Les 6: Grondbewerking en grondverzet

In deze les leer je het verschil tussen grondbewerking en grondverzet. Waarom grondbewerking en wat komt er kijken bij grondverzet.

Verschil

Maar eerst het verschil.

Grondbewerking

Het verbeteren van de grondstructuur, de luchtigheid en de waterhuishouding van de grond. Bij de werkzaamheden blijft de toplaag boven.

Grondverzet

De hoeveelheid grond die voor een uitgraving op ophoging of voor een combinatie van beide, moet worden verplaatst.

Bij grondbewerking blijft de grond dus op zijn plaats, terwijl bij grondverzet de grond verplaatst (verzet) wordt. Bij verplaatsing hoeft het niet zo te zijn dat de grond altijd wordt afgevoerd. Het kan ook tijdelijk in depot worden gezet en later hergebruikt in het werk.

Grondbewerking

Zoals aangegeven gaat het bij grondbewerking vooral om de verbetering van de grond ter plaatse. Na bewerking moet er een betere situatie zijn ontstaan. Belangrijk om te weten is dat verschillende grondsoorten verschillende grondbewerking nodig heeft. De belangrijkste grondsoorten in Nederland zijn: klei, zand en veen. Naast de grondsoort is ook het tijdstip waarop de grondbewerking wordt uitgevoerd van grote invloed. Soms ook het tijdstip van de dag, maar vooral het jaargetijde. Zo wordt zand in het beste gespit in het voorjaar, terwijl voor klei het najaar het beste bewerkingsseizoen is.

Wanneer pas je grondwerking toe?

Storende lagen breken

Storende lagen zorgen voor problemen bij de waterhuishouding. Meestal gaat het om de afvoer van water. Het probleem uit zich in de ophoping van water in de bodem. Het kan niet voorbij de storende laag en hoopt op, waardoor er problemen ontstaan in de draagkracht van de grond. Daarnaast kunnen wortels van aanwezige beplanting gaan rotten als zij te lang in deze waterlaag zitten.

Omgekeerd kan natuurlijk ook. Water kan vanuit de ondergrond niet naar boven komen om zodoende beplanting van vocht te voorzien.

Zaai- of plantbed maken

Voor het inzaaien van een gazon of beplanten van een border wordt vaak een grondbewerking uitgevoerd in de vorm van ploegen, eggen of frezen. Met de bewerking wordt vooral gewerkt aan de structuur van de grond, zodat er een beter evenwicht is tussen lucht en water. Daarnaast wordt bij frezen en eggen eventueel aangebrachte meststoffen in de grond gewerkt.

Een andere, zeer bekende en vaak toegepaste grondbewerking voorafgaande aan zaaien of planten is spitten. Het doel is hetzelfde als bij frezen en dergelijke, het grote verschil is de diepte tot waar je de bewerking uitvoert. Spitten wordt ook toegepast op mee storende laag te breken.

Bemesten

Voedingsstoffen en organische stof in de bodem is erg belangrijk. Als de bodem van nature armer is wordt de grond bewerkt door toevoegen van voedings- en organischestoffen. Het belang van voedingsstoffen is uiteraard voeding. Organische stof zorgt voor een verbetering van bodemleven en vochtvasthoudend vermogen.

Onkruidbestrijding

Dit is in onze sector wellicht de meest bekende vorm van grondbewerking. Bij het bestrijden van onkruid wordt, in de meeste gevallen, de grond bewerkt. Het is de vraag of dit altijd wenselijk is, omdat er als het ware telkens een nieuw zaaibed wordt gemaakt. Het is dus van belang om goed af te wegen of er geschoffeld moet worden en waar.

Grondbewerkingsmachines

Voor de uitvoering van grondbewerking zijn er verschillende machines. Een opsomming van de meest gebruikte zijn:

Sportvelden

Een speciaal hoofdstuk zou gewijd kunnen worden aan de grondverbeteringsmachines bij sportvelden. Het draait bij sportvelden vooral om de balans in de vocht- en luchthuishouding en verder om de bemestingstoestand. Hier volstaan we met het noemen van de belangrijkste machines voor sportvelden

Grondverzet

Bij grondverzet gaat het dus vooral om het verplaatsen van grond. Bij grondverzet zijn twee aspecten erg belangrijk om rekening mee te houden in de voorbereiding:

1. Draagkracht van de grond

Denk aan het gewicht en de uitvoering van de machines. Die moeten zijn afgestemd op de grond. In bijgaand filmpje een voorbeeld van hoe het niet moet

https://www.youtube.com/watch?v=tl2VHsWDoe4&feature=emb_logo

2. Structuurbederf

Bij de inzet van machines moet je weten wat de consequenties zijn voor de ondergrond waar zij op bewegen. In welke mate wordt de grond verdicht, zijn er -dus- rijplaten nodig of is het handiger om met kleiner materieel te komen? Rupsen verspreiden gewicht beter dan banden. In banden heb je ook veel verschil. Zo heb je kambanden (uit den boze op sportvelden) en gazonbanden. Alles om de verdichting van de grond te verminderen.

Naast de bovengenoemde factoren zijn er nog meer zaken om op te letten

Grondverzetmachines

Veel gebruikte grondverzetmachines zijn

 

 

Presentatie grondbewerking en grondverzet