Inleiding

In 1595 was Cornelis de Houtman de eerste Nederlander die Oost-Indië bereikte. De Nederlanders waren op zoek naar een zeerooute naar dit gedeelte van Azië om ook te profiteren van de hoge winsten in de specerijenhandel. In dit specerijenparadijs groeiden peper en nootmuskaat.

In 1602 werd de VOC opgericht, de eerste multinational van de wereld. Een modern bedrijf, dat aandelen uitgaf om de peperdure reizen naar Oost-Indië te kunnen betalen.

De VOC verkreeg door handelsverdragen en geweld het monopolie (alleenrecht) op de specerijenhandel in Oost-Indië. Vooral de eerste 100 jaar verdiende Nederland veel geld met de specerijenhandel. In de 18e eeuw ging het een stuk minder goed met de VOC en uiteindelijk ging het bedrijf in 1799 failliet.

Na een korte periode van Engelse overheersing in Oost-Indië werd Nederland de baas over dit gebied. De VOC wilde daar alleen geld verdienen. Zij hadden soms kleine stukjes grond veroverd, als dat nodig was om de handel veilig te stellen. Toen de Nederlandse regering het bestuur over dit gebied overnam, veranderde de naam van deze nieuwe kolonie in Nederlands-Indië.

De Nederlanders zouden een kleine anderhalve eeuw de baas zijn in deze gordel van smaragd, die rijk was aan vruchtbare landbouwgrond en grondstoffen.

De geschiedenis van deze periode is gekoppeld aan begrippen als cultuurstelsel, ethische politiek, opkomend nationalisme, Jappenkampen, politionele acties dekolonisatie en onafhankelijkheid.

Nog steeds zien wij ijn Nederland de invloed van deze periode in onze samenleving: patatje pinda, Patty Brard, Pasar Malam, nasi goreng, de RMS, Giovanni van Bronckhorst en tienduizenden andere mensen met Indisch bloed.

In dit hoofdstuk gaan wij de nu ruim 400 jaar durende relatie tussen Indonesie en Nederland bestuderen.

Colofon

Het arrangement Mavo-3: Koloniale relatie tussen Indonesië en Nederland is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur: Jankees den Otter Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd: 2018-08-16 11:20:34
Licentie: Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat

het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken

voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Eindgebruiker: leerling/student
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld

Bronnen

Bron	Type
Specerijenhandel http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B2	Link
VOC http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B11	Link
Cultuurstelsel http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B6	Link
KNIL http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B5	Link
Ethische politiek http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B7	Link
Deel 1 Nederland en Indonesië: Batavia http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B7	Link
Deel 2 Nederland en Indonesië: Het cultuurstelsel https://youtu.be/BU_8S0e4wgs?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Deel 3 Nederland en Indonesië: De oorlog in Atjeh https://youtu.be/r0hB86LCuu4?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Deel 4 Nederland en Indonesië: Tempo Doeloe (modern imperialisme) https://youtu.be/AY1oI4GYc-M?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Deel 5 Nederland en Indonesië: Ereschuld (ethische politiek) https://youtu.be/PpXUAi1lWsI?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Deel 6 Nederland en Indonesië: Republiek Indonesia (onafhankelijk) https://youtu.be/N6kOl9Yxabg?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Klokhuis: VOC https://youtu.be/k2f_UXMAUTA	Link
De VOC in Indonesië https://youtu.be/2ypNeZmM4Dk?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Histoclips: Nederlands-Indië https://youtu.be/GEHY5OTAiM0?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Histoclips: Dekolonisatie https://youtu.be/WJ8CUR31-jA?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Cultuurstelsel 1 https://youtu.be/Hv1T-aSYE24?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Cultuurstelsel 2 https://youtu.be/PWtDahNG8DY?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Indonesië onafhankelijk 1 https://youtu.be/IeAS-oPLKkQ?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Indonesië onafhankelijk 2 https://youtu.be/w4aAdgn-0jw?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
De aankomst 1951 Ambonezen/Molukkers https://youtu.be/cyVybB04tK4?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Z@pp: Geschiedenis van Molukkers in Nederland https://youtu.be/3ZD6z_FzxyQ?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Nationalisme Indonesië stap 1 t/m 3 (OneNote) http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B9	Link
Nationalisme Indonesië stap 4 (praktische opdracht) http://http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B9	Link
Onder Japans bestuur stap 1 t/m 3 (OneNote) http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B8	Link
Onder Japans bestuur stap 4 (praktische opdracht) http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B8	Link
Indië verloren stap 1 t/m 5 (OneNote) http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B10	Link
De nasleep stap 1 t/m 5 (One Note) http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B11	Link
Poncke Princen stap 1 t/m 3 (OneNote) http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B12	Link
Poncke Princen stap 4 (praktische opdracht) http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B12	Link
Verhalen van een plek: Barakken in Schattenberg https://youtu.be/mgDIbo3-WqM?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Filmfragment uit 'De Schattenberg' https://youtu.be/t1qFP-UN3Ag?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
De Reünie: Moluks kamp Schattenberg https://youtu.be/jqE3r9w6Qa8?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Nederlands-Indië http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B3	Link
Suezkanaal http://themas.studiogeschiedenis.nl/view?repo=studiovo&comp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie&subcomp=gs-vmbo34-thema-Kolonialerelatie-B4	Link
Surabaya in 1929, Tempo Doeloe https://youtu.be/mgDIbo3-WqM?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Nieuws uit Indonesië: Overgave Japanse militairen (1946) https://youtu.be/I4ekcjR1Awo?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Nieuws uit Indonesië: Troepen in Palembang (1946) https://youtu.be/nTBxHEwPfKk?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Nieuws uit Indonesië: Bange dagen in Soerabya (1946) https://youtu.be/zwDjQ9En-xU?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Nieuws uit Indonesië: Medische hulp (1946) https://youtu.be/uf3QfPeYP3s?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Nieuws uit Indonesië: Terroristen in Zuid-Bandoeng (1946) https://youtu.be/qrRnzU3Vyd4?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Nieuws uit Indonesië: Politionele Acties (1947) https://youtu.be/5QWCfwIt0LQ?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Nieuws uit Indonesië: Intocht Soekarno in Djakarta (1949) https://youtu.be/bFYyvCJuO20?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
1e Politionele Actie 1947 https://youtu.be/bFYyvCJuO20?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Veteraan over zijn diensttijd in Nederlands-Indië 1947 https://youtu.be/bFYyvCJuO20?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Indië-veteraan bekent executie van 120 Indonesiërs https://youtu.be/bFYyvCJuO20?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Indonesië-deserteurs https://youtu.be/QGKK5l8dz2c?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Treinkaping in Wijster (1975) https://youtu.be/LOyPe-oVN5Q?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Kogelregen doodde treinkapers De Punt (1977) https://youtu.be/LOyPe-oVN5Q?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link
Animatie: Zo eindigde de treinkaping in De Punt (1977) https://youtu.be/h99Fe9XzzHI?list=PLv2MxBfouoApB3tkgq25HNwIYaQ1velM1	Link

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

Metadata overzicht (Excel)

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

IMSCC package

Meer informatie voor ontwikkelaars

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.