Module Literatuurgeschiedenis

Inleiding

Het eindexamen Nederlands bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen.
Een van de onderdelen van het schoolexamen is het domein Literatuur.

In het examenprogramma staat dat domein als volgt omschreven:

Literaire ontwikkeling	De kandidaat kan beargumenteerd verslag uitbrengen van zijn leeservaringen met een aantal door hem geselecteerde literaire werken. * Minimumaantal havo: 8, waarvan minimaal 3 voor 1880. * De werken zijn oorspronkelijk geschreven in de Nederlandse taal.
Literaire begrippen	De kandidaat kan literaire tekstsoorten herkennen en onderscheiden, en literaire begrippen hanteren in de interpretatie van literaire teksten.
Literatuurgeschiedenis	De kandidaat kan een overzicht geven van de hoofdlijnen van de literatuurgeschiedenis, en de gelezen literaire werken plaatsen in dit historisch perspectief.

In deze module maak je kennis met verschillende Nederlandse en Vlaamse schrijvers en dichters in verschillende tijdvakken. Je leert verschillende genres en literaire begrippen kennen.

De eerste opdracht gaat over literatuur in de middeleeuwen, in de laatste opdracht staan auteurs van na 1970 centraal. Na afloop van de module kun je een overzicht geven van de hoofdlijnen van de literatuurgeschiedenis.
Hopelijk ben je goed voorbereid om verslag te doen van je leeservaringen met 8 door jezelf geselecteerde literaire werken.

Succes!

Wat kan ik straks?

De leerdoelen van de module Literatuurgeschiedenis zijn:

Middeleeuwen

Je kunt:

beschrijven wat kenmerkend is voor de literatuur in de middeleeuwen;
het verschil tussen voorhoofse en hoofse literatuur omschrijven;
omschrijven welke invloed de rederijkers hadden op de literatuur aan het eind van de middeleeuwen;
drie dichtvormen noemen die de rederijkers beoefenden;
twee genres noemen in de geestelijke literatuur, die aan het eind van de middeleeuwen opbloeide;
omschrijven wat abele spelen en sotternieën zijn;
aangeven welk soort toneelstukken en liederen in de middeleeuwen gespeeld en gezongen werden.

16e en 17e eeuw

Je kunt:

de begrippen renaissance, humanisme en reformatie omschrijven en (met behulp van voorbeelden) duidelijk maken wat de invloed van deze stromingen op de literatuur is geweest.
een aantal literaire genres herkennen uit zowel de zestiende als de zeventiende eeuw.
de invloed van de Tachtigjarige Oorlog en de daarop volgende Gouden Eeuw op de literatuur beschrijven.
drie dichters/schrijvers uit de zestiende of zeventiende eeuw noemen.
het belang van de boekdrukkunst voor de verspreiding van literatuur noemen.

18e eeuw

Je kunt:

de kunst en literatuur tijdens de volgende stromingen omschrijven:
- Frans-classisisme
- Verlichting - rationalisme
- Sentimentalisme
van iedere stroming minimaal één schrijver noemen.

19e eeuw

Je kunt:

de romantiek omschrijven door enkele kenmerken van de stroming te noemen.
minimaal twee schrijvers noemen die gerekend kunnen worden tot de romantiek.

1880-1910

Je kunt:

het impressionisme en naturalisme omschrijven.
drie uitgangspunten van de 'Tachtigers' noemen.
de invloed van het socialisme op de literatuur omschrijven.
minimaal drie schrijvers uit de periode 1880-1910 noemen.

1910-1945

Je kunt:

kenmerken noemen van de stromingen neoromantiek, expressionisme en nieuwe zakelijkheid.
van iedere stroming minimaal één schrijver of dichter noemen.
het belang van Anne Frank voor de literatuur tijdens de Tweede Wereldoorlog omschrijven.

1945-1970

Je kunt:

in het kort omschrijven welke invloed de periode na de Tweede Wereldoorlog op de literatuur had.
minimaal drie schrijvers uit de periode na de Tweede Wereldoorlog noemen.
aangeven wat de ideeën waren van de Cobragroep.
de stroming die ontstond in de jaren zestig kort omschrijven.
minimaal twee schrijvers uit die periode noemen.
in het kort omschrijven hoe de Vlaamse literatuur na de Tweede Wereldoorlog opleefde en minimaal één Vlaamse schrijver noemen.

1970-heden

Je kunt:

een kenmerk noemen van de periodes jaren 70, 80 en 90 en het nieuwe millennium.
minimaal drie schrijvers noemen die een boek hebben geschreven in de jaren 70.
omschrijven wat wordt bedoeld met de Generatie Nix en minimaal één schrijver noemen uit die periode.
een Vlaamse schrijver noemen die veel gelezen wordt in Nederland in de jaren 90.
een talentvolle jonge schrijver en dichter noemen uit het nieuwe millennium.

Wat ga ik doen?

De module 'Literatuurgeschiedenis' bestaat uit de volgende onderdelen:

Onderdeel	Tijd in SLU
Inleiding	0,5
Opdracht: Middeleeuwen	7,5
Opdracht: 16e en 17e eeuw	6,5
Opdracht: 18e eeuw	3,5
Opdracht: 19e eeuw	3,5
Opdracht: 1880 - 1910	5,5
Opdracht: 1910 - 1945	8,5
Opdracht: 1945 - 1970	9
Opdracht: 1970 - heden	9
Totaal	53

De tijd is een inschatting.

Literatuur: Opdrachten

Hier vind je alle opdrachten die samen de module Literatuurgeschiedenis vormen.
Maak je keuze.

Opdracht 1	Middeleeuwen
Opdracht 2	16e en 17e eeuw
Opdracht 3	18e eeuw
Opdracht 4	19e eeuw
Opdracht 5	1880 - 1910
Opdracht 6	1910 - 1945
Opdracht 7	1945 - 1970
Opdracht 8	1970 - heden

Literatuur: Schrijvers

16e en 17e eeuw

18e eeuw

19e eeuw

1880 - 1910

1910 - 1945

1945 - 1970

1970 - heden