Gedocumenteerd schrijven havo 4 - digitalisering

Gedocumenteerd schrijven havo 4 - digitalisering

Leerdoelen

Leerdoelen periode 2, gedocumenteerd schrijven:

Aan het einde van deze periode heb je, als het goed is, de volgende leerdoelen bereikt:

 

Domein A: leesvaardigheid

Je kunt:

0 vaststellen tot welke tekstsoort een tekst of tekstgedeelte behoort;

0 de hoofdgedachte van een tekst(gedeelte) aangeven

0 relaties tussen delen van een tekst aangeven

0 conclusies trekken met betrekking tot intenties, opvattingen en gevoelens van de auteur

0 standpunten en soorten argumenten herkennen en onderscheiden

0 argumentatieschema’s herkennen

0 een betogende tekst of betogend tekstgedeelte op aanvaardbaarheid beoordelen en in deze tekst drogredenen herkennen.

0 teksten en tekstgedeelten beknopt samenvatten.

 

Domein C: schrijfvaardigheid

Je kunt voor een gedocumenteerde uiteenzetting, beschouwing en betoog:

0 relevante informatie verzamelen

0 relevante informatie verwerken

0 deze informatie adequaat presenteren met het oog op doel, publiek, tekstsoort en regels voor geschreven taal

0 eerste versies van een tekst herzien op basis van geleverd commentaar

 

Domein D: argumentatieve vaardigheden

Je kunt een betoog:

0  analyseren

0  beoordelen

0  zelf opzetten

0  presenteren, in dit geval schriftelijk.

 

 

 

1. Wat is gedocumenteerd schrijven?

1.1 Waarom gedocumenteerd schrijven?

Als je straks naar het hbo gaat, maar ook volgend jaar, bij het schrijven van je profielwerkstuk, ga je onderzoek doen en aan de hand daarvan zal je vaak grote stukken tekst schrijven. Omdat je daarbij moet kunnen verantwoorden waar je je informatie vandaan hebt gehaald, moet je je gaan bekwamen in gedocumenteerd schrijven. Dat houdt in dat je een tekst kan schrijven waarin duidelijk wordt dat je je echt hebt verdiept in de materie en dat je dat ook duidelijk kan maken door verwijzingen naar bronnen, autoriteiten en onderzoeken.

Het documenteren, het verzamelen van informatie, hebben wij voor een deel al voor je gedaan. Het is aan jou om alle artikelen te filteren op bruikbare gegevens die je straks kunt gebruiken voor het schrijven van een betoog. Daarnaast zoek je zelf nog een aantal artikelen, die je op dezelfde manier verwerkt.

Als het goed is ben je aan het einde van deze periode goed voorbereid op je schoolexamen in TRAP 2, dat 150 minuten duurt.

1.2 Het schoolexamen in Trap 2

In TRAP 2 schrijf je een betoog. Een betoog is een tekst waarbij het doel van de schrijver is de lezer te overtuigen. Dat houdt in dat je je lezers moet overtuigen van jouw mening. Er is een stelling en jij bent voor of tegen deze stelling. In je betoog moet je ook laten zien dat er mensen zijn die een andere mening zijn toegedaan, maar met een weerlegging geef je vervolgens voldoende beargumenteerd aan dat deze mensen geen gelijk hebben.

Bij het schrijven van je betoog mag je gebruik maken van je documentatiemapje als hulpmiddel. Het is dus erg belangrijk om je optimaal voor te bereiden tijdens de lessen en alle teksten goed te verwerken.

De eerste pagina van de toets vind je hier. Hierdoor weet je nu al wat er tijdens de TRAP van je verwacht wordt en kun je daar rekening mee houden tijdens de lessen. Schroom niet om vragen te stellen!

1.3 De werkwijze

Om tot een onderbouwde mening (en dus een goed betoog!) over het onderwerp digitalisering te komen, is het belangrijk om alle artikelen goed te lezen.

Als je de teksten grondig aan het lezen bent, moet je ze bewerken: onderstreep de kernzinnen, omcirkel de signaalwoorden en gebruik de kantlijn voor het aangeven van de deelonderwerpen. Je oefent zo ook voor het eindexamen Nederlands. Zoek alle woorden die je niet kent, op in het woordenboek en noteer de betekenis in de tekst.

Om je te helpen een overzicht te krijgen, zijn de artikelen in drie deelonderwerpen verdeeld. De artikelen die horen bij de eerste twee deelonderwerpen hebben wij voor je gezocht. Het grootste gedeelte van de artikelen voor het laatste deelonderwerp zoek je zelf. Natuurlijk zijn niet alle deelonderwerpen strikt te scheiden van elkaar: sommige teksten passen bij meerdere. Bij de meeste deelonderwerpen hoort ook een documentaire. Bronnen uit deze documentaires zijn zeker ook te gebruiken voor je uiteindelijke betoog en behoren dan ook tot de TRAP-stof. Vergeet bij het verwerken van alle bronnen niet dat het vormen van een eigen mening erg belangrijk is. Jouw mening vormt de basis van je betoog.

Uiteindelijk vormen de bewerkte teksten, de uitgewerkte opdrachten en je aantekeningen bij de documentaires je documentatiemapje. Dit mapje mag je bij je schoolexamen in de TRAP houden en telt mee bij de beoordeling. Een goede voorbereiding tijdens de lessen, dwt-uren en thuis is dus zeker het halve werk op weg naar een goed cijfer!

1.4 Algemene instructie gedocumenteerd schrijven

Wikiwijs: algemene instructie gedocumenteerd schrijven

Op bovenstaande Wikiwijs-pagina vind je informatie over de volgende onderwerpen:

  1. De snelste weg naar de goede bron
  2. Het verwerken van de gevonden informatie
  3. Beleidsstelling
  4. SGP: de standaardgeschilpunten
  5. SEXI: State – EXplain – Illustrate
  6. Het schrijfschema/bouwplan
  7. Verwijzen naar bronnen: wanneer en hoe?
  8. Het maken van een correcte bibliografie: de APA-norm
  9. Schrijftips en/of tips beoordelingsfase
  10. Plagiaat                        

2. Inleiding digitalisering

Bij digitalisering denk je al snel aan (het werken met) computers. Het begrip is echter veel breder dan dat. Wij hanteren tijdens de lessen Nederlands de volgende definitie:

 

“Met ‘digitalisering’ worden de veranderingen aangeduid die zich voltrekken in de maatschappij en de economie als gevolg van de invloed van informatie- en communicatietechnologie (‘ICT’).” (www.encyclo.nl)

 

De veranderingen die bedoeld worden, zijn van grote invloed op ons huidige leven en ons welbevinden. Denk aan ingrijpende verschuivingen op het gebied van privacy, censuur, macht, identiteit enz. Dit alles zal aan de orde komen in de verschillende deelonderwerpen.

 

Digitalisering gaat ons allemaal aan. Daarom is het ook zo’n interessant onderwerp om over na te denken. Om je hersenen te activeren ga je kijken naar de videoclip van Moby bij het nummer ‘Are you lost in the world like me?’. Beantwoord tijdens het kijken de volgende vraag:

 

Welke herkenbare situaties die met digitalisering te maken hebben, herken je in de clip bij het nummer ‘Are you lost in the world like me?’

 

Are you lost in the world like me - Moby

Dan kunnen we nu echt beginnen! Op de volgende pagina’s vind je artikelen die je kunt gebruiken als bronmateriaal voor je betoog.

3. Artikelen deelonderwerp 1 - big brother is watching you

Tekst 1: Dit zijn de stalkers, gluiperds en snelle jongens die je de hele dag achtervolgen - Dimitri Tokmetzis en Maurits Martijn

Telst 2: Google en Facebook nemen maatregelen tegen nepnieuws na kritiek - Dion Mebius en Lisa van der Velden

Tekst 3: Een meesterlijk staaltje nepnieuws - Scott Shane

4. Artikelen deelonderwerp 2 - (a)sociale media?

Tekst 4: Waarom stoppen we niet massaal met Facebook? - Asha ten Broeke

Tekst 5: U bent nu offline - Henk Dheedene

Tekst 6: Asociale media - Sebastien Valkenberg

Tekst 7: We worden onderhand cyborgs - Merel Kamp

Tekst 8: De terreur van de 'like'-knop - Mark Traa

Tekst 9: Ratingeconomie is proeftijd die nooit ophoudt: bewijs jezelf je leven lang - Koen Haegens

5. Artikelen deelonderwerp 3 - digitale omgangsvormen

Tekst 10: Permanent verontwaardigd - Maarten Keulemans, is helaas niet digitaal beschikbaar.

Tekst 11: Waarom nieuwssites reacties in de ban doen - Laurens Verhagen

6. Beeldmateriaal

Onderstaande filmpjes horen bij het bronnenmateriaal voor je betoog tijdens de Trap:

 

► Farewell Facebook (korte documentaire, 11 minuten)

 

► De wereld draait door (praatprogramma, min. 18 tot min. 31)

 

► Beware online filter bubbles (Tedtalk, 9 minuten)

 

► Interview Hans Schnitzler bij ‘Met het oog op morgen’ (interview, 11 minuten)

 

 

7. Opdracht bij alle artikelen

Onderstaande opdracht helpt je bij het analyseren van bronnen. We raden je dan ook aan om deze opdracht toe te passen op alle artikelen uit de reader.

  1. Lees en bewerk het artikel.
  2. Wat is het tekstdoel van het artikel?
  3. Noteer in één zin de hoofdgedachte van het artikel.
  4. Noteer de naam en de functie van alle bronnen die je tegenkomt, en noteer daarachter kort wat zij zeggen over de hoofdgedachte die je bij vraag 3 hebt geformuleerd. Doe dit per artikel als volgt:

     

Tekst 1: Hoofdgedachte = Het is wél erg dat je privacy op internet wordt aangetast, door het vastleggen van onze persoonlijke data.

 

Bron

Functie

Argumenten

Maurits Martijn

Dimitri Tokmetzis

Onderzoeksjournalisten

Privacy is een mensenrecht.

Door onze gegevens worden mensen (onterecht) verdeeld in categorieën.

Door onze gegevens krijgen bedrijven en overheden onterecht veel macht.

………………………??

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

     De digitale versie van dit schema vind je hier.

 

8. Bibliografie