Als begeleider specifieke doelgroepen of verzorgende is het jouw taak om de gezondheid van de zorgvrager te monitoren en te kunnen handelen in onvoorziene en crisissituaties. Je hebt de lessenserie Vitale Functies al gehad en afgerond en nu ga je leren wat te doen tijdens een calamiteit. Daarnaast heb je in de maatschappij zorgplicht, dat betekent dat als er op straat iets gebeurt jij 'verplicht' bent te handelen en te gaan helpen, denk aan een reanimatie of bij iemand die wegraakt.
In de volgende lessenserie zul je meerdere lesopdrachten maken en aan het eind maak je een eindopdracht Reanimatie.
Belangrijk
De opdrachten tijdens de lessen en de opdrachten die je maakt ter voorbereiding zijn belangrijk om te bewaren voor het maken van je oefenopdrachten.
Oefenopdrachten/ stage:
Deze lessenserie is gekoppeld aan volgende oefenopdrachten:
Oefenopdracht VZ-IG:
B1-K1-W8: V1: (bijna-)ongelukken P; V2: Procedures bij calamiteiten P; O6: Eerste hulp bij ongelukken S
Oefenopdracht MZ3
B1-K1-W3: V2 EHBO-protocollen S B1-K1-W5: V1 Inventarisatie onvoorziene en/of crisissituatie S; V3 Procedures bij calamiteiten P
Lesdoelen
Deze les kijkt de docent met jullie de lessenserie door, wat kun je allemaal verwachten?
Daarnaast gaan we kennis maken met de
Aan het einde van deze les;
benoemen wat het verschil is tussen een calamiteit en een incident;
Je kunt vier voorbeelden van incidenten en calamiteiten geven en wat in grote lijnen van je verwacht wordt
vier vragen formuleren die je op stage kan stellen om in zicht te krijgen hoe er in je stage-instelling om wordt gegaan met calamiteiten en incidenten.
Onderwijsleergesprek
Op elke stageplek kunnen calamiteiten of incidenten voorkomen.
Een voorbeeld van een calamiteit is brand.
Een voorbeeld van een incident is bijvoorbeeld dat een bewoner/cliënt valt.
Ook als stagiaire kun je te maken krijgen met calamiteiten en incidenten. Het is dan belangrijk dat je weet hoe je hier mee om moet gaan en wat er van je verwacht wordt. Wat moet je nu doen bij een calamiteit, welke rol heb je in het waarschuwen van bijvoorbeeld de brandweer, wie neemt de leiding bij een eventuele evacuatie?
De docent gaat jullie nu meer uitleg geven door middel van een PowerPoint.
De komende les kruipen jullie in de rol van gezondheidszorgjournalist. De zorginstelling heeft verschillende uitgevers benaderd, omdat ze graag met regelmaat een huiskrant willen gaan uitgeven in hun woonvoorziening. Ze zijn opzoek naar iets vernieuwends, waar zowel de zorgvragers als de zorgverleners met interesse naar uit zullen kijken. De huiskrant moet zorgen voor verbondenheid.
In groepjes van vier gaan jullie de strijd met elkaar aan en schrijven jullie een krant. De nieuwsitems voor deze uitgave staan in het teken van calamiteiten en incidenten.
In onderstaande link kun je de krant gaan vormgeven. Je mag ook een ander format gebruiken. Het eerste halfuur van de tweede les gaan jullie kort (5 min) je krant ''pitchen'' aan de directie van de zorginstelling.
Onderwerpen die aan bod moeten komen:
Een zelfbedachte calamiteit, de gevolgen daarvan en hoe er gehandeld is.
Een zelbedacht of meegemaakt incident in het verpleegtehuis/buurthuis/woongroep, de gevolgen, hoe is er gehandeld is en hoe het voorkomen had kunnen worden.
Zet een bedrijfshulpverlener in het zonnetje. Beschrijf daarbij wat de taken zijn die hij/ zij uitvoert. Wat maakt deze bedrijfshulpverlener zo bijzonder. Je mag ook een BHV-er interviewen op bijvoorbeeld stage of hier op school. Tip: De congiërges zijn ook BHV-ers.
Minimaal 1 plaatje/ foto van een veiligheidspictogram met een beschrijving die je in het verpleeghuis tegen kan komen
er wordt aandacht besteedt aan 1 van de volgende onderdelen:
een mop van de dag/verjaardagskalender/blunder van de week/puzzel/weersverwachting/viering van een feestdag (kerst/pasen/oud en nieuw)/mooie quote of spreuk van de dag/interview met bewoner
Woorden die terug moeten komen zijn: incident, calamiteit, bedrijfshulpverlener en calamiteitenplan, wetgeving, viering, kwaliteitsverbetering
Tip: ondervraag collega's op stage, zoek op het internet op zorgcalamiteiten of incidenten in de zorg, gebruik eigen ervaringen etc. Wees creatief!
Werk thuis en tijdens ZW verder aan jullie krant. Moet er iemand geïnterviewd worden? Moeten er foto's gemaakt worden? Moet er nog geschreven worden?
In de volgende les hebben jullie nog maximaal 10 minuten om eraan te werken voordat jullie gaan 'pitchen' voor de redacteur. Bereid je ook alvast voor op de pitch. Wie gaat wat zeggen? Waarom heeft jullie krant de meeste nieuwswaarde?
Evalueren en afsluiten
Zijn de doelen bereikt?
Ben je nu in staat:
...te benoemen wat het verschil is tussen een calamiteit en een incident?
...vier voorbeelden van incidenten en calamiteiten te geven en wat er in grote lijnen van je verwacht wordt?
...vier vragen te formuleren die je op stage kan stellen om inzicht te krijgen in hoe er op de afdeling om wordt gegaan met calamiteiten en incidenten?
Beantwoord de lesdoelen klassikaal, kunnen we nu op alle doelen het antwoord geven?
Let op! studieactiviteit voor de volgende les:
Les 2 - EHBO
Lesdoelen
Wat zijn de doelen van de komende 2 lessen?
Jullie pitchen eerst je gemaakte krant.
Aan het einde van de les ben je in staat:
Uit te leggen wat eerste hulp is;
Uit te leggen wat de rol van het Oranje kruis is;
Te benoemen welke 5 stappen gehanteerd worden bij het verlenen van eerste hulp.
EHBO:
Pitchen krant
De komende 10 minuten kunnen jullie nog werken aan de krant. Zet de puntjes op de i en bereid je pitch goed voor. Breng je pitch met overgave. Je wilt natuurlijk dat de zorginstelling jouw krant kiest om te publiceren.
Onderwerpen die aanbod moeten komen:
Een artikel over een zelfbedachte calamiteit, de gevolgen daarvan en hoe er gehandeld is.
Een artikel over een zelbedacht of meegemaakt incident in het verpleegtehuis/buurthuis/woongroep, de gevolgen, hoe is er gehandeld is en hoe het voorkomen had kunnen worden.
Zet een bedrijfshulpverlener in het zonnetje. Beschrijf daarbij wat de taken zijn die hij/ zij uitvoerd. Wat maakt deze bedrijfshulpverlener zo bijzonder. Je mag ook een BHV-er interviewen op bijvoorbeeld stage of hier op school. De congierges bijvoorbeeld op school, die zijn bhv-er. Maar ook enkele docenten.
Minimaal 1 plaatje/ foto van een veiligheidspictogram die je in het verpleeghuis tegen kan komen, met een beschrijving.
Er wordt aandacht besteedt aan één van de volgende onderdelen:
een mop van de dag/verjaardagskalender/blunder van de week/puzzel/weersverwachting/viering van een feestdag/mooie quote of spreuk van de dag/interview met bewoner
Woorden die terug moeten komen zijn: incident, calamiteit, bedrijfshulpverlener en calamiteitenplan, wetgeving, viering, kwaliteitsverbetering
Onderwijsleergesprek en opdracht
Waar denk jij aan bij het verlenen van eerste hulp? Om dit in kaart te brengen ga je mindmap maken.
De opdracht in duo's:
Overleg eerst met een groepsgenoot waar jullie aan denken bij het verlenen van eerste hulp.
Maak vervolgens een mindmap op papier.
De docent bespreekt de opdracht na .
De docent bespreekt de opdracht en vult daarna aan over de beginselen van EHBO met behulp van de powerpoint.
De eerste 2 lessen van deze reeks heb je stil gestaan bij een calamiteit, incident en EHBO.
De docent deelt geeltjes uit, schrijf op dit geeltje 3 woorden op die het best passen bij deze 2 lessen en bij wat je geleerd hebt.
Dit spreken jullie klassikaal na.
Les 3 - Soorten letsel
Lesdoelen
Aan het einde van de komende lessen;
Weet je dat er meerdere soorten letsel kunnen zijn.
Ben je van 1 letsel een expert en kun je het uitleggen aan andere studenten.
En begrijp je wat er met EHBO bedoeld wordt.
Kennisactivering
EHBO dat doe je zo:
Opdracht: voorbereiden miniworkshops
Samenwerkingsopdracht
In deze samenwerkingsopdracht gaan jullie leren hoe je eerste hulp verleent bij onderstaande letsels. De docent maakt 4 groepjes van 4/ of 5 studenten. Ieder groepje krijgt een letsel toegewezen.
Oogletsel
Vergiftiging
Elektriciteitsongevallen
Letsel door koude en warmte.
Aan het einde van les 4 zijn jullie allemaal expert op het toegewezen onderwerp. In kleine groepjes gaan jullie aan je medestudenten een mini workshop geven. De opdracht staat stap voor stap beschreven de bijlage.
Let op! Iedereen gaat uiteindelijk individueel een miniworkshop geven.
Les 3: verdiepen in het onderwerp, vragen beantwoorden en een zelfgekozen product maken (stap 1 en 2 van de opdracht).
Les 4: tijdens deze les hebben jullie nog 30 minuten de tijd om aan je product te werken of je voor te bereiden op de miniworkshop. Vervolgens worden in kleine groepjes de workshops gegeven.
Resultaat
Het product over jullie onderwerp waarin de vragen uit de opdracht zijn beantwoord lever je in in Teams bij opdrachten.
Iedere student heeft in kleine groepjes een mini workshop gegeven (10 min) over het toegewezen onderwerp
Een ingevuld feedbackformulier van je groepsgenoten over je product en de presentatie lever je ook in op Teams bij de docent.
Ben je nu in staat de volgende vragen te beantwoorden:
Wat is het doel van eerste hulp?
Wat doet het Oranje kruis?
Welke 5 stappen neem je altijd in acht bij het verlenen van EHBO?
Hoe ziet de eerste hulp bij onderstaande punten eruit bij b.v. oogletsel, vergiftiging, elektriciteitsongevallen, letsel door koude en letsel door warmte?
Hoe hebben jullie de les ervaren?
Wat vinden jullie van de samenwerkingsopdracht?
Les 4 - Miniworkshops
Lesdoelen
Wat zijn de doelen van deze les?
Aan het einde van de les:
Is het product over het toegewezen onderwerp aan de hand van het stappenplan uitgewerkt en ingeleverd via Teams.
Geef je individueel een miniworkshop over een toegewezen EHBO onderwerp én leer je van andere klasgenoten hoe je moet handelen bij de andere onderwerpen.
Is het feedbackformulier over de miniworkshop ingevuld en ook ingeleverd.
Miniworkshops
Voorbereiden
De eerste 30 minuten van de les mag je nog gebruiken om je voor te bereiden op de mini workshop of om je product af te ronden.
Mini workshop
De docent heeft alle leden van een groepje een nummer van 1 tot en met 4/ 5 gegeven. Nu gaan alle nummers 1 bij elkaar zitten alle nummers 2 etc. Van elk toegewezen onderwerp zit nu een expert aan tafel. Nummer 1 begint met het geven van de mini workshop (10 min). Je maakt daarbij gebruik van het product wat je in je groepje hebt ontwikkeld. Aan het einde van de workshop geven de de overige groepsgenoten feedback middels het feedbackformulier. De docent bewaakt de tijd en geeft aan het eind ruimte voor een feedbackronde.
Het product over het toegewezen onderwerp aan de hand van het stappenplan uitwerken en ingeleverd in Teams
Individueel een miniworkshop over een toegewezen EHBO onderwerp geven;
Het feedbackformulier over de miniworkshop invullen en ingeleverd in Teams?
De les wordt door de docent geëvalueerd middels een woordslang. Wat heb jij opgestoken van deze les?
De erste student begint met een woord dat te maken heeft met de les. Vervolgens maakt de volgende student een woord met de laatste letter van het eerste woord en dan de volgende student etc.
Les 5 - Brandwonden en verbandtechnieken
Studieactiviteit
Maak de onderstaande toets en kijk hoeveel kennis je nu al in huis hebt:
En download de app van het Rode Kruis EHBO, kijk daar eens in rond
Lesdoelen
Een ongeluk zit in een klein hoekje en dat blijkt ook wel uit de cijfers. Jaarlijks komen er ongeveer 65.000 ongevallen voor waarbij brandwonden ontstaan. In deze les leren jullie welke vormen van brandwonden en bevriezing er zijn en hoe je eerste hulp daarbij verleend.
Wat zijn de doelen van deze les?
Aan het einde van de les ben je in staat:
..verschillende oorzaken van brandwonden te benoemen;
...weet je hoe je 1e, 2e en 3e graads brandwonden kan herkennen te benoemen;
...kun je in eigen woorden uit te leggen hoe je eerste hulp verleent bij brandwonden en bevriezing.
Ook leer je tijdens deze les leer je hoe je een verband aan moet leggen bij een bloeding. Daarnaast leer je welke verschillende verbandmaterialen er zijn en wat het doel is.
....te benoemen wat het doel is van een dekverband, wonddrukverband, drukverband en rustgevend verband;
....te laten zien hoe je een dekverband aanlegt bij de vinger, hand en onderbeen waarbij je rekening houdt met de 5 stappen van EHBO en de criteria die de docent heeft toeglicht;
....te laten zien hoe je en wonddrukverband aanlegt rond de pols waarbij je rekening houdt met de 5 stappen van EHBO en de criteria die de docent heeft toegelicht.
Brandwonden
Er is veel te bespreken deze les, pak je aantekeningen en vul aan terwijl de docent de volgende powerpoint doorneemt:
Bekijk onderstaand filmpje waarin Britt vertelt over het leven met brandwonden. Maak vervolgens onderstaande vragen.
Welke gedachtes komen bij je op als je Britt ziet?
Welke gevolgen ervaart Britt ten gevolge van haar brandwonden?
Welke gevolgen denk je dat brandwonden hebben op de kwaliteit van leven?
Stel dat jij brandwonden zou hebben, waar zou je dan de moeite mee hebben?
Verbandtechnieken
De docent neemt de gelezen stof met jullie door aan de hand van onderstaande powerpoint. De docent zal hierbij vragen stellen over de verschillende materialen en zal de materialen* tevens laten zien.
De docent evalueert de les aan de hand van de onderstaande leerdoelen:
..verschillende oorzaken van brandwonden te benoemen;
...weet je hoe je 1e, 2e en 3e graads brandwonden kan herkennen te benoemen;
...kun je in eigen woorden uit te leggen hoe je eerste hulp verleent bij brandwonden en bevriezing.
....te benoemen wat het doel is van een dekverband, wonddrukverband, drukverband en rustgevend verband;
....te laten zien hoe je een dekverband aanlegt bij de vinger, hand en onderbeen waarbij je rekening houdt met de 5 stappen van EHBO en de criteria die de docent heeft toeglicht;
....te laten zien hoe je en wonddrukverband aanlegt rond de pols waarbij je rekening houdt met de 5 stappen van EHBO en de criteria die de docent heeft toegelicht.
Les 6 - Bloedingen en shock
Lesdoelen
Bloed dient als transportmiddel voor zuurstof. Op het moment dat je veel bloed verliest, betekent dit dat de cellen minder zuurstof kunnen transporteren naar de belangrijke organen van het lichaam zoals b.v. je hart, hersenen en longen. Bloedverlies wat niet wordt gestopt kan uiteindelijk lijden tot de dood. Als verzorgende en verpleegkundige is het dus belangrijk dat je weet hoe je moet handelen in een dergelijke situatie. Bij minder ernstige bloedingen is het ook belangrijk om te weten hoe je moet handelen om bijvoorbeeld infecties te voorkomen.
Wat zijn de doelen van deze les?
Aan het einde van de les ben je in staat:
De verschillende soorten bloedingen te benoemen;
De meest voorkomende oorzaken van een shock te benoemen;
Uit te leggen hoe je symptomen van een shock herkent;
Te omschrijven hoe je eerste hulp verleent bij uitwendige bloedingen;
Te omschrijven hoe je eerste hulp verleent bij shock.
Kennisactivering
Maak individueel onderstaande opdrachten. Je krijgt hiervoor 10 minuten de tijd.
Noem 4 oorzaken van een bloeding?
Welke soorten bloedingen ken je?
Wat denk je dat er met de vitale functies gebeurt wanneer iemand veel bloed verliest? Denk aan RR, hartfrequentie, bewustzijn etc.
Welke zorg denk je als eerste hulpverlener te kunnen bieden?
Wissel de opdracht vervolgens uit met een groepsgenoot. Hebben jullie verschillende antwoorden opgeschreven? Zo ja welke?
De docent zal een aantal studenten aanwijzen om de antwoorden met de groep te delen.
Opdracht: casus
Lees de casus in de bijlage in duo's door.
Beantwoord vervolgens de vragen onderaan de casus.
Tip: zoek op internet ‘’eerste hulp bij bloedingen’’ op. En maak gebruik van de EHBO app die je hebt gedownload.
De meest voorkomende oorzaken van een shock te benoemen;
Uit te leggen hoe je symptomen van een shock herkent;
Te omschrijven hoe je eerste hulp verleend bij uitwendige bloedingen;
Te omschrijven hoe je eerste hulp verleend bij shock?
Denk kort na over wat je deze les geleerd hebt. Schrijf dit in 3 steekwoorden op. De docent zal een aantal studenten aanwijzen om dit met de klas te delen.
Natuurlijk zijn we ook erg nieuwsgierig wat jullie van de les vonden. De docent vraagt om jullie feedback.
Les 7 - Wet Zorg en Dwang
Lesdoelen
Wat zijn de doelen van deze les?
Aan het einde van de les ben je in staat:
Te benoemen wat de betekenis is van de Wet zorg en dwang
In eigen woorden te vertellen wat dit betekent voor jouw rol als verzorgende/ begeleider
In eigen woorden te vertellen wat de wet voor een zorgvrager betekent.
In eigen woorden te vertellen wanneer je als zorgvrager met deze wet in aanraking komt en wat dan je rechten en plichten zijn.
Kennisactivering
Je bedenkt eerst met 2 andere klasgenoten, zonder het op te zoeken, wat deze wet betekent en waarvoor het is. De docent vraagt rond wat en verzamelt de antwoorden op het bord.
Onderwijsleergesprek
De docent bekijkt met jullie het volgende filmpje op de site van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
In 4-tallen maken jullie een korte presentatie (denk aan canva.com) over de Wet zorg en dwang. Maak gebruik van de bestanden en de sites die we aanbevelen.
De presentatie moet aan de volgende eisen voldoen:
Maximaal 5 dia's/sheets
Je doelgroep zijn de familieleden van een cliënt, dus begrijpelijke taal
De volgende woorden/onderwerpen moeten aan bod komen/uitgelegd worden: onvrijwillige zorg, wils(on)bekwaam, vrijheidsbeperking en jullie visie hierop.
Te benoemen wat de betekenis is van de Wet zorg en dwang
In eigen woorden te vertellen wat dit betekent voor jouw rol als verzorgende/ begeleider
In eigen woorden te vertellen wat de wet voor een zorgvrager betekent.
In eigen woorden te vertellen wanneer je als zorgvrager met deze wet in aanraking komt en wat dan je rechten en plichten zijn.
Les 8 - Vrijheidsbeperkende maatregelen
Lesdoelen
Aan het einde van de les ben je in staat:
Te benoemen (in eigen woorden) wat voor jou veiligheid en vrijheid betekent.
De les bestaat uit de volgende onderdelen
Opdracht 1 > wat betekent vrijheid voor jou?
Documentaire over Brandon > Vrijheidsbeperking in de zorg
Onderwijsleergesprek
Hoe vrij ben jij?
De docent vraagt je om 5 minuten na te denken over onderstaande vragen.
Wat is vrijheid voor jou?
Geef op een schaal van 1 tot 10 aan hoe vrij jij je voelt in het dagelijkse leven. 1 is helemaal niet vrij, 10 is heel erg vrij.
Wat is veiligheid voor jou?
Geef op een schaal van 1 tot 10 aan hoe veilig jij je voelt in het dagelijkse leven. 1 is helemaal niet veilig, 10 heel erg veilig.
De docent heeft een lijn gemaakt met de nummers 1 t/m 10.
Ga nu bij het cijfer staan wat je jezelf hebt gegeven op de vraag; ''hoe vrij voel jij je?''. De docent stelt jullie vervolgens een aantal vragen.
Daarna doen jullie hetzelfde op de vraag; ''hoe veilig voel jij je?''
Documentaire Brandon
Brandon
Jullie gaan nu kijken naar een documentaire over Brandon. Brandon is verstandelijk beperkte jongen die agressief gedrag vertoond. De verpleging is ten einde raad en kiest ervoor om Brandon doormiddel van een tuigje vast te maken aan de muur.
Bekijk de video en beantwoord de volgende vragen
Waarom is er voor deze maatregel gekozen denk je?
Wat vind je van de gekozen maatregel?
De docent bespreekt de documentaire na met de klas
Het arrangement OUD Omgaan met onvoorziene en crisissituaties is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0
Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of
bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.