Dit leerarrangement is geschreven voor de MBO opleiding paardenhouderij.
Het is gericht op eerstejaars leerlingen van de hippische opleiding.
Opbouw:
Je volgt de module Hoefkunde en werkt, naast de opdrachten tijdens de les aan een verslag en een presentatie. Om hoefkunde af te kunnen ronden dien je alle onderdelen, het verslag, praktijkles, verslag en de toets te behalen.
Hoe kun je het leren:
Uitvoeren wikiwijs arrangement en het volgen van de contacturen.
Feedback/begeleiding:
Tijdens de lessen op school is er altijd een docent aanwezig. De student kan feedback krijgen op de (eind)opdrachten.
Hoelang ben je ermee bezig:
Er staan 5 lesblokken gepland voor dit arrangement.
Afronding:
Dit project kun je afronden door alle onderdelen te behalen. In het bestand Eindbeoordeling Hoefkunde tref je een overzicht aan van alle af te ronden onderdelen. Alle onderdelen en beoordelingsformulieren staan in dit wikiwijsarrangement. De beoordelingsformulieren zijn allemaal te vinden onder het kopje 'Beoordelingsformulieren'.
Inleiding
De hoeven van een paard zijn erg belangrijk. Het paard loopt namelijk zijn hele leven op zijn hoeven. Een veelgehoorde uitspraak is; No foot, no horse! Als paardenverzorger is het belangrijk dat je weet hoe de dagelijkse en periodieke hoefverzorging van een paard eruit ziet en zodoende de hoeven optimaal kan verzorgen. Ook is het belangrijk om de anatomie van de hoef te kennen. Hoefziekten komen helaas vrij vaak voor, daarom is het belangrijk dat je van de meest voorkomende hoefziekten de oorzaak, symptomen en behandelingen weet. Uiteraard is het allerbelangrijkste om hoefziekten te voorkomen, hier ligt een taak voor jou als paardenverzorger! In het project Hoefkunde leer je alle bovengenoemde punten, zodat jij optimaal de hoeven van de paarden kunt verzorgen!
No foot no horse
Thema 1 Anatomie van de hoef
Leerdoelen:
De leerling heeft theoretische kennis van de anatomie van een paardenhoef en kan de werking van het hoefmechanisme uitleggen.
De leerling is in staat om de anatomie van de paardenhoef te benoemen
De leerling kan de werking van het hoefmechanisme uitleggen
Inhoud:
Om een paardenhoef goed te kunnen verzorgen is het van belang dat je kennis hebt over de anatomie van de paardenhoef. De paardenhoef zit vast aan het been van het paard. Hierdoor kom je automatisch ook in aanraking met de ondervoet van het paard. In dit thema gaan we dieper in op de paardenhoeven en het de ondervoet van het paard.
Anatomie van de ondervoet
Als we praten over de ondervoet van het paard, bedoelen we het gedeelte van het been onder de kogel of het kootgewricht.
In de ondervoet vinden we de volgende beenderen: Kootbeen, kroonbeen, hoefbeen en straalbeen.
In de ondervoet zitten geen spieren. Hoger in het been zitten een aantal spieren, die door middel van pezen de beenderen van de ondervoet in beweging zetten.
Op onderstaande afbeelding is een lengtedoorsnede van de ondervoet te zien. Bestudeer deze afbeelding goed.
Anatomie van de hoef
In onderstaande afbeelding zie je het voor- en zijaanzicht van de voor- en achterhoeven. Bestudeer deze afbeelding goed.
In onderstaande afbeelding zie je het onderaanzicht van de hoef. Bestudeer deze afbeelding goed.
Hoefmechanisme
Het hoefmechanisme zorgt ervoor dat het bloed weer omhoog wordt gepompt. Het hoefmechanisme werkt als het ware als een soort pomp. Bij het paard zijn er geen spieren aanwezig welke ervoor zorgen dat het bloed omhoog gestuwd wordt, bij een mens is dit wel het geval. Als het hoefmechanisme goed werkt heb je aanvoer van voedingsstoffen en afvoer van afvalstoffen. Dit komt omdat als het paard zijn hoef neerzet, deze hoef een beetje uit elkaar gedrukt wordt. Als het paard zijn hoef weer optilt, veert als het ware de hoef weer in elkaar. Met het blote oog is dit niet te zien. Als je op onderstaande link klikt, zie je een schematische weergave van de werking van het hoefmechanisme.
Als het goed is heb je nu gezien wat er wordt bedoeld met hoefmechanisme. Bekijk de volgende video om nu de werking van het hoefmechanisme bij een echt paard te zien. https://www.youtube.com/watch?v=sPipjsRep9U
Het hoefmechanisme zorgt er ook voor dat de hoef een zelfreinigende functie heeft. In de natuur was dit noodzakelijk om ervoor te zorgen dat vuil uit de straalgroeven werd gehaald. Doordat een paard in de natuur veel beweging had, functioneerde het hoefmechanisme goed. Tegenwoordig heeft het gedomesticeerde paard minder beweging, hierdoor werkt het hoefmechanisme minder optimaal en werkt de zelfreinigende functie ook minder. Daarvoor is het belangrijk dat jij als paardenverzorger het paard hierbij een handje helpt.
De leerling weet wat dagelijkse en periodieke hoefverzorging inhoudt en kan hier tevens een advies voor geven.
De leerling kan de dagelijkse hoefverzorging benoemen
De leerling kan de periodieke hoefverzorging benoemen
De leerling is in staat een verzorgingsadvies op te stellen voor de hoeven
Inhoud:
Een gezonde hoef heeft zowel dagelijkse als perodieke verzorging nodig. In dit hoofdstuk leer je wat de dagelijkse en periodieke hoefverzorging inhoudt.
Een gezonde hoef heeft veel vocht nodig. Water zorgt ervoor dat de hoef elastisch en veerkrachtig wordt. De hoornschoen bestaat voor 40% uit water. Naast vocht heeft een hoef ook veel doorbloeding nodig. Doordat het paard beweegt verhoogt de doorbloeding in de hoef, door deze doorbloeding worden er voedingsstoffen aangeleverd en afvalstoffen verwijderd.
Dagelijkse hoefverzorging
De dagelijkse hoefverzorging van een paard is erg belangrijk. De dagelijkse verzorging van de hoeven neemt niet veel tijd in beslag, maar is wel erg belangrijk om uit te voeren. Er wordt aangeraden om minimaal 1x per dag de hoeven van een paard uit te krabben met een hoevenkrabber. Hierdoor maak je de straalgroeven schoon en voorkom je dat er vuil in vastgeplakt blijft zitten. Daarnaast is het een mooie controle om te kijken of er geen bijzonderheden te zien zijn. Met een harde borstel kun je de onderkant en buitenkant van de hoeven goed schoonkrijgen.
Lees het artikel; Tien tips voor gezonde hoeven door. Na het doorlezen van het artikel kun je de vragen over hoefverzorging gaan maken.
Met de periodieke hoefbezorging bedoelen we de hoefverzorging welke een hoefsmid uitvoert. Het is gebruikelijk om de hoeven van je paard te laten bekappen door een hoefsmid. Hoe vaak de hoefsmid de hoeven moet bekappen is afhankelijk van het gebruiksdoel en de groei van de hoeven. Het bekappen gebeurd normaal gesproken elke 8 weken. Eventueel kan een paard worden voorzien van hoefbeslag. Het opnieuw aanbrengen van de hoefbeslag moet om de 6 tot 8 weken plaatsvinden. Hoefbeslag kun je om verschillende redenen aanbrengen:
Beschermt de hoef tegen een te grote afslijting
Behoudt de stand van de hoef / voorkomt verslechtering van de stand
Beenstandcorrecties (voornamelijk bij jonge paarden)
Bevorderen van de gang
Kreupelheden op te lossen
Voorziet paarden van meer grip (kalkoenen)
Er zijn vele voor- en tegenstanders van het paard beslaan. Bestudeer onderstaand artikel 'Beslaan of bekappen' en probeer jouw eigen mening te vormen over het wel of niet beslaan van paarden.
Om een beeld te krijgen van de werkzaamheden van een hoefsmid bekijk je de video 'werkzaamheden hoefsmid'. Deze video is goed te gebruiken als voorbereiding op het interview.
Je gaat een interview houden met een gediplomeerde hoefsmid. Hierdoor kom je erachter wat de werkzaamheden van een hoefsmid zijn en welke stappen hij heeft ondernomen om zijn doel te bereiken. Je mag zelf interview vragen opstellen. Om je alvast op weg te helpen staan hier een aantal voorbeeld vragen;
Hoe lang voert u dit beroep al uit?
Welke opleiding(en) heeft u gevolgd?
Welke werkzaamheden vindt u het leukst?
Welke werkzaamheden vindt u het minst leuk?
Heeft u tips voor paardeneigenaren met betrekking tot de dagelijkse hoefverzorging?
Heeft u tips voor paardeneigenaren met betrekking tot de periodieke hoefverzorging?
Laat de interviewvragen beoordelen voor de docent voordat je het interview af gaat nemen. De resultaten van de intervieuws worden klassikaal besproken.
Thema 3 Hoefziekten
Leerdoelen:
De leerling kan de meest voorkomende hoefziekten benoemen en herkennen. De leerling weet hoe deze hoefziekten behandeld kunnenworden en hoe ze eventueel voorkomen kunnen worden.
De leerling kan de meest voorkomende hoefziekten benoemen
De leerling kan de meest voorkomende hoefziekten herkennen
De leerling kan benoemen hoe de meest voorkomende hoefziekten behandeld kunnen worden
De leerling kan benoemen of en hoe de meest voorkomende hoefziekten voorkomen kunnen worden
De leerling kan een presentatie voorbereiden en uitvoeren
Inhoud:
Een paardengebruiker moet in staat zijn de meest voorkomende hoefziekten te herkennen en te weten wat de dierenarts en/of de hoefsmid kunnen doen om de ziekte te genezen, dan wel de hinder die het paard van die ziekte ondervindt, zoveel mogelijk te verminderen. Het is belangrijk dat je de symptomen van hoefziekten kunt herkennen en weet hoe de behandeling plaats moet vinden. Het allerbelangrijkste is het om de hoefziekten te voorkomen, immers; Voorkomen is beter dan genezen.
Je gaat je samen met een medestudent verdiepen in één van de volgende hoefziekten:
Hoefbevangenheid
Witte lijn ziekte
Hoefkatrolontsteking
Rotstraal
Brokkelhoef
Hoefzweer
De gevonden informatie presenteer je aan jouw overige klasgenoten. In de presentatie moeten de volgende onderwerpen aan bod komen;
Oorzaak
Symptomen
Behandeling
Preventie
De docent beoordeeld de presentatie. De presentaties lever je in bij de docent, deze zorgt ervoor dat de informatie op deze pagina wordt geplaatst, zodat je over alle leefstof beschikt. Zorg ervoor dat je tijdens de presentaties van medeklasgenoten goed oplet, hierdoor ontvang je nog meer informatie over verschillende hoefziekten. Het beoordelingsformulier voor de presentatie vind je onder het kopje 'beoordelingsformulieren'. De vaardigheid presenteren heb je geleerd in het project 'Presenteren'. Pas de opgedan kennis hiervan toe gedurende de voorbereiding en uitvoering van het presenteren.
Presentatie Hoefbevangenheid
PowerPoint Hoefbevangheid Gemaakt door Jasmijn en Lisa.
Deze informatie wordt later toegevoegd, de studenten met dit onderwerp sturen dit op naar de docent. De docent plaatst de informatie vervolgens op deze pagina.
Deze informatie wordt later toegevoegd, de studenten met dit onderwerp sturen dit op naar de docent. De docent plaatst de informatie vervolgens op deze pagina.
Deze informatie wordt later toegevoegd, de studenten met dit onderwerp sturen dit op naar de docent. De docent plaatst de informatie vervolgens op deze pagina.
Presentatie Brokkelhoef
Deze informatie wordt later toegevoegd, de studenten met dit onderwerp sturen dit op naar de docent. De docent plaatst de informatie vervolgens op deze pagina.
Deze informatie wordt later toegevoegd, de studenten met dit onderwerp sturen dit op naar de docent. De docent plaatst de informatie vervolgens op deze pagina.
Thema 4 Trauma's
Leerdoelen:
De leerling kan trauma's herkennen en eerste hulp verlenen.
De leerling kan een trauma herkennen
De leerling kan bij een traume eerste hulp verlenen
Inhoud:
Trauma's komen in de paardenhoef vaak voor. Een trauma is een verwonding welke is aangebracht door invloeden van buitenaf. In dit thema leer je welke trauma's er vaak voorkomen en hoe je daarbij het beste kan handelen.
Hoefbalbetrapping
Lees het artikel 'Hoefbalbetrapping'. Bestudeer deze aandachtig. In het kopje 'vragen trauma's vind je vragen welke over dit artikel gaan.
De basisvaardigheden omtrent hoefverzorging uitvoeren
De leerling kan de anaotmie van de hoef benoemen
De leerling kan een dode hoef bekappen
De leerling kan een hoefijzer verwijderen
De leerling kan een hoefijzer aanbrengen
Er wordt van je verwacht dat je op dit moment de theoretische kennis van de anatomie van de hoef beheerst. Nu kun je hiermee in de praktijk aan de slag. Op de praktijklocatie krijg je van een hoefsmid een les over de basis van het bekappen. In deze praktijkles komen de volgende onderwerpen aan bod:
- De anatomie van de hoef
- Het bekappen van een dode hoef
- Het verwijderen van een hoefijzer
- Het aanbrengen van een hoefijzer
De praktijkles wordt gegeven door een gediplomeerde hoefsmid. Zorg ervoor dat je gekleed bent op de werkzaamheden, dit houdt in dat je kleding aantrekt welke vies mogen worden en geschikt schoeisel draagt. De benodigde materialen zijn aanwezig op de locatie. Na afloop van de praktijkles heb je kennis gemaakt met een aantal basisvaardigheden van een hoefsmid. De docent vult een beoordelingsformulier in, je wordt beoordeeld op aanwezigheid en inzet. Het beoordelingsformulier van de praktijkles vind je onder het kopje 'Beoordelingsformulieren'.
Verwerk onderstaande onderwerpen in een verslag. Je mag informatie zoeken in boeken of op internet, maar zorg er wel voor dat de tekst in jouw eigen woorden geschreven is. Maak er geen knip en plakwerk van! Het verslag wordt beoordeeld met een cijfer. Dit cijfer moet minimaal een 5,5 zijn. Onder het kopje beoordelingsformulieren vind je een beoordelingsformulier voor dit verslag. In het project 'Verslaglegging' heb je geleerd op welke wijze je een verslag hoort op te stellen. Maak gebruik van deze kennis en pas dit in deze opdracht toe.
Hoefverzorging
Beschrijf wat je zelf kan doen om ervoor te zorgen dat je paard/pony gezonde hoeven behoudt/krijgt.
Benoem minimaal 4 verschillende soorten hoefverzorgingsproducten. Beschrijf waarvoor/wanneer je ze kunt gebruiken.
Hoefproblemen
Beschrijf minimaal 6 hoefproblemen. Je mag zelf kiezen welke je gaat beschrijven. Geef van elk probleem duidelijk aan wat het inhoudt, de oorzaak en de (eventuele) behandeling.
Hoefijzers
Er zijn heel veel verschillende soorten hoefijzers. Zoek 10 verschillende soorten ijzers. Zorg dat je er een afbeelding bij vindt en beschrijf wat de functie van het ijzer is.
Afwijkende beenstanden
Heel veel paarden hebben afwijkende beenstanden. Beschrijf minimaal 8 afwijkende beenstanden. Zorg ervoor dat je de afbeelding duidelijk beschrijft, en voeg ter verduidelijking een afbeelding van de afwijkende beenstand toe.
Het arrangement Hoefkunde is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteurs
Susette Kalter
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2016-11-08 18:48:28
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Toets Hoefkunde
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
PowerPoint Anatomie van de hoef
