Leerling V5/6: Cultuur van de Massa 1950-NU

Leerling V5/6: Cultuur van de Massa 1950-NU

1. Inleiding Massacultuur

(De Bespiegeling: blz 201, 202, 206)

Inleiding kunst en massacultuur
De massacultuur ontstaat geleidelijk in de jaren na de Tweede Wereldoorlog. Een aantal factoren maakt het ontstaan mogelijk:

- Toenemende democratisering van westerse landen: vrijheid en gelijkheid voor iedereen.
- Toegankelijkheid van onderwijs: een goede opleiding moet voor iedereen toegankelijk zijn.

Naast vrede en ons economisch systeem is die scholing mede verantwoordelijk voor de groeiende welvaart na WOII. De toenemende koopkracht zorgt voor een enorme groei en variatie in het aanbod van diensten en producten. De consumtiemaatschappij doet daarmee zijn intrede. 

De Wederopbouw
Na WOII is samenwerking met andere landen van groot belang om er weer bovenop te komen. Economische hulp komt van de bevrijders in de vorm van het Amerikaanse Marshallplan. Nederland bijft na de oorlog verzuild. Je bent lid van een eigen politieke partij, krant en radio-omroep. De man is de kostwinnaar en de vrouw zorgt voor het huishouden en de kinderen.

American Dream
Na de tweede wereldoorlog is Amerika het machtigste land ter wereld. In West-Europa is Amerika zeer populair, dit komt mede doordat de Amerikanen een heldenrol hebben vervuld bij de bevrijding. Amerika staat voor alles wat nieuw is. Het heeft een sterke economie en staat bekend om de onbegrensde mogelijkheden. Beeldbepalende Amerikaanse producten zijn: koelkasten - bier uit blik - filtersigaretten - jeans - kauwgum - wasmachinge - televisie - vlees uit blik - Donald Duck en popcorn. De "American Dream" staat voor de levenswijze waarbij gemak en vermaak voorop staan. Dit spreekt vooral de jongeren erg aan. Ze hebben het een beetje gehad met het "gezeur" van hun ouders over de oorlog en willen vermaakt worden.

De Koude Oorlog
De politieke kloof die Oost en West-Europa verdeelt, leidt tot de Koude Oorlog. Het Russische socialisme botst hevig met het Amerikaanse kapitalisme. De Russische politiek in het socialistische Cuba zorgt bijna voor een derde, nucleaire wereldoorlog. Chinese bemoeienis en de Amerikaanse reactie daarop leiden tot oorlogen in Korea en Vietnam. De dreiging van een atoombom domineert lang het denken van mensen.

 

Massamedia
Aan het begin van de 20e eeuw domineren de papieren media zoals kranten, tijdschriften en posters. Daar komen na 1900 de radio en film bij die snel populair worden. In de jaren 50 weet de radio miljoenen aan zich te binden met nieuwsuitzendingen, muziekprogramma's en hoorspelen. De televisie (eerst zwart-wit, later kleur) wordt steeds meer het belangrijkste meubelstuk in de huiskamer, een verzamelplaats voor het gezin. Televisie heeft een eigen taal (je kunt er doorheen praten, koffie halen: anders dan een theaterbezoek) die kenmerkend is voor de massacultuur. Radio en tv verspreiden nieuwe trends in een steeds hoger tempo. Muziekdragers veranderen van vinylplaten naar tape en later cassetteband. In de jaren 80 komt de CD en vervangt de DVD de videoband. In de jaren 90 doet het internet zijn intrede. Het is de manier om te communiceren met de hele wereld. De media in onze samenleving zijn nu niet meer weg te denken. Alles wordt gezien en gedeeld. Voor publieke figuren (b.v. pop- en filmsterren) bestaat er geen privé meer.

Jeugdcultuur
Jeugd- of jongerencultuur is een groep jongeren die gebruik maakt van dezelfde normen en waarden. Dit uit zich in kleding en andere uiterlijke kenmerken, taal en (pop)muziek. Jeugdcultuur en massacultuur zijn met elkaar verbonden. Voor WOII had de jeugd geen eigen stem en daarmee weinig of geen invloed. Door betere opleidingen na WOII wordt de jeugd mondiger. In de jaren 60 groeit de jeugdcultuur uit tot de protestgeneratie die zich verzet tegen de burgelijke regels van de auoriteiten. Het Nederland van gelovige, gezagsgetrouwe, preutse en hardwerkende burgers verandert. De kerk en confessionele partijen raken steeds meer aanhang kwijt. De jeugd krijgt meer vrije tijd en geld te besteden. Zij zoeken hun heil steeds meer in vrijheid en blijheid, experimenteren met seksualiteit en geestverruimende middelen. Zij verwerpen alles waar volwassenen - en vooral ouders- voor staan. Voor de markt wordt de jeugd een aantrekkelijke trendsettende doelgroep. Binnen deze cultuur ontwikkelen zich weer tal van subculturen . Opkomst van media en jeugdcultuur gaan hand in hand. Het is dus niet verwonderlijk dat kleding en muziekvoorkeur een belangrijk kenmerk is van jeugdcultuur.

 

In grote getallen
Marshall McLuhan introduceert in de jaren 60 de term Global Village, het mondiale dorp, en voorspelt het internet. Nu is deze Global Village een feit. Niet alleen de media hebben de wereld "kleiner" gemaakt. Iedereen kan tegenwoordig reizen en in contact komen met andere culturen. Dat maakt wederzijdse beïnvloeding gemakkelijk. Via het internet is het mogelijk geworden om razendsnel te communiceren, waardoor de uitwisseling van opvattingen en nieuwe ideeën steeds sneller plaatsvindt. Tot groot verdriet van de industrie worden films en muziek ook vaak (illegaal) verspreid. Iedereen heeft door de media beschikking over een groot aantal beelden en muziek en kan daar mee doen wat men maar wil. Het internet biedt zo een podium voor iedereen. In de massacultuur tellen vooral de grote getallen. Kijkcijfers en views zijn belangrijk. Ook musea doen mee aan deze trend door het publiek interactief via computers deel te laten nemen. De platenindustrie lanceert steeds nieuwe sterren die vaak volgens bepaalde formules muziekmaken. In de jaren 60 wordt er in poplulaire muziektijdschriften geadverteerd. Later worden via radio, tv en internet hits aan de man gebracht. Ook talentenjachten kunnen voor nieuwe sterren zorgen.

Hoge- en Lage kunst
De kunst tot aan de Tweede Wereldoorlog werd was een afspiegeling van wat er leefde onder een kleine groep denkers en kunstenaars. Kunst en cultuur waren synoniem; het was een elitaire, intellectuele aangelegenheid. Maar de naoorlogse cultuur liet een veel gevarieerder beeld zien. Door het massale aanbod kon men nauwelijks meer spreken van exclusieve of intellectuele producten.  Cultuur werd massacultuur, en stond niet meer gelijk aan kunst maar aan het totale aanbod van de media en de vermaakindustrie. Daarbij hoorden dus ook films, soaps en popmuziek. In de postmoderne cultuur is geen zinvol onderscheid te maken tussen Kunst ('met de grote K') en populaire of massa-cultuur.

Colofon

Het arrangement Leerling V5/6: Cultuur van de Massa 1950-NU is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
Kunsttheorie ATC Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2019-09-01 16:25:50
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld

Bronnen

Bron Type
https://youtu.be/lzQ8GDBA8Is
https://youtu.be/lzQ8GDBA8Is
Video
De Nederlandse jeugd begint te verwilderen
https://youtu.be/w9dtRCWWX64
Video
https://youtu.be/IJs3Aytbybg
https://youtu.be/IJs3Aytbybg
Video
Bestaat rock muziek alleen uit harde gitaren en schreeuwende mannenstemmen, of is er meer? In deze video wordt je het een en ander uitgelegd over de geschiedenis van de rock muziek.
https://youtu.be/K4kTdJz1ewI?list=PLAPZbMENmZUpTjslW8ehd-Xrrf6kS8qS4
Video
Je kent vast wel wat reggae liedjes, en van Bob Marley heb je ook vast wel eens gehoord. Maar dat is niet alles wat de reggae te bieden heeft. In deze video wordt je meer uitgelegd over het genre reggae. Waar komt de muziek bijvoorbeeld vandaan en wat maakt de muziek zo anders dan andere stijlen?
https://youtu.be/Mb4xwWa6xb8?list=PLAPZbMENmZUpTjslW8ehd-Xrrf6kS8qS4
Video
In deze video word je meegenomen in de geschiedenis van de Hip Hop muziek. Van de eerste Block Party's in the Bronx tot de grote successen van Eminem en 50 cent.
https://youtu.be/hba77Yo2Es4?list=PLAPZbMENmZUpTjslW8ehd-Xrrf6kS8qS4
Video
In deze video word je meegenomen in de geschiedenis van de Dance muziek. Vanaf de allereerste elektrische klanken van Kraftwerk tot aan de Nederlandse successen van Armin van Buren en Afrojack.
https://youtu.be/w13KOYfmdto?list=PLAPZbMENmZUpTjslW8ehd-Xrrf6kS8qS4
Video
Singing in the Rain - Good Morning
https://youtu.be/Yu6--WBPBHo
Video
The Lion King
https://youtu.be/S0gw4PluZd8
Video
Imiteren, variëren, overtreffen: kunst in de middeleeuwen, de cultuur van het moderne en de cultuur van de massa ( hedendaagse kunst )
https://www.youtube.com/watch?v=uMvjApgL3WU
Video
Overzicht van kunst stromingen in de cultuur van de massa
http://kunst-postmodernisme.blogspot.nl/p/neo-expressionisme.html
Link
Wat is massacultuur ?
https://schooltv.nl/item/kunstuur-in-de-klas-massacultuur/
Link
Conceptueel kunstenaar Arjan Boerstra
https://www.youtube.com/watch?v=rweVOp3wH6k
Video
http://kunst-postmodernisme.blogspot.nl/p/minimal-art.html
http://kunst-postmodernisme.blogspot.nl/p/minimal-art.html
Link
http://kunst-postmodernisme.blogspot.nl/p/conceptuele-kunst.html
http://kunst-postmodernisme.blogspot.nl/p/conceptuele-kunst.html
Link
http://kunst-postmodernisme.blogspot.nl/p/land-art.html
http://kunst-postmodernisme.blogspot.nl/p/land-art.html
Link
Daan Roosegaarde: Dutch profiles
https://www.youtube.com/watch?v=I8SFEZz8vxg
Video
Daan Roosegaarde: windlicht : interview in " de wereld draait door "
https://www.youtube.com/watch?v=ExnZOToAchI
Video
Waterlicht: project in Amsterdam en Middelburg
https://www.youtube.com/watch?v=fGSdA_uOxjM
Video
Theo Jansen: strandbeesten
https://www.youtube.com/watch?v=lT-DnGLa-MA
Video
Iris van Herpen: moderontwerper
https://www.youtube.com/watch?v=_IyhPfci-K8
Video
Space waste web, Daan Roosegaarde: oktober 2018
https://www.studioroosegaarde.net/project/space-waste-lab
Link
Daan Roosegaarde: kilo junk in het heelal
https://www.ad.nl/wetenschap/8-1-miljoen-kilo-junk-in-het-heelal-daan-roosegaarde-wil-het-opruimen~a3b9baf3/
Link
https://www.youtube.com/watch?v=lR1KOc-1Od4
https://www.youtube.com/watch?v=lR1KOc-1Od4
Link
Interview John Körmeling
https://www.youtube.com/watch?v=p7I8hE4wDzo
Video
Top 10 Most Effective Editing Moments of All Time
https://www.youtube.com/watch?v=lrSXLm2xEqs
Video
Ewan McGregor Your Song with Lyrics from Moulin Rouge
https://youtu.be/PLmVjnzfCUE
Video
Django Unchained : Funniest Scene The Raid 360p
https://youtu.be/oKegmw8z46I
Video
Werkteater: voorstelling: Hallo mdemens
https://www.youtube.com/watch?v=FPe3nnEcIxI
Video

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

ATC, Kunsttheorie. (z.d.).

BASIS Kunsttheorie Muziek en Dans Vwo

https://maken.wikiwijs.nl/124943/BASIS_Kunsttheorie_Muziek_en_Dans_Vwo

ATC, Kunsttheorie. (z.d.).

BASIS Vwo 5 /6 kunsttheorie Beeldend / Theater Film

https://maken.wikiwijs.nl/92968/BASIS_Vwo_5__6_kunsttheorie_Beeldend___Theater__Film

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

Meer informatie voor ontwikkelaars

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

close
gemaakt met Wikiwijs van kennisnet-logo
open