Thema: Industriële samenleving vmbo-kgt34

Thema: Industriële samenleving vmbo-kgt34

Industriële samenleving

Inleiding

Industriële samenleving in Nederland

Het proces van industrialisering kwam in Nederland laat op gang als je dat vergelijkt met soortgelijke processen elders. In de omschakeling van ambachtelijke naar fabrieksmatige productie liep Nederland 50 jaar op België achter en wel 100 jaar op Groot-Brittannië. Daar zijn verschillende oorzaken voor aan te wijzen. De industriepolitiek van de overheid was vooral gericht op de zuidelijke provincies. Deze regio ontwikkelde zich in snel tempo tot industrie-natie nadat het zich als België had losgemaakt van Nederland. In de noordelijke delen van Nederland was de industrialisatie nog niet in gang gezet. Het was van oorsprong vooral een handelsnatie, die door de Franse bezetting zijn plaats in de wereldhandel was kwijtgeraakt. Ook het verlies van koloniale gebieden had zijn invloed. De Britten hadden die positie overgenomen en beschikten daardoor over een veel betere toevoer van grondstoffen. Daar kwam nog bij dat de stoommachine, destijds de katalysator bij uitstek voor vernieuwing in de productie, in Nederland minder snel aansloeg. Dat kwam door de gerichtheid op wind- en wateraandrijving én door de prijs van de steenkool. Kolen werden alleen in het zuiden gewonnen en transport naar de economische centra in Nederland was duur. Pas nadat de infrastructuur zodanig was verbeterd dat de kolen overal goedkoop konden worden aangevoerd, kreeg de stoommachine zijn kansen.

In leerjaar 2 heb je in tijdvak 8 de Industriële revolutie besproken.
Maak nu samen met een klasgenoot een mindmap over deze industriële revolutie.
Wat weten jullie nog? Denk aan de gevolgen voor de werkgelegenheid, de gevolgen voor de samenleving, de natuur, de groei van steden, enzovoort.

Als opfrisser zou je nog even de Kennisbank Onderbouw kunnen lezen.

Industriële revolutie

Overleg met jullie docent of jullie de mindmap in moeten leveren.
Bewaar de mindmap goed. Je hebt hem nodig in een aantal opdrachten binnen dit thema.

Voor tips en adviezen kun je eerst nog even de Gereedschapskist 'Mindmap' doorlezen.

Mindmap maken

Woorden bij een onderwerp bedenken en met elkaar verbinden.

 

Wat kan ik straks?

In dit thema staat de industriële samenleving in Nederland centraal.
Aan het eind van het thema moet je kunnen herkennen en kunnen beschrijven hoe het proces van industrialisatie de Nederlandse samenleving heeft veranderd vanaf de tweede helft van de 19e eeuw.

Opdracht

Leervraag

Van ambacht naar stoommachine

Welke gevolgen had de industriële revolutie voor de samenleving (op het platteland)?

Stoommachine en krukas

Wat waren de gevolgen voor de industrie na de uitvinding van de stoommachine?

Lopende band

Wat waren de gevolgen van de invoering van de lopende band voor werkgevers en werknemers?

Werkende kinderen

Hoe zag het werkende leven van kinderen uit in de 18e, 19e en begin 20e eeuw?

Kolen in Limburg

Hoe werd rond 1900 in hoog tempo voorzien in de steeds groter wordende behoefte aan kolen?

Textielindustrie

Wat is de verklaring voor de grote groei van de textielindustrie in Tilburg en Twente?

Klassenstrijd

Waarom waren de verschillen tussen arbeiders en fabrikanten groot?

Stakingen

Wat was van invloed op de sterke groei en afname van het stakingsgedrag van werknemers?

Vakbonden

Welke invloed had het ontstaan van vakbonden op het leven van werknemers en werkgevers?

Elektriciteit aan huis

Wat zijn de voordelen van elektromotoren voor de industrie en andere toepassingen?

Zware industrie

Wat heeft de technologische ontwikkeling te maken met de opkomst en eventuele ondergang van zware industrie?

Globalisering

Wat zijn de voor- en nadelen van globaliseren in ons eigen land én in lage lonenlanden?

Wat ga ik doen?

Het thema 'Industriële samenleving' bestudeer je door twaalf opdrachten te maken.

Opdracht

Tijd

Eindproduct

1. Van ambacht naar stoommachine

2 lessen

ingevuld werkblad

2. Het verhaal van stoommachine en krukas

2 lessen

kort stripverhaal

3. De lopende band

2 lessen

rap of biografie

4. Werkende kinderen

2 lessen

toets of beeldkraken

5. Kolen in Limburg

2 lessen

brandbrief

6. Textielindustrie in Twente en Brabant

2 lessen

gedenkboekje of collage

7. De klassenstrijd

2 lessen

toets

8. Stakingen

2 lessen

chronologisch verhaal

9. Vakbonden

2 lessen

kruiswoordpuzzel of tijdlijn

10. Elektriciteit aan huis

2 lessen

elektromotorquiz

11. Opkomst van de zware industrie

2 lessen

memoriam

12. Globalisering

2 lessen

inventarisatie

Afsluiting

1 les

Artikel schrijven

Opdrachten

Hier vind je de twaalf opdrachten die horen bij dit thema.
Maak je keuze.

Opdracht 1

Van ambacht naar stoommachine

Opdracht 2

Stoommachine en krukas

Opdracht 3

Lopende band

Opdracht 4

Werkende kinderen

Opdracht 5

Kolen in Limburg

Opdracht 6

Textielindustrie

Opdracht 7

Klassenstrijd

Opdracht 8

Stakingen

Opdracht 9

Vakbonden

Opdracht 10

Elektriciteit aan huis

Opdracht 11

Zware industrie

Opdracht 12

Globalisering

Afsluiting

Samenvattend

In deze opdracht is regelmatig gebruik gemaakt van de volgende Kennisbank:

Industriële revolutie

Kijk verder eens naar de volgende websites.
Hier vind je enorm veel informatie over de Industriële revolutie.

Eindproduct

In de afgelopen 12 opdrachten zijn belangrijke aspecten van de Industriële Revolutie langs gekomen. Zeker, dat is geschiedenis, maar wel geschiedenis waarvan we de gevolgen nog dagelijks zien. In deze slotopdracht beschrijf je hoe de vernieuwingen van Henri Ford tot op de dag van vandaag onze samenleving hebben veranderd.

Als eindproduct schrijf je een artikel over de impact van de industrialisatie op onze tijd aan de hand van de vernieuwingen die door Henri Ford zijn doorgevoerd.

Henri Ford

Henry Ford heeft de auto niet uitgevonden. Evenmin vond hij de lopende band uit. Toch heeft hij een grote stempel gezet op de 20e eeuw als het gaat om vervoer, productie en welvaart. De vernieuwingen, door Ford doorgevoerd, hebben de samenleving veranderd en zijn deel van ons dagelijks leven geworden. De belangrijkste vernieuwingen van Henri Ford:

  • Henri Ford
    Een betaalbare auto voor de massa.
  • Productie met behulp van de lopende band.
  • Een verdubbeling van het salaris.

De arbeiders van Ford hadden zo de pest in over de lopende band dat de fabriek 53000 mensen per jaar moest aannemen voor 14000 banen. De mensen liepen bijna sneller weg dan ze konden worden aangenomen. Totdat Henri Ford in januari 1914 de werkdag een uur korter maakte, van 9 naar 8 uur, en het loon bijna verdubbelde naar $ 5 per dag. De arbeiders liepen niet langer weg en een belangrijk bijkomend voordeel, ze konden zich na een tijdje zelf een auto veroorloven. De productieprijs liep in 1929 al terug naar $ 269.

Aan de slag

Schets in een artikel van ongeveer 500 woorden wat de impact van de door Ford ingevoerde vernieuwingen is geweest.

Denk daarbij aan automobiliteit, verandering van productie, verandering van consumptie, verandering van leefpatronen, verandering van vrijetijdsbesteding, wijziging van het landschap, enzovoort, misschien wel tot en met de klimaatverandering. Gebruik je fantasie, maar beredeneer wel een verband met Ford’s ideeën.

Gebruik zoveel mogelijk de informatie uit de opdrachten van het blok ‘industriële revolutie’.

Lees voor tips nog even de Gereedschapskist hieronder.

Artikel schrijven

Een artikel is een goede manier om informatie te presenteren of een gebeurtenis te beschrijven.

 

Beoordeling

Het eindproduct laten jullie beoordelen door jullie docent.
Bij de beoordeling let jullie docent op:

  • De inhoud: heb je een relatie weten te leggen tussen de belangrijkste aspecten van de industriële revolutie en ons leven nu?
  • De vorm: is het een leesbaar en helder artikel geworden?
  • Taalfouten: heb je het artikel in goed en begrijpelijk Nederlands geschreven, zonder al te veel taalfouten?

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de intro van het thema nog eens door.
    Gaf de intro een goed beeld van wat je in dit thema tegen zou komen?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van het thema nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Je hebt twaalf opdrachten gemaakt. Voor iedere opdracht stond ongeveer 2 uur.
    Had je die tijd ook nodig voor sommige opdrachten tijd te kort?
  • Inhoud
    Welke opdracht vond je het leukst? Schrijf op waarom.
    Schrijf ook op welke opdracht je het minst leuk vond.
  • Eindopdracht thema
    Wat vond je van de eindopdracht? Heb je een verband kunnen leggen tussen de opkomst van de industrialisatie en onze eigen tijd? Zijn er zaken waar je je over hebt verbaasd? Hoe kwam dat?
  • Het arrangement Thema: Industriële samenleving vmbo-kgt34 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2021-08-23 10:01:58
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Het thema 'Industriële samenleving' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.

    Fair Use
    In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor vmbo KGT leerjaar 3 en 4. Dit thema gaat over de Industriële samenleving. Het proces van industrialisering kwam in Nederland laat op gang als je dat vergelijkt met soortgelijke processen elders. In de omschakeling van ambachtelijke naar fabrieksmatige productie liep Nederland 50 jaar op België achter en wel 100 jaar op Groot-Brittannië. Daar zijn verschillende oorzaken voor aan te wijzen. De industriepolitiek van de overheid was vooral gericht op de zuidelijke provincies. Deze regio ontwikkelde zich in snel tempo tot industrie-natie nadat het zich als België had losgemaakt van Nederland. In de noordelijke delen van Nederland was de industrialisatie nog niet in gang gezet. Het was van oorsprong vooral een handelsnatie, die door de Franse bezetting zijn plaats in de wereldhandel was kwijtgeraakt. Ook het verlies van koloniale gebieden had zijn invloed. De Britten hadden die positie overgenomen en beschikten daardoor over een veel betere toevoer van grondstoffen. Daar kwam nog bij dat de stoommachine, destijds de katalysator bij uitstek voor vernieuwing in de productie, in Nederland minder snel aansloeg. Dat kwam door de gerichtheid op wind- en wateraandrijving én door de prijs van de steenkool. Kolen werden alleen in het zuiden gewonnen en transport naar de economische centra in Nederland was duur. Pas nadat de infrastructuur zodanig was verbeterd dat de kolen overal goedkoop konden worden aangevoerd, kreeg de stoommachine zijn kansen. De onderwerpen die in dit thema worden besproken zijn: Van ambacht naar stoommachine, Stoommachine en krukas, Lopende band, Werkende kinderen, Kolen in Limburg, Textielindustrie, Klassenstrijd, Stakingen, Vakbonden, Elektriciteit aan huis, Zware industrie en Globalisering.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    De tijd van burgers en stoommachines (1800 - 1900); De tijd van de wereldoorlogen (1900 - 1950); De tijd van pruiken en revoluties (1700 - 1800); De tijd van televisie en computer (vanaf 1950); Geschiedenis;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    27 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, elektriciteit, geschiedenis, globlisering, industriële samenleving, stercollectie, stoommachine, vakbonden, vmbo-kgt34, werkende kinderen

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Gereedschapskist. (2019).

    Gereedschapskist activerende werkvormen

    https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.