Samen met alle AOC’s en diverse bedrijven als partner, coördineert het CIV Melkveehouderij de implementatie van innovatieve ontwikkelingen, in het onderwijs. Daarvoor zijn o.a. de Expert Ontwikkelteams(EOT) opgezet. Met daarin docenten, medewerkers uit het bedrijfsleven en onderzoekers en lectoren spelen deze teams een essentiële rol in het beschikbaar komen van actueel lesmateriaal.
Expert Ontwikkel Teams (EOT)
Per thema is er een EOT die bestaat uit drie docenten van verschillende AOC’s aangevuld met vertegenwoordigers uit bedrijfsleven en onderzoek of lectoraat. Binnen het team bespreken ze wat relevant is en delen ze materiaal via deze omgeving. Mocht jij als bezoeker ook aanvullingen hebben voor deze wiki of opmerkingen, dan kun je contact zoeken met een lid van het EOT. Met z’n allen zorgen we er dan voor dat we beschikken over een databank met actueel materiaal op een plek die voor iedereen toegankelijk is. Bij elk thema staan de leden van het EOT vermeld.
CIV Melkveehouderij
De Nederlandse melkveehouderijsector heeft een toegevoegde waarde van 8 miljard Euro, met 128.000 arbeidsjaren – ca. 53.000 in de primaire productie en 75.000 in de toeleverende en verwerkende industrie. Het agrarisch onderwijs levert daarvoor zo’n 2.400 gediplomeerden (niveau 1 t/m 4) per jaar waarvan een groot deel van niveau 4 doorstroomt naar het HBO.
Opleiden in de Melkveehouderij
Op deze website vind je een overzicht van het actuele kennisaanbod op het gebied van de melkveehouderij.
Via de kaart navigeer je naar een opleiding, cursus of studiegroep bij jou in de buurt.
Je vindt het totale opleidingsaanbod in de melkveehouderij in één overzicht. Zo is er een ruime keuze uit opleidingen op MBO-, HBO- of WO-niveau en zijn er mogelijkheden voor bijscholing via (online) cursussen en e-learning modules. Of vind gemakkelijk een avondcursus of studiegroep bij jou in de buurt en die bij je past.
Via dit verzamelarrangement willen we lesmaterialen, toetsen en overige bronnen ontsluiten. Zodat de docent er mee aan de slag kan. Direct toepassen of het als uitgangsmateriaal te gebruiken die hij/zij vervolgens zelf kan aanpassen.
De lesmaterialen en overige bronnen waaruit geselecteerd is kun je vinden bij het submenu Zoeken. Daar staan ook de zoekwidgets of verwijzingen waarmee je rechtsstreeks kunt gaan zoeken in de betreffende collecties.
Dit verzamelarrangement is thematisch ingericht. Bij elk thema staan de onderwerpen en via de submenu's het verzamelde materiaal.
Daarin wordt steeds onderscheid gemaakt tussen de verschillende collecties:
3.Groen Kennisnet. Deze verzamelt kennisbronnen en onderwijsmateriaal op het gebied van voedsel en groen in Nederland en maakt deze waar mogelijk publiek beschikbaar via het webportaal.
4. BPV-praktijkvorming. Opdrachten/lesmateriaal voor leren in de praktijk. Het betreft grotendeels materiaal wat door docenten is ontwikkeld.
Collecties lesmaterialen
Collectie groene arrangementen
Natuur, milieu, landschap, landbouw, tuinbouw, veehouderij en voeding zijn belangrijke onderwerpen in het (groene) onderwijs. Samenwerking tussen docenten in het groene onderwijs heeft geleid dat er een verzameling is van meer dan 250 leerarrangementen.
Natuur, milieu, landschap, landbouw, tuinbouw, veehouderij en voeding zijn belangrijke onderwerpen in het (groene) onderwijs. Samenwerking tussen docenten in het groene onderwijs heeft geleid dat er een verzameling is van meer dan 250 leerarrangementen.
Via de zoekbox kun je zoeken naar leermateriaal binnen het keurmerk groene arrangementen. Plaats een zoekopdracht in het zoekvenster en zie welk leermateriaal er beschikbaar is in Wikiwijs.
Op de vraag of de boer agrarische apps gebruikt, antwoordde 44,9 procent met ‘ja’ in een recentelijk onderzoek. En dat is niet gek, want de boer is een uiterst mobiel mens en is vaak te vinden in de stal, op het land of op de tractor. Een smartphone bij de hand is dan een goed alternatief voor een plek achter de computer overdag of ‘s avonds. Nederlandse agrarische apps zijn verdeeld in vijf categorieën. 33 procent van de apps bestaat uit apps voor de akkerbouw, 25 procent bestaat uit algemene agrarische apps zoals apps die informatie geven over het weer, twintig procent van de apps heeft betrekking op de veehouderij en 17 procent op mechanisatie. Een kleine vijf procent van de apps gebruikt de boer voor zijn ontspanning.
Rekentools
Leermateriaal en opdrachten die ontwikkeld zijn door de scholen. Gericht op leren op een praktijkbedrijf.
Groen Kennisnet verzamelt kennisbronnen en onderwijsmateriaal op het gebied van voedsel en groen in Nederland en maakt deze waar mogelijk publiek beschikbaar via het webportaal www.groenkennisnet.nl.
Zoek via de zoekbox van Groen Kennisnet. Hiermee zoek je in één handeling naar kennisbronnen in de ECC, Artik+, Teleblik, Groene Lab en de QMP-toetsen.
Startpagina Melkveehouderij in GKN
De melkveehouderij, met ruim 20.000 melkveehouders en ongeveer 2 miljoen melkkoeien, produceert zuivelproducten voor de Nederlandse markt en voor export. Boter, melkpoeder en kaas zijn de belangrijke exportproducten. Op deze themapagina vind je kennis over melkveehouderij.
Dossiers Dier
Hier vind je een groeiend aantal dossiers op het gebied van Dier. De dossiers worden door de redactie van GroenKennisnet (GKN)samengesteld en bevatten relevante bronnen vanuit de GKN-collectie.
Dossiers van Wageningen Universiteit (WUR)
In dossiers zijn de belangrijkste items voor u samengebracht over een bepaald onderwerp, het is dus geen compleet overzicht van alles wat on line verschenen is. De dossiers worden regelmatig aangevuld met recente informatie en resultaten uit het onderzoek.
Groene Norm
Wat is Groene Norm?
Groene Norm biedt meer dan 800 verschillende examenproducten, de zogenaamde Groene Standaard examenproducten. Voor alle (bijna 70) kwalificaties van de kwalificatiestructuur voor het groene mbo zijn producten ontwikkeld. Er zijn producten beschikbaar tot en met cohort 2014-2015 van de kwalificatiedossiers.
Onderwijsdagen veehouderij
foto: Alfons van den Belt
'Veehouderij op drift': onderwijsdag 2019 veehouderij inspirerend
Floating Farm Rotterdam was het toneel voor de Landelijke Onderwijsdag Veehouderij op 5 november. Het programma bood bezoekers interessante inzichten en inspirerende workshops over innovaties voor een duurzame, toekomstbestendige veehouderij. De presentaties van deze dag zijn nu beschikbaar. Klik op de link voor deze presentaties.
Dossier Presentaties UDV onderwijsdagen
Vanaf 2007 organiseert het Onderwijsvernieuwingsprogramma Dier een onderwijsdag voor veehouderijdocenten in samenwerking met het Productschap voor Zuivel (PZ) en Wageningen UR. In 2014 heeft het UDV (Uitvoeringsagenda Duurzame Veehouderij) de taak van PZ overgenomen. Op deze dagen worden in workshops de nieuwste onderzoeken en projectresultaten vanuit onderwijs, bedrijfsleven en onderzoek gepresenteerd en bediscussieerd.
De presentaties leveren samen een schat van informatie op, die in dit dossier per thema gerangschikt zijn.
Melkwinning
introductie
Binnen het team Melkwinning bespreken we wat relevant is binnen dit thema en delen we materiaal via deze omgeving. Mocht jij als bezoeker aanvullingen of opmerkingen hebben, dan kun je contact zoeken met een lid van dit team. Met z’n allen zorgen we er dan voor dat we beschikken over een databank met actueel materiaal op een plek die voor iedereen toegankelijk is.
Het electronisch boek melkwinning is een handboek en leerboek ineen. Zowel studenten als ondernemers kunnen hier hun kennis over melkwinning verhogen.
Het handboek is actueel omdat naast de basisstof er verwijzingen worden opgenomen naar nieuwe ontwikkelingen vanuit onderzoek. Ook de melkmachinefabrikanten zullen hun visie op de melkwinning via hyperlinks laten zien. Een aantal docenten vanuit het agrarisch onderwijs zal samen met onderzoek en bedrijfsleven dit materiaal up to date houden.
Basisarrangement over melk voor VMBO
Melken doen we al heel lang! Er zijn bewijzen gevonden van wel 8000 jaar geleden! Zelfs toen hadden de mensen al ontdekt dat je de melk van zoogdieren kon gebruiken als levensmiddel. Ook vandaag de dag is melken "big business". Buiten ons eigen verbruik, is het ook één van onze grootste exportproducten.
Nederlanders zijn gek op melk. We groeien er mee op, maken er van alles van en sturen onze melk en melkproducten de hele wereld over.
Melk is een echt boeren product. Dat wil zeggen dat het een product is, afkomstig van de boerderij. Dit klinkt misschien logisch, maar lang niet iedereen weet dat melk van de koe komt en niet uit de fabriek. Voor MBO-niveau 2.
Voorbereidende lessen melkrobot
Dit is het Lessenpakket AMS-stage welke ontwikkeld is voor het Prinsentuin College in opdracht van
KIGO. In het kader van het afstudeerproject voor KIGO ‘Sensortechnologie melkveehouderij’ hebben
Ronald Claessens, Danny van Gastel en Baukje Govaarts, studenten aan HAS Hogeschool te ’sHertogenbosch, deze opdracht mogen voltooien.
Video's
Examens robotmelken afgenomen door fabrikanten
Leerlingen van AOC-Oost in Twello doen examen robotmelken. Het agrarisch opleidingscentrum werkt daarbij samen met de robotfabrikanten DeLaval, Lely en SAC. In elk leerjaar krijgen de leerlingen twee weken praktijktraining van een van de drie de fabrikanten. Die nemen ook het examen af.
Boeken
Reader automatisch melken
Het management op een bedrijf met melkrobots vraagt om een andere aanpak dan het management
op een bedrijf waar conventioneel gemolken wordt. Als toekomstige melkveehouder of werknemer
op een melkveebedrijf heeft het toegevoegde waarde, enige kennis en ervaring te hebben met het
automatisch melksysteem.
De drie hoofdonderwerpen die aan bod komen tijdens de voorbereidende les en praktijklessen zijn:
Robot;
Data;
Koe signalen.
Lesmateriaal automatisch melken
Lesmateriaal Automatisch melken auteurs: Bart van Antwerpen, Rick Rooijakkers
Lesschema
Les 1 Automatisch melken (PDF)
Les 1 Automatisch melken (PowerPoint)
Les 3 Automatisch melken met Lely (PDF)
Les 3 Automatisch melken met Lely (PowerPoint)
Uiergezondheid
Artikelen
Dagelijks werken aan uiergezondheid
Melkveehouders en hun bedrijfsdierenartsen bespraken onder begeleiding van
Karlien Supré en Koen Lommelen van MCC Vlaanderen de resultaten van de
melkkwaliteit op hun bedrijf.
Dossiers
Uiergezondheid op Healthy Dairy
De volgende onderwerpen:
De uier, Slotgat, Uierontsteking, Droogzetten, Uieronderhoud, Het melken van de koe.
Boeken
Handboek uiergezondheid
Praktijkboek uiergezondheid
"Voorkomen is beter dan genezen"
Behandelen vanuit een biologische
benadering.
Uiergezondheid
Uierontsteking of mastitis is de ziekte die de meeste schade veroorzaakt op een melkveebedrijf.
Naast de belangrijke economische schade voor de melkveehouder is er de toenemende
maatschappelijke bezorgdheid rond resistentievorming tegen antibiotica.
Praktijkleren
Praktijkles Automatisch melken
De opleiding veehouderij op het Citaverde College te Horst heeft de vraag gekregen van
melkveehouders uit de omgeving om studenten praktijkles te geven over automatisch melken. De
melkveehouders vinden het belangrijk dat de eerste kennismaking met de melkrobot al gemaakt is
voordat de studenten stage gaan lopen. Het doel van deze praktijkles is dat de studenten de
dagelijkse werkzaamheden op een melkveebedrijf
met een melkrobot uit kunnen voeren. Dit houdt in
dat de veehouders minder tijd in de
basiswerkzaamheden hoeven te investeren en dat
de kwaliteit van het werk goed is. Dit is positief voor
de melkveehouder en voor student.
Toetsen melkwinning
Bij het leerboek Melkwinning zijn een aantal diagnostische toetsen ontwikkeld.
Binnen het team Voeding bespreken we wat relevant is binnen dit thema en delen we materiaal via deze omgeving. Mocht jij als bezoeker aanvullingen of opmerkingen hebben, dan kun je contact zoeken met een lid van dit team. Met z’n allen zorgen we er dan voor dat we beschikken over een databank met actueel materiaal op een plek die voor iedereen toegankelijk is.
CVB veevoedertabel veevoeding 2016
Met de veevoedertabel kun je bepalen wat de voederwaarden is van verschillende voedergrondstoffen. Hoofdstuk 10, het hoofdstuk Productinformatie, is met ruim 700 pagina's het meest omvangrijke deel van de tabel. Daarin vind je tabellen met de chemische samenstelling en voederwaarden van verschillende voedermiddelen: droge grondstoffen, vochtrijke diervoerders, ruwvoeders, mineralen en andere voedermiddelen. De andere hoofdstukken zijn een toelichting op dit hoofdstuk.
Artikelen
Mineralenvoorziening melkvee
Kruiden zorgen voor een hoger mineralengehalte in
het melkveerantsoen. Vooral voor biologisch gehouden
melkvee is dit een te verkiezen weg voor een rantsoen
dat rijk is aan mineralen.
Op zoek naar bestendig eiwit
Om de eiwitvoorziening van melkvee te optimaliseren, gebruikt Aveve in zijn voeders
meer bestendig soja- en koolzaadschroot. Ook essentiële oliën en bijproducten van
de bio-ethanolproductie leveren een belangrijke bijdrage in het eiwitverhaal.
Waar haalt de hoog-productieve koe haar energie?
Aveve hanteert het nieuwe voederwaarderingssysteem ‘Gluco’ dat een aanvulling is
op het bestaande VEM-systeem. “Wij hebben nieuwe kennis van een op nutriënten
gebaseerd energiewaarderingssysteem en dat heeft een meerwaarde ten opzichte
van de bestaande systemen”, aldus Sabien Vermaut, nutritioniste rundvee bij Aveve
Veevoeding.
Jongvee opfok en voeding
Welke factoren hebben invloed op de afkalfleeftijd en presteert
op de norm gevoerd jongvee na afkalven op 24 maanden beter
als melkkoe? Voerleverancier De Heus zocht met de gegevens
van 2000 koeien naar antwoorden op deze vragen.
Droge koe vreet minder dan gedacht.
Een koe heeft in de droogstand een tien procent lagere voeropnamecapacitieit dan voorheen werd aangenomen, zo blij kt uit
nieuw wetenschappelij k onderzoek van Wageningen UR. Voor
melkveehouders en adviseurs zij n de resultaten een handreiking
voor nog specifi ekere droogstandsrantsoenen.
Koeienvoer 1
Spijsvertering, voedingsstoffen, voederwaardering en voedermiddelen komen aan bod door middel van readers, filmpjes en toetsen. Wikiwijs-arrangement.
Leerarrangement melkveevoeding
Bij het onderdeel voeding ga je je verdiepen in het hoe en wat van de voeding. We beginnen met de droge stof opname van een melkkoe. Als we weten hoeveel droge stof een koe opneemt gaan we kijken wat er in die droge stof zit. We breiden het uit met de spijsvertering zodat duidelijk wordt wat er met het voer in de koe gebeurd. Uiteindelijk gaan we een rantsoen voor een veestapel samenstellen.
Rantsoenen (voorraadbeheer)
Artikelen
Actueel overzicht voederwaardeprijzen
Eens per vier weken berekent Wageningen Livestock Research de actuele voederwaardeprijzen voor melkvee (VEM en DVE) en voor vleesvee (VEVI en DVE) op basis van een reeks mengvoeders die in de praktijk worden gebruikt.
Leereenheid
Voederwaarde calculator
Dit is een tool die je kunt gebruiken voor het berekenen van de voederwaarden. Zo kun je samenstellingsgegevens van grondstoffen omrekenen naar de voederwaarde voor verschillende diersoorten.
Zelfrijdende voermengwagens zijn populair
Versleten zij n ze meestal niet bij het inruilen. Met het groeien van bedrij ven zoeken veehouders vooral naar machines met meer capaciteit.
Zelfrij dende voermengwagens en automatisch voeren zij n populair,
maar ook kostbaar en het is geen garantie voor een hogere voereffi cientie, meer voeropname of een hogere melkproductie.
ONDERWIJSDAGEN VEEHOUDERIJ -dynamisch voeradvies
Dynamisch Voeren is een nieuwe, innovatieve manier van voeren. Elke dag wordt opnieuw de krachtvoergift berekend op basis van de melkproductie. Loon naar werken dus! Het blijkt dat er tussen melkkoeien veel variatie bestaat in de efficiëntie van krachtvoerbenutting.
De presentatie en verwerkingsopdrachten staan in het arrangement.
Beter boeren met de Rantsoenwijzer
Koeien voeren moet simpeler en effectiever! Niet tot twee cijfers achter de komma, maar voor de komma het optimale rantsoen bepalen. Maak het perfecte rantsoen voor gezonde koeien, hoge (voer) efficiëntie van eigen ruwvoer, minder krachtvoer en lagere kosten met MijnRantsoenwijzer.
Websites en verder zoeken
Efficient voeren
Voeren is een van de grootste kostenposten bij de productie van melk. Het optimaliseren van het voermanagement is daarom een investering die loont. Het verbetert de productiviteit en de gezondheid van de dieren en verbetert tegelijkertijd de milieu-impact.
Binnen het team Verzorging bespreken we wat relevant is binnen dit thema en delen we materiaal via deze omgeving. Mocht jij als bezoeker aanvullingen of opmerkingen hebben, dan kun je contact zoeken met een lid van dit team. Met z’n allen zorgen we er dan voor dat we beschikken over een databank met actueel materiaal op een plek die voor iedereen toegankelijk is.
Kalveren aan de automaat
Een kalverdrinkautomaat maakt nooit fouten en voert de kalveren mooi verdeeld over de
dag exact de juiste portie melk van een constante samenstelling en temperatuur. Perfect
toch?
Kennis delen over kalveropfok
Hoe pakt een collega-boerin de kalveropfok op haar bedrijf aan? En wat zijn haar tips om problemen bij de opfok op te lossen?
Jongvee kan harder groeien
De groei van een kalf in de melkperiode bepaalt al voor een
belangrijk deel de potentie voor melkproductie in het productieve
leven van de koe. Reden voor voerleverancier ForFarmers Hendrix
om de melkschema’s voor de melkperiode aan te passen.
Keur aan opfokprogramma's
De ideale jongvee-opfok bestaat uit een korte en krachtige melkfase, waarna jongvee in het
eerste levensjaar wordt klaargestoomd om al vanaf de dertiende maand te kunnen worden
geïnsemineerd en de lactatie kan starten na op zijn laatst 24 maanden. Melkvee bestudeerde
diverse opfokprogramma’s en zette de verschillen en overeenkomsten op een rij.
Standaard werkwijzen Jongveeopfok
Bij de opfok van jongvee draait het veel om het verlenen van zorg aan jonge, kwetsbare dieren. Niet
iedere veehouder is nauwlettend en/of werkt niet met vaste routines. Hierdoor krijgt geen kalf dezelfde
verzorging en is het risico op structurele fouten groot. Standaard werkwijzen helpen de veehouder om de
kalveren op een efficiënte en georganiseerde manier op te fokken. Door altijd op dezelfde manier te
werken kan er gecontroleerd worden of de betreffende werkwijze het gewenste resultaat oplevert. In de
praktijk wordt er echter onvoldoende gewerkt met standaard werkwijzen.
Dit basisboek bevat standaard werkwijzen en aanvullende informatie voor goede opfokresultaten, waarbij
is gestreefd naar goede groei, gezondheid en weerstand van het kalf, kostenefficiëntie en
arbeidsefficiëntie.
Het boek is opgebouwd aan de hand van stappen uit het kalverleven, te beginnen bij de geboorte van het
kalf tot twee maand voor afkalven van de pink. Op dat moment wordt de pink deel van de melkveekoppel
en stopt de opfok.
Leerarrangement Jongvee opfok
Dit arrangement over jongvee opfok is voor MBO leerlingen van niveau 3 en 4 uit de eerste of tweede klas en voor studenten van het eerste jaar in het HBO. Het is gericht op het vergroten en verdiepen van je kennis van jongveeopfok in theorie en praktijk.
Als leidraad voor het opzetten van dit arrangement is gebruik gemaakt van het boekje Jongveesignalen, praktijkgids voor een gezonde opfok van melkkoeien.
Jongveeopfok
Het fokken van een duurzame en lang producerende koe begint met een goede
opfok. Het jonge kalf verdient veel aandacht. Na de geboorte luidt het advies bij het
verstrekken van biest: veel, vlug en vaak; zo vlug mogelijk, zo vaak mogelijk en hierdoor zo veel mogelijk. Deze biest bevat antistoffen die de eerste 24 uur van het leven
van een kalf ongehinderd de darmwand kunnen passeren.
Kan het kwaad om de kalveren niet meer te weiden?
Jongvee wordt
net als het melkvee minder geweid dan vroeger. Zeker de kalveren.
Ruwvoerteeltdeskundige Bert Philipsen zet zich in voor de kalverwei.
„Pas bij 200 dagen weidegang voor jongvee is de opfok geslaagd.”
Mechanisch ventileren vereist perfecte stal
Mechanische ventilatie is in trek voor jongveestallen. Het
vergt echter een goede stalinrichting, kennis van luchtstromen
en een nauwgezette afstelling van de ventilator. Natuurlij ke
ventilatie blij ft een goed alternatief, aldus deskundigen.
Module 1 Algemene gezondheid
Zoönosen vormen een gezondheidsrisico voor mensen en dieren. tijdige signalering van een
zoönose is belangrijk om maatregelen te kunnen nemen in zowel het humane als het veteri-
naire domein. daartoe is samenwerking nodig tussen verschillende instanties. dit gebeurt
binnen one Health.
Leerarrangement Diergezondheid
Dit arrangement bestaat uit acht leereenheden. In elke leereenheid staan schoolopdrachten. Daarmee kun je naast de uitleg door de docent ook zelf de bijbehorende theorie verwerken.
Waar het mogelijk is zijn er ook BPV opdrachten. Deze moet je maken op het BPV bedrijf.
De leereenheden zijn:
Gezondheidskenmerken
Hygiëne
Infectieziekten
Bedrijfsgebonden aandoeningen
Meldingsplichtige ziekten
Zoönosen
Medicijnregistratie
Welzijn
Dossiers
Diergezondheid op Healty Dairy
Diergezondheid is een belangrijk aspect binnen de melkveesector. Zowel veehouder als consument wil zien dat dieren gezond zijn. Om als veehouder te kunnen bepalen of een dier gezond is moet je de nodige vaardigheden hebben om afwijkingen te herkennen.Gezonde Risico's Melkvee is een wiki waar zowel onderwijs als melkveehouders en hun adviseurs alles kunnen vinden over het duurzamer houden van melkvee.
Alpuro, gezondheidshandboek
In het online gezondheidshandboek van Alpuro Breeding staan de veel voorkomende aandoeningen bij kalveren op een rij.
Dossier Schmallenbergvirus
Het Schmallenbergvirus hoort tot de vector-overdraagbare virusziekten. Het virus wordt via knutten overgedragen van dier op dier. Ook runderen, geiten, en wilde herkauwers kunnen worden besmet of spelen een rol bij het in stand houden van een infectie.
Dossier Mond- en Klauwzeer
Mond-en-klauwzeer (MKZ) of tongblaar (Latijn: Aphtae epizooticae) is een besmettelijke virusziekte bij evenhoevigen. Andere dieren en ook mensen kunnen er hinder van ondervinden, maar lopen geen risico. De ziekte is voor dieren zeer besmettelijk. MKZ is een aangifteplichtige ziekte.
Kalverdiarree
In de darm van het kalf bestaat een nauw evenwicht tussen de opname van voedingsstoffen, vocht en de afgifte van darmsappen. Dit kan door besmettelijke en niet besmettelijke oorzaken worden verstoord.
Boeken
Reader Gezondheid en Welzijn
Deze reader is geschreven voor de opleiding Green Production, richting Melkveehouderij van het
Wellantcollege Houten in het kader van de leertaak Gezondheid en Welzijn. Deze leertaak bevat de
volgende leereenheden:
1. Gezondheid en weerstand
2. Welzijn en gedrag
3. Ziekteverwekkers
4. Ziekte-insleep en preventie
5. Bacterieziekten
6. Virusziekten
7. Overige ziekten en aandoeningen
8. Medicijngebruik
9. Wetgeving en georganiseerde dierziektebestrijding
10. Voedingsziekten.
Voor een Word-versie van deze reader kun je mailen naar dijk@groenewelle.nl.
Handboek Melkveehouderij Hoofdstuk 8 Gezondheid
Dit hoofdstuk staat in het teken van preventie
. Daarbij zijn naast ent
ing en andere specifiek op preventie gerichte
maatregelen ook goede voeding
en huisvesting
van groot belang, maar de nadruk ligt op de meer specifieke
preventieve maatregelen en herkenning van de verschillende voorkomende aandoeningen.
Daarvoor
is er
infor
matie opgenomen over de belangrijkste categorieën gezondheidsaandoeningen bij melkvee.
Klauwverzorging
Hoe kom ik tot een betere klauwgezondheid? Webinar Nordwin College AB Vakwerk
Het belang van goede en gezonde klauwen is een basis voor de gezondheid van een koe. Gezonde klauwen zorgen voor een vitale koe met betere productie. Koeien die last hebben van klauwziekten kosten juist geld. Niet alleen door het gebruik van medicatie maar ook door het verlies in productie. Goede klauwverzorging is dan ook essentieel voor een gezonde veestapel.
In dit webinar vertellen experts van AB Vakwerk aan de hand van de praktijk hoe preventief klauwverzorgen bijdraagt aan de gezondheid van de koe.
Keuzedeel Klauwverzorging
Het keuzedeel gaat over de preventieve klauwverzorging en is voor veehouders van rundvee, geiten, schapen of varkens een aanvulling op de kwalificatie.
Dit arrangement bevat achtergrondinformatie en presentaties, beeld- en videomateriaal en opdrachten voor stage of zelfstudie.
Dossiers
Klauwverzorging op Healthy Dairy
De volgende onderwerpen in dit dossier:
Behandelprotocol klauwen,
Calamiteitenplan klauwgezondheid,
Fokken op klauwgezondheid,
Preventiewijzer,
Klauwscore,
Stinkpoot of Interdigitale Dermatitis (ID),
Digitale Dermatitis (DD) of ziekte van Mortellaro,
Interdigital Phlegmona (IP) of Tussenklauwontsteking,
Sole Heamorrhages of Zoolbloedingen,
Sole Ulcer of zoolzweer,
Witte Lijn Aandoeningen.
Websites en verder zoeken
Digiklauw, voor gezonde klauwen
Digiklauw biedt op een eenvoudige manier inzicht in de klauwgezondheid van de veestapel. Uzelf of de klauwverzorger legt per individuele koe de klauwbevindingen vast. Dit registreren gebeurt middels een app op een smartphone of tablet.
Terra praktijkopdrachten over verschillende onderdelen
Onderdelen van praktijklessen:
Beoordelen huisvesting in de praktijk (ligcomfort, voerhekken, roosters, klimaat, waterbakken); Ruwvoer beoordelen; Conditie- en klauwscore, Mest boordelen; Pensvulling; Voersnelheid; Hoeveel voer ik; Grassen en onkruiden
Praktijkopdrachten Jongvee-opfok
Een succesvolle opfok van jongvee is het resultaat van slim en gedisciplineerd werken. Doe de juiste dingen en doe ze altijd goed. Dit betekent: elke dag de behoefte van het kalf zeker stellen op een goedkope, snelle en makkelijke manier.
Praktijkopdrachten Gezondheid en Welzijn
Het vee goed bekijken is één van de belangrijkste dingen op een melkveebedrijf. Het is namelijk de enige manier om zieke dieren tijdig op te sporen. In deze opdracht ga je het vee, als koppel en individueel, beoordelen op gezondheid.
Binnen het team Erf en gebouwen bespreken we wat relevant is binnen dit thema en delen we materiaal via deze omgeving. Mocht jij als bezoeker aanvullingen of opmerkingen hebben, dan kun je contact zoeken met een lid van dit team. Met z’n allen zorgen we er dan voor dat we beschikken over een databank met actueel materiaal op een plek die voor iedereen toegankelijk is.
Nieuwe stal zonder luxe en verdubbeling veestapel bij Ruitenberg
Huisvesting
Artikelen
Huisvesting en opfok jongvee
Een goede start van het opfokproces is cruciaal om goed ontwikkelde vaarzen te
fokken die afkalven op een leeftijd tussen 21 en 24 maanden.
Melkveestallen. Een grotere melkveestal?
Rekenprogramma om de gevolgen te zien van een grote en kleine stal.
Deze site is ontstaan naar aanleiding van discussies en vragen over bedrijfssystemen, schaalgrootte en landschappelijke inpassing in het project Foarút Buorkje (Vooruit boeren). De site is gerealiseerd met input van Wageningen UR Livestock Research, Rombou en Projecten LTO Noord.
Rekenprogramma melkstalwijzer
Met de Melkstalwijzer berekent u per bedrijfssituatie de melkstaltypes met de laagste jaarkosten.
Dit arrangement over huisvesting van melkvee is gemaakt voor MBO leerlingen van de veehouderij opleiding niveau 3 en 4 uit de eerste of tweede klas met als doel een kennismaking met dit onderwerp. Het kan door leerlingen van de hogere klassen of voor eerste jaars leerlingen van het hbo, gebruikt worden als naslag werk.
Dossiers
Dossier: Megastallen
Op verschillende plekken in Nederland bestaan plannen voor zogenaamde megabedrijven. De plannen zijn nogal omstreden bij burgers en dierenbeschermers. Wat zijn megabedrijven? Waarom worden ze gebouwd? Waarom zijn megabedrijven omstreden? En wat zijn de risico's?
Boeken
Moderne huisvesting melkveehouderij
Een goede huisvesting van melkvee staat op dit moment sterk in de belangstelling. Er
worden veel nieuwe stallen gebouwd, ook bestaande stallen worden volop gerenoveerd, uitgebreid en aangepast aan de meest recente inzichten. Met een dergelijke (grote) investering
gaat de veehouder er vanuit weer jaren vooruit te kunnen. Het blijkt dat veehouders in de
praktijk veel vragen hebben over de voorwaarden en de maatregelen waarmee zij het welzijn
van hun koeien kunnen verbeteren. Op verzoek van de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO)
en met medefinanciering door het Productschap Zuivel (PZ) heeft ASG Veehouderij deze
brochure gemaakt.
Nieuwbouw of renovatie
Als melkveebedrijven uitbreiden maakt men vaak de afweging tussen volledige
nieuwbouw en het renoveren en uitbreiden van de bestaande stal. In dit artikel
gaan we dieper in op de verschillende factoren die deze keuze kunnen beïnvloeden.
Websites en verder zoeken
AgroEnergiek
Deze online kennisbank van AgroEnergiek is een platform voor maatregelen op het gebied van energiebesparing, energieopwekking en vermindering van de klimaatbelasting. De informatie is specifiek bedoeld voor ondernemers in de rundveehouderij (melkveekoeien en vleesvee), intensieve veehouderij (vleesvarkens, fokzeugen, vleeskuikens, legkippen en vleeskalveren) en open teelten (akkerbouw, vollegrondsgroenten, bollenteelt, boomteelt en fruitteelt).
De volgende ontwikkelingen zijn op een rij gezet door onderzoeker Paul Galama van Wageningen Livestock Research:
Vrijloopstallen
Ontwerpen
Familiekuddes
Emissiearme vloeren
Daken
Een vrijloopstal met houtsnippers als bodemmateriaal
(Bron: Wageningen Livestock Research, Galama)
1. Vrijloopstallen
Wat is een vrijloopstal?
Vrijloopstallen zijn stallen zonder ligboxen. Het is vergelijkbaar met een potstal met stro, echter een vrijloopstal is ruimer en vaak worden houtsnippers als bodemmateriaal gebruikt. In een potstal hebben de dieren in het liggedeelte ca. 7 tot 8 m2 per koe beschikbaar, in een vrijloopstal is dit minimaal 10 m2 per koe met een aanbeveling van 15 m2 per koe.
Welk typen vrijloopstallen zijn er?
Sinds 2009 is de ontwikkeling van vrijloopstallen in Nederland op gang gekomen. Een groep melkveehouders wilden in 2017 aan de slag met nieuwe huisvestingssystemen. Met inspiratie uit Amerika en Israël zijn nieuwe systemen voor het vochtige Nederlandse klimaat ontwikkeld. In het landklimaat in Amerika met koude winters en warme zomers wordt veel zaagsel gebruikt, maar dit is duur. In Israël worden koeien op gedroogde mest gehouden, echter daar schijnt de zon twee keer zoveel als in Nederland en is het minder vochtig. De uitdaging voor Nederland is: hoe houden we de bodem droog in ons vochtige klimaat? Dat kan op drie manieren:
Draineren
Vocht (urine) draineren is in 2018 geprobeerd op proefbedrijf Aver Heino via een zandpakket. De drainage viel tegen en de ammoniakemissie was te hoog. Sinds 2016 is de kunststofvloer in ontwikkeling. De urine wordt via een onderlaag afgevoerd. De feces worden door een mestrobot opgeraapt.
Absorberen
Vocht kan geabsorbeerd worden door bijvoorbeeld gebruik van GFT compost. Dit is echter sinds 2015 door de Zuivelindustrie verboden in zowel vrijloopstallen als ligboxstallen vanwege te hoge gehaltes van zogenaamde sporen van Extreem Thermoresistente Aerobe Sporenvormende bacterieën (XTAS). Deze sporen zijn hittebestendig en kunnen problemen geven bij de houdbaarheid van gesteriliseerde zuivelproducten. Ander materiaal is bijvoorbeeld stro, natuurhooi of mescanthus (olifantsgras)
Verdampen
De verdamping van vocht kan gestimuleerd worden door een actieve compostering van het bodemmateriaal. Veel melkveehouders in Nederland gebruik houtsnippers als bodemmateriaal en stimuleren de compostering door een beluchtingssysteem via pijpen in de ondergrond. Dit kan door lucht te blazen of te zuigen door het bodemmateriaal. Door dagelijks te frezen wordt ook extra zuurstof toegevoegd, wordt mest gemengd met houtsnippers en worden grove delen fijn gemaakt. De optimale temperatuur van het bodemmateriaal is 45 tot 50 °C.
Combinatie van absorberen en verdampen
Toelichting typen vrijloopstallen
In de volgende video’s worden verschillende typen vrijloopstallen toegelicht:
Het meest gebruikte bodemmateriaal is houtsnippers. Er zijn ook alternatieven, waarvan organisch materiaal als natuurhooi, stro of miscanthus (olifantsgras) het meeste perspectief hebben. In deze bijlage is voor zover bekend van ruim 20 materialen de voor- en nadelen ingeschat: http://edepot.wur.nl/364964
Management bedding
Een goed management van de bedding is essentieel om mastitis te voorkomen en ammoniakemissie te beperken.
Wat zijn de kritische succesfactoren voor het managen van een vrijloopbodem met houtsnippers? Samengevat:
Advies 15 m2 per koe ligruimte (dus dit is exclusief. voerpad en loopvloer langs voerpad)
Ca. 50 cm bedding, bij minder koelt bodem namelijk snel af.
Op tijd bijstrooien. Met name in de koude vochtige wintermaanden tijdig bijstrooien. Ben je te laat dan wordt bodem nat en neemt draagvlak af, koeien trappen erdoor heen.
Dagelijks frezen of cultiveren; minimaal één keer per dag.
Stal met goede ventilatie en extra mechanisch ventileren.
In dit artikel in V-focus wordt een goed protocol voor het management van de bodem uitgelegd: http://edepot.wur.nl/353315
Duurzaamheid
Een belangrijke motivatie voor melkveehouders om een vrijloopstal te bouwen is meer ruimte voor dierenwelzijn en maken van een mestproduct met meer organische stof. Er zijn echter meer duurzaamheidsaspecten die een rol spelen, zoals emissies en melkkwaliteit. Zie schema 1.
Schema 1: duurzaamheidsaspecten vrijloopstallen
Er is op 10 praktijkbedrijven onderzoek gedaan naar verschillende duurzaamheidsaspecten. Vijf bedrijven hebben een bodem met houtsnippers, vier met GFT compost en één met stro. Gebruik van GFT compost is sinds 2015 verboden vanwege te hoge gehalten van sporen van Extreem Thermofiele Aerobe Sporenvormende bacterieën (XTAS).
In onderstaand schema is een vergelijking gemaakt tussen de drie typen vrijloopstallen met verschillend bodemmateriaal ten opzichte van een ligboxenstal. De hogere kosten voor het gebouw en de aankoop van bodemmateriaal kunnen gecompenseerd worden door een langere levensduur van de koeien. In het algemeen is het dierenwelzijn in een vrijloopstal beter dan in een ligboxenstal door meer ruimte, minder obstakels en een bodem met meer grip. De concentratie van sporen van XTAS is te hoog in bodems met compost, maar compostering van houtsnippers is wel toegestaan. Om de milieuaspecten van de vrijloopstal te beoordelen zal op bedrijfsniveau gekeken moeten worden. De N verliezen in de stal (ammoniak en lachgas) zijn hoger, vooral bij gebruik van compost, maar is lager bij aanwending op het land ten opzichte van drijfmest. Het materiaal uit de stal (‘compost’) is een goede bodemverbeteraar op de lange termijn, maar voor de korte termijn is de beschikbaarheid van N lager. De conclusie ten aanzien van het perspectief van vrijloopstallen is voor compost negatief vanwege de te hoge risico’s voor de melkkwaliteit en de hoge N verliezen in de stal. Het perspectief van gebruik van houtsnippers als bodemmateriaal in een vrijloopstal lijken positief, mits het XTAS probleem opgelost wordt en de emissie van ammoniak en lachgas beperkt wordt. Om het perspectief van stro goed in te schatten is onderzoek op meer bedrijven nodig.
De ammoniakemissie in een vrijloopstal met houtsnippers is in de jaren 2016 t/m 2017 onderzocht op twee praktijkbedrijven en op Dairy Campus (zogenaamde case control studie; is op hetzelfde bedrijf vrijloop vergelijken met ligbox). In 2019 wordt hierover gerapporteerd. De ammoniakemissie is lager dan in een ligboxenstal.
Toelichting duurzaamheid
Het N-verlies kan beperkt worden door goed management. Lees dit artikel: http://edepot.wur.nl/353314
Voor de toelichting op de totale duurzaamheid; lees dit e-book: http://edepot.wur.nl/310448
De ammoniakemissie in de stal is bij nader onderzoek gunstiger dan in dit e-book aangegeven. In 2019 volgt rapport hierover.
Vrijloopstal met kunststofvloer
Een nieuwe ontwikkeling in vrijloopstallen is de ontwikkeling van een kunststofvloer. Op de kunststofvloer worden feces (dikke fractie) en urine (gier) gescheiden. Dit kan op twee manier, namelijk door een permeabele vloer of op een hellende vloer. Het voordeel is veel natuurlijke ruimte voor dieren en het maken van twee mestfracties, namelijk dik en dun. Hierdoor kunnen de nutriënten stikstof (N), fosfaat (P) en kali (K) en organische stof (OS) slimmer verdeeld worden over de gewassen.
De twee typen kunststofvloeren worden uitgelegd in dit e-book: http://edepot.wur.nl/357900
Hierin vindt u achterin bij naslag doorverwijzingen naar meerdere website over de kunststofvloer.
De eerste kunststofvloer is toegepast in combinatie met bomen in de stal, de zogenaamde koeientuin. De bomen geven een mooie uitstraling aan het gebouw en zorgen voor schaduw in deze stal bij een sterk lichtdoorlatende bovenbouw. Zie koeientuin: http://edepot.wur.nl/7959
Vrijloopstal met kunststofvloer op Texel (Bron: Wageningen Livestock Research, Galama).
Hoe de stal met kunststfofvloer op Texel is aangelegd wordt uitgelegd in deze video: https://www.youtube.com/watch?v=L4Yf2Mzgae4
Ontwerpen vrijloopstal
Verschillende ontwerpen van vrijloopstallen vindt u op deze website:
De uitdaging is om binnen de stalruimte veel m2 te benutten voor de dieren en weinig voor de trekker. Het voerpad kan bijvoorbeeld beperkt worden door een automatisch voersysteem. In een ronde vrijloopstal is het de vraag of een loopgang langs het voerpad nodig is, er kan ook volstaan worden met een vrijloopbodem tot aan het voerhek. Er is bij een cirkel immers genoeg vreetruimte aan de buitenkant voor de dieren, waardoor de drukte bij het voerhek en dus ook de vervuiling minder is. Het nadeel van rond is het niet makkelijk kunnen uitbreiden, tenzij je uitgaat van meerdere kleine ronde stallen.
2. Ontwerpen
Ontwerpen vanuit behoeftes
Een belangrijk uitgangspunt voor het maken van een nieuw stalontwerp en de inrichting is te denken vanuit de behoeftes van de koe, de boer en de omgeving.
Koe (zie ook hoofdstuk dierenwelzijn)
Lang en gezond leven
Veel ruimte voor eten, drinken en bewegen (natuurlijk gedrag)
Veel grip
Geen ingrepen
Boer
Weinig arbeid; een koe met weinig zorgen
Lage investeringskosten
Lage jaarlijkse kosten (denk aan vervanging stalonderdelen, strooisel, energieverbruik)
Werkplezier
Omgeving
Verhogen van de lusten:
- aantrekkelijk gebouw in het landschap
- aantrekkelijke inrichting voor bezoekers
Een innovatief voorbeeld is de koeientuin: https://www.youtube.com/watch?v=0RbF839xeK4
Verminderen van lasten:
- ammoniakemissie
- emissie van broeikasgassen (methaan en lachgas)
- geen lichtvervuiling (op tijd lampen uit, let op lichtdoorschijning door het dak en zijwanden)
- geen lawaai
- verminderen emissies van geur
- verminderen uitstoot van stof
Dilemma: hoeveel ruimte gun je de koe
Dilemma
Een vaak terugkomend dilemma bij het ontwerpen van stallen is hoeveel m2 per koe gun je de koe? Aan de ene kant wil je veel m2 voor beter dierenwelzijn, echter het besmeurd oppervlakte neemt ook toe waardoor de kans op meer emissies toeneemt. Bovendien zijn de kosten van de stal bij meer m2 per koe hoger en heeft het een grotere impact op het landschap. Zie de figuur hiernaast:
De uitdaging is dit dilemma op te lossen met slimme ontwerpen. Verschillende voorbeelden kun je vinden bij paragraaf 2D en 3D schetsen. Eind 60’ er jaren in de vorige eeuw kwam de ontwikkeling van ligboxstallen op gang. De arbeidsefficiëntie van het melken en het voeren werd sterk verbeterd ten opzichte van de grupstal. Een grote vooruitgang. Echter door de betonnen roostervloer is de klauwgezondheid minder geworden en is de mestkwaliteit veranderd, namelijk scheiding van vast mest (met stro) en gier is vervangen door drijfmest. Welke stal past bij een bepaald bedrijf wordt niet meer alleen bepaald door arbeidsefficiëntie maar door een breed scala aan behoeftes zoals bovenstaand vermeld. Welk soort mest je wilt gaat de komende jaren steeds meer het stal- of vloertype bepalen mede gericht op het verbeteren van de bodemvruchtbaarheid op het melkvee- of akkerbouwbedrijf en het beperken van de emissies van ammoniak en broeikasgassen.
2d en 3D schetsen
De impact van een stal, mestopslag en voeropslag op het erf en het landschap zijn groot, met name als het gepaard gaat met een sterke schaalvergroting.
Op de website www.melkveestallen.nl kun je de impact van een aantal keuzes op het erf en het landschap in 2D en 3D bekijken.
Je kunt de volgende variabelen instellen:
Een voorbeeldberekening
130 of 520 koeien
Effect van een stal als die 4x zo groot is
Ligbox of vrijloop
Effect van een stal als je meer m2 per koe nodig hebt
Jongvee uitbesteden of niet
Jongvee kan in oude ligboxenstal of samen met koeien in nieuwe of uitbesteden aan derden
Ruwvoeropslag uitbesteden of niet
Ruwvoeropslag en voeren kun je uitbesteden aan een regionaal voercentrum. In Leusden is één actief.
Mestopslag: zelf, uitbesteed of ondergronds
Mestopslag in silo geeft extra koepel op het erf. Dat valt meer op dan kelders onder roostervloer
De grootte van de stal en het bouwblok worden uitgerekend.
Er is veel ruimte voor de dieren, er wordt stapelbare mest geproduceerd, energie komt van zonnedak en er wordt gebruik gemaakt van een mobiel melksysteem om percelen op afstand ook gemakkelijk te kunnen weiden.
Kwatrijnstal: automatische dosering stro in boxen. Veel ruimte.
Door Wageningen Livestock Research zijn onder leiding van Bram Bos een viertal ontwerpen gemaakt vanuit omslag in denken rond behoeftes koe, nutriëntenkringloop, het delen van kapitaal en arbeid en bodem. Zie http://edepot.wur.nl/51159
3. Familiekuddes
Er is vanuit de maatschappij veel discussie over het houden van kalf bij de koe. Het kalf bij de koe houden gedurende enkele maanden heeft voor- en nadelen. Een belangrijk voordeel is dat het past bij een natuurlijke melkveehouderij en arbeid bespaart. Een belangrijk nadeel is dat je geen controle hebt op de biest / melkopname. Andere voor- en nadelen vind je op de website www.familiekuddes.nl.
Kalf bij koe is één van de vormen van familiekuddes. Ook drachtige pinken, droge koeien en melkkoeien zou je in één kudde kunnen houden. Het voordeel is dat je weinig wisseling van groepen hebt. De uitdaging is dan om de verschillende groepen in één kudde wel naar behoefte te voeren. Daarvoor zijn verschillende stalontwerpen bedacht, zie: http://www.familiekuddes.nl/6-stalontwerpen/
Het betreft ontwerpen:
Rechthoekige en ronde stal
Een ambitieus geautomatiseerd voersysteem
Gestuurde voeding met selectiepoorten
Familiekudde bij beweiding
Kalf bij koe in ligboxenstal en
. . . vrijloopstal (Bron: Wageningen Livestock Research, Galama)
Goed beloopbaar is ook een belangrijke eis bij emissiearme vloeren. (Bron: Wageningen Livestock Research, Galama)
5. Daken
Er komen steeds meer typen bovenbouw op de markt. Verschillende typen en aanvragen van vergunning worden toegelicht in een dakmagazine: http://edepot.wur.nl/216705
Een Serredak die open en dicht kan door oprollen doek. Koeien kunnen kiezen of ze in de zon of schaduw willen liggen
(Bron: Wageningen Livestock Research, Galama)
Mede mogelijk gemaakt door WURKS project ‘Ondersteuning CIV Melkveehouderij – 2018'
Dierenwelzijn kun je beoordelen door naar het dier te kijken en door de omgeving van de koe (erf, stal en inrichting) te beoordelen. Beide benaderingen worden toegelicht.
Meten aan dier
Meten aan omgeving (Maatlat Duurzame Veehouderij (MDV))
1.Meten aan het dier
Door Marko Ruis van Wageningen Livestock Research is op de dierenwelzijnsweb.nl veel informatie gemaakt die bruikbaar is in het onderwijs.
Video Welzijn koeien: melk van blije koeien - Dierenwelzijn in beeld
Doorverwijzing naar het uitgebreide Welfare Quality protocol
Relatie koe en veehouder
2.Meten aan de omgeving
Door een stal te bouwen die voldoet aan de eisen van Maatlat Duurzame Veehouderij (MDV) kunnen deelnemers deelnemen aan de fiscale regelingen MIA en Vamil. Aan MDV stallen worden extra duurzaamheidseisen gesteld, met name aan grotere stallen. Het gaat om milieueisen maar ook om dierenwelzijn en diergezondheid.
Door te voldoen aan verschillende criteria kunnen punten verkregen worden. Bij voldoende punten kan het MDV certificaat verkregen worden.
Welzijn in een vrijloopstal (Bron: Wageningen Livestock Research, Galama)
De keuzemaatregelen voor dierenwelzijn betreffen:
Loopruimte binnen de stal (exclusief ligboxen)
Vrije breedte loopgang achter het voerhek; meer punten bij bredere loopgang
- >3,50 < 3,75 meter
- > 3,75 < 4,00 meter
- > 4,00 meter
Breedte loopgang tussen ligboxen of tussen ligboxen en wand > 3,00 meter
Ingestrooide, open ligruimte > 10 m2 per koe
Aantal doorsteken van liggedeelte naar voerhek: > 1 per 16,5 meter
Vrije breedte doorsteken van liggedeelte naar voerhek
Met weidegang:
- voldoende huiskavel (maximaal 10 koeien per ha)
- voldoende drinkbakken
- weide selectiepoort bij gebruik Automatisch Melksysteem
Uitvoering vloertype:
Verschillende vloertypen zijn omschreven. Belangrijk is dat vloer voldoende stroef moet zijn.
Vloerbevochtiging of –besproeiing om gladde mestfilm te voorkomen
Afmetingen ligplaats
Drie ligboxpakketten worden toegelicht met verschillende ligboxbreedtes, ligboxlengtes, afstelling kopboom en afstelling schoftboom
Uitvoering ligplaats
- voldoende indrukbaar ligbed
- waterbed of gelmatras
- dik ingestrooide ligbox (zaagsel, stro of zand)
Goed en eenvoudig reinigbare drinkwatervoorzieningen met voldoende capaciteit
Watermeetsysteem per groep
Vreetplaats
- >75 cm per koe
- tenminste één vreetplaats per koe
Verder kunnen punten verkregen worden voor eisen aan: voergang, beschikbaarheid ruwvoer, ongestoord bezoek krachtvoerbox, dakisolatie, voorkomen hittestress, vliegenbestrijding, rugborstel, apart ingestrooide afkalfstal en ziekenstal, alarmsysteem voor stroomuitval en voorzieningen voor noodstroom.
De keuzemaatregelen voor diergezondheid betreffen: spoelplaats en ontsmettingsbak voor voertuigen, vuile / schone weg, ongediertebestrijding, hygiënesluis, omkleedruimte, quarantainestal, afleverplaats, eisen aan krachtvoersilo’s en sleufsilo’s.
Specifieke eisen aan de stal zijn ook: gescheiden huisvesten van jongvee en melkvee, individuele huisvesting voor kalveren tot 3 weken en een uitloop van minimaal 360 m2 per koe.
Ook met een automatische klauwenreiniger of voorzieningen die voorkomen dat koeien direct na het melken gaan liggen kunnen punten verkregen worden.
Door onderzoekers van Wageningen Livestock Research is het belang aangegeven om de emissie van ammoniak terug te dringen en zijn oplossingsrichtingen aangegeven (Hendrik Jan van Dooren, Julio Mosquera, Sjoerd Bokma en Karin Groenestein). De volgende thema’s worden toegelicht:
Ammoniakproblematiek
Meten ammoniakemissie in stal
Oplossingsrichtingen verminderen emissie
1. Ammoniakproblematiek
In deze video wordt de ammoniakproblematiek in de veehouderij uitgelegd:
Afspraken via wetgeving:
- ammoniakplafond in Europees verband
- beperken emissies in Natura 2000 gebieden
- besluit huisvesting.
Meer info: https://www.infomil.nl/onderwerpen/landbouw/ammoniak/nieuw-besluit/melkrundvee/
- afdekken opslagen
- emissiearm uitrijden
- regionale aanpak via PAS (Programmatische Aanpak Stikstof)
2. Meten ammoniakemissie in stal
Ammoniakemissie is niet simpel te meten. De emissie bepaal je door de concentratie te vermenigvuldigen met het ventilatiedebiet (is de hoeveelheid lucht die naar buiten gaat). Het meten van de concentratie is makkelijker dan het debiet. Er zijn verschillende meetmethoden:
Met de dynamische box
Een dynamische box meet de in- en uitstroom van ammoniak en broeikasgassen op bijvoorbeeld een roostervloer of op een bodem in een vrijloopstal (zie foto’s). Dit geeft een eerste indicatie van de emissie per m2. Deze wordt omgerekend naar emissie per koe.
Op stalniveau
Voor het verkrijgen van een emissiefactor voor een bepaald vloertype is het van belang dat emissies op stalniveau bepaald worden. Dat is het gemakkelijkst in mechanisch geventileerde stallen omdat je het ventilatiedebiet (luchtdoorstroming) goed kunt meten, maar kan ook in natuurlijk geventileerde stallen. Voor het verkrijgen van een emissiefactor voor een bepaald vloertype of mestbehandeling dienen vier bedrijven met hetzelfde systeem zes keer per jaar gemeten te worden of twee praktijkbedrijven en zes metingen per jaar in de meetstal op Dairy Campus.
Meetstal Dairy Campus
In de meetstal op Dairy Campus (zie figuur) zijn 6 units van elk 15 koeien, 2 units met vrijloopbodem en 4 units met vloeren in ligboxenstal. Eén van de ligboxen is referentie. Het voordeel van metingen in deze stal is dat onder dezelfde weersomstandigheden en vergelijkbare groepen koeien een nieuw vloertype vergeleken wordt met een gangbare stal met een roostervloer (=referentie unit).
In onderstaande video kun je rondkijken in de milieustal op Dairy Campus:
Bronnen en achtergronden processen van ammoniak emissie
De melkveehouderij draagt voor meer dan 50% bij aan de ammoniakemissie in Nederland.
De verdeling op een melkveebedrijf is:
Stal: 43% (ongeveer 50 / 50 verdeeld tussen emissie uit mestkelder en van de vloer)
Beweiding: 14%
Mest aanwending: 43%
De koe produceert geen ammoniak. Dat is overigens wel het geval bij methaan, namelijk 76% van de methaanemissie komt door pensfermentatie en 23% uit mest in stal en 1% bij beweiding. De koe produceert vaste mest (faeces) en urine. Urine bevat ureum en de vaste mest bevat het enzym urease en organisch gebonden stikstof. Doordat Ureum in contact komt met urease ontstaat binnen enkele uren ammoniak.
Ammoniak lost in principe goed op in een vloeistof (mest) maar zal gemakkelijk vervluchtigen bij:
Hogere temperatuur
Hogere zuurgraad (hoge pH)
Hogere luchtsnelheid
Groter mestoppervlak
Hogere concentraties
Oplossingsrichtingen
De aangrijpingspunten om de ammoniakemissie te beperken zijn:
Concentratie ureum in urine beperken door eiwitarm voeren
Hoeveelheid urine die na elke lozing op de vloer achterblijft verlagen. Dat betekent een snelle scheiding en afvoer van faeces en urine
Activiteit van het enzym urease afremmen
Koelen van mest en / of lucht
Verlagen zuurgraad (pH)
Luchtsnelheid over de vloer en in mestkelder verminderen
Minder urine in stal door meer beweiden
Luchtuitwisseling tussen kelder en stal verminderen, bijvoorbeeld met kleppen in roosters
Verkleinen van het uitwisselingsoppervlak tussen mest en (stal)lucht
Ammoniak uit de stallucht wegvangen door luchtwassers
Aandachtspunten uit de praktijk zijn: zorg dat vloer goed beloopbaar blijft, bijvoorbeeld door besproeien vloer om gladheid door mestfilm te voorkomen. Praktijk moet uitwijzen of afdekken van emissie uit mestkelder middels flaps op lange termijn blijven werken.
De vloeren en beluchtingssystemen die in ontwikkeling zijn en onderzocht worden op Dairy Campus kun je vinden op de website: https://www.dairycampus.nl/nl/Home/Expertisegebieden/Mest-en-milieu.htm
Luchtwassers
Luchtwassers worden het meest toegepast in de varkens- en pluimveehouderij. Luchtwassers zijn door het toe te passen in combinatie met mechanische ventilatie uit oogpunt van beeldvorming en imago minder gewenst in de melkveehouderij. Met chemische wassers kunnen ammoniakverwijderingsrendementen bereikt worden van meer dan 95% (Melse en Willers, 2004). Ook reduceren luchtwassers geur en stof. Het energieverbruik is hoog en de controle op de werking en handhaafbaarheid is een aandachtspunt. Het spuiwater kan als kunstmest ingezet worden.
Discussie over de voor- en nadelen kun je lezen in dit verslag van een DLV themadag: http://edepot.wur.nl/367733
Het belangrijkste voordeel wat melkveehouders noemen is dat ze de ouderwetse roostervloer kunnen handhaven. Dat geeft aan dat voor de praktijk een goed beloopbare vloer belangrijk is bij de verdere ontwikkeling van emissiearme vloeren.
Mede mogelijk gemaakt door WURKS project ‘Ondersteuning CIV Melkveehouderij – 2018'
Hygiëne
Artikelen
Optimaal stalklimaat
Windbreekgaas of spaceboarding, wel of niet
isoleren en welke is de benodigde opening voor
een goede stalventilatie? Bij de bouw van een
nieuwe vleesveestal draait alles rond het verkrijgen van een optimaal stalklimaat.
Binnen het team Voortplanting bespreken we wat relevant is binnen dit thema en delen we materiaal via deze omgeving. Mocht jij als bezoeker aanvullingen of opmerkingen hebben, dan kun je contact zoeken met een lid van dit team. Met z’n allen zorgen we er dan voor dat we beschikken over een databank met actueel materiaal op een plek die voor iedereen toegankelijk is.
In deze video wordt het geboorteproces getoond. Eerst de kenmerken van de naderende geboorte gevolgd door het normale verloop met tussendoor enkele dia's van abnormale liggingen. Aansluitend aandacht voor de verzorging van kalf en koe nadat het kalf uit de koe is.
Boek beslissen kalf tot koe en toetsen
Boek Beslissen van koe tot kalf
Het boek bestaat uit twee delen. Het eerste deel behandelt de beslismomenten van kalf tot koe waarmee veehouders te maken krijgen. Alle fases komen aan de orde zoals: opfok, fokkerij, vruchtbaarheid, inseminatie en melkproductie. Het boek geeft antwoord op allerhande vragen, van relatief eenvoudige, zoals ‘Welk kalf houd ik aan?’, tot meer complexe als: ‘Wat zegt de MPR-uitslag over mijn rantsoen?’
Het tweede deel bevat alle managementproducten die CRV aan de veehouder aanbieden. Bij elk product wordt kort aangegeven waarvoor het gebruikt wordt. Daarna volgen interpretatie en toepassing van kengetallen en formulieren, en de nodige achtergrondinformatie.
Investeren in tocht detectie sensor spreadsheet simulatie
Met deze tool kan worden bepaald of inversteren in een sensorsysteem op een melkveehouderijbedrijf uit zou kunnen. Het is een spreadsheet waar gegevens kunnen worden ingevoerd. Ontwikkeld door de Universiteit van Utrecht.
Leerarrangement vruchtbaarheid
Dit is het arrangement Vruchtbaarheid.
Het is geschreven voor niveau 4 leerlingen in leerjaar 1 van de opleiding veehouderij van AOC-Oost in Almelo.
Fokprogramma voor runderen. Lezing van Kor Oldenbroek voor MBO-docenten, 2018
Artikelen
De opmars van de Jersey
Meer dan duizend jerseys verhuisden afgelopen jaar uit Denemarken naar verschillende Nederlandse melkveehouders. En de
belangstelling groeit nog steeds.
Electronisch leereenheid Fokkerij : praktijkvragen
Praktijkvragen rundvee over fokkerij.
Een lijst van praktijkvragen over rund. Klik de vraag aan waarmee je aan de slag wilt gaan. Er opent dan een pagina met een beschrijving van een praktijksituatie en een vraag. Onderaan vind je hyperlinks naar de theorie bij deze vraag.
Leerboek over fokkerij en genetica voor HBO-studenten
We beginnen met de basis van fokkerij en genetica: de genetische begrippen die nodig zijn om genetische processen die voorkomen in de fokkerij te begrijpen. In de volgende hoofdstukken zullen we ‘in het diepe duiken’ en je meenemen op een reis door de stappen die nodig zijn en ontwikkeld moeten worden om een succesvol fokprogramma uit te kunnen voeren.
Module duurzame fokkerij
Lesmateriaal voor Mbo-groen niveau 4: De fokkerij van (gezelschaps)dieren roept steeds vaker vragen en discussies op in de samenleving. Kunnen we zonder meer alles doen met dieren en hoe kunnen we voldoende rekening houden met de belangen en het welzijn ervan? In de module Duurzame fokkerij komen duurzaamheid, dierenwelzijn en belangrijke ethische vragen en dilemma’s aan de orde.
Arrangement Fokkerij
Het arrangement Fokkerij behandelt de theorie van de erfelijkheid en is gericht op de praktisch invulling van de stierenkeuze op een veehouderij bedrijf. De stierenkeuze is gericht op de toekomst van het rundveehouderijbedrijf om zo efficient mogelijk melk en/of vlees te produceren gezien de huidige en toekomstige marktontwikkelingen en de visie van de ondernemer.
Video over hoornloos fokken
Het fokken van hoornloze koeien is een manier om te voorkomen dat de koeien niet onthoornd hoeven te worden. Dat is een bijdrage aan het welzijn van de dieren. Video van AgriLife.tv.
LET OP: Flash Player nodig, werkt dus niet in sommige browsers!!
Het lesmateriaal ‘Hoe kies je de beste stieren voor je bedrijf?’ is ontwikkeld binnen het project ‘Ondersteuning CIV Melkveehouderij – 2018’ onder verantwoordelijkheid van Wageningen University & Research. De productie ervan is mede mogelijk gemaakt door de financiering van het project vanuit de WURKS-regeling.
Bij vragen: rita.hoving@wur.nl of bart.ducro@wur.nl
In de fokwaardeschatting worden management en erfelijke aanleg van elkaar losgekoppeld, zodat de genetische aanleg zo nauwkeurig en zuiver mogelijk kan worden vastgesteld. Dochters van goed verervende stieren komen op hetzelfde rantsoen tot hogere prestaties dan dochters van minder presterende stieren. En dat is dan de bonus van fokkerij.
Lesmateriaal
Dit lesmateriaal over Fokkerij en voortplanting is gemaakt voor het groene MBO-onderwijs, niveau 3-4. De docentenhandleiding bij het lesmateriaal ‘Hoe kies je de beste stieren voor je bedrijf?’, bevat achtergrondinformatie en introduceert de lesonderdelen zoals de Powerpoint en de Excelfile.
Powerpoint met opdrachten
Powerpoint met opdrachten over hoe je de kenmerken voor een fokdoel vaststelt en hoe je uit de cijfers de voor jou passende stieren kiest.
Bij Batenburg Holsteins, hoe kiest Peter Aalberts stieren en koeien die het beste bij zijn bedrijf passen?
Voedervoorziening
introductie
Binnen het team Voedervoorziening bespreken we wat relevant is binnen dit thema en delen we materiaal via deze omgeving. Mocht jij als bezoeker aanvullingen of opmerkingen hebben, dan kun je contact zoeken met een lid van dit team. Met z’n allen zorgen we er dan voor dat we beschikken over een databank met actueel materiaal op een plek die voor iedereen toegankelijk is.
De dierverzorger beheert op een dierenhouderijbedrijf het weiland en de percelen waar voedergewassen verbouwd worden, zodat het land optimaal benut wordt en de oogst kwalitatief goed voer oplevert, afgestemd op de bedrijfsdoelen.
Instructies Bodemscan
Uitleg over de bodemscan en de uitvoering daarvan. De laatste pagina's zijn invulformulieren die je kunt gebruiken bij je eigen bodemscan.
Boeren gebruiken mest om gewassen beter te laten groeien. Maar overmatig gebruik van mest - zowel dierlijke mest als kunstmest - heeft negatieve gevolgen. Zoals te veel algen in sloten, waardoor planten en vissen verstikken. Of te veel nitraat in het drinkwater. Om deze gevolgen zo veel mogelijk te beperken, is het mestbeleid ingevoerd. Dit beleid is gebaseerd op de Europese Nitraatrichtlijn. Ondernemers in de agrarische sector hebben hierdoor te maken met regels, vergunningen en ontheffingen.
Voor het bemesten van landbouwgrond mag u maximumhoeveelheden dierlijke mest, stikstof en fosfaat gebruiken. Op deze pagina vindt u alle tabellen die u nodig heeft om de gebruiksruimte voor dierlijke mest, stikstof of fosfaat te berekenen. Ook de forfaitaire normen voor het berekenen van de mestproductie, het omrekenen naar varkens- en pluimvee-eenheden en de uitrijdperioden staan op deze pagina.
De Adviesbasis bemesting grasland en voedergewassen bevat bemestingsadviezen voor grasland, grasland met klaver, graslandvernieuwing, maïs, granen voor GPS, voederbieten en luzerne.
Bodem onder grasland
Nu en in de toekomst, is en blijft optimalisatie van de grasproductie van eigen grond de kern van goed boeren. Enerzijds neemt de noodzaak toe om meer ruwvoer van eigen grond te telen door stijgende grondprijzen; anderzijds stijgt de vraag naar ruwvoeder door afschaffing van het melkquotum. Door de mestwetgeving is het gebruik van meststoffen echter gelimiteerd. Meer ruwvoer van eigen land met minder mest, betekent een betere benutting realiseren van mest en bodem.
Bodem van Nederland
De bodem: we wonen erop, we eten ervan, we halen ons drinkwater en onze brandstoffen eruit. De bodem van Nederland ... bestaat die eigenlijk wel of moeten we spreken over de bodems van Nederland? In dit arrangement gaan we de bodem van Nederland in kaart brengen met video’s en andere bronnen.
Bodemstructuur
Zand, zeeklei, rivierklei, veen, löss. Allemaal bodemsoorten. Misschien ken je er nog wel meer. Maar wat zijn nou de verschillen? En wat zijn de gevolgen van deze verschillen voor het gebruik in de land- en tuinbouw? In dit arrangement gaan we in op de eigenschappen van de bodem en de gevolgen daarvan voor het (landbouw)bedrijf.
Bemesting: voeding voor de plant
Voor een succesvolle oogst is het van groot belang dat de gewassen kunnen beschikken over voldoende voedingsstoffen. En met voedingsstoffen gaat het net als met je eigen voeding.
Dossier Bodem
Onze voedselproductie, ons drinkwater, wonen en recreëren. Zonder de bodem is het niet voor te stellen. Maar ook bij de kringlopen van organische stof en voedingselementen speelt de bodem een cruciale rol.
Dossier bodemgezondheid
In dit dossier vind je informatie over de verschillende onderzoeken gericht op het verbeteren van de bodemgezondheid. Welke maatregelen helpen? En je vindt hier leermaterialen over de bodem.
Dossier mest en milieu
Mest is een onmisbare voedingsstof voor de grond. Zo bevat mest stoffen als stikstof (N) en fosfor (P) en kalium (K), die onontbeerlijk zijn voor een goede gewasopbrengst en een vruchtbare bodem. Maar mest heeft ook invloed op het milieu.
Video's/lezingen over Bodem en Bemesting,
Deze lezingen werden gehouden in het kader van de Bodem Beleefdagen bij Mulder Agro in 2016.
8 kennisclips over bodem en water
Er is een groeiende belangstelling voor de bodem als productiefactor. Om de sluipende achteruitgang van bodemkwaliteit tegen te gaan, is versterking van vakmanschap rond bodembeheer belangrijk. Daarvoor zijn acht kennisclips ontwikkeld.
Jong of oud grasland, wat is het beste?
Van het BG3-mengsel dat we eind
augustus op aardappelland inzaaiden, halen we dit jaar nog één en
volgend jaar vijf, misschien zes sneden. In
oktober volgend jaar gaat de ploeg
erin en volgen tulpen. De jaren daarna
volgen pootaardappelen, uien, suikerbieten en opnieuw pootaardappelen,
waarna we daarna opnieuw
gras zaaien. Een grasperceel wordt bij
ons nooit ouder dan 14 maanden.’
Herkennen van grassen
Herkennen van grassen aan de hand van foto's en filmmateriaal. Determineren van grassen via tabellen, online en met apps.
Basiskennisbundel beweiding
Alle aspecten van beweiding in Powerpoints.
1 Beweiding in Nederland en daarbuiten
2 Beweidingssystemen
3 Beweidingsplan
4 Bemestingsplan
5 Grassoorten
6 Grasgroei en graskwaliteit
7 Veevoeding en beweiding
8 Vers gras opname
9 Graslandgebruikskalender
10 Graslandmanagement
11 Graslandverzorging
12 Robotmelken en beweiding
13 Koetype en koegedrag
14 Diergezondheid en beweiding
15 Jongvee en beweiding
16 Kringloop
17 Economie
18 Arbeid
19 Strategisch advies
20 Vraag en antwoord in beeld
Extra: Veenweiden Innovaties / Veenweiden Beweiden – Kennis rond bodem/water/gewas
Grasland-gebruik
In dit arrangement gaan we ons bezig houden met de verzorging van grasland. Groei- en ontwikkeling, de grassoorten, de rassenkeuze en de bemesting komen daarin aan bod. Daarnaast het graslandgebruik. Weiden, maaien en de conservering. Ook is er aandacht voor graslandplanning en de waterhuishouding.
Bij dit alles wordt uitgegaan van gras als gewas. Technische onderdelen worden in dit arrrangement niet behandeld.
Grasland, Niveau 3 en 4
In een serie van ongeveer 30 lessen, proberen we je de basiskennis rondom goed graslandbeheer bij te brengen. Het doel van de de lessenserie is vooral ook dat je nieuwsgierig wordt en vragen gaat stellen: waarom doet boer A het nu zo veel beter dan boer B?
Groen gras: grazige weiden
In dit leerarrangement staat nog meer achtergrond informatie over het
onderwerp weiden. Met behulp van video’s, artikelen, afbeeldingen, linken, ect. is het
mogelijk om informatie te vinden van de meest actuele zaken betreffende het weiden
van melkkoeien.
Beweidingswijzer
Steeds meer veehouders beperken de weidegang of stallen hun melkvee volledig op. Daarvoor worden verschillende redenen aangevoerd. Elk jaar aan het begin van het weideseizoen wordt overwogen welk beweidingssysteem toegepast gaat worden. Overgaan op een ander beweidingssysteem leidt ertoe dat de arbeidsbehoefte, het economisch resultaat en de mineralenbalans van een melkbedrijf veranderen. Met de "Beweidingswijzer" kunnen die veranderingen benaderd worden. Het doel van de "Beweidingswijzer" is om de gevolgen voor arbeidsbehoefte, economie en het mestbeleid van een alternatief beweidingssysteem snel in te schatten. Met de "Beweidingswijzer" kunnen verschillende beweidingssystemen met elkaar vergeleken worden. Het betreft de systemen: onbeperkt weiden, beperkt weiden, zomerstalvoedering, summerfeeding, siësta beweiden en standweiden. Bovendien is de hoeveelheid bijvoeding met ruwvoer in een aantal gevallen te variëren.
Dossiers
Dossier over weiden
Gras en weidegang zijn de basis voor de grondgebonden veehouderij. Weidegang en het grondgebonden karakter zijn sterke dragers van het goede imago van de melkveehouderij. Wageningen UR doet onderzoek naar alle effecten van weidegang en brengt daarover advies uit.
Dossier Groenkennisnet over beweiding
Het dossier Beweiding bevat een overzicht van actuele kennis over het onderwerp Beweiding. Een belangrijk onderdeel is de Basisbundel Beweiding, een set van powerpoints met actuele kennis over beweiding. Daarnaast is er informatie bij de thema's "Feedwedge bij omweiden" en "Nieuw Nederlands Weiden" te downloaden.
Teelt van (eiwitrijke) gewassen
Gewassen van eigen grond en in eigen regio wordt belangrijk binnen de Kringlooplandbouw. In dit leerarrangement worden de akkerbouwgewassen aardappelen, suikerbieten en granen behandeld. Daarnaast aandacht voor voederbieten en eiwitrijke gewassen zoals veldbonen en soja. Tenslotte komt ook groenbemesters aan bod. Vragen, praktijkopdrachten zorgen voor verwerking van de informatie.
Teelt van snijmais
De teelt van snijmais: bodemeisen, grondbewerking, bemesting, ziekten/plagen, oogst en bewaring, voeding en economie.
Boeken
Handboek snijmais
Actuele informatie over de teelt en het gebruik van snijmaïs. Aan de orde komen gewaseigenschappen, diverse teeltaspecten, oogst, vervoedering en de economische aspecten van snijmaïs.
Je kunt de editie 2015 van het handboek in zijn geheel maar ook per hoofdstuk downloaden en inzien.
Herkennen van onkruiden
Herkennen van onkruiden door middel van foto's en video's. Determinatie van onkruiden via online applicaties en apps. Toetsen over herkennen van onkruiden. Praktijkopdrachten.
Het etiket
Het lezen en interpreteren van het etiket is van groot belang voordat je een gewasbeschermingsmaatregel gaat toepassen.
Licentie 1 AOC Oost
In dit arrangement staan vragen en opdrachten centraal,die gemaakt zijn voor de digitale leereenheden gewasbeschermen met de rugspuit, veldspuit, selectieve apparatuur, dwarsstroomspuit, spuitmast en spuitrobot.
Knaagdierbeheersing
Het leerarrangement is te gebruiken voor de opleidingen KBA binnen gebruiken de aanvulling buitengebruik.
Dossiers
Dossier plantgezondheid.
Plantgezondheid richt zich op de maatregelen die je in kunt zetten om planten gezond te houden. Denk aan een weerbaar gewas, robuuste teeltsystemen, slimme en innovatieve technologieën, natuurlijke vijanden of een effectief en duurzaam pakket bestrijdingsmiddelen. In dit dossier vind je leermateriaal over deze onderwerpen.
Binnen het team Techniek bespreken we wat relevant is binnen dit thema en delen we materiaal via deze omgeving. Mocht jij als bezoeker aanvullingen of opmerkingen hebben, dan kun je contact zoeken met een lid van dit team. Met z’n allen zorgen we er dan voor dat we beschikken over een databank met actueel materiaal op een plek die voor iedereen toegankelijk is.
CUMELA Nederland heeft in opdracht van provincie Drenthe en in samenwerking met TerraNext een instructiefilm voor chauffeurs in de cumelasector gemaakt. Vijf thema's komen aan de orde: - controle voor vertrek - fietsers passeren op een smalle weg - modder op de weg - met breed materieel op de openbare weg rijden - ingehaald worden door andere weggebruikers terwijl je links af wilt slaan.
Veiliger landbouwverkeer
CUMELA Nederland heeft deze interactieve e-learning module land-bouwverkeer ontwikkeld om alle leerlingen, werknemers en werkgevers in de agrarische sectoren te informeren hoe zij kunnen bijdragen aan veiliger landbouw- en bouwverkeer.
Met deze e-learning, die vrij beschikbaar is, wordt veilig gedrag op de openbare weg bevorderd. De lesmodule informeert, laat oefenen en maakt bewust.
Slimmere sensoren om ziekten bij koeien op te sporen
Melkveehouders beschikken over alsmaar meer data van hun dieren. De uitdaging is om die datastromen op de juiste manier te gebruiken. Het lijkt erop dat de crux zit in het combineren van verschillende gegevens.
Sensoren in de melkveehouderij
Als onderdeel van precisielandbouw hier een overzicht van de mogelijkheden in de melkveehouderij.
Sensortechnologie in de melkveehouderij
De moderne veehouderij bestaat uit grote bedrijven die steeds verder geautomatiseerd worden. Via allerlei technologieën en sensoren komt een grote hoeveelheid data beschikbaar voor de melkveehouder. De bedoeling van deze technologieën is om de veehouder te ondersteunen in zijn management.
Veiligheid
introductie
Binnen het team Veiligheid bespreken we wat relevant is binnen dit thema en delen we materiaal via deze omgeving. Mocht jij als bezoeker aanvullingen of opmerkingen hebben, dan kun je contact zoeken met een lid van dit team. Met z’n allen zorgen we er dan voor dat we beschikken over een databank met actueel materiaal op een plek die voor iedereen toegankelijk is.
Leidraad veilig werken in mestopslagen
Aanleiding voor het opstellen van de leidraad vormde het dodelijke ongeval dat in juni 2013
plaatsvond in Friesland tijdens schoonmaakwerkzaamheden aan een mestsilo. Door dit ongeval
ontstond de behoefte, de tot dan toe gehanteerde werkprocedures door te lichten en waar
mogelijk te verbeteren, met als doel, mestongevallen in de toekomst zoveel mogelijk te
voorkomen
Veilig werken met mestgassen
Iedereen weet wel dat mestgassen levensgevaarlijk zijn, maar toch wordt er niet
altijd voorzichtig genoeg gehandeld. Helaas leiden reddingspogingen maar al
te vaak tot nog meer slachtoffers.
Mestsilo moet altijd veilig.
Soms wordt de landbouw opgeschrikt door een gesprongen mestsilo. Dat levert een plaatselijke
milieuramp op. Hepke Taekema (directeur) en Hilbert Vos (adviseur) van PAS Mestopslagsystemen stellen dat de bedrijfszekerheid en veiligheid van ieder type silo altijd gewaarborgd
moet zijn.
Mestgassen: interactief lesmodule
Elk jaar vallen er slachtoffers door mestgassen. Het gevaar wordt onderschat, ook door ervaren mensen.
Mensen realiseren zich onvoldoende hoe bij werken met drijfmest dodelijke mestgassen vrijkomen. En veiligheidsmaatregelen zijn geen routine.
In deze lesmodule wordt aan de hand van filmpjes de onderwerpen tank, mixen van mest, mestsilo en veiligheid behandeld.
Veilig werken langs de weg
Wanneer je werkzaamheden langs de weg gaat uitvoeren moet je al je aandacht naar het werk kunnen uitgaan.
Het is van belang dat je weet:
•Welke gevaren het werk met zich meebrengt;
•wanneer de omgeving voor jou veilig is;
•wanneer de veiligheid voor omstanders gewaarborgd is.
Je gaat middels dit arrangement verschillende zaken uitzoeken en leren.
Het arrangement is opgedeeld in twee hoofdstukken, werken langs de weg en werken op het land.
Binnen het team Diermanagement bespreken we wat relevant is binnen dit thema en delen we materiaal via deze omgeving. Mocht jij als bezoeker aanvullingen of opmerkingen hebben, dan kun je contact zoeken met een lid van dit team. Met z’n allen zorgen we er dan voor dat we beschikken over een databank met actueel materiaal op een plek die voor iedereen toegankelijk is.
An introduction to Smart Dairy Farming
The objective of this book ‘An introduction to Smart Dairy Farming’ is to provide insight in the development of the Smart Dairy Farming (SDF) concept and advise as to how to apply this knowledge in the field of activities of students from universities of applied science. The information in this book includes background information and comprehensive insight in the concept of SDF.
Het boek is d.m.v. bovenstaande link gratis te downloaden.
Wegwijs in MPR-cijfers
Een brij aan cijfers bevat de mpr-uitslag. Wie niet gewend is om het formulier te
bestuderen, kan erin verdwalen. Hoe lees je nu een mpr-uitslag en waar moet je op
letten? De Boerin geeft een aantal praktische handvatten.
Weet alles over je koeien
Een van de nieuwe informatietoepassingen in de
rundveehouderij is het managementprogramma VeeManager. Nieuwe modules en persoonlijke instellingen
maken VeeManager tot een compleet en gebruiksvriendelijk instrument voor de veehouder om grip te krijgen
op zijn bedrijfsvoering.
Voeding detecteert slepende melkziekte
De toegevoegde waarde van melkproductieregistratie (mpr) is dat we de
bevindingen die we uit de melkanalyse halen
kunnen terugkoppelen naar het management.
Robotdata ontrafelen: verandering rantsoen goed invoeren
Tachtig procent van de robotboeren kan volgens voerfirma De
Heus het rendement uit de melkrobot nog verbeteren. De Heus
hanteert een nieuw analyseprogramma dat veehouders helpt het
robotgebruik te optimaliseren.
Rekentool koe rendement
Koe rendement geeft inzicht in het rendement van een koe en kan u helpen bij het bepalen van het juiste moment voor vervangen melkkoe.
Leerarrangement MPR
De MPR (Melkproductieregistratie) uitslag is voor het management op een melkveebedrijf een zeer waardevolle informatiebron.
De melkveehouder kan in de eerste plaats de informatie gebruiken om de productie van de koppel, de groep en iedere afzonderlijke koe te beoordelen. Daarnaast biedt de MPR-Uitslag ook veel onmisbare informatie over de vruchtbaarheid van de koeien, de uiergezondheid en stofwisselingsziekten.
Kengetallen en voeding
‘Meten is weten’. Deze aloude leuze bevat
veel waarheid. Echter, voor kengetallen
over voeding lijkt ‘wegen is weten’ nog
toepasselijker.
Wat zijn de problemen op je melkveebedrijf
Een gezonde, economische veestapel is de basis van een duurzaam melkveebedrijf.
maar hoe scoort jouw bedrijf? Wat zijn de belangrijkste werkpunten?
Wiki precisielandbouw
Uit diverse onderzoeken blijkt dat toepassing van slimme technieken agrarische ondernemers kan helpen. Zo kunnen sensoren je helpen het bodemvocht te meten, of bodemverdichting in kaart te brengen. Met gps-technnieken kun je in een werkgang maïs precies tussen twee rijen drijfmest inzaaien.
Sensortechnologie toepassen in melkveehouderij
In dit document vind je de inhoud van het (online) lespakket wat te vinden is op de Wiki
Precisielandbouw. De inhoud bestaat uit de drie uitgewerkte categorieÎn die het lespakket over
sensortechnologie in de melkveehouderij bijbehoren, namelijk jongvee, melkvee en gewasteelt. Zoals
ook in het onderdeel adviezen te vinden is, is het bekend dat het onderdeel melkvee het volledigst
uitgewerkt is.
Veemanager
Met VeeManager is uw veestapelmanagement prima geregeld. Het is een online totaal managementpakket van handige managementinformatie voor uw bedrijfsvoering.
Duurzame veehouderij
introductie
Binnen het team Duurzame veehouderij bespreken we wat relevant is binnen dit thema en delen we materiaal via deze omgeving. Mocht jij als bezoeker aanvullingen of opmerkingen hebben, dan kun je contact zoeken met een lid van dit team. Met z’n allen zorgen we er dan voor dat we beschikken over een databank met actueel materiaal op een plek die voor iedereen toegankelijk is.
Boek: Kijk op duurzaamheid
CRV staat aan het begin van de keten. Ze is zich bewust van die unieke plek en de verantwoordelijkheid die dit met zich meebrengt. Daarom is er binnen CRV veel aandacht voor het thema duurzaamheid.
Introductie
Onderstaande bundel is gemaakt binnen het project ‘Ondersteuning CIV Melkveehouderij – 2018’ onder verantwoordelijkheid van Wageningen Research. De productie ervan is mede mogelijk gemaakt door de financiering van het project vanuit de WURKS-regeling.
Er zijn verschillende initiatieven en projecten gericht op het verduurzamen van de (melk)veehouderij. Via deze initiatieven en projecten wordt inzicht gegeven in wat duurzaamheid in het algemeen inhoudt en welke thema’s het omvat. In tabel 1 wordt een aantal interessante initiatieven en projecten benoemd.
Specificatie van letters en kleuren
T:
Tekst / Lezen
V:
Video
Basisinformatie (aanbevolen)
Verdieping / extra informatie voor docenten
Dierenwelzijn
Familiekuddes | Zoals de koe het zou willen
Familiekuddes is een webboek. Een website in boekvorm waarin u door kunt klikken naar inspiraties en ervaringen uit de praktijk met de familiekudde.
Verschillende vormen van familiekuddes zoals kalf bij koe en jong volwassen kudde worden toegelicht. Familiekuddes zijn gericht op een betere weerstand van het vee door een meer natuurlijke wijze van veehouderij. Dat betekent niet elke leeftijdsgroep apart huisvesten om contactbesmetting te voorkomen, maar vertrouwen op een betere weerstand en lagere ziektedruk door rust in de kudde en voldoende ruimte.
Leereenheden
Basiscursus dierenwelzijn
De cursus behandelt de onderwerpen gedrag en gezondheid, informatiebronnen voor dierenwelzijn, en huisvesting en voeding, omgevingsfactoren die een belangrijke invloed hebben op dierenwelzijn. Daarnaast helpt de cursus je te begrijpen wat dierethiek is en leer je zelf een afweging te maken over hoe jij vindt dat wij met dieren om moeten gaan.
Aan de hand van praktische voorbeelden, dilemma's en casussen leer je na te denken over dierenwelzijn. De voorbeelden betreffen o.a. gezelschapsdieren, landbouwhuisdieren, proefdieren en in het wild levende dieren. Aan het eind van elk blok vind je een toets, waarmee je je kennis over dat onderwerp kunt testen.
Rekenprogramma beheerwijzer
De BeheerWijzer berekent voor u de voedertechnische en economische gevolgen van het aangaan van weidevogelpakketten (uitgestelde maaidatum, plas-dras, vluchtheuvels en randenbeheer).
Programma welzijnswijzer
Het geeft u zicht op problemen, die vaak al langer spelen en samenhangen met de stal en het management. Gebruik de Welzijnswijzer als graadmeter voor de welzijnssituatie op uw bedrijf. Met de uitkomsten kunt u aanpassingen doorvoeren, eventueel in overleg met de dierenarts of bedrijfsadviseur.
Dossiers
Dierenwelzijnsweb
Het Dierenwelzijnsweb is een initiatief van docenten en projectingenieurs van het lectoraat Diergedrag, Diergezondheid en Dierenwelzijn (voorheen Welzijn van Dieren). Het lectoraat is ingebed in de dieropleidingen van Hogeschool Van Hall Larenstein en wil met praktijkgericht onderzoek beter inzicht krijgen in de complexe wisselwerking tussen het dier en zijn omgeving. De belangrijkste onderzoekslijn richt zich op het (automatisch) meetbaar maken van diergedrag, de interpretatie daarvan in termen van risico’s voor diergezondheid en dierenwelzijn én de strategische communicatie hierover met doelgroepen.
Dossier Welfare Quality: meten van dierenwelzijn
Dierenwelzijn gaat over de kwaliteit van het leven zoals het door het dier wordt ervaren. Een goed welzijn betekent voor dieren dat er voldaan wordt aan de natuurlijke behoeftes van het dier. Gedrag en gezondheid geven belangrijke signalen af over hoe het met het welzijn gesteld is.
Dossier welzijn
In dit dossier worden de belangrijkste (oorzaken van) welzijnsproblemen bij melkvee besproken. Welzijnsproblemen bij melkvee hangen grotendeels samen met moederloze opfok, overbezetting, gladde en harde vloeren, gebrek weidegang, onevenwichtige voeding en onthoornen.
Mineralenkringloop
Kringlooplandbouw 'Waar staan we en waar gaan we naar toe?' Frank Verhoeven
Frank Verhoeven, oprichter van Boerenverstand, helpt al jarenlang boerenbedrijven bij de transitie naar Kringlooplandbouw en heeft meerdere publicaties over dit onderwerp. Aan de hand van concrete voorbeelden neemt Frank u mee in de diversiteit van kringlooplandbouw en hoe kringloopdenken zich verhoudt tot de kringloopwijzer en de CO2 problematiek.
Video's
Ammoniakproblematiek veehouderij uitgelegd
Het draait allemaal om de stikstofcyclus. Stikstof (N) is een belangrijke bouwstof voor plant en dier. De film laat zien dat de productie van melk, vlees, kaas en eieren onderdeel is van deze cyclus met stikstof als belangrijkste nutriënt voor eiwit in deze producten. De cyclus is echter niet gesloten, er lekt veel stikstof in de vorm van ammoniak (NH3) weg, dat via de lucht weer neerslaat in de wijde omgeving (depositie).
Ervaringen van Kringlooplandbouw. Bouke Meijer op Kennisbijeenkomst Niscoo
Bouke Meijer is gangbaar melkveehouder in Witteveen en is al jaren bezig om in zijn bedrijfsvoering de uitgangspunten van Kringlooplandbouw handen en voeten te geven. Hij wil graag zijn ervaringen met u delen. Kennisbijeenkomst Niscoo 'Kringlooplandbouw: hoe sluit je de cirkel'
Duurzame veehouderij
Deze leereenheid is bestemd voor IO 8, duurzame veehouderij van AOC Oost en Groene Welle.
In het kader van het project volg je lessen op school, die gaan over de kringloopwijzer, het behoud van een gezonde bodem en het behoud van een gezonde veestapel. Aan de theorie zijn BPV dagen gekoppeld. Tijdens deze PVB dagen ga je van een bedrijf gegevens verzamelen, deze gegevens beoordelen en analyseren en verbeterplannen maken.
Programma kringloopwijzer, website met alle informatie en tools
De KringloopWijzer brengt voor een specifiek bedrijf eenvoudig de mineralenkringlopen in beeld. Uit de kringlopen volgen dan weer kringloopscores als excreties van stikstof en fosfaat, overschotten van stikstof en fosfaat, mineralenbenuttingen en ammoniakemissie.
Rekenprogramma Kringloopwijzer
De KringloopWijzer is een managementinstrument dat uw mineralenefficiëntie op uw bedrijf in beeld brengt. Door meer inzicht te krijgen in de mineralenkringloop van dier, voer, bodem en mest kunt u beter sturen op de benutting van mineralen.
Kringloopwijzer: goed geborgd
Dit rapport geeft naast
inventarisatie van de controleerbaarheid van de gegevensinvoer ook een aantal aandachtspunten die
van belang zijn voor een succesvolle introductie van het systeem. Hopelijk draagt dit rapport bij aan
een succesvolle introductie van de KringloopWijzer.
Stalboekje melkvee: natuurlijk gezond met kruiden en andere natuurproducten
Naast algemene informatie over het gebruik van natuurproducten (in hoofdstuk 1 en bijlage 2)
bevat dit stalboekje voor veelvoorkomende gezondheidsproblemen suggesties betreffende de
inzetbaarheid van natuurproducten als aanvulling op algemene managementmaatregelen. De
uitgave is op dit moment (december 2009) nog niet compleet en wordt waar mogelijk in de
komende jaren aangevuld.
Regionale rantsoenen voor melkvee
Het betrekken van veevoer uit de eigen regio draagt
bij aan het sluiten van regionale
grondstofkringlopen, één van de principes van biolo
gische landbouw. Tegelijkertijd vermindert het
indirecte energieverbruik van de veehouderij als me
n minder krachtvoer gebruikt en minder
grondstoffen van ver komen.
Vervolg mineralenkringloop
eiwit van eigen grond
Onderstaande bundel is gemaakt binnen het project ‘Ondersteuning CIV Melkveehouderij – 2018’ onder verantwoordelijkheid van Wageningen Research. De productie ervan is mede mogelijk gemaakt door de financiering van het project vanuit de WURKS-regeling.
Voor alle tabellen geldt de volgende specificatie van letters en kleuren
T:
Tekst / Lezen
V:
Video
Basisinformatie (aanbevolen)
Verdieping / extra informatie voor docenten
Broeikasgassen
Onderstaande bundel is gemaakt binnen het project ‘Ondersteuning CIV Melkveehouderij – 2018’ onder verantwoordelijkheid van Wageningen Research. De productie ervan is mede mogelijk gemaakt door de financiering van het project vanuit de WURKS-regeling.
Specificatie van letters en kleuren
T:
Tekst / Lezen
V:
Video
Basisinformatie (aanbevolen)
Verdieping / extra informatie voor docenten
Ammoniak (NH3-emissie)
Onderstaande bundel is gemaakt binnen het project ‘Ondersteuning CIV Melkveehouderij – 2018’ onder verantwoordelijkheid van Wageningen Research. De productie ervan is mede mogelijk gemaakt door de financiering van het project vanuit de WURKS-regeling.
Stageopdrachten over melkveehouderij en biodiversiteit
In dit wikiwijs-arrangement kun je vier opdrachten kiezen, om zelfstandig te gaan uitvoeren en te onderzoeken tijdens jouw stage melkveehouderij. Uiteraard is het goed om hierover ook met je stagebieder in gesprek te gaan.
Er zijn vier thema's:
Land & landschap,
Bodemleven en bodemstructuur,
Maisland case en
Hooien / Structuur winnen
Biodiversiteit op het melkveehouderijbedrijf
Biodiversiteit is overal aanwezig op een melkveebedrijf. Zo komen in meerjarig grasland meerdere grassoorten
en kruiden voor. En onder de grond is per hectare een biomassa te vinden met een gewicht gelijk aan enkele
koeien in de vorm van wormen, insecten, schimmels, bacteriën, etc.. Ook wordt op veel bedrijven naast gras
nog iets anders geteeld of lopen paarden, kippen of varkens rond.
Maar de verschillen in biodiversiteit tussen bedrijven zijn groot, net als de mate waarin er op een slimme
manier gebruik van wordt gemaakt. Functionele maatregelen, om biodiversiteit te stimuleren en nuttig te
gebruiken, staan dan ook centraal in deze brochure.
Onderstaande bundel is gemaakt binnen het project ‘Ondersteuning CIV Melkveehouderij – 2018’ onder verantwoordelijkheid van Wageningen Research. De productie ervan is mede mogelijk gemaakt door de financiering van het project vanuit de WURKS-regeling.
Specificatie van letters en kleuren
T:
Tekst / Lezen
V:
Video
Basisinformatie (aanbevolen)
Verdieping / extra informatie voor docenten
Managen en economie
introductie
Binnen het team Managen en economie bespreken we wat relevant is binnen dit thema en delen we materiaal via deze omgeving. Mocht jij als bezoeker aanvullingen of opmerkingen hebben, dan kun je contact zoeken met een lid van dit team. Met z’n allen zorgen we er dan voor dat we beschikken over een databank met actueel materiaal op een plek die voor iedereen toegankelijk is.
Duurzaam ondernemen: technische aspecten
De hoofdopdracht is het verruimen van de opbrengsten – kosten met minimaal € 0,01 per kg melk.
Om deze doelstelling te kunnen bereiken gaat de leerling een praktijkbedrijf in al zijn facetten onderzoeken. Tijdens het onderzoek wordt allereerst de actuele situatie beschreven. Vervolgens worden de gegevens geanalyseerd. Na de analyse worden er praktijkgerichte oplossingen aangegeven. Voor het bereiken van deze doelstelling is het nodig dat de student opnieuw met de lesstof van klas 1 en 2 in aanraking komt.
Saldo melkveehouderij
Saldo is een belangrijk begrip in de veehouderij. Uit het saldo kun je veel afleiden over de rentabiliteit van het bedrijf.
In dit arrangement leer je de basis en de manier van saldoberekening kennen.
60 of 600 koeien: discussie over bedrijfsomvang
Bij na factor tien. Zo veel verschilt de bedrij fsopzet van melkveehouder Jan Banckaert uit Waarschoot van die van melkveehouder
Johan Vankelecom uit Tienen. De variatie in omvang betekent
veel contrast, maar brengt ook opvallende gelij kenissen aan het
licht, zo blij kt uit hun discussie over bedrijfsomvang.
Preventie voorkomt problemen
Door een goede uierverzorging, aandacht voor melktechniek en het op de juiste wijze droogzetten van koeien kun je veel problemen voorkomen.
Dairy Campus / Kees de Koning
Nationale centrum voor innovatie, onderzoek, educatie en training in de melkveehouderij/zuivelketen.
Presentatie UDV Onderwijsdag 2016
Boeken
Besmetting boterzuurbacterien
Een hoge kwaliteit van rauwe melk is van groot belang voor de Nederlandse zuivelindustrie. De toename van de concentratie boterzuursporen in boerderijmelk baart de
zuivelindustrie zorgen. Het beïnvloedt de kaaskwaliteit negatief en is opbrengstverlagend. Daarnaast hebben melkveehouders een groter risico op korting op de uitbetaling van boerderijmelk. Minder goed kuilvoer en bedrijfshygiëne vormen de kern van
het probleem. De melkveehouder zelf speelt hierin een belangrijke rol.
Financieel management
Leereenheden
Managen en ondernemen Edudelta
Een manager is een bedrijfsleider die de dagelijkse leiding van een bedrijf heeft. Hij neemt alle beslissingen over een tijdvak van een jaar.
Een ondernemer is iemand die de leiding en zeggenschap over een bedrijf heeft voor een lagere periode. Vaak omdat hij of zij ook in hoofdzaak eigenaar is. Hij neemt alle beslissingen die gevolgen hebben voor meerdere jaren (5 - 20).
In dit arrangement gaat het over managen in Taak 1.
Na taak 1 uitgevoerd te hebben is ondernemen aan de orde. Dat is Taak 2.
Duurzaam ondernemen
Dit is het arrangement "Duurzaam ondernemen - Animal business 054-3".
Het is geschreven voor niveau 4 leerlingen in leerjaar 3 van de opleiding veehouderij van AOC-Oost in Doetinchem.
Het arrangement bereidt voor op de proeve van bekwaamheid "Animal busines" (zie Werkprocessen + resultaat).
Ondernemen
introductie
Binnen het team Ondernemen bespreken we wat relevant is binnen dit thema en delen we materiaal via deze omgeving. Mocht jij als bezoeker aanvullingen of opmerkingen hebben, dan kun je contact zoeken met een lid van dit team. Met z’n allen zorgen we er dan voor dat we beschikken over een databank met actueel materiaal op een plek die voor iedereen toegankelijk is.
Ondernemen doe je op je eigen manier. Je kiest voor een werkwijze en strategie passend bij jou, jouw bedrijf en jouw omgeving. Het maken van keuzes voor de toekomst is niet altijd eenvoudig. Om ondernemers te informeren en ondersteunen organiseert het programma Ondernemer en Bedrijf inspirerende themabijeenkomsten over ondernemerschap.
De kracht van ondernemerschap
Er gebeurt momenteel veel in de Nederlandse melkveehouderij. Een belangrijke ontwikkeling is
schaalvergroting. Deze wordt mede gedreven doordat veel ondernemers in de melkveehouderij op
het punt staan te investeren in stallen. Groei vraagt om andere ondernemerskwaliteiten; meer
aandacht voor organisatie is op grotere melkveebedrijven een must. Vakmanschap en goede technische resultaten, evenals een lage kostprijs blijven echter de basis.
Leereenheden
Rechtvormen bedrijf
Dit project / deze activiteit is een onderdeel van de niveau-4 opleiding veehouderij te Almelo 2014-2015.
Het is gericht op het ontwikkelen van ondernemerschap. Het project / deze activiteit is daarmee ook sterk gericht op de toekomst van de student en van de branche.
Bedrijfsovernamen
Dit arrangement Bedrijfsovername /-Bedrijfsopvolging wordt aangeboden aan de 3e klassers niveau 4 veehouderij te Almelo, schooljaar 2013-2014. De studenten doen in principe examen in 2015. Zij zijn gestart met de opleiding in 2011. Tot dat cohort behoren ze dan ook en de bijbehorende examenstandaard uit de Groene Standaard is het formele doel van de opleiding.
Dossiers
Dossier PZ onderwijsdagen
Vanaf 2007 organiseert het Onderwijsvernieuwingsprogramma Dier een onderwijsdag voor veehouderijdocenten in samenwerking met het Productschap voor Zuivel (PZ) en Wageningen UR. In 2014 heeft het UDV (Uitvoeringsagenda Duurzame Veehouderij) de taak van PZ overgenomen. Op deze dagen worden in workshops de nieuwste onderzoeken en projectresultaten vanuit onderwijs, bedrijfsleven en onderzoek gepresenteerd en bediscussieerd.
Een overzicht van alle projecten en activiteiten van Courage in de afgelopen 8 jaar. Zie ook www.courage2025.nl
Ondernemen doe je samen, film van LTO
Ondernemen doe je op je eigen manier. Je kiest voor een werkwijze en strategie passend bij jou, jouw bedrijf en jouw omgeving. Het maken van keuzes voor de toekomst is niet altijd eenvoudig. Om ondernemers te informeren en ondersteunen organiseert het programma Ondernemer en Bedrijf inspirerende themabijeenkomsten over ondernemerschap.
Webquest biologische melkveehouderij
In deze webquest gebruikt de leerling internet als informatiebron voor een aantal praktijkgerichte vragen. Er kan worden gewerkt in kleine groepjes van 2-3 leerlingen met 1 computer, maar de leerling kan ook alleen werken. De opdrachten kunnen zelfstandig worden uitgevoerd. De antwoorden kunnen op een antwoordvel worden ingevuld dat desgewenst in het portfolio van de leerling kan worden opgenomen. De vragen zijn met behulp van internet te beantwoorden.
Webquest Zorgboerderij
In deze webquest gebruikt de leerling internet als informatiebron voor een aantal praktijkgerichte vragen.
Thema: integratie dier/zorg op zorgboerderijen
MBO-opleiding niveau 3 en 4. Dit leerarrangement gaat over de kwalificaties 'werkbegeleider zorgbedrijf' en 'ondernemer zorgbedrijf'. Het doel van dit leerarrangement is om je wegwijs te maken binnen de wereld van de zorgvragers. Tevens geeft dit arrangement een kijkje binnen kerntaak 1: organiseert zorg op het bedrijf.
Dossiers
Dossier Zorglandbouw
Zorgboerderijen zijn land- of tuinbouwbedrijven waar mensen vanwege ziekte, ouderdom, handicap, problemen bij opvoeding of na aanraking met justitie passende dagbesteding aangeboden krijgen om zover dat mogelijk is hun functioneren in de samenleving te verbeteren. De rust en de ruimte van het platteland dragen bij aan het welzijn van de mensen.
Boeken
Stalboekje melkvee
Naast algemene informatie over het gebruik van natuurproducten (in hoofdstuk 1 en bijlage 2)
bevat dit stalboekje voor veelvoorkomende gezondheidsproblemen suggesties betreffende de
inzetbaarheid van natuurproducten als aanvulling op algemene managementmaatregelen. De
uitgave is op dit moment (december 2009) nog niet compleet en wordt waar mogelijk in de
komende jaren aangevuld.
Praktijkopdrachten
Deze bundel is gemaakt binnen het project ‘Ondersteuning CIV Melkveehouderij – 2018’ onder verantwoordelijkheid van Wageningen Livestock Research. De productie ervan is mede mogelijk gemaakt door de financiering van het project vanuit de WURKS-regeling.
Terra Practica
Onderdelen van praktijklessen: Huisvesting beoordelen (ligboxen, voerhekken, waterbakken, vloer, roosters, klimaat, licht); Ruwvoer beoordelen; Broei en voersnelheid; Herkauwactiviteit; Pensvulling; Conditiescore: Mest beoordelen; Klauwscore.
Stageopdracht verbrede landbouw voor Veehouderij niveau 4.
Voor de toekomst kan de melkveehouderij zich verder gaan specialiseren in het produceren van melk op een concurrerende manier. Ook kan perspectief worden gezocht in bedrijfsverbreding: meer toegevoegde waarde genereren op producten of bedrijfsonderdelen die er toch al zijn. Het produceren, bewerken en vermarkten van zuivelproducten kan als bedrijfsverbreding worden gezien. Dit vraagt de inzet van andere ondernemerskwaliteiten. Belangrijk is het om al vooraf enig inzicht te hebben in de vraag: welke ondernemerskwaliteiten zijn er nodig en beschik ik daarover?
Het arrangement Leermaterialen voor melkveehouderijonderwijs is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteurs
Harm Geert Moesker
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2021-05-07 20:46:46
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
In deze video wordt het geboorteproces getoond. Eerst de kenmerken van de naderende geboorte gevolgd door het normale verloop met tussendoor enkele dia's van abnormale liggingen. Aansluitend aandacht voor de verzorging van kalf en koe nadat het kalf uit de koe is.
https://vimeo.com/305707470
Abnormale kalveren bij geboorte. Een presentatie in beeld en gesproken woord door Henk Wentink, Nationaal Veeteelt museum.
https://vimeo.com/278637723/5eb8d087d0
CUMELA Nederland heeft in opdracht van provincie Drenthe en in samenwerking met TerraNext een instructiefilm voor chauffeurs in de cumelasector gemaakt. Vijf thema's komen aan de orde: - controle voor vertrek - fietsers passeren op een smalle weg - modder op de weg - met breed materieel op de openbare weg rijden - ingehaald worden door andere weggebruikers terwijl je links af wilt slaan.
https://youtu.be/rLAFeOgv1OM
Ondernemen doe je op je eigen manier. Je kiest voor een werkwijze en strategie passend bij jou, jouw bedrijf en jouw omgeving. Het maken van keuzes voor de toekomst is niet altijd eenvoudig. Om ondernemers te informeren en ondersteunen organiseert het programma Ondernemer en Bedrijf inspirerende themabijeenkomsten over ondernemerschap.
https://youtu.be/m8DPQuM3vk0
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Het electronisch boek melkwinning is een handboek en leerboek ineen. Zowel studenten als ondernemers kunnen hier hun kennis over melkwinning verhogen.
Vragen over boek voersignalen
