Alphen - Hiëronymus van Alphen

Hiëronymus van Alphen

Hiëronymus van Alphen

Hiëronymus van Alphen

Hiëronymus van Alphen (1746–1803) is bekend als dichter, en dan vooral door zijn gedichten voor kinderen.

Hiëronymus van Alphen is aan de ene kant een opvoeder, aan de andere kant is het gevoel bij hem erg belangrijk. Van Alphen is beroemd geworden door zijn bundel Proeve van Kleine Gedigten voor Kinderen. Wij vinden de gedichten nu braaf, maar in de achttiende eeuw waren ze vooruitstrevend.

Op school en thuis werden kinderen streng opgevoed en gehoorzaamheid was erg belangrijk. Door de ideeën van de verlichting kwam daar verandering in. Van Alphen heeft ervoor gezorgd dat vrijere opvattingen over de opvoeding doordrongen tot brede lagen van de bevolking. Zijn bekendste gedicht is De Pruimenboom.

Lees hier de tekst van het gedicht De Pruimenboom:

Eene vertelling

Jantje zag eens pruimen hangen,
O! als eijeren zo groot.
't Scheen, dat Jantje wou gaan plukken,
Schoon zijn vader 't hem verbood.
Hier is, zei hij, noch mijn vader,
Noch de tuinman, die het ziet:
Aan een boom, zo vol geladen,
mist men vijf zes pruimpjes niet. (2x)

Maar ik wil gehoorzaam wezen,
En niet plukken: ik loop heen.
Zou ik, om een hand vol pruimen,
Ongehoorzaam wezen? Neen.
Voord ging Jantje: maar zijn vader,
Die hem stil beluisterd had,
Kwam hem in het loopen tegen,
Voor aan op het middelpad. (2x)

Kom mijn Jantje! zei de vader,
Kom mijn kleine hartedief!
Nu zal ik u pruimen plukken;
Nu heeft vader Jantje lief.
Daarop ging Papa aan 't schudden
Jantje raapte schielijk op;
Jantje kreeg zijn hoed vol pruimen,
En liep heen op een galop. (2x)

Uit: Proeve van Kleine Gedigten voor Kinderen, 1779

Video's:

Van Alpen - De pruimenboom

Colofon

Het arrangement Alphen - Hiëronymus van Alphen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur: VO-content
Laatst gewijzigd: 2021-01-06 16:36:59
Licentie: Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat

het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken

voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Leerniveau: HAVO 4; HAVO 5;
Leerinhoud en doelen: Nederlands; Duitse taal en cultuur;
Eindgebruiker: leerling/student
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

VO-content Nederlands. (2020).

Feith - Rhijnvis Feith

https://maken.wikiwijs.nl/165791/Feith___Rhijnvis_Feith