PROJECTIEMETHODEN

PROJECTIEMETHODEN

Inleiding

In deze les leer je hoe je een doorsnede kan tekenen in een ruimtelijk figuur dat in perspectief is getekend. Voor je hieraan begint laten we eerst zien wat een perspectieftekening precies is en wat evenwijdige lijnen, verdwijnpunten en de horizon hiermee te maken hebben. Ook kom je erachter dat diagonalen je helpen om een figuur te halveren. Veel succes!

 

Voorkennis

In dit onderdeel van de les gaan we je kennis opfrissen. Deze kennis heb je straks nodig om straks doorsneden in perspectief te kunnen tekenen.

 

De volgende twee onderwerpen komen aan bod:

  1. Hoe teken je een kubus?
  2. En wat is een doorsnede en hoe teken je de doorsnede van een figuur?

 

Kubus tekenen

Knipsel.JPGHoe teken je een kubus (in parallelprojectie)?

De kubus tekeningen in je wiskundeboeken zien er vaak als volgt uit:

Deze tekening wordt ook wel parallelprojectie genoemd.

Het tekenen van een kubus in parallelprojectie op roosterpapier gaat als volgt:  
1. Teken het voorvlak ABFE.
2. Ga vanuit ieder hoekpunt de helft van de ribbe naar rechts en 1 omhoog.
3. Letter de hoekpunten ABFE (voorvlak) en CDGH (achtervlak)
4. De ribben van het voorvlak en het achtervlak zijn even groot. In een kubus zijn alle zijden even lang.
5. De ribben die je in werkelijkheid niet ziet, zijn gestippeld.
6. De overstaande ribben lopen evenwijdig aan elkaar.

Wanneer je het tekenen van een kubus niet meer weet of lastig vindt, kun je het volgende filmpje bekijken:

Doorsnede tekenen

Doorsnedes zijn belangrijk in de biologie, de (medische) wetenschap, de bouw of architectuur. Doorsneden geven namelijk extra informatie die van buitenaf niet zichtbaar is. Hieronder zie je een aantal voorbeelden:
 

 

 

Een ruimtelijke figuur kun je ook doorsnijden. Het snijvlak dat je krijgt heet doorsnede. Een doorsnede wordt daarom ook vaak een vlak genoemd.

Een kubus kun je op verschillende manieren doorsnijden.

 

In de volgende animatie zie je hoe je in een kubus een doorsnede tekent die evenwijdig is aan het grondvlak:

 

 

 

 

Tekenen in perspectief

In dit onderdeel leer je hoe je kunt tekenen in perspectief. De volgende onderwerpen komen onder andere aan bod: evenwijdige lijnen, verdwijnpunten, horizon.

1 Perspectieftekening

2 Evenwijdige lijnen

3 Verdwijnpunten

De beste manier om te zien hoe je op een plat vlak (op papier of een scherm) een driedimensionaal figuur, zoals een huis, zo realistisch mogelijk kan tekenen is door te kijken naar een foto. Er is iets bijzonders aan de hand wanneer we de lijnen die in werkelijkheid evenwijdig lopen doortrekken. Ze komen samen in één punt. We noemen dit het verdwijnpunt.

Lijnen die evenwijdig zijn met het horizontale vlak gaan door één punt. Verdwijnpunten van deze lijnen liggen op één lijn: de horizon. Kijk of je in dit filmpje de horizon en de verdwijnpunten kunt zien.

 

http://www.wiskundeleraar.nl/bestanden/q6733img1.gifEén verdwijnpunt

In de figuur rechts zie je een tekening van een spoorlijn. De evenwijdige lijnen snijden elkaar op de horizon. In deze tekening is er daarom sprake van één verdwijnpunt.

 

 

 

 

 

Twee verdwijnpuntenAfbeeldingsresultaat voor doorsnede kubus in perspectief

In de tekening rechts zie je dat er sprake is van twee verdwijnpunten.

 

 

 

 

 

Print het volgende bestand en teken twee verdwijnpunten bij dit huis:

Open bestand Verdwijnpunten

Controleer je tekening met behulp van onderstaande afbeelding:

Open bestand Verdwijnpunten antwoord

4 Horizon

In de foto van het huis hieronder hebben we twee verdwijnpunten getekend. Eén links en één rechts van het huis. Deze twee punten liggen op de horizon die je in de foto ziet. 

Om de horizon in een perspectieftekening te vinden en te tekenen, verbind je twee verdwijnpunten met elkaar.

Lijnen die zowel op de foto als in werkelijkheid evenwijdig lopen hebben geen verdwijnpunt. Deze lijnen kun je dus niet gebruiken om de horizon te vinden.

Print het volgende bestand en teken de ontbrekende informatie.

Open bestand Horizon

Controleer je tekening met behulp van onderstaande afbeelding.

Open bestand Horizon antwoord

5 Tekenen in perspectief

Hoe teken je een figuur in perspectief?

In de volgende video kun je zien hoe je een balk in pespectief tekent met één verdwijnpunt:

In de volgende video wordt uitgelegd hoe je een huis in perspectief kunt tekenen, met twee verdwijnpunten:

Geef de horizon weer en het verdwijnpunt/ de verdwijnpunten bij onderstaande kubussen en maak de kubus af. Gebruik het werkblad.
 
 
 
 

Open bestand Werkblad perspectieftekenen

Open bestand Antwoordblad perspectieftekenen

6 Halveren in perspectief

Halveren in perspectief

Door gebruik te maken van diagonaallijnen kun je heel makkelijk halveren in perspectieftekeningen.

 

Stappenplan:

   1. Neem het zijvlak als uitgangspunt

   2. Teken het eerste diagonaal van het zijvlak

   3. Teken het tweede diagonaal van het zijvlak

   De diagonalen kruisen elkaar in een punt.

  4. Trek een verticale lijn door het snijpunt van de diagonalen. Deze lijn moet evenwijdig lopen met de verticale ribben.

 

Als je goed hebt opgelet, zie je dat je bij verticaal halveren in perspectief geen verdwijnpunten nodig hebt. Je maakt namelijk gebruik evenwijdigheid van ribben.

 

Heb je bij halveren in horizontale richting wel of geen verdwijnpunten nodig? Denk daar eens over na.

Doorsneden tekenen in perspectief

Met de kennis die je nu hebt, kun je nu doorsnede in perspectief tekenen.

Maak eerst de opdrachten, controleer daarna je tekeningen met de uitwerkingen.

 

Veel succes met de opdrachten!

Opdrachten

Opdracht 1:

De twee lijnen van de doorsnede in de kubus zijn al getekend. Teken de doorsnede verder af. (Tip: bepaal eerst de verdwijnpunten)

Open bestand Werkblad opdracht 1

 

Opdracht 2:

Teken een doorsnede dat evenwijdig is aan het grondvlak en de kubus doormidden deelt. (Tip: Bepaal eerst het verdwijnpunt. Bepaal daarna het midden van de rechterzijvlak).

Open bestand Werkblad opdracht 2

 

Opdracht 3:

Teken een verticale doorsnede, evenwijdig aan het zijvlak, die de kubus doormidden deelt. (Tip: er zijn meerdere manieren om dit te doen.)

Open bestand Werkblad opdracht 3

Uitwerkingen

Uitwerking opdracht 1:

 

 

 

Uitwerking opdracht 2:

 

Uitwerking opdracht 3:

 

In de animatie zie je dat je door slim gebruik te maken van halveren, geen gebruik hoeft te maken van verdwijnpunten.

 

Verdieping

Halveren in perspectief

Opdracht V1:

In de figuur zie je een laddertje in perspectief getekend. Drie sporten van deze ladder ontbreken. Kun jij de drie sporten tekenen?

sporten ladder

 

 

Open bestand Werkblad opdracht V1

Parallellogram tekenen in perspectief

Opdracht V2:

In de figuur zie je de lijn AB in perspectief getekend en de horizon. Kan jij het midden van lijn AB vinden?



Open bestand Werkblad opdracht V2

Uitwerking

Uitwerking opdracht V1:

Aanpak:

  • De eerste en de vijfde sport zijn al getekend.
  • Om de tweede, derde en vierde sport te kunnen bepalen, teken je eerst de verdwijnpunten van de ladder.
  • Halveer de ladder door de diagonalen te tekenen. Je hebt nu de derde sport te pakken. Dat zijn de groene (hulp)lijnen in de tekening.
  • Teken nogmaals de diagonalen om de andere twee sporten te bepalen.
  • Voor de tweede sport teken je diagonalen vanaf de eerste sport tot de derde sport. Dat zijn de paarse (hulp)lijnen.
  • Voor de vierde sport teken je diagonalen vanaf de derde sport tot de vijfde sport. Dat zijn de oranje (hulp)lijnen.

Uitwerking opdracht V2:

Aanpak:

  • Beschouw lijn AB als één van de diagonalen van een parallellogram.
  • Teken twee verdwijnpunten P en Q op de horizon.
  • Trek de lijnen PA, PB en de lijnen QA en QB.
  • De lijn PA is evenwijdig aan PB (zelfde verdwijnpunt P) en de lijn QA is evenwijdig aan QB (zelfde verdwijnpunt Q).
  • Noem de snijpunten van deze lijnen C en D. Je hebt nu het parallellogram ADBC gevonden.  
  • Teken de ontbrekende diagonaal CD in parallelogram ADBC.
  • Het snijpunt M ligt op het midden van AB. (De diagonalen van een parallellogram snijden elkaar middendoor.)

 



 

  • Het arrangement PROJECTIEMETHODEN is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteurs
    Labine Coskun Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2016-06-30 05:54:11
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Voor het vak projectiemethoden een les ontwikkeld met een groepje studenten van de lerarenopleiding Wiskunde 2e Graads Fontys
    Leerniveau
    VMBO theoretische leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Kijken; Rekenen/wiskunde; Vormen en figuren; Meten en meetkunde;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    doorsnede, halveren, horizon, kubus, perspectief, perspectief tekenen, projectiemethoden, verdwijnpunt

    Bronnen

    Bron Type
    https://youtu.be/2G41_MofTPM
    https://youtu.be/2G41_MofTPM
    Video
    https://youtu.be/bziNTf4gr20
    https://youtu.be/bziNTf4gr20
    Video
    https://youtu.be/NJrbHRd7WIY
    https://youtu.be/NJrbHRd7WIY
    Video