Hiëronymus van Alphen Hiëronymus van Alphen
Hiëronymus van Alphen (1746–1803) is bekend als dichter, en dan vooral door zijn gedichten voor kinderen.
Hiëronymus van Alphen is aan de ene kant een opvoeder, aan de andere kant is het gevoel bij hem erg belangrijk. Van Alphen is beroemd geworden door zijn bundel Proeve van Kleine Gedigten voor Kinderen. Wij vinden de gedichten nu braaf, maar in de achttiende eeuw waren ze vooruitstrevend.
Op school en thuis werden kinderen streng opgevoed en gehoorzaamheid was erg belangrijk. Door de ideeën van de verlichting kwam daar verandering in. Van Alphen heeft ervoor gezorgd dat vrijere opvattingen over de opvoeding doordrongen tot brede lagen van de bevolking. Zijn bekendste gedicht is De Pruimenboom.
Lees hier de tekst van het gedicht De Pruimenboom:
| Eene vertelling Jantje zag eens pruimen hangen, O! als eijeren zo groot. 't Scheen, dat Jantje wou gaan plukken, Schoon zijn vader 't hem verbood. Hier is, zei hij, noch mijn vader, Noch de tuinman, die het ziet: Aan een boom, zo vol geladen, mist men vijf zes pruimpjes niet. (2x) Maar ik wil gehoorzaam wezen, En niet plukken: ik loop heen. Zou ik, om een hand vol pruimen, Ongehoorzaam wezen? Neen. Voord ging Jantje: maar zijn vader, Die hem stil beluisterd had, Kwam hem in het loopen tegen, Voor aan op het middelpad. (2x) Kom mijn Jantje! zei de vader, Kom mijn kleine hartedief! Nu zal ik u pruimen plukken; Nu heeft vader Jantje lief. Daarop ging Papa aan 't schudden Jantje raapte schielijk op; Jantje kreeg zijn hoed vol pruimen, En liep heen op een galop. (2x) Uit: Proeve van Kleine Gedigten voor Kinderen, 1779 |
Links:
Wikipedia
Video's:
Van Alpen - De pruimenboom