Tijdens deze lessenreeks leer je meer over communicatie en professioneel communiceren. We gaan kijken naar de basis van communicatie: verbale en non-verbale communicatie, communicatiestijlen, waarnemen en interpreteren, ruis etc.
Daarnaast gaan we in de eindopdracht kijken naar professioneel omgaan met diversiteit.
Les 1 Wat is communicatie?
Leerdoelen
- Je legt uit wat communicatie is.
- Je beschrijft hoe het communicatieproces verloopt.
- Je legt uit wat verbale en non-verbale communicatie is.
- Je hebt afspraken gemaakt over het geven van feedback.
- Je neemt Anna mee.
Toelichting eindopdracht
Eindopdracht
Bekijk wat de eindopdracht inhoudt, zie les 8 & 9.
Onderwijsleergesprek: Communicatie
Neem gezamenlijk door: TM Communicatie en ondersteunen, Module 1 Professioneel communiceren, Hoofdstuk 1 Communicatie: 1.1 Wat is communicatie.
Bespreek:
Wat is communicatie?
Waarom is communicatie belangrijk?
Wat is verbale communicatie?
Wat is non-verbale communicatie?
Welke vormen van non-verbale communicatie zijn er?
Hoe kun je non-verbale communicatie inzetten als je wilt dat je boodschap goed overkomt?
Waarom kun je aan de hand van de waarnemingen (wat je ziet) niet met zekerheid zeggen waarom de man rent? Hoe zou je daar achter kunnen komen?
Waarom is het belangrijk om bij waarnemingen te letten op de feiten? Hoe doe je dat?
Waarom is het belangrijk om bij het beschrijven van de observaties de feiten te noemen?
Wat kan er misgaan tijdens je werk als je een observatie verkeerd beschrijft? Hoe kun je dit voorkomen?
Opdracht: Waarnemen of voor waar aannemen?
Kijk de video over waarnemen en beantwoord de volgende vragen:
1. Zuiver waarnemen, een kunst op zich! Hoe komt dat?
2. Welke tips worden in de video gegeven om je waarnemingen ‘zuiverder’ te maken?
3. Maak een schema van hoe het waarnemen verloopt, zie video.
4. In tweetallen: Leg met het schema uit hoe het waarnemen verloopt. Leg daarbij uit waarom zuiver waarnemen zo moeilijk is. Wissel daarna van rol, zodat je allebei een keer uitleg geeft.
Onderwijsleergesprek vragen stellen
Wat zijn gesloten vragen?
Wat zijn open vragen?
Waarom is het belangrijk om open vragen te stellen?
Vorm tweetallen en oefen het gesprek.
Een van jullie stelt vragen en vraagt door. Een beantwoord de vragen en een observeert of er open vragen worden gesteld en stopt het gesprek als er een gesloten vraag wordt gesteld. De vragensteller maakt dan van de gesloten vraag een open vraag, zodat het gesprek weer verder kan gaan.
Voer het gesprek.
Na 3 minuten wisselen jullie van rol. Zorg dat je alle drie elke rol hebt gehad.
Reflecteer op het stellen van open vragen:
Wat gaat goed?
Wat is lastig?
Hoe en wanneer kun je het stellen van open vragen oefenen?
Evalueren en afsluiten
Zijn de lesdoelen behaald? Welke vragen heb je nog? Welke leerpunten neem je mee?
Les 3 Lichaamstaal en gesprekstechniek LSD
Leerdoelen
Je observeert en decodeert lichaamstaal.
Je stelt samen feedbackregels op.
Je past feedbackregels toe tijdens het geven van feedback.
Lees de casus goed door. Je gaat het gesprek met meneer Smit oefenen. Bedenk hoe je het gesprek gaat aanpakken. Wat zeg je? (Denk aan: wat heb je nodig en waarom?)
Vorm drietallen en verdeel de rollen. Een van jullie is Sarah, zij stelt vragen, luistert, vat samen, vraagt door. Een van jullie is meneer Smit. De ander observeert en geeft feedback
Voer het gesprek. Na 2 minuten stopt het gesprek en geeft de observant feedback volgens de afgesproken regels feedback.
Wissel van rol.
Casus: Sarah werkt in de thuiszorg.
Sarah is vandaag voor het eerst bij meneer Smit. Ze heeft de opdracht gekregen om hem te helpen met het schoonmaken van zijn kamer en keuken. Het is de bedoeling dat ze zo samen aan de slag gaan. Ze zoeken eerst samen de schoonmaakmaterialen en middelen op. Dan valt het Sarah op dat de schoonmaakdoeken stinken. De stofzuigerzak is helemaal vol en er zijn geen nieuwe stofzuigerzakken. En er is alleen een fles azijn, verder zijn er geen schoonmaakmiddelen aanwezig. Sarah merkt aan alles dat meneer Smit erg zuinig is. Maar ze vindt het belangrijk dat hij zorgt dat er de volgende keer wel schone schoonmaakdoeken, stofzuigerzakken en schoonmaakmiddelen zijn. Sarah besluit om dit te bespreken met meneer Smit.
Evalueren en afsluiten
Zijn de lesdoelen behaald? Welke vragen heb je nog? Welke leerpunten neem je mee?
Huiswerk voor les 4
Lees voorafgaand aan les 4:
ThiemeMeulenhoff Communicatie en ondersteunen: Module 1 Professioneel communiceren, Hoofdstuk 1 Communicatie: 1.4 Feedback geven & 1.5 Communiceren via sociale media
Les 4 Feedback en sociale media
Leerdoelen
Je oefent het geven en ontvangen van feedback.
Je beschrijft hoe je professioneel communiceert via en omgaat met sociale media.
Huiswerk nabespreken
Bespreek gezamenlijk: 1.5 Communiceren via sociale media: Welke sociale media ken je en gebruik je? Hoe ga je professioneel om met sociale media?
Schrijf zoveel mogelijks do’s en don’ts voor het contact met cliënten. Wat doe je wel? Wat doe je niet?
Opdracht 2: Met casus Rick (zie opdracht 1) in drietallen LSD oefenen
Je hebt bij opdracht 1 gelezen hoe Rick contact maakte met mevrouw Berkelbach. Daarna heb je opgeschreven wat jij wel en wat je niet doet als je een goed gesprek voert. Nu ga je het kennis maken en het voeren van een goed gesprek oefenen.
Bedenk hoe je de kennismaking en het gesprek gaat aanpakken. Hoe stel je jezelf voor? Wat vertel je over jezelf? Wat vraag je aan mevrouw Berkelbach?
Vorm drietallen en verdeel de rollen. Een van jullie is de professional. Een van jullie is mevrouw Berkelbach. De ander observeert en geeft feedback
Voer het gesprek. Na 2 minuten stopt het gesprek en geeft de observant feedback volgens de afgesproken regels feedback.
Wissel van rol.
Samenwerken en communicatie
Bespreek:
Wat heeft samenwerken met je opleiding te maken?
Wat heeft samenwerken met je beroep te maken?
Wat hebben samenwerken en communiceren met elkaar te maken?
Wat is prettig aan samenwerken?
Wat is niet prettig aan samenwerken?
Wat moet je goed kunnen?
Wat heb je eraan?
Opdracht: Verwerkingsopdrachten TM
Maak de verwerkingsopdrachten bij hoofdstuk 1 Communicatie (niveau 3 en niveau 4 maken de verwerkingsopdrachten passend bij hun niveau).
Evalueren en afsluiten
Zijn de lesdoelen behaald? Welke vragen heb je nog? Welke leerpunten neem je mee?
Huiswerk voor les 6
Lees voorafgaand aan les 6:
ThiemeMeulenhoff Communicatie en ondersteunen: Module 1 Professioneel communiceren, Hoofdstuk 2 Beroepshouding en ethische dilemma's
Les 6 Beroepshouding en ethische dilemma's
Leerdoelen
Je hebt inzicht in je beroepshouding
Je legt uit hoe ethische dilemma's besproken kunnen worden.
Onderwijsleergesprek Beroepshouding en ethische dilemma's
Neem gezamenlijk de theorie door uit ThiemeMeulenhoff Module 1 Professioneel communiceren, Hoofdstuk 2 Beroepshouding en ethische dilemma's:
Wat houdt 'Beroepshouding' in? Welke aspecten horen hierbij?
Hoe kun je werken aan de verschillende aspecten van je beroepshouding?
Respect
Deskundigheid
Bereidheid
Betrouwbaarheid / integriteit
Transparantie
Zorgvuldigheid
Veiligheid
Wat houdt de beroepscode in?
Wat zijn belangrijke punten uit de beroepscode?
Wat houdt beroepsethiek in?
Wat houdt een ethisch dilemma in?
Heeft er al iemand ervaring met ethische dilemma's?
Welke stappen loop je door bij het bespreken van een ethisch dilemma?
Opdracht: Verwerkingsopdrachten TM
Maak in ThiemeMeulenhoff de verwerkingsopdrachten voor niveau 3 of niveau 4 bij module 1 Professioneel communiceren, hoofdstuk 2 Beroepshouding en ethische dilemma's.
Evalueren en afsluiten
Zijn de lesdoelen behaald? Welke vragen heb je nog? Welke leerpunten neem je mee?
Les 7 Praktijksituatie
Leerdoelen
Je test je kennis van gesprekstechnieken.
Opdracht: Praktijksituatie maken
Je maakt in de praktijksituatie in ThiemeMeulenhoff:
Niveau 3: Je communiceert met Dewi
Niveau 4: Je communiceert met Finn
Extra (bij tijd over) - Test je kennis van gesprekstechnieken
Zijn de lesdoelen behaald? Welke vragen heb je nog? Welke leerpunten neem je mee?
Les 8 & 9: Eindopdracht
De laatste twee lessen presenteren jullie de eindopdracht.
Eindopdracht
Eindopdracht Presentatie Basiscommunicatie
Je gaat aan de klas laten zien wie je bent. Je laat tijdens de presentatie zien dat je jezelf kunt voorstellen, een gesprek kan voeren en gesprekstechnieken kunt toepassen.
Je presenteert in maximaal 5 minuten:
Wat is jouw culturele achtergrond/waarden en normen (welke belangrijke gewoonten en (gedrags)regels heb jij meegekregen tijdens je jeugd)?
Welke manier van communiceren past bij jou (verbaal en non-verbaal)?
Wat is jouw visie op het leven?
Hoe makkelijk/moeilijk vind jij het om ruimte te bieden aan alle gevoelens van een individuele cliënt?
Wat is jouw grootste uitdaging in de professionele communicatie? Hoe wil je hieraan gaan werken in de praktijk?
Hoe je de presentatie precies vormgeeft, mag je zelf weten. Gebruik bij het maken van de presentatie de theorie uit TM module 1 Profesioneel communiceren, hoofdstuk 3 Diversiteit.
De docent beoordeelt de presentatie (zie beoordelingsformulier) en geeft feedback.
Het arrangement OUD Basiscommunicatie BOL, p.1.1 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Het communicatieproces
