines voor sportvelden
- Rol
- Kooimaaier
- Verticuteer-/veegmachine
- Vertidrain
- holle pennen
- masieve pennen
- Beluchtingsschudfrees
- Prikrol
- holle pennen
- masieve pennen
- Bezandingskar
- schotelstrooier
- achterlossend
- Begrondingskar
- Recycledresser
- Kunstmeststrooier
Grondverzet
Bij grondverzet gaat het dus vooral om het verplaatsen van grond. Bij grondverzet zijn twee aspecten erg belangrijk om rekening mee te houden in de voorbereiding:
1. Draagkracht van de grond
Denk aan het gewicht en de uitvoering van de machines. Die moeten zijn afgestemd op de grond. In bijgaand filmpje een voorbeeld van hoe het niet moet
https://www.youtube.com/watch?v=tl2VHsWDoe4&feature=emb_logo
2. Structuurbederf
Bij de inzet van machines moet je weten wat de consequenties zijn voor de ondergrond waar zij op bewegen. In welke mate wordt de grond verdicht, zijn er -dus- rijplaten nodig of is het handiger om met kleiner materieel te komen? Rupsen verspreiden gewicht beter dan banden. In banden heb je ook veel verschil. Zo heb je kambanden (uit den boze op sportvelden) en gazonbanden. Alles om de verdichting van de grond te verminderen.
Naast de bovengenoemde factoren zijn er nog meer zaken om op te letten
- omgeving, bijvoorbeeld bomen
- duurzaamheid
- brandstofverbruik
- transportafstand
- naar het werk
- op het werk
- beschikbare ruimte op het werk
- de werkzaamheden die moeten worden uitgevoerd.
Grondverzetmachines
Veel gebruikte grondverzetmachines zijn
- Aanhanger
- Grondkar
- Vrachtwagen
- Dumper
- Loader
- Kilver
- Hydraulische Graaf Machine (HGM)
Les 7: Eenvoudige verhardingswerkzaamheden
(Erf)verharding
Cultuurtechniek is het in cultuur brengen van landoppervlakte waardoor de gebruikswaarde van de grond tenminste wordt vebeterd. Je kan begrijpen dat het aanbrengen van verharding daar dus ook onder valt.
In deze les maak je kennis met soorten verharding, verbanden en hoe je het aanbrengen van een -eenvoudige- verharding uitvoert. Tevens wordt kort stilgestaan bij de onkruidbestrijding op de verharding.
Waarom verharding
Verharding wordt aangebracht om de gebruikswaarde van de grond te verhogen. Denk daarbij aan:
- Voorkomen van spoorvorming
- Verhogen van de draagkracht
- Afvoeren van (regen)water
- Werkbaarheid op het oppervlak, bijvoorbeeld bij intensief gebruik
- Het oogt beter
Verhardingssoorten
Een verharding is het deel van de weg wat bedoelt is om
Er zijn een aantal type verhardingen
Gesloten verharding
- Een gesloten verharding is in de wegenaanleg een soort wegdek dat, anders dan bij elementenverharding, is opgebouwd uit materiaal dat na het aanbrengen een solide geheel vormt, en waarin geen losse onderdelen meer te onderscheiden zijn. Gesloten verhardingen zijn bijvoorbeeld gemaakt van asfalt of beton. De keuze voor een gesloten verharding hangt onder andere af van de vereiste draagkracht in relatie tot de ondergrond, vlakheid en gebruikscomfort.
Elementen verharding
- Een elementenverharding, ook wel open verharding is opgebouwd uit losse elementen die in meer of mindere mate (los) met elkaar verbonden zijn. Dit type weg werd al aangelegd in de oudheid. Voorbeelden van elementenverhardingen zijn tegels, kasseien of kinderkopjes en klinkers.
- Het voordeel van een elementenverharding is dat ze makkelijk hersteld kan worden en waterdoorlatend is. De waterdoorlatendheid is belangrijker geworden door het vaker voorkomen van zware regenval.
Halfverharding
-
Een halfverharding bestaat uit onsamenhangend materiaal dat meer draagkracht levert dan de originele grond. Voorbeelden van verhardingsmaterialen zijn grind, gebroken puin (menggranulaat) en gebroken natuursteen. Halfverhardingen zijn over het algemeen goedkoop in aanleg en onderhoud, maar vereisen wel vaker onderhoud dan elementenverharding of gesloten verharding. De draagkracht is aanzienlijk minder dan deze laatstgenoemde verhardingstypen.
Onkruidbestrijding
Bij de keuze van de verharding is het tegenwoordig belangrijk om rekening te houden met onkruid en de wijze waarop dat kan en moet worden uitgevoerd. Chemische bestrijding is niet meer toegestaan en dat betekent dat er machinaal of handmatig gewerkt moet worden. Door de intensiviteit van de methode moet bij het ontwerp al beter worden nagedacht over het voorkomen van onkruid. Denk daarbij aan looplijnen. overgangen en obstakels, maar ook aan de aanwezigheid van en hoeveelheid voegen in de verharding.
Aanleg van verharding
Bij de aanleg zijn de volgende onderdelen van belang
- Cunet
- Aardebaan
- Zandlaag
- Verdichten
- Leggen
- Kantopsluiting
Maar ook de ARBO en PBM's zijn belang.
Kijk voor meer info bijgaande presentatie.
Maak na het doornemen van tekst en presentatie de opdracht in MS Teams
Achtergrondinformatie en opdrachten
Typen machines
bedrijfsklaar maken van een minigraver
ECC graven met de minigraver
Bestratingsmaterialen
Grondsoorten
Bestratingskenmerken, toepassing en vereisten verhardingen
Opdracht verharding
Je adviseert een cultuurtechnisch bedrijf dat een deel van een begraafplaats in ’s Hertogenbosch (Orthen) opnieuw gaat verharden. Er moet een aansluiting komen met de bestaande weg en de bestaande padenstructuur wordt vervangen. De plaats van de verharding verandert niet. De bestaande padenstructuur bestaat uit 250 m2 betonnen klinkerverharding in keiformaat (8 cm dik) en 500 m2 halfverharding (gebroken puin, fractie 0-5) in een laag van 15 cm dik.
Maak een werkomschrijving met daarin jouw keuze betreffende:
- Een plattegrond van het betreffende deel (Googel Maps);
- Opsluitingsmateriaal;
- Funderingsmateriaal/ondergrond;
- bestratingsmateriaal;
- aantallen/hoeveelheid materiaal;
- voordelen van de gekozen materialen;
- nadelen van de gekozen materialen.
Raadpleeg het artikel ‘Handleiding ontwerp en uitvoering verharding’, hoofdstukken 1.2.1.3 t/m 1.2.5.1 op Wikiwijs. Maak een korte samenvatting met de informatie die voor dit project van belang is. Zorg ervoor dat je de opdrachtgever overtuigd met de informatie die je aanlevert.
De werkomschrijving en samenvatting voeg je toe aan je portfolio. Deze zullen beoordeeld worden op de volgende criteria:
- compleetheid van informatie,
- correctheid van informatie,
- minimaal 500 woorden, maximaal 1500 woorden,
- informatie in eigen verwoording, geen kopieerwerk,
- overtuigend geschreven,
- spelling, grammatica, opmaak, uitstraling en netheid van het verslag.
Transport materiaal en materieel
WION en KLIC-meldingen
ECC kabels en leidingen
ECC kabels en leidingen opsporen
Klepelen, maaien en winterdienst
https://contentplatform.ontwikkelcentrum.nl/CMS/CDS/Ontwikkelcentrum/Published%20content/ECC%20SP%20modules/CKS%20en%20Impact/37%20Plant/OC-37055d/OC-37055d/index.html
maaien met verschillende machines
https://contentplatform.ontwikkelcentrum.nl/CMS/CDS/Ontwikkelcentrum/Published%20content/ECC%20SP%20modules/CKS%20en%20Impact/34%20Groene%20Ruimte/OC-34033d/OC-34033d/index.html
Onderhoud van bermen en dijken
Straatmeubilair en kunstwerken
Materieel landmeten en waterpassen
Machinale onkruidbestrijding en sloten en vaarten onderhouden
https://contentplatform.ontwikkelcentrum.nl/CMS/CDS/Ontwikkelcentrum/Published%20content/ECC%20SP%20modules/CKS%20en%20Impact/34%20Groene%20Ruimte/OC-34040d/OC-34040d/index.html
Info onderhoud watergangen, poelen en oevers
Afrasteringen
Beplantingsgroepen
VWLW
Tekening lezen
Format werkmap Cultuurtechniek.docx
141_72_sirius-ast.pdf 
tekening rijbaan
praktijklocatie wegafzetting
