Algemeen
Planning schooljaar 2019 - 2020
In havo 3 ga je dit schooljaar 4 boeken lezen. Bij elk boek maak je een verwerkingsopdracht die je opslaat in je eigen Wikiwijspagina. Op die manier kan je docente altijd je opdrachten bekijken en kun je ook zelf altijd bij je materiaal. Handig toch :)
De opdrachten bij de boeken moeten op afgesproken momenten worden ingeleverd. Hieronder zie je een verdeling van de 4 leesboeken over het schooljaar. Het kan zijn dat je docente tussentijds de data aanpast. Houd ook de studiewijzer in SOM goed in de gaten!
Boek 1 periode 1 - vrijdag 11 oktober
Boek 2 periode 2 - vrijdag 22 november
Boek 3 periode 2 - vrijdag 6 maart
Boek 4 periode 3 - vrijdag 15 mei
Aan het einde van het schooljaar sluit je je leeslogboek af met presentatie voor je docente over de gelezen boeken.
Een Wikiwijspagina maken
Je gaat je leeslogboek maken in je eigen Wikiwijspagina. Je hebt hiervoor deze Wikiwijspagina nodig. Deze ga je kopiëren naar je eigen Wikiwijsaccount. Daar kun je de pagina wijzigen door steeds je eigen verwerkingsopdrachten toe te voegen.
Hoe je deze Wikiwijspagina naar je eigen account kunt kopiëren, vind je hier
Hoe werk je in Wikiwijs aan je leeslogboek?
Hoe moet je leeslogboek eruit zien?
Je leest in havo 3 in totaal vier boeken. Bij elk boek moet je je leeslogboek in Wikiwijs updaten. Maak de opdracht in Wikiwijs en niet via een bestand als bijlage!
Bij elk gelezen boek moet er een reflectie terug te vinden zijn in je leeslogboek. Hiervoor moet je de volgende stappen doorlopen:
1. De gemaakte opdrachten moeten direct zichtbaar zijn. Dat betekent dat je de teksten typt in Wikiwijs of kopieert vanuit Word. Je mag geen Worddocument toevoegen als bijlage!
2. Geef op het tabblad 'boekenoverzicht' een volledig overzicht van de gelezen boeken. Zo kun je in één oogopslag zien welke boeken je gelezen hebt. Noteer telkens bij elk boek: de titel, de auteur en het aantal sterren dat je het boek zou geven. Hierbij geldt dat 5 sterren maximaal is. Houd dit overzicht up-to-date!
3. Voor elk boek gebruik je vervolgens een tabblad waar je een verwerkingsopdracht maakt bij het gelezen boek. De opdrachten waar je uit kunt kiezen, vind je bij het tabblad 'opdrachten'. Je mag hierbij natuurlijk werken met afbeeldingen als je wilt! Dit levert niet direct extra punten op. Let er ook goed op dat een document dat je in Word maakt een andere opmaak kan krijgen als je het document plakt in Wikiwijs.
4. Aan het begin en aan het einde van het schooljaar ontvang je van je docent nog overige opdrachten die je bij het tabblad 'overige opdrachten' moet uitvoeren.
Tussentijdse 'beoordeling'
Wanneer je docent tussentijds je leeslogboek bekijkt, zal zij letten op de volgende aspecten:
- Kwaliteit: is de gekozen opdracht goed uitgevoerd? Heb je beargumenteerd de vragen beantwoord? Heb je niet de makkelijkste weg gekozen?
- Volledigheid: geeft je opdracht een volledig beeld van jouw mening van het gelezen boek? Heb je de volledige opdracht uitgevoerd?
- Taalgebruik: heb je niet te veel spel- en taalfouten gemaakt?
- Mening: wordt door de opdrachten steeds duidelijker wat voor soort boeken je fijn vindt om te lezen?
Je krijgt feedback van je docente zodat je eventueel de gemaakte opdrachten kunt aanpassen. Natuurlijk kun je de feedback altijd gebruiken bij de komende opdrachten.
Verwerkingsopdrachten
In je leeslogboek is het van belang dat je bij elk gelezen boek vooral aangeeft wat je ervan vond en waarom. Je kunt hierbij kiezen uit een aantal vaste opdrachten.
Zorg er bij elke opdracht voor dat duidelijk bovenaan de opdracht staat: titel - auteur - welke opdracht je gemaakt hebt.
Op deze manier is het voor jouzelf en voor je docent direct duidelijk over welk boek het verslag gaat.
Je mag bij elk boek kiezen uit onderstaande verwerkingsopdrachten. Je mag slechts één opdracht twee keer gebruiken:
De recensie
Schrijf een recensie van minimaal 500 woorden over het door jou gelezen boek. Zorg voor een goede opbouw (inleiding – kern – slot), met in de kern minstens 3 goed uitgewerkte argumenten. Leg goed uit waarom je het boek goed / slecht vindt. Gebruik ten minste twee citaten uit het boek die je mening ondersteunen.
Zorg ervoor dat je tekst een geheel vormt.
Zoek vervolgens een positieve en een negatieve recensie op over het gelezen boek. Plak deze recensies onder je eigen recensie. Geef vervolgens een korte reactie van minimaal 50 woorden op allebei de recensies: met welke onderdelen ben je het eens en waarom? En met welke onderdelen ben je het niet eens en waarom?
De Pecha Kucha
Maak een 'Pecha Kucha' bij het door jou gelezen boek. Een PechaKucha is een PowerPointpresentatie waarbij de dia's na 30sec automatisch verspringen naar de volgende dia. In totaal zijn er 10 dia's die je zelf moet vullen. De eerste en de laatste dia tellen niet mee. Die informatie op de dia en het verhaal dat je erbij vertelt moeten passend zijn voor de 30sec. In de studiewijzer hangt een lege PechaKucha presentatie die je hiervoor mag gebruiken. Hier vind je ook een lege PechaKucha.
De volgende onderdelen moet je in elk geval bespreken in de presentatie:
1. Omslag / afbeelding van het boek – geef een korte introductie van het boek door het omslag te bespreken (schrijver, titel, uitgever, afbeelding).
2. Schrijver – vertel kort wat over (het leven en werk) van de schrijver.
3. Samenvatting – geef in een paar zinnen weer waar het boek over gaat.
4. Titelverklaring – geef uitleg over de titel. Neem hier ook de eventuele ondertitel/motto/opdracht in op.
5. Personages – vertel kort iets over de hoofdpersonen/-persoon en/of andere personages.
6. Tijd – geef kort aan in welke tijd het verhaal zich afspeelt.
7. Ruimte – vertel kort iets over de ruimte in het verhaal. Waar speelt het verhaal zich af? (land, gebouwen, etc.)
8. Perspectief – geef aan bij wie het perspectief ligt.
9. Opbouw – bespreek de opbouw van het boek (denk aan delen, hoofdstukken).
10. Persoonlijke beoordeling – geef aan wat jij van het boek vond (waarom zou je het boek moeten lezen of waarom niet?)
Zoek bij elk onderdeel een toepasselijke afbeelding (gebruik zo min mogelijk tekst), aan de hand waarvan je dertig seconden informatie over het betreffende onderwerp geeft. Werk alles uit wat je wilt zeggen. Sla de presentatie en de tekst die je erbij hebt gemaakt allebei op.
De pitch
A. Stel, je wilt het boek laten verfilmen. Je hebt geldschieters gevonden die eventueel wel willen investeren in je film. Nu moet je hen nog overtuigen van je plan voor de film. Je hebt 2 minuten de tijd voor deze 'pitch'. In die twee minuten moet je het volgende vertellen:
a. Hoe gaat de film heten?
b. Wat voor soort film wordt het?
c. Wie zijn de hoofdpersonen?
d. Welke problemen komen er aan de orde in de film? En hoe worden deze opgelost?
Verder kies je nog twee van de onderstaande onderdelen voor je pitch:
a. Wie gaan de hoofdrollen vertolken?
b. Waarom is het boek zo geschikt om te verfilmen?
c. Hoe ga je iets bijzonders maken van de film?
d. Waarom zal er veel publiek op de film af komen?
Maak een tekst van minimaal 500 woorden waarin je de gekozen bovenstaande vragen beantwoordt. Neem de vraag letterlijk over in je tekst zodat het duidelijk is welke vraag je beantwoordt.
Boeken
Boekenoverzicht
Boeken overzicht;
Boek 1: Predators gold
schrijver: Philip Reeve
sterren: 4.5 / 5
Boek 2, Infernal devises
schrijver: Philip Reeve
sterren: 3.5 / 5
Boek 3, Slaves
schrijver: Miriam Borgmans
sterren: 4 / 5
Boek 4, De executie
schrijver: Daniëlle Bakhuis
sterren: 4.75 / 5
Boek 1
- De film gaat hetzelfde heen als het boek namelijk “Infernal devices’. Dit wil ik omdat er een eerder verfilmd boek dezelfde naam kreeg als de film, ik wil dit graag zo houden. Ik denk omdat de film ‘Mortal engines’ best een goede film was en dit tweede boek Infernal devices een goed vervolg zou kunnen zijn! De wereld is heeft een hele goede opbouw en de personages zijn ook best passend voor verfilming dus ik vind dat het boek verfilmd kan worden en het een hit gaat worden.
- Het gaat een dystopische fantasie film worden. Ik denk dat de wereld een mooie film zou kunnen worden, in de stijl van ‘Lord of the ring’, ik denk dat deze stijl er goed bij gaat passen en het een mooi plaatje gaat worden. Een grootte en in detail beschreven wereld, dit is ideaal voor het verfilmen omdat het allemaal al bedacht is, lekker makkelijk dus als je het mij vraagt. Ook is een deel van de omgeving al in cgi gemaakt voor de vorige film Je zou dingen kunnen hergebruiken.
- De hoofdpersonen zouden onder andere zijn; Tom Natsworthy, Hester Shaw, Shrike, stalker Fang, Wren Natsworthy, Belvis Pod en Oenone Zero. De relatie tussen Hester en Tom zou verder op in gegaan kunnen worden dit zou ook door de fan groepen goed ontvangen worden.
- Er zijn genoeg problemen in dit boek die verfilmt kunnen worden. Bijvoorbeeld Wren die wegloopt van haar ouders Hester en Tom, je zou kunnen laten zien hoe Tom en Hester allebei mee om gaan en de ontwikkeling tussen beide en apart ziet en hoe ze haar uiteindelijk gaan zoeken. Ook kan je laten zien hoe Wren probeert te ontsnappen vanuit Cloud-9 in Brighton. Verder is er een mogelijkheid om te laten zien hoe Oom langzaam in gekheid wegzakt en de overgebleven straatjongens mee neemt in zijn ondergang, totdat Hester bij toeval tegen ze aan loopt en Oom vermoord en de straatjongens mee neemt op haar avontuur om Wren te redden. Kortom er zijn veel problemen die bij de film aan bod komen en er is ruime keus hoe groot het probleem wordt en welke problemen aan bod komen.
- Ook is een mooi stukje verhaal het deel over Oenone Zero ze wordt geconfronteerd met de verschrikkingen die stalker Fang aangericht heeft en bouwt langzaam in de organisatie waar ze voor werkt een opstand. Terwijl ze dat aan het doen is wordt ze gevraagd om voor stalker Fangs verjaardag een oud-tech stalker te repareren. Shrike, hij heeft Hester opgevoed maar Hester is bij hem weggegaan omdat ze wraak wilde nemen in het vorige boek/film vond hij niet leuk en jaagt nu op haar. Hij was gestorven in de vorige film maar hij is nu gerepareerd en ge-upgrade. Hij breekt los van zijn cel en probeert Oenone te vermoorden maar die heeft hem zo ge-her-programmeert dat hij niet in staat is om dat te doen.
- Het laatste stukje van dit boek is ook ontzettend goed voor een film einde. Namelijk Hester vind Wren samen met Tom maar Wren confronteert Hester met haar verleden, Hester rent woedend terug in het brandende Cloud-9 en komt daar oog in oog met Shrike,
Boek 2
De bovenstaande link is een download linkje voor de Pecha Kucha.
Boek 3
ik vind persoonlijk het word document fijner lezen.
Pitch Nederlands, Slaves
Ik heb een mooi voorstel, er is een boek genaamd ´Slaves´ dat zich heel erg leent om een gelijknamige serie van te maken. Ik denk dat het boek en de personages in het boek er perfect voor zijn, de personages hebben niet al te veel stukjes waar ze denken. Dat is moeilijk in een serie vorm te maken, hier hoeven we ons dus geen zorgen over te maken. In het boek worden omgevingen ook vaak levendig beschreven maar vaag genoeg dat het niet helemaal vast staat en er nog steeds ruimte is voor input van de directors.
Ik zal een paar personen introduceren als voorbeeld! Raven, de hoofdpersoon in het verhaal. Ze is een slaaf maar niet zomaar een slaaf, een delicatus slaaf. Het beste van het beste. Alleen heeft ze slechte cijfers en is ze een beetje ´anders dan de rest´. Als in het begin haar beste vriendin verkocht word op een veiling dringt het ineens tot haar door... Ze heeft geen enkele kans zoals ze nu is, een mooi meisje met kreukelige ongestreken kleren, zonder make-up, zonder mooie schone nagels en slechte cijfers. Het enige wat ze wel echt goed kan is in bomen klimmen en mensen bekijken van grote hoogte. Maar ja daar heb je niet zo veel aan als delicatus slaaf. Ze verandert door het boek heen in mooie stukjes alsof het net een echt persoon is. Dit is heel geschikt voor een serie omdat elke aflevering een stukje verandering kan laten zien.
Dan hebben we Cym, de wrede baas van het opleidingscomplex waar ze in zitten. Ze is de moeder van Castro. Een goed beschreven vrouw met duidelijke personaliteit. Dit maakt haar ook heel aantrekkelijk voor gebruik in de serie.
Castro, een jongen die als een soort opzichter opgegroeid is tussen de slaven. Om een of andere reden die we in het boek niet uitvinden (een hele mooie kans voor de serie!) vindt hij raven leuk en helpt hij haar door haar semesters heen door haar punten te vervalsen. Hij maakt ook heel veel verandering door gedurende het hele boek. Een goeie kanshebber dus!
Nadat ze realiseert hoe erg ze in de nesten zit gaat ze aan de slag, ze probeert in 3 weken tijd Chinees te leren en piano te leren spelen. Dit is natuurlijk veels te weinig tijd om fatsoenlijk iets te kunnen leren maar ze doet nu ieder geval wel haar best om er beter uit te zien.
Ze wordt opgekocht op een veiling door machtig man Ghassan Aboud en krijgt voor een slaaf een best oké leven. Ze mag na een tijdje rondes maken buiten zonder strenge supervisie en begint haar ontsnappingsplan te plannen. (Ook dit is een fantastische mogelijkheid voor de serie!) alleen dan wordt in een enorme plot twist haar eigenaar ineens vermoord. En zij word verdacht! Dit verpest al haar plannen voor mogelijke ontsnappingspogingen. Ze heeft nu een enorm probleem en zit met haar handen in het haar. Dit zou net als met de boeken serie een mooi punt zijn om het seizoen af te sluiten en pas verder te gaan in een volgend seizoen zodat er gezonde spanning en verwachting ontstaat.
Om het af te ronden wilde ik nog vertellen onder welk genre deze serie zou vallen. Dystopische fantasie.
Boek 4
ik vind persoonlijk het word document fijner lezen.
Recensie Nederlands, De executie
Naam boek: De executie
Auteur: Daniëlle Bakhuis
Uitgeverij: van Goor
Aantal pagina's: 248
De executie, een goed boek met geweldige twists, mooie verhaal lijnen en interessante karakters! Een hele goeie combinatie van een soort socialiste dictatuur en een goeie verhaallijn met plot twists in overvloed.
Het verhaal gaat over de liveshow ‘De executie’ een bizarre show waar er 5 jongeren boven een diepe afgrond hangen in een soort kooien waar de bodem onder vandaan kan klappen. In deze show is de bedoeling dat ze voor hun onschuld pleitten zodat de bodem van de kooi waar ze in staan niet openklapt. Er zijn verschillende segmenten in de show. 6 segmenten, na elk segment klapt er een kooi open en valt de kandidaat in de mysterieuze afgrond de dood tegemoet.
Wat heel bijzonder is aan dit boek is dat 2/3 van het boek zich afspeelt op de avond van de show! Dat zijn bijna 200 pagina’s over 1 avond, en het voelt niet uitgetrokken of sloom geschreven. Het verhaal legt soms heel mooi nadruk op kleine details, bijvoorbeeld toen een van de hoofdpersonen haar ‘crush’ beschreef “haar zachte rode lichtgekrulde haren passen perfect bij haar groene ogen met donkergroene spaken in haar irissen. Haar lichte huid is zo zacht dat zelfs de fijnste satijnen jurken ruw lijken.”
Het verhaal wordt ook op een leuke manier verteld, het lijkt soms bijna speels maar dan word je snel weer teruggetrokken door een gezonde dosis spanning. Deze speelse stijl kan je goed zien in dit citaat; 'Kandidaders, zijn jullie er klaar voor? De stemmen zijn geteld en dus gaan we nu over tot de eerste executie.'
Ik begeef het.
In mijn hoofd word ik gek en gil ik alles bij elkaar.
Colette Zwart steekt haar rechterhand in de lucht en telt af. 'Kandidaders, in vijf… vier… drie… twee… één…' in bijna het hele boek word ook een soort gemaakte vrolijkheid vol gehouden, dit komt vooral door de presentatrice Colette Zwart. Ze slaagt er elke keer weer in om het te laten lijken alsof je een lotto show aan het kijken bent in plaats van een liveshow waar jongeren vermoord worden. Soms komt alleen een kant met donkere humor van Colette naar boven, ze vraagt aan een van de Kandidaders hoe ze het tot nu toe vinden en of ze het een beetje naar hun zin hebben.
Ook de personages in dit boek zijn niet helemaal wat je denkt dat ze zijn. Vanaf het moment dat ze geïntroduceerd worden tot het moment dat ze gillend de afgrond in verdwijnen gebeurt er van alles. Ik vond bijvoorbeeld een van de 4 hoofdpersonen verwend en heel vervelend tot het verhaal vanuit haar geschreven was en je kon zien dat het in haar hoofd allemaal heel anders ging.
Ik raad dit boek wel aan, ik ben dit boek gaan lezen bij gebrek aan beter maar heb het toch met plezier uitgelezen. Er is nog een fantastisch eind in dit boek met nog een enorme plot twist maar daar zal ik niet al te veel over vertellen. Dat laat ik aan u over :).
Recensie 1 (positief)
In 2048 is de samenleving zo geworden, dat de doodstraf weer is ingevoerd. Iedereen valt onder het Collectief, iedereen draagt hetzelfde, iedereen krijgt hetzelfde te eten en elke vorm van verzet wordt genadeloos bestreden. Vijf jongeren krijgen tijdens een televisieuitzending de doodstraf. Ze hangen aan kooien en vier van de vijf zullen terecht gesteld worden en de avond niet overleven. Een van de vijf kan dus de avond overleven en genade krijgen. Maar wie zal het deze keer worden?
Daniëlle Bakhuis wist me al te verbazen met De Eliminatie. Ik vond dit boek niet alleen spannend, maar zet je ook enorm aan het denken op filosofisch gebied. Ik was daarom ook erg benieuwd naar haar nieuwe boek, die ook in hetzelfde sfeertje zou zitten. De covers matchen naar mijn idee ook wel mooi met elkaar, dus ik moest en zou dit boek lezen. Zou dit verhaal weer zo’n sterke achtergrond hebben waar je nog lang over blijft nadenken?
De Executie speelt zich af in een afschuwelijke toekomst. Het Collectief beheerst je hele leven en houdt iedereen in de gaten. Iedereen is en krijgt hetzelfde en mocht je je willen verzetten tegen dit systeem, word je gestraft. Jongeren kunnen nog de kans krijgen om aan de doodstraf te ontsnappen, maar dat gebeurt wel op een verschrikkelijke manier. Vijf jongeren komen in kooien te hangen en moeten bewijzen dat zij de meest onschuldige persoon zijn, om zo een tweede kans te krijgen. De rest krijgt de doodstraf, wat je echt rillingen op de rug bezorgt. Het is zo bizar om te zien dat zulke gruwelijke dingen als entertainment kunnen zijn en in het nawoord vertelt Daniëlle dat deze toekomst echt zou kunnen gebeuren.
Daniëlle weet de enorme spanning goed in het verhaal aan te houden. Haar schrijfstijl weet precies de juiste dosis aan informatie te geven, zodat je alsnog de actie blijft voelen. Elke keer dat een van de vijf werd geëlimineerd was ik ook zo benauwd, het akelige gehalte beneemt je echt de adem. Halverwege het verhaal was ik stomverbaasd en kon ik haast niet stoppen met lezen. Ook al is dit een standalone, Daniëlle Bakhuis zorgt ervoor dat deze wereld zo levendig aanvoelt. Sommige auteurs maken hele series om een fictieve wereld te omschrijven, maar bij dit boek kan je gewoon met één verhaal een complete wereld ontdekken en begrijpen. Petje af daarvoor!
Daniëlle wisselt af tussen verschillende personages, wat een hele goede keuze is. Zo krijg je van iedereen wel te horen wat hij of zij heeft gedaan om de doodstraf te verdienen en je merkt dan hoe corrupt deze samenleving is. Iedereen heeft wel zijn of haar eigen stem en leer je ze in korte tijd heel goed kennen.
De Executie overtrof mijn verwachtingen. En dat is knap, want ik had echt veel van dit boek verwacht. Het had een hoge mate aan spanning, de personages waren erg levendig en de wereld die Daniëlle Bakhuis heeft bedacht is beklemmend. Dit boek wil je gewoon binnen een dag uitlezen, want anders houdt dit boek je heel lang in zijn greep. Daniëlle Bakhuis bewijst maar weer dat ook Nederlandse auteurs grote meesterwerken kunnen schrijven, want dit boek bevat alle elementen voor een geweldig YA-verhaal!
Ik ben het vrijwel helemaal eens met deze recensie, ik ben het eens met wat hij zegt over haar wereld opbouw. “Daniëlle Bakhuis zorgt ervoor dat deze wereld zo levendig aanvoelt. Sommige auteurs maken hele series om een fictieve wereld te omschrijven, maar bij dit boek kan je gewoon met één verhaal een complete wereld ontdekken en begrijpen.” Ik ben het alleen niet 100% eens met wat hij zegt over de hoeveelheid informatie die je krijgt “Daniëlle weet de enorme spanning goed in het verhaal aan te houden. Haar schrijfstijl weet precies de juiste dosis aan informatie te geven, zodat je alsnog de actie blijft voelen.” Ik ben van mening dat je soms wel iets meer informatie kon krijgen.
Recensie 2 (negatief)
(Na even goed graven heb ik eindelijk een ‘negatieve’ recensie gevonden)
Ik weet niet zo goed wat ik van dit boek had verwacht, iets Sciencefiction-achtigs met een mix van thriller? Het concept sprak me in ieder geval ontzettend aan, het boek las snel want je moet gewoon weten hoe dit eindigt, daarvoor was het te spannend geschreven. Toch was ik niet verrast of erg onder de indruk van dit boek. Ik snap het statement van de schrijfster, Danielle Bakhuis over de belachelijke tv-programma’s van nu en dat het allemaal steeds gekker wordt. Maar zo op 2/3e van het boek had ik het idee dat er te veel andere thema’s en statements nog even bij werden ingepropt, wat voor mij persoonlijk minder had gemogen. Ook was het erg duidelijk wat de inspiratiebronnen van de schrijfster waren (de Hongerspelen, Expeditie Robinson etc.) waardoor het verhaal niet zo origineel aanvoelde. Ondanks dat vond ik de schrijfstijl wel erg fijn waardoor ik de andere boeken van Danielle Bakhuis nog wel een kans wil geven, dit boek was het voor mij gewoon net niet.
Hopelijk bereikt de Executie wel het beoogde doel dat mensen gaan nadenken over hoe ver de tv-programma’s van nu gaan, je zou haast zeggen dat een vorm van de Executie inderdaad niet ver weg meer kan zijn.
Ik ben het eigenlijk voor 90% niet eens met deze recensie ik vind dat de kritiek die er geven wordt niet onderbouwd is. Als voorbeeld; “Maar zo op 2/3e van het boek had ik het idee dat er te veel andere thema’s en statements nog even bij werden ingepropt” welke thema’s en statements gaat het hier over? Ik heb hier zelf niks van gemerkt en dus ook geen last van gehad. Het enige stukje waar ik het wel mee eens was is het stukje waar de schrijver gecomplimenteerd wordt op de spannende schrijfstijl. “Het boek las snel want je moet gewoon weten hoe dit eindigt, daarvoor was het te spannend geschreven.”
Overige opdrachten
Leesautobiografie
Voorbereiding mondeling
Terugblik havo 3 en vooruitblik havo 4 en 5
Pitch Nederlands, Infernal devices