Rechtsonder in de bovenstaande tekening is een structuurformule in de zogenaamde Fischerprojectie getekend. De atomen A en B steken naar achteren en de atomen C en D steken naar voren.
Linksboven zie de perspectivische tekening hiervan.
In deze toefening kom je de Fischerprojectie en perspectivische tekeningen tegen.
Als je een vraag hebt afgerond, druk je op de knop 'conroleer' drukken.
Je krijgt te zien of je antwoord goed of fout was.
Bij een fout antwoord krijg je aanvullende informatie en moet je de vraag opnieuw maken.
Als de vraag goed is, kun je naar de volgende vraag.
Vijf procent van de auto’s in Nederland gebruikt LPG (autogas) als brandstof. In deze opgave komen de samenstelling en het gebruik van LPG aan de orde. Hieronder staan gedeelten uit een krantenartikel over LPG en een gedeelte van de veiligheidskaart van LPG.
tekstfragment 1
In tekstfragment 1 wordt beschreven dat LPG onder andere vrijkomt bij het verwerken van aardolie.
Zowel bij het destilleren als bij het kraken van aardolie wordt LPG verkregen.
Vraag T 1.1
In tekstfragment 1 worden propaan en butaan genoemd als de twee hoofdbestanddelen van LPG.
Uit de twee molecuulformules op de veiligheidskaart kan worden afgeleid dat behalve propaan en butaan nog een derde stof kan voorkomen in LPG.
Vraag T1.2
Met behulp van gaschromatografie kan worden onderzocht:
− in welke verhouding propaan en butaan voorkomen in LPG;
− of behalve propaan en butaan nog andere stoffen voorkomen in LPG.
Vraag T 1.3
Uit een gegeven op de veiligheidskaart van LPG kan worden afgeleid of het verdampen van LPG een exotherm of een endotherm proces is.
Vraag T 1.4
Het massapercentage propaan in LPG is ’s winters anders dan ’s zomers. LPG met een samenstelling die ’s zomers wordt gebruikt, zou ’s winters bij strenge vorst problemen kunnen geven bij het verdampen. Daarom is het gehalte propaan ’s winters anders dan ’s zomers.
Vraag T 1.5
Op de veiligheidskaart is aangegeven tussen welke volumepercentages van LPG in lucht er gevaar voor explosie bestaat.
Een auto met een lekke LPG-tank staat geparkeerd in een garage. De inhoud van de garage is 45 m3.
Vraag T 1.6
De tekst onder het kopje "Hoe milieuvriendelijk is LPG?" in tekstfragment 1 bevat weinig concrete chemische informatie.
Er wordt slechts één stof (roet) genoemd.
Naar aanleiding van de regels 14 tot en met 16 van tekstfragment 1 stelt een automobilist de volgende vragen op chemieforum.nl.
vragen
LPG-er schrijft:
In een artikel over LPG las ik de volgende zin:
"Wie een LPG-tank laat inbouwen, stoot vaak meer vervuilende stoffen uit dan een benzinerijder." Daar
bedoelen ze kennelijk mee dat een LPG-rijder meer vervuilt dan een benzinerijder.
Om welke vervuilende stoffen gaat het en wat is het milieu-effect van deze stoffen? Voor een juiste
vergelijking van het rijden op LPG met het rijden op benzine moeten toch gegevens bekend zijn?
Vroeger had ik scheikunde in mijn pakket dus je mag best chemische namen/formules/termen/vaktaal
gebruiken.
Vraag T 1.7
Toepassingsvraag 2.
Vwo-examen scheikunde 2012 2e tijdvak aangepast
Selectieve opname koolstofdioxide
Aan de Universiteit van Leiden wordt onderzoek gedaan naar een methode om koolstofdioxide te binden.
Bij deze methode wordt gebruikgemaakt van een koper(I)complex dat wordt aangeduid met P2+.
Men maakt dit complex door Cu2+ ionen te laten reageren met moleculen van een organische stof R–SH.
De reactie tussen Cu2+ en R–SH is een redoxreactie, waarbij P2+ gevormd wordt.
De vergelijking van de reactie tussen Cu2+ en R–SH is met schematische structuurformules heronder onvolledig weergegeven.
Vraag T 2.1
Dat het koper(I)complex P2+ is gevormd, wordt aangetoond met behulp van massaspectrometrie.
In het massaspectrum wordt onder andere een piek aangetroffen bij m/z = 335.
Deze piek wordt toegeschreven aan het deeltje P2+ waarin uitsluitend de isotoop Cu-63 aanwezig is.
Dit deeltje P2+ heeft m = 670 u en z = 2+.
Als een oplossing van P2+ aan de lucht wordt blootgesteld, ontstaan langzaam groenblauwe kristallen.
Het blijkt dat de Cu+ ionen worden omgezet in Cu2+ ionen.
In deze reactie reageert niet zuurstof als oxidator, maar CO2.
Hierbij ontstaat een nieuw complex Q4+ dat wordt gevormd uit twee deeltjes P2+ en 4 moleculen CO2.
In figuur 1 is dit deeltje Q4+ met behulp van een schematische structuurformule weergegeven.
Dat dit deeltje Q4+ is gevormd, heeft men onder andere uit het massaspectrum van het reactieproduct afgeleid: daarin heeft men een piek gevonden bij m/z = 379.
Deze waarde geldt voor Q4+ waarin van Cu en C alleen de isotopen Cu-63 en C-12 voorkomen.
Dat CO2 heeft gereageerd, heeft men kunnen bevestigen door een aanvullend experiment waarbij men gebruikmaakte van CO2 met daarin uitsluitend de isotoop C-13.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen
3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie
onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of
bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Oefening 1
Oefening 2
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
