2016 GPM - P03 BO - Observeren en plannen

2016 GPM - P03 BO - Observeren en plannen

Introductie

Plannen

Bij het organiseren van activiteiten moet je rekening houden met:

  • het ritme van het kind, afhankelijk van het ontwikkelingsstadium van het kind;
  • de manieren waarop je de activiteit kunt aanbieden;
  • wat je wilt bereiken;
  • de visie van de instelling.

 

Observeren

Als je activiteiten aanbiedt moet je er voor zorgen dat die aansluiten bij de mogelijkheden van het kind. Daarvoor moet je goed kijken naar het kind.

 

In deze lessen leer je hoe je als een professional organiseert en kijkt – methodisch werkt en observeert.

 

Boek:

Week 1 – 4 en 8

NU Basisboek Didactiek, communicatie en organisatie (DCO) – H1 Methodisch en didactisch werken

 

Week 5 - 9

NU Basisboek opvoeding en ontwikkeling (O&O) - H 7 Observeren

Doelen

Je leert om goed en bewust naar kinderen te kijken, zodat je bij het organiseren van activiteiten op je BPV rekening kunt houden met de mogelijkheden van het kind.

 

Je hebt geoefend met evalueren volgens de STARRT methode, zodat je kunt reflecteren op de oefenopdrachten van je BPV.

Toetsvormen en criteria

1.Energizer (individuele opdracht 2 Energizer inzetten; DCO voorbeeld 2 blz. 15)

Je begint of eindigt een les met een energizer, eventueel samen met een klasgenoot. Je bedenkt van te voren wat je wilt bereiken met de energizer. In de nabespreken vraag je naar het effect van de energizer op je klasgenoten. Je vergelijkt dat met het doel dat je zelf wilde bereiken. Je hebt hiervoor maximaal 10 minuten.

2. Individuele opdrachten

DCO1 – 1: Een vertrouwd ritme inclusief de opmerkingen uit groepsopdracht 1

DCO1 – 2: Energizer inzetten

DCO1 – 3: Directe instructie (niveau 4)

O&O7 – 1: Selectief waarnemen

O&O7 – 2: Kwalitatief observeren

O&O7 - 4: Kwalitatieve observatie met een formulier.

 

3.Toetsen

DCO H1 en O&O H7

 

4. Verdiepingsopdracht (vrijwillig) Energize 
Verzamel de gebruikte energizers. Bedenk zelf hoe je ze wilt verzamelen: boekje, website, … Zorg er voor dat het geheel er aantrekkelijk uitziet en dat andere gebruikers gemakkelijk energizers kunnen vinden. Laat je inspireren door bestaande boekjes en websites. Ook moet je duidelijk maken wat een energizer is en wat je er mee kunt bereiken.

 

5. Verdiepingsopdracht (vrijwillig) Tijdsbesef
Lees minimaal drie artikelen over het tijdsbesef bij kinderen. Noteer titel, auteur, uitgave (datum of jaar), site
Kies een doelgroep (leeftijdsfase)
Bedenk ontwikkelingsmateriaal om het tijdsbesef bij deze kinderen te stimuleren.
Presenteer jouw materiaal in de klas, in een artikel, folder, blog of vlog.
Vertel iets over de ontwikkeling van het tijdsbesef van een kind op deze leeftijd en op welke manier jouw materiaal gebruik kan worden om die ontwikkeling te stimuleren. Denk aan wat het kind al kan en wat het gaat leren.
Vermeld je bronnen.

Huiswerk gemaakt: inzet

Onderstaand vind je de beoordelingslijst voor het vak: observeren en plannen.

Beoordelingslijst

Organisatie en planning

Week 1

Lesdoelen

  • Je weet waar de lessen Observeren en Plannen over gaan
  • Je weet welke boeken je wanneer nodig hebt.
  • Je kunt vertellen wat een energizer is en wat het effect ervan kan zijn.
  • Je weet wanneer je zelf de les moet beginnen of afsluiten met een energizer
  • Je weet hoe je energizers kunt vinden.
  • Je kunt de kenmerken van een goed dagritme voor jonge kinderen opnoemen
  • Je kunt rituelen herkennen, bedenken en uitleggen waarom ze voor (jonge) kinderen belangrijk zijn.
  • Je kunt per leeftijdsfase vertellen welk ritme kinderen nodig hebben en ook uitleggen waarom dit zo is

Je kunt per leeftijdsfase vertellen welke vrijheid kinderen binnen die structuur nodig hebben en ook uitleggen waarom dit zo is.

Theorie

DCO 1.1 Een vertrouwd ritme voor jongere kinderen.

Suggesties leeractiviteiten

  • Start met een Energizer, uitleg en opdracht Energizer, rooster Energizer maken
  • Oriënteren op dit vak (boek etc)
  • Afspraken maken rond het inleveren en beoordelen van individuele opdrachten.
  • DCO 1 Oriëntatievragen maken en bespreken
  • DCO 1.1, bespreken en vragen maken
  • Afsluiten met energizer – Bespreken nav 1.2 (vraag 3)

Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT

Op welke manier kan je het onderwerp van vandaag gebruiken voor de oefenopdracht Klaar voor de start?

Huiswerk

Vragen H 1.1

Individuele opdracht 1 Een vertrouwd ritme

(Individuele opdracht 2 Energizer inzetten)

Week 2

Lesdoelen

  • Je weet waarop je beoordeeld wordt bij deze lessen.
  • Je kent de verdiepingsopdrachten
  • Je kunt per leeftijdsfase vertellen welke vrijheid kinderen binnen een structuur nodig hebben en ook uitleggen waarom dit zo is.

Theorie

DCO 1.2 Vrijheid binnen een structuur voor oudere kinderen

Suggesties leeractiviteiten

  • Beginnen en eindigen met een energizer
  • Bespreking beoordeling van dit vak en de mogelijkheid tot verdiepingsopdrachten.
  • Evalueren / herhalen / bespreken vragen 1.1
  • 1.2 lezen, bespreken, vragen maken.
  • Groepsopdracht 1 (hiervoor heb je individuele opdracht 1 nodig)

Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT

Op welke manier kan je het onderwerp van vandaag gebruiken voor de oefenopdracht Klaar voor de start?

Huiswerk

Vragen maken 1.2

(Energizer voorbereiden)

Week 3

Lesdoelen

  • Je kunt verschillende werkvormen (organisatievormen) noemen en beschrijven
  • Je kunt argumenten noemen wanneer je voor een bepaalde werkvorm kiest

Niveau 4:

  • Je kunt verschillende didactische werkvormen noemen en beschrijven
  • Je kunt argumenten noemen wanneer je voor een bepaalde didactische werkvorm kiest

Theorie

DCO 1.3 Werkvormen en instructie

Suggesties leeractiviteiten

  • Beginnen en eindigen met een energizer
  • Evalueren / herhalen / bespreken vragen 1.2
  • 1.3 lezen, bespreken, vragen maken.
  • Niveau 4: Groepsopdracht 2 Kringgesprek

Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT

Op welke manier kan je het onderwerp van vandaag gebruiken voor de oefenopdracht Klaar voor de start?

Huiswerk

Vragen H 1.3

Niveau 4: Individuele opdracht 3 Directe Instructiemodel

(Energizer voorbereiden)

Week 4

Lesdoelen

  • Je kunt de PDCA-cyclus beschrijven en uitleggen waarom dit een manier van methodisch werken is.
  • Je kunt vertellen waar je rekening mee moet houden als je een doel stelt.
  • Je kunt uitleggen op welke manier je van evalueren iets kunt leren
  • Je hebt twee gebeurtenissen geanalyseerd volgens de STARRT methode

Theorie

DCO 1.4 Methodisch werken

Suggesties leeractiviteiten

  • Beginnen en eindigen met een Energizer
  • Evalueren / herhalen / bespreken vragen 1.3
  • Niveau 3: groepsopdracht 2 Kringgesprek
  • Niveau 4: groepsopdracht 3 Doelen stellen

Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT

Op welke manier kan je het onderwerp van vandaag gebruiken voor de oefenopdracht Klaar voor de start?

Huiswerk

Individuele opdracht 4 Daar leer je van

Niveau 4: Individuele opdracht 5 Evalueren

Lezen: Werken in de praktijk (blz ,,)

Maken: Oriëntatievragen

(Energizer voorbereiden)

Week 5

Lesdoelen

  • Je kunt vertellen wat observeren meer is dan waarnemen.
  • Je kunt waarnemingsfouten benoemen, herkennen en verklaren.
  • Je kunt uitleggen waarom het belangrijk is om objectief te observeren en waarom je weinig hebt aan een subjectieve observatie

Theorie

O&O H7 Werken in de praktijk

7.1 Nauwkeurig kijken

Suggesties leeractiviteiten

  • Beginnen en eindigen met een energizer
  • Evalueren / herhalen / bespreken vragen 1.2
  • Oriëntatievragen bespreken
  • H 7.1 lezen, behandelen en vragen maken
  • Gr. opdr. 1 Observatieopdracht maken en bespreken

Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT

Op welke manier kan je het onderwerp van vandaag gebruiken voor de oefenopdracht Stapjes vooruit?

Huiswerk

Ind. opdr. 1: Selectief waarnemen

Eventueel vragen H 7.1 afmaken.

(Energizer voorbereiden)

Week 6

Lesdoelen

Je kunt de stappen van een observatieplan benoemen en een observatieplan volgens deze stappen maken.

Theorie

O&O H 7.2 Observeren met een stappenplan

Suggesties leeractiviteiten

  • Vragen 7.1 die niet rechtstreeks in het boek staan bespreken
  • Ind. opdr. 1 nabespreken = start H 7.2
  • H 7.2 lezen / bespreken / vragen maken
  • Gr. opdr. 2: Kleuters observeren maken en bespreken

Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT

Op welke manier kan je het onderwerp van vandaag gebruiken voor de oefenopdrachten Stapjes vooruit en Klaar voor de start?

Huiswerk

Ind. opdr. 2: Kwalitatief observeren

(NB: plan wanneer je deze opdracht gaat doen, niet wanneer die af moet zijn!)

 Vragen H 7.2 afmaken

(Energizer voorbereiden)

Week 7

Lesdoelen

  • Je kunt verschillende methoden van observeren noemen
  • Je kunt vertellen wat de voor en nadelen van deze methodes zijn, zodat je een bewuste keuze voor een methode kunt maken

Theorie

O&O H 7.3 Methoden van observeren

Suggesties leeractiviteiten

  • Ind. opdr. 2 nabespreken als introductie op methoden van observeren
  • 7.3 Methoden van observeren bespreken, lezen, vragen maken
  • Gr. Opdr. 3 Elkaar observeren maken en bespreken

Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT

Op welke manier kan je het onderwerp van vandaag gebruiken voor de oefenopdrachten Stapjes vooruit en Klaar voor de start?

Huiswerk

Ind. opdr. 4: kwalitatieve observatie met een formulier. (Plan wanneer je deze opdracht gaat doen!)

Vragen 7.3 afmaken

(Energizer voorbereiden)

Week 8

Lesdoelen

  • Je kunt de verschillende vormen van rapporteren benoemen.
  • Je kunt vertellen waar je op moet letten als je rapporteert.
  • Je kunt vertellen wat een kindvolgsysteem is
  • Je kunt vertellen wanneer je een kindvolgsysteem gebruikt
  • Je kunt uitleggen hoe je ouderbetrokkenheid stimuleert door het gebruik van een kindvolgsysteem

Theorie

O&O H 7.4 Rapporteren en H 7.5 Kinderen volgen

(DCO 1.5 Planmatig werken)

Suggesties leeractiviteiten

  • Ind. opdr. 4 kwalitatieve observatie met een formulier nabespreken
  • 7.4 rapporteren en 7.5  Kinderen volgen lezen, bespreken, vragen maken.

Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT

Op welke manier kan je het onderwerp van vandaag gebruiken voor de oefenopdracht Klaar voor de start?

Huiswerk

Vragen 7.4 en 7.5 maken,

Test jezelf maken

Oefentoets online maken.

(Energizer voorbereiden)

Week 9

Lesdoelen

Je hebt zoveel informatie over kindvolgsystemen opgezocht dat je ze met elkaar kunt vergelijken.

Indien van toepassing: Je hebt samen met je medestudenten en je docent gekozen voor de invulling van les 10. (onderwerp op verzoek of start nieuw vak)

Theorie

O&O H 7.5 Kinderen volgen

(DCO 1.5 Planmatig werken)

Suggesties leeractiviteiten

  • Toets DCO H1 en O&O H7 maken
  • DCO 1.5 Planmatig werken
  • Ind. opdr. 5: kindvolgsystemen
  • Gr. opdr. 4: kindvolgsysteem7

Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT

Op welke manier hebben deze lessen bijgedragen aan jouw resultaat bij de oefenopdrachten op BPV?

Huiswerk

 

Week 10

Lesdoelen

 

Theorie

Reserveles – onderwerpen op verzoek.

Mogelijk: introductie of start van het vak van periode 4.

Suggesties leeractiviteiten

 

Evaluatie lesdoelen/ bijdrage PIT

 

Huiswerk

 

Inspiratie

Lesstofontwerp: Agnita Akkerman

Bespreken van de vragen

Veel antwoorden op de vragen staan rechtstreeks in het boek. Je kunt met de klas afspreken dat je alleen de vragen die niet in het boek staan bespreekt.

Klik hier voor de opbouw van een hoofdstuk van Nu Pedagogisch werk, leerboek, werkboek en NU-online

Sites voor energizers:

https://www.101werkvormen.nl/ebooks/

http://www.werkvormen.info/werkvorm/overzicht.php?search=true&cat=energizers

http://jufyvon.blogspot.nl/2014/10/10-leuke-energizers.html

http://www.creatiefdenken.com/energizers.php

of gewoon energizer googelen

Je kunt de bespreking van het belang van ritme voor jonge kinderen bespreken vanuit

  • Hoe prettig vind jij het als de WIKI duidelijk is?
  • Waarin moeten docenten duidelijk zijn?
  • Waarom zijn strenge regels ook prettig?
  • Waarom houden (jonge) kinderen van herhaling, bijvoorbeeld steeds hetzelfde boekje voorlezen?
  • Kan je jezelf rituelen van vroeger op KDV, BSO, basisschool, thuis herinneren?
  • Kan je deze vragen linken aan wat je bij eerdere vakken bent tegen gekomen?

 

Dagritme is ook al genoemd bij Ontwikkelingspsychologie en behandeld bij Basisbehoeften in periode 2 – Gebruikte literatuur o.a: Pedagogisch Kader Kindercentra 0 – 4, H10

Voor wie wil verdiepen: ontwikkelingsmateriaal tijdbesef bij Toetsvormen en criteria

Youtube  te gebruiken als inleiding op observeren

 

https://www.youtube.com/watch?v=47LCLoidJh4: awarenesstest, did you see the moonwalking bear

https://www.youtube.com/watch?v=IGQmdoK_ZfY: awarenesstest, The Monkey Business Illusion

https://www.youtube.com/watch?v=-IWk5NkxQF8, tien optische illusies

https://www.youtube.com/watch?v=ubNF9QNEQLA, Test Your Awareness : Whodunnit?

 

link naar vijf werkvormen  die te gebruiken zijn bij lessen observeren

Filmpjes van spelende kinderen voor observatieoefeningen (NTR schooltv)

1.Spelen met eetbare vingerverf

http://www.schooltv.nl/video/spelen-met-eetbare-vingerverf-lekker-schilderen-met-kwasten-handen-en-voeten/#q=categorie%3A%22Spelen%22

Lekker schilderen met kwasten, handen en voeten (3:33 min)

Madita, Emelie en Paul maken hun eigen verf. Daarna maken ze hele bijzondere schilderijen.

2.Kinderen verven een auto

http://www.schooltv.nl/video/kinderen-verven-een-auto-verfbommen-kwasten-en-bezems/#q=categorie%3A%22Spelen%22

Verfbommen, kwasten en bezems (2:01 min)

Kinderen gaan een witte auto te lijf met verfbommen, kwasten en zelfs bezems. Zo wordt de auto een echt kunstwerk. Maar doe dit niet thuis met de auto van je ouders
 

3.Restaurantje spelen

http://www.schooltv.nl/video/restaurantje-spelen-wie-komt-er-eten/#q=categorie%3A%22Spelen%22

Wie komt er eten? (2:57 min)

Tabo en Ada maken eten van papier en openen hun eigen restaurant. Ze hebben pizza, noodles en gebakken ei gemaakt. Wie wil er komen eten?

4.Een ijssalon maken

http://www.schooltv.nl/video/een-ijssalon-maken-finja-en-mio-gaan-ijsjes-verkopen/#q=categorie%3A%22Spelen%22

Finja en Mio gaan ijsjes verkopen (3:07 min)

Mio en Finka knappen een oude schuur op met verf. Ze maken er een echte ijssalon van. Wie wil er een ijsje kopen?

5.Spelen met een bal

http://www.schooltv.nl/video/spelen-met-een-bal-leuk-maar-niet-altijd-makkelijk/#q=categorie%3A%22Spelen%22

Leuk, maar niet altijd makkelijk (1:13 min)

Kleuters spelen met een bal. Maar vangen is soms best moeilijk!

6.Estafette

http://www.schooltv.nl/video/estafette-japanse-kleuters-doen-een-wedstrijdje/#q=categorie%3A%22Spelen%22

Japanse kleuters doen een wedstrijdje (1:13 min)

Een estafette is een hardloopwedstrijd waarbij je na een rondje rennen het stokje doorgeeft aan de volgende in je team. Dus hard rennen, en hopen dat de tegenstander het stokje laat vallen!

7.Een crossbaan in het park

http://www.schooltv.nl/video/een-crossbaan-in-het-park-tom-en-jesper-houden-van-fietsen/#q=categorie%3A%22Spelen%22

Tom en Jesper houden van fietsen (1:35 min)

Fietsen is leuk, maar met hellinkjes en schansjes maak je het nog veel spannender!

8.Rollebollen door het zand

http://www.schooltv.nl/video/rollebollen-door-het-zand-dat-is-leuk/#q=categorie%3A%22Spelen%22

Dat is leuk! (1:43 min)

Kinderen spelen samen in het zand. Ze rennen en rollen van de berg af en ze hebben ook mooie strandballen om mee te spelen!

9.Snoeppiňata

http://www.schooltv.nl/video/snoeppiata-wie-slaat-m-stuk/#q=categorie%3A%22Spelen%22

Wie slaat 'm stuk? (2:18 min)

Kinderen spelen met een snoeppiňata. Er zit van alles in!

10.Samen naar Pietengym

http://www.schooltv.nl/video/samen-naar-pietengym-met-flip-de-beer/#q=categorie%3A%22Spelen%22

Met Flip de Beer (3:22 min)

Flip speelt tijdens de gymles mee met pietengymnastiek. Ze klimmen en klauteren op de daken, balanceren op de rand en brengen natuurlijk de pakjes voor Sinterklaas naar het juiste huis

11.Een vuurtje maken in de tuin

http://www.schooltv.nl/video/een-vuurtje-maken-in-de-tuin-danne-en-sam-werken/#q=categorie%3A%22Spelen%22

Danne en Sam werken (1:38 min)

12.Rolschaatsen

http://www.schooltv.nl/video/rolschaatsen-vind-jij-dat-ook-zo-leuk/#q=categorie%3A%22Spelen%22

Vind jij dat ook zo leuk? (2:00 min)

Rolschaatsen is hartstikke leuk. Vooral als je het met zijn allen doet. Wel je beschermers omdoen!

  • Het arrangement 2016 GPM - P03 BO - Observeren en plannen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Pedagogisch werk Onderwijs assistent Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2017-09-01 08:39:02
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld