Thema: Arm en Rijk vmbo-kgt34

Thema: Arm en Rijk vmbo-kgt34

Thema Arm en rijk

Inleiding

Dit thema gaat over Arm en Rijk. De onderwerpen zijn:

  • Mijn wijk
    Je gaat rondkijken in je eigen wijk en onderzoekt - ook op internet -  verschillende buurtkenmerken zoals: variatie in woningen en bewoners, veiligheid, aanwezigheid voor voorzieningen en groen.
  • Begin bij je wijk
    Om te kunnen onderzoeken wat er in je buurt leeft, interview je buurtbewoners. Er komen verbeterpunten en suggesties naar boven, die je met een brief kan communiceren naar gemeente of instanties.
  • Klarendal
    Elke (volks)wijk kent zijn eigen geschiedenis. Klarendal is een wijk in Arnhem, waar door het nemen van maatregelen de leefsituatie sterk is verbeterd en zelfs populair is onder bewoners en winkeliers.
  • Regionale verschillen
    Ook al is Nederland niet groot, er zijn grote verschillen in afstand en bereikbaarheid als er snel (medische) hulp nodig is. Ook zijn er grote verschillen in leefomgeving als je drie steden van verschillende grootte vergelijkt.
  • Welvaart Nederland - Europa
    Het verschil in welvaart tussen landen in Europa is groot. Wat geeft een Lorenzcurve weer en wat is een Big Mac Index? Deze opdracht gaat over inkomensverschillen en hoe je dat kunt meten.
  • Welzijn Nederland, VS en Nigeria
    Om het welzijn van mensen te meten wordt door de VN de IMO gebruikt, waarbij volksgezondheid, kennis en levensstandaard een rol spelen. Er zijn grote verschillen tussen het welzijn in Nederland, VS en Nigeria.
  • Platteland Nederland, VS en Nigeria
    Anders dan in Nederland en VS kenmerkt het platteland van Nigeria zich door armoede. Vergelijk ook de verschillen in onderwijs, gezondheidszorg en (on)veiligheid met VS en Nigeria.
  • Voedselvoorziening VS - Nigeria
    De voedselvoorziening in VS en Nigeria is heel verschillend. Het geeft voor beide landen kansen en problemen. Nigeria heeft voedselonzekerheid terwijl de VS zijn graan voor dumpprijzen aanbiedt op de wereldmarkt.

 

Introductie-opdracht

Je kunt niet iedere Nederlander rijk noemen. De één krijgt zijn salaris niet op en de ander moet elke maand naar de voedselbank.
Er zijn nogal verschillen. Maar als je de gemiddelde Nederlander vergelijkt met de gemiddelde inwoner van Nigeria, dan ziet het er heel anders uit.

Verschillen tussen arm en rijk zie je overal: in de buurt, tussen verschillende regio’s in Nederland en zeker wereldwijd.

Wat weten jullie al over arm en rijk?
Maak een mindmap of een woordwolk met in het midden de woorden 'arm of rijk'.
Schrijf zoveel woorden op die in je opkomen en die te maken hebben met armoede en rijkdom.

Hoe je een mindmap maakt, lees je hieronder in de gereedschapskist.
De mindmap kun je later nog gebruiken in de eindopdracht.

Succes!

Mindmap maken

Woorden bij een onderwerp bedenken en met elkaar verbinden.

 

Wat kan ik straks?

Aan het eind van het thema kun je:​

Leerdoel Opdracht
verschillen tussen meer en minder welvarende wijken beschrijven.
  • Mijn wijk
  • Klarendal
voorstellen voor verbetering van de woon- en leefomstandigheden in de eigen regio beschrijven.
  • Mijn wijk
  • Begin bij je wijk
  • Klarendal

regionale verschillen in welvaart in Nederland kunnen beschrijven en verklaren.

  • Regionale verschillen
  • Welvaart Nederland-Europa
verschillen in welvaart tussen Nederland, Verenigde Staten en Nigeria kunnen beschrijven en verklaren.
  • Welzijn Nederland, VS en Nigeria
  • Platteland Nederland, VS en Nigeria
  • Voedselvoorziening VS-Nigeria

Wat ga ik doen?

Het thema Arm en rijk bestudeer je door acht opdrachten en de afsluiting te maken.

Onderdeel Tijd in lesuren Eindproduct
Inleiding 0,5 Mindmap
Opdracht: Mijn wijk 3 Brochure
Opdracht: Begin bij je wijk 3 Klachtbrief
Opdracht: Klarendal 2 Verslag
Opdracht: Regionale verschillen 3 à 4 Grafiek
Opdracht: Welvaart Nederland - Europa 2 Sleepoefening
Opdracht: Welzijn Nederland, VS en Nigeria 2 Kruiswoordpuzzel
Opdracht: Platteland Nederland, VS en Nigeria 2 Fotoreportage
Opdracht: Voedselvoorziening VS en Nigeria 2 Toets
Afsluiting 2 Lijstje over armoede
Totaal 22 à 23 uur  

 

Opdrachten

Hieronder vind je de acht opdrachten die horen bij dit thema.
Maak je keuze.

Opdracht 1

Mijn wijk

Opdracht 2

Begin bij je wijk

Opdracht 3

Klarendal

Opdracht 4

Regionale verschillen

Opdracht 5

Welvaart Nederland - Europa

Opdracht 6

Welzijn Nederland, VS en Nigeria

Opdracht 7

Platteland Nederland, VS en Nigeria

Opdracht 8

Voedselvoorziening VS - Nigeria

Afsluiting

Kennisbanken

Het thema 'Arm en rijk' bestaat uit de volgende Kennisbanken:

Ontwikkelingslanden

Kenmerken ontwikkelingslanden

Ontwikkelingssamenwerking

Eindproduct

Je hebt acht opdrachten gemaakt waarin welvaart, armoede, rijkdom en welzijn de centrale begrippen zijn.

  • Wat heb je nodig om te leven?
  • Wat hebben welstand en leefbaarheid met elkaar te maken?
  • Hoe zit het met verschillen in de leefomgeving? Doen die verschillen ertoe als het gaat om welvaart en welzijn?
  • Hoe zit het met de verschillen in armoede en rijkdom binnen Europa?

Je hebt Nederland vergeleken met het rijke Verenigde Staten en met het arme Nigeria. Je hebt gelezen over voeding en voedselvoorziening. Hoe moeilijk is het om uit de armoede te komen? In ieder geval, armoede is een relatief begrip en het betekent niet overal hetzelfde.

In de eindopdracht gaat het vooral over de vraag wat WIJ kunnen doen aan extreme armoede.
Het soort armoede dat honger veroorzaakt, kinderen weerhoudt van onderwijs en die ziekte en sterfte veroorzaakt.
Die armoede moet de wereld uit!

Opdracht
Je maakt met de klas een top 5 van problemen.
En jullie bedenken klassikaal een campagne om het grootste probleem aan te pakken.  

 

Hoe gaan jullie te werk?

Jullie werken in groepjes van drie of vier leerlingen.
Ieder groepje stelt een lijst op van vijf 'simpele' manieren die bijdragen aan armoedebestrijding.
Voor deze opdracht krijgen jullie ongeveer twee uur de tijd.

Voorbereiding

  • Bekijk eerst de volgende video. In de video komen verschillende manieren aan bod om armoede aan te pakken.
    Schrijf ze allemaal op en maak zo het begin van je lijst.

 

  • 'EEN: armoede de wereld uit'
    In Nederland zet het Nederlands Platform Millenniumdoelen zich in voor het behalen van de millenniumdoelen. Met de campagne 'EEN: armoede de wereld uit' wil het de Nederlandse regering aanmoedigen om zich maximaal in te zetten voor deze doelen.
    Het platform is een samenwerkingsverband van meer dan 60 maatschappelijke en ontwikkelingsorganisaties zoals Cordaid, ICCO en Oxfam Novib.
    Kijk rond op deze sites en zoek naar mogelijke acties en campagnes tegen armoede. Vul daarmee jullie lijst aan.


Maak vervolgens je top 5. Belangrijk criterium daarbij moet zijn of je zelf mogelijkheden ziet om ermee aan de slag te gaan.
Schrijf bij elk item op je lijst waar je het vandaan hebt, van welke organisatie?

De klassikale Top 5

Om erachter te komen welke manieren er gevonden zijn om armoede aan te pakken, lopen jullie alle lijstjes langs die in de klas zijn gemaakt.
Wordt een punt voor de tweede keer genoemd, dan zet je er een streepje achter. Als elke groep zijn lijstje heeft voorgelezen, weet je gelijk welke punten het vaakst zijn genoemd. Misschien heb je dan al de klassikale Top 5.

Zo niet, dan moet je nog even met elkaar in discussie.
Kom maar met goede argumenten waarom de ene methode jouw voorkeur krijgt boven de andere.

Klassikaal brengen jullie alle lijsten met manieren om de armoede te bestrijden terug tot één lijst met de vijf meest kansrijke manieren.
Daarna gaan jullie het gesprek aan of jullie één van die manieren kunnen ombouwen tot een echte campagne op wereldarmoededag, elk jaar op 17 oktober.

Wat denken jullie, is het een goed idee om samen een campagne op te zetten en ook in real life je steentje bij te dragen? Wat houdt je tegen?

Veel succes!

Beoordeling
De klassikale lijst zal worden beoordeeld door jullie docent. Hij of zij zal letten op:

  • inhoud: zijn de punten zorgvuldig gekozen? Zijn ze realistisch genoeg om uit te voeren?
    Zullen de punten daadwerkelijk kunnen bijdragen aan het bestrijden van de armoede?
  • vormgeving: zijn jullie ideeën creatief en origineel?

Gereedschapskist

Welkom bij de gereedschapskist. Hier vind je uitleg over alle werkvormen waarmee je je eindproducten maakt. Bij iedere werkvorm staat beschreven hoe je deze uitvoert, kun je inspiratiefilmpjes bekijken en vind je de beoordelingscriteria waaraan jouw product moet voldoen. Ook zie je welke digitale middelen je kunt gebruiken en aan welke vaardigheden je werkt tijdens het maken van je eindproduct. Veel succes!

 

D-toets

Test je kennis. Maak de diagnostische toets.

Terugkijken

Intro

  • Lees de Inleiding van dit thema nog eens door.
    Zijn alle genoemde onderwerpen voldoende aan bod gekomen, volgens jou?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van dit thema nog eens door.
    Kun je in je eigen woonplaats een wijk herkennen die duidelijk minder welvarend is dan andere wijken? Waaraan merk je dat?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Voor dit thema was ongeveer 22 uur gepland.
    Had je voldoende tijd om alle opdrachten te maken en een klassikale Top 5 voor armoedebestrijding te maken?
  • Inhoud
    Welvaart en armoede zijn in dit thema uitvoerig besproken. Wat kun je vertellen over de gezondheidszorg en het onderwijs in Nigeria?
  • Eindopdracht
    Hebben jullie je goed voorbereid voor de eindopdracht? Is de klassikale Top 5 voor armoedebestrijding soepel tot stand gekomen?
    Verliep de discussie met je klasgenoten goed?

 

  • Het arrangement Thema: Arm en Rijk vmbo-kgt34 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2020-10-09 14:28:46
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Het thema 'Arm en rijk' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.

    Fair Use
    In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor VMBO-kgt leerjaar 3 en 4. In het thema ''Arm en rijk'' worden acht verschillende onderwerpen besproken. Het eerste onderwerp, genaamd "Mijn wijk", nodigt je uit om naar je eigen woonwijk te kijken en te onderzoeken hoe deze is ingedeeld. Wie zijn de bewoners van de wijk? Zijn ze tevreden met de wijk? Dit helpt je nadenken over de belangrijke kenmerken van een wijk. Het tweede onderwerp, getiteld "Begin bij je wijk", beschrijft hoe bewoners geïnterviewd zijn over hun mening over de wijk en wat je met die informatie kunt doen om de wijk te verbeteren. In het derde onderwerp, "Klarendal", wordt de wijk Klarendal onder de loep genomen, met speciale aandacht voor het modekwartier, een oude volkswijk waar nu veel studenten naartoe verhuizen. Het volgende onderwerp, "Regionale verschillen", beschrijft dat verschillende plaatsen verschillende bereikbaarheid hebben en wat daar de gevolgen van zijn. Het behandelt ook hoe verschillende leefomgevingen verschillen in leefbaarheid, veiligheid, gezondheid en onderwijs. Onderwerp vijf, "Welvaart Nederland - Europa", legt eerst uit wat welvaart inhoudt en wat het Bruto Binnenlands Product (BBP) is. Vervolgens wordt de Big Mac-index uitgelegd en hoe deze gebruikt kan worden om welvaart te meten. Het begrip Lorenzcurve wordt ook besproken en hoe deze curve laat zien hoe de welvaart binnen een land verdeeld is. Het volgende onderwerp, "Welzijn Nederland, VS en Nigeria", bespreekt de Human Development Index (HDI) en kijkt naar de HDI in Nederland, de VS en Nigeria, en hoe het gesteld is met onderwijs en gezondheidszorg in deze landen. Het zevende onderwerp, "Platteland Nederland, VS en Nigeria", behandelt de bevolkingsdichtheid in deze landen en hoe dit van invloed is op onderwijs, gezondheidszorg en veiligheid. Het laatste onderwerp, "Voedselvoorziening VS - Nigeria", gaat over de grootschalige graanproductie en biobrandstofproductie in de VS. Daarna wordt uitgelegd hoe gewassen worden verbouwd in Nigeria en hoe dit land te maken heeft met voedselonzekerheid. De Body Mass Index wordt gebruikt om het verschil in voedselbeschikbaarheid tussen de landen aan te duiden.
    Leerniveau
    VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Arm en rijk; Verschillen in welvaart en welzijn in de eigen regio en Nederland; Aardrijkskunde; Ontwikkelingsgebieden;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    23 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    aardrijkskunde, arm en rijk, arrangeerbaar, human development index, klarendal, lorenzcurve, nigeria, regionale verschillen, vmbo leerjaar 3 & 4, vs

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Gereedschapskist. (2019).

    Gereedschapskist activerende werkvormen

    https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

    VO-content - Kennisbanken. (2018).

    Kennisbank Aardrijkskunde - vmbo12

    https://maken.wikiwijs.nl/134827/Kennisbank_Aardrijkskunde___vmbo12

    VO-content - Toetsen. (z.d.).

    Aardrijkskunde vmbo34 - D-toetsen

    https://maken.wikiwijs.nl/156781/Aardrijkskunde_vmbo34___D_toetsen