Het Klokhuis Sportlab is een crossmediaal project over sport, wetenschap en je eigen lichaam. Gedurende tien weken maakt Het Klokhuis uitzendingen vanuit Het Klokhuis Sportlab, een wetenschappelijke studio waar sporters en wetenschappers samenkomen. Je komt van alles te weten over thema’s als spieren, kracht, trainen en coördinatie.
Deze lesbrieven horen bij het thema werpen en zijn ontwikkeld met als doelgroep groep 7 en 8 van de basisschool.
Inleiding
In de komende vijf lessen rondom het thema ‘werpen’ maakt de klas in groepen een katapult. Met behulp van deze katapult worden leerlingen geïntroduceerd met het concept hoek en het verband van dit concept met de praktijk van werpen. Na afloop zullen leerlingen meer bewustzijn ontwikkelen over de rol van techniek in het dagelijks leven. Door onderzoek zullen ze erachter komen dat door op een bepaalde manier te werpen, je een bal verder kan gooien. De twee vakgebieden die hierbij centraal staan zijn het vakgebied Natuur en Techniek en het vakgebied Rekenen.
Wat gaan jullie doen?
Leerlingen gaan tijdens een werpsessie experimenteren met het werpen van een tennisbal (dit zou tijdens een gymles kunnen). Hierbij worden de afstanden die ze gegooid hebben en op welke manier ze geworpen hebben genoteerd. Leerlingen zouden bijvoorbeeld op één been kunnen gaan staan, op de grond kunnen gaan liggen, met een aanloopje of achterstevoren kunnen werpen. Leerlingen zullen dan constateren dat verschillende werptechnieken verschillende werpafstanden teweeg zullen brengen.
Vervolgens wordt er tijdens de rekenles ingegaan op het begrip hoek. Er zal uitgelegd worden wat er met een hoek bedoeld wordt en er wordt een tool aangeleverd die een aantal standaardhoeken kan meten.
Hierna gaan leerlingen het concept hoek met de werpafstand linken. Leerlingen zullen tijdens een techniekles een katapult ontwikkelen, waarmee ze vervolgens gaan experimenteren. Ze gaan de hoek variëren waaronder ze de tennisbal wegschieten en zien dat bij bepaalde hoeken de bal verder komt. Deze resultaten kunnen ze dan verwerken in grafieken (waar eventueel ook een les rekenen voor uitgetrokken kan worden) en vervolgens ontdekken dat een hoek van 45 graden een maximale afstand teweegbrengt. Met behulp van een touw (parallel aan het elastiek) kan een constante uitrekking bereikt worden.
Met een nieuwe werpsessie (gedurende een gymles) gaan leerlingen proberen zichzelf te verbeteren doordat ze nu bewust zijn geworden van de hoek waaronder ze het verst komen. Deze metingen worden dan vervolgens vergeleken met de metingen van de eerdere werpsessie. De leerkracht presenteert vervolgens de resultaten aan de klas en vertelt eventueel nog de theorie over de 45 graden hoek.
Doelgroep
Dit lesmateriaal is bedoeld voor kinderen van groep 7 en groep 8. Een klas kan meedoen, maar ook meerdere klassen samen, of juist een klein select groepje. Het Klokhuis is benieuwd naar alle vooruitgangen die geboekt gaan worden!
Lestijd en lesmateriaal
De lesbrief is te downloaden van de Klokhuis-site hetklokhuis.nps.nl. Jullie hebben 3 weken om de vijf lessen af te ronden. Houd rekening met 1 of 2 extra afrondlessen als het werk niet af is. In de lesbrief staat inspirerende tekst die de kinderen kunnen lezen of die door de leerkracht kan worden voorgelezen.
De lesindeling is als volgt:
|
|
Tijd (lesuren)
|
Onderwerp
|
Materiaal in de klas
|
|
Inleiding
|
0,5
|
Inleiding
|
|
|
Lesbrief 1
|
1
|
Werpsessie 1
|
Tennisballen, meetlint, pionnen, potlood/pen
|
|
Lesbrief 2
|
1
|
Hoeken
|
Bord voor woordspin, rekenmachine (om gemiddelde te berekenen)
|
|
Lesbrief 3
|
3
|
Natuur en Techniek:
- katapult maken
- katapult gebruiken
- gegevens verwerken
- conclusies trekken
|
Leeg vel A3 per groepje, elastieken, touwen, meetlint, tennisballen
|
|
Lesbrief 4
|
1
|
Werpsessie 2
|
Zie Werpsessie 1
|
|
Lesbrief 5
|
1
|
Terugkoppeling door leerkracht
|
Resultaten van gegooide afstanden leerlingen
|
|
Totaal
|
7,5
|
|
|
Lesdoelen
- De leerlingen leren hoe je kunt onderzoeken/experimenteren.
- Leerlingen leren metingen in een grafiek zetten.
- Leerlingen leren tabellen gebruiken.
- Leerlingen leren dat bij onderzoek een factor gevarieerd moet worden.
- De leerlingen komen in aanraking met techniek.
- De leerlingen leren het concept hoek is en hoe je deze kunt meten.
- De leerlingen leren samen te werken in een groep.
Kerndoelen
De kerndoelen van toepassing op deze lesbrievenserie staan geformuleerd in de bijlage. De kerndoelen zijn gebaseerd op de kerndoelen van het basisonderwijs als geformuleerd in [1].
|
|
Kerndoelen
|
Uitleg
|
|
Lesbrief 1
|
(26), (33), (42), (57), (58)
|
In groepjes doen leerlingen metingen van elkaar
|
|
Lesbrief 2
|
(1), (3), (23)
|
(1), (3): Woordspin ideeën over concept hoek weergeven
(23): Het begrip hoek komt aan de orde
|
|
Lesbrief 3
|
(33), (42), (57), (58)
|
Leerlingen maken in groepjes de katapult en doen metingen met deze katapult in dezelfde groepjes.
|
|
Lesbrief 4
|
Zie Lesbrief 1
|
Zie Lesbrief 1
|
|
Lesbrief 5
|
(1), (3), (23), (25)
|
Samen met de leerlingen kunnen conclusies getrokken worden uit tabellen en grafieken.
|
