Bestuur in de Republiek - hv123

Bestuur in de Republiek - hv123

Bestuur in de Republiek

Intro

Na de opstand tegen de Spaanse koning Filips II was de Republiek der Nederlanden ontstaan. In deze opdracht staat het bestuur in de Republiek centraal. Personen die een belangrijke rol hebben gespeeld in het bestuur van de Republiek waren Johan van Oldenbarnevelt, Johan de Witt, Maurits van Oranje en Willem II van Oranje. Aan het eind van deze opdracht maak je een dubbelportret van twee van deze vier personen.

In de volgende video maak je alvast kennis met het bestuur tijdens de Gouden Eeuw.
Wat was de relatie tussen de stadhouder en de raadspensionaris? Bespreek het met een klasgenoot.

Wat kan ik straks?

Aan het eind van de opdracht:

  • kun je de begrippen Staten-Generaal, raadpensionaris en stadhouder beschrijven.
  • kun je aangeven welke provincie de meeste politieke invloed had in de Republiek en uitleggen waarom dat zo was.
  • kun je uitleggen welke tegenstelling er ontstond tussen aan de ene kant de stadhouder en aan de andere kant de raadpensionaris en de Hollandse regenten.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1 Je kunt na het bestuderen van de Kennisbank 'Bestuur in de republiek' vragen beantwoorden over de politieke rollen en verhoudingen in de Republiek.
Stap 2 Je kunt de verhoudingen tussen de stadhouder en de raadspensionaris bespreken.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Begrippenlijst Hier vind je de kennisbank en de begrippen die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht Je kunt een briefwisseling schrijven.
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.


Benodigdheden
Geen bijzonderheden.

Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig.

 

Aan de slag

Stap 1: Bestuur in de Republiek

In 1609 sloten de Republiek en Spanje een wapenstilstand: het Twaalfjarige Bestand (1609 - 1621). Het was een welkome adempauze, maar betekende ook de definitieve scheiding tussen de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden.
De kleine republiek groeide snel uit tot een economische en politieke grootmacht. De bloei van de Republiek der Nederlanden tijdens de Gouden Eeuw werd door de rest van Europa met een mengeling van afgunst en bewondering bekeken. Een staat zonder koning en waar de macht werd gedeeld, was in die tijd heel bijzonder.

Bestudeer het onderdeel 'bestuur in de Republiek' in de Kennisbank:

Stap 2: Stadhouder vs. raadpensionaris

Afronding

Begrippenlijst

Gewest
De gewesten waren de delen van het land. Zij hadden besloten samen te werken op het vlak van buitenlandse politiek en oorlog om zo sterker te staan.

Soevereiniteit
Het hoogste gezag.

Grootmacht
Een partij, vaak een staat, met een dominante positie op een bepaald gebied.

Wapenstilstand
Een wapenstilstand, bestand of staakt-het-vuren is een officieel tussen oorlogvoerende partijen afgesproken onderbreking van oorlogshandelingen.

Economische wereldmacht
De Republiek dreef zeer veel handel (voornamelijk over zee) en werd daardoor het rijkste land ter wereld.

Kooplieden
Personen die handelsproducten kopen of verkopen om winst te maken.

Staten-Generaal
Hoogste politieke bestuurlijke orgaan waarin de gewesten of provincies waren vertegenwoordigd en konden meebeslissen.

Calvinistische staat
Staat waarin de gereformeerde kerk de enige door de overheid erkende kerk was.

Stadhouder
Titel van een van de belangrijkste functionarissen in de Republiek.

Raadpensionaris
Eerste ambtenaar en adviseur op het gebied van recht. Advocaat van het land of gebied.

Eindopdracht: Briefwisseling

Als eindopdracht van deze opdracht ga je een briefwisseling schrijven.

Je schrijft een briefwisseling tussen

  • Johan de Witt en Willem II van Oranje

of

  • Johan van Oldenbarnevelt en Maurits van Oranje

In de briefwisseling staan natuurlijke een aantal persoonlijke dingen, maar natuurlijk ook de rollen en politieke visies van beide personen in het bestuur van de Republiek. Schrijf de brief elke keer vanuit de ik-vorm.

Schrijf minimaal 4 brieven, van elke persoon 2. Elke brief is minimaal 1 A4 lang. De brieven moet je digitaal aanleveren bij je docent.

Gebruik bij het maken van je briefwisseling bijvoorbeeld de informatie op de volgende websites:

Beoordeling
Je krijgt een goede beoordeling voor de briefwisseling:

  • als de informatie in de briefwisseling correct is
  • als de briefwisseling duidelijk maakt wat de rol van de personen in het bestuur van de Republiek was
  • als beeld en tekst goed zijn gecombineerd in de briefwisseling
  • het taalgebruik past bij personen van die tijd en van hoge adel
  • de brieven vanuit het perspectief van de personen geschreven zijn
  • als de briefwisseling verzorgd is vormgegeven en geen taalfouten bevat

Klaar?
Lever je briefwisseling in bij je docent.

Brief schrijven

Een brief is een goede manier om aan iemand te laten weten wat je van een bepaald
onderwerp vindt of iemand te vragen om in actie te komen rond een bepaald onderwerp.

 

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
    Had je veel aan de informatie uit de video? Was het een goede basis om deze opdracht mee te starten?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Lukt het je om het bestuur in de Nederlanden uit te leggen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
    Heb je de briefwisseling op tijd afgekregen?
  • Inhoud
    Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
    Schrijf op wat nieuw voor je was.
  • Eindopdracht
    Wat vond je van de eindopdracht?
    Vond je het fijn om de opdracht alleen te doen? Vond je het moeilijk op elke keer vanuit het perspectief van de briefschrijver te schrijven? Je moest als het ware in het leven van de ander stappen. Lukte dat?

  • Het arrangement Bestuur in de Republiek - hv123 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2024-03-19 14:32:33
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo en vwo, leerjaar 2. Dit is tijdvak 6 met het onderwerp: Bestuur in de Republiek. In 1609 werd het Twaalfjarige Bestand gesloten tussen de Republiek en Spanje, wat resulteerde in de scheiding tussen de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden. De Republiek der Nederlanden groeide uit tot een economische en politieke grootmacht tijdens de Gouden Eeuw. Het land werd geregeerd zonder koning, waarbij de macht werd gedeeld tussen provincies en gewesten. De Staten-Generaal diende als het hoogste politieke orgaan, waarbij de gewesten beslissingen namen met betrekking tot buitenlandse politiek, zoals de oorlog met Spanje. Holland had de meeste politieke invloed en betaalde het grootste deel van de overheidsuitgaven. De Republiek was een calvinistische staat met de gereformeerde kerk als enige door de overheid erkende kerk. Hoewel andere geloofsstromingen officieel verboden waren, werden ze gedoogd. In de zuidelijke provincies bleef het katholicisme de dominante godsdienst. Ondanks spanningen tussen protestanten en katholieken kwam het niet tot openlijke gewelddadigheden. De Republiek bood ook een toevluchtsoord voor vervolgde groepen uit het buitenland. Rijke burgers lieten portretten maken om hun macht en welvaart uit te drukken, en er ontstond een diversiteit aan schilderstijlen, waaronder landschappen en stillevens. De culturele bloei van de Republiek tijdens de Gouden Eeuw trekt tegenwoordig nog steeds veel aandacht van toeristen, door de kunstwerken van bekende schilders, beeldend kunstenaars en architecten. Begrippen verder horende bij deze les zijn: Staten Generaal, raadpensionaris, stadhouder, gewest, soevereiniteit, calvanistische staat, grootmacht, wapenstilstand, economische wereldmacht en kooplieden.
    Leerniveau
    VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 3; VWO 3; HAVO 2;
    Leerinhoud en doelen
    Staatsinrichting van de Republiek; Burgerlijk bestuur en stedelijke cultuur in Nederland; De tijd van regenten en vorsten (1600 - 1700); Geschiedenis;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, bestuur in de republiek, culturele bloei, economische wereldstad, geschiedenis, gouden eeuw, hv123, staten-generaal, stercollectie, wapenstilstand

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Gereedschapskist. (2019).

    Gereedschapskist activerende werkvormen

    https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

    VO-content - Kennisbanken. (2018).

    Geschiedenis Onderbouw

    https://maken.wikiwijs.nl/88055/Geschiedenis_Onderbouw

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Bestuur in de Republiek

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van