Leerlijn werkwoordspelling

Leerlijn werkwoordspelling

Vooraf

Voor de leerkracht

Naam leerlijn: Werkwoordspelling.

Voor wie

Deze leerlijn is bedoeld voor de bovenbouw van de basisschool.

Visie

Veel leerlingen hebben meer oefening nodig dan de methode biedt. Na een goede uitleg van de leerkracht kennen de leerlingen de stof, maar voor echte beheersing (inslijpen) is meer oefening nodig.

Omdat de uitleg van de leerkracht vooraf gaat aan het werken met deze leerlijn, kan hij gebruikt worden door leerlingen die werken met een stroomschema werkwoordspelling en door leerlingen die werken met ik-hij-wij-rijtjes.

Doelen

Het regeerakkoord van 2010 bestempelt taal en rekenen als kernvakken van het onderwijs. De expertgroep o.l.v. Heim Meijerink heeft voor 4 momenten in de schoolloopbaan vastgesteld wat leerlingen moeten kennen en kunnen. De beschrijving hiervan heet de referentiekaders. Aan het einde van de basisschool moeten leerlingen voldoen aan het 1F niveau. De beheersing van referentieniveau 1F wordt dus getoetst aan het einde van de basisschool. De bestaande taal en rekentoetsen worden hiervoor aangepast.

Voor meer informatie: http://www.taalenrekenen.nl/downloads/referentiekader-taal-en-rekenen-referentieniveaus.pdf/

Je krijgt dan: Referentiekader taal en rekenen. Samengesteld in opdracht van het Ministerie van OCW, o.l.v. Heim Meijerink. Op blz. 17 en verder staat het 1F niveau voor werkwoordspelling.

 

Deze referentiekaders staan naast de kerndoelen. Voor meer informatie over de kerndoelen: www.slo.nl/primair/kerndoelen.

 

Deze leerlijn hoort bij het domein taal à taalverzorging à spelling van werkwoorden.

Inhoud

In deze leerlijn zitten alle werkwoordvormen die nodig zijn voor de eindtoets CITO groep 8.

Dit zijn:

Het werkwoord is de persoonsvorm.

-       Tegenwoordige tijd

-       Verleden tijd

Spelling van andere werkwoorden.

-       Voltooid deelwoord

-       Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

-       Gebiedende wijs

-       Ontvoltooid deelwoord

Leeractiviteiten

Het werken met deze leerlijn kan het best individueel gebeuren, na uitleg van de leerkracht.

Rol leraar

De leerkracht heeft de betreffende stof aan de leerling uitgelegd. De oefeningen kunnen gebruikt worden door leerlingen die meer oefenstof nodig hebben. In principe kan de leerling dit zelfstandig.

Tijd

De benodigde tijd zal per leerling verschillen. Leerlingen kunnen gedurende alle jaren van de bovenbouw telkens onderdelen van de leerlijn gebruiken.

Toetsing

Er is geen toetsing in deze leerlijn. Er zijn voldoende toetsen aanwezig op scholen, zowel voor onderdelen, als voor de totale werkwoordspelling.

 

 

 

 

 

 

 

Uitleg werkwoordspelling

Klik hier voor het schema werkwoorspelling.

 

 
Bron: www.cambiumned.nl
Bron: www.cambiumned.nl
Bron: www.cambiumned.nl

 

 

 

De begrippen

 

Uitleg van de begrippen.

o.t.t. = onvoltooid tegenwoordige tijd.

ik-vorm = eerste persoon enkelvoud = stam

hij-vorm = derde persoon enkelvoud = stam + t

wij-vorm = hele werkwoord = infinitief = woordenboekvorm

De tweede persoon enkelvoud is: jij en u.

 

o.v.t. = onvoltooid verleden tijd.

zwakke werkwoorden: krijgen –te(n) of –de(n)

sterke werkwoorden: veranderen van klank

 

Voltooid deelwoord = het voltooid deelwoord begint vaak met het voorvoegsel ge-, behalve woorden die al beginnen met de voorvoegsels: be-, ver- of ont-.

vb. gelopen, gewerkt, beantwoord, vergeten.

Bij het voltooid deelwoord hoort altijd een hulpwerkwoord van de voltooide tijd.

Vb.

Ik heb gelopen.

Hij heeft gewerkt.

Ik had de brief beantwoord.

Wij waren de afspraak vergeten.

 

v.t.t. = voltooid tegenwoordige tijd

In deze zin staat een voltooid deelwoord en een hulpwerkwoord van de voltooide tijd in de tegenwoordige tijd.

vb.

Ik heb gelopen.

 

v.v.t. = voltooid verleden tijd

In deze zin staat een voltooid deelwoord en een hulpwerkwoord van de voltooide tijd in de verleden tijd.

vb.

Ik had geholpen.

 

Gebiedende wijs = een bevel of gebod.

vb.

Maak je huiswerk!

 

Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord = het voltooid deelwoord gebruikt als bijvoeglijk naamwoord. Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een zelfstandige naamwoord.

vb.

De gelopen route.

De gewerkte uren.

 

Onvoltooid deelwoord

vb.

Hij ging lopend naar huis.

ww is persoonsvorm

De spelling van het werkwoord als het werkwoord de persoonsvorm is.

 

Hoe vind je de persoonsvorm?

http://maken.wikiwijs.nl/index.php?id=15&arrangement=35813#!page-284933

 

 

Open bestand Werkwoordschema groot

Bron: www.digischool.nl  Auteur: Hanneke de Frel-Hofland

Open bestand Werkwoordschema's klein

Bron: www.digischool.nl  Auteur: Hanneke de Frel-Hofland

Open bestand Lijst van werkwoorden

Bron: Rianne van den Braak

Tegenwoordige tijd

Open bestand Schema tegenwoordige tijd

Bron: www.cambiumned.nl
Bron: www.cambiumned.nl

 

 

http://www.spellingjuf.nl/filmpje2.html

http://www.spellingjuf.nl/filmpje5.html

1. ik-vorm

De ik-vorm in de tegenwoordige tijd wordt ook wel de stam of eerste persoon enkelvoud genoemd.

 

Hoe vind je de ik-vorm?

Je haalt van het hele werkwoord de -en af.

vb.

 

fietsen   ik fiets  
werken   ik werk

 

 

 

Maar, let op:

 

lopen  ik loop
zitten ik zit
schrijven ik schrijf
verhuizen   ik verhuis

 

 

Er zijn ook uitzonderingen:

staan         ik sta

 

Je gebruikt de ik-vorm ook als jij of je achter de persoonvorm staat.

vb. Kijk jij tv? Schrijf je een brief?

Jij moet vervangen kunnen worden door je. Je moet vervangen kunnen worden door jij.

Dus, let op:

Schrijft je vader een brief?  Deze je kan niet vervangen worden door jij.

 

oefenen 1

http://www.jufmelis.nl/werkwoordspelling#Stam

http://www.jufmelis.nl/werkwoordspelling#Persoonsvorm tegenwoordige tijd

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww101tegtijd%20stam.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww101tegtijd%20stam.htm

 

werkblad(en)

Open bestand Tegenwoordige tijd ik-vorm 1

Bron: www.klascement.net  Bron: Nele Neukermans

2. hij-vorm

De hij-vorm wordt ook de derde persoon enkelvoud genoemd.

 

Hoe vind je de hij-vorm?

Je haalt van het hele werkwoord de -en af (je hebt dan de ik-vorm) en zet er dan een -t achter.

vb.

fietsen   ik fiets     Hij fietst.
werken ik werk De metselaar werkt.
lopen    ik loop De man loopt.
schrijven ik schrijf De juf schrijft.
verhuizen      ik verhuis      De familie Verhagen verhuist.  
 

Maar, let op:

zitten      ik zit      hij zit

     Dus: als de stam eindigt op een -t, dan komt er geen extra -t- bij.

 

worden    ik wor  hij wordt

     Dus: als de stam eindigt op een -d en bij de hij-vorm komt er een -t achter, dan krijg je -dt.

     Dit is alleen bij de hij-vorm in de tegenwoordige tijd, niet bij de hij-vorm in de verleden tijd.

 

Er zijn ook uitzonderingen:

staan      ik sta     hij staat

 

oefenen 2

http://www.jufmelis.nl/werkwoordspelling#Persoonsvorm tegenwoordige tijd

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww102tegtijd2%20(alles%20stam+t).htm

oefenen 1 en 2 door elkaar

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww103tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww104tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww105tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww106tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww107tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww108tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww109tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww110tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww111tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww112tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww113tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww114tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww115tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww116tegtijd.htm

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/de-spelling-van-de-persoonsvorm-in-de-tegenwoordige-tijd/

 

werkblad(en)

Open bestand Tegenwoordige tijd ik- en hij vorm 1

Bron: www.klascement.net  Auteur: Bart Willemen

3. wij-vorm

De wij-vorm heet ook: het hele werkwoord of de woordenboekvorm of het infinitief.

vb.

Wij fietsen.

De leerlingen werken.

 

De wij-vorm wordt ook gebruikt na het woordje -te-.

vb.

Hij zit aan de ruzie te denken.

oefenen 3

 

werkblad(en)

Open bestand Tegenwoordige tijd wij-vorm 1

Bron: www.klascement.net  Auteur: Nele Neukermans

Open bestand Tegenwoordige tijd wij-vorm 2

Bron: www.klascement.net  Auteur: Nele Neukermans

oefenen 1, 2 en 3 door elkaar

http://oud.onlineklas.nl/wwoefenen/wwoefen.html

Klik op verder, verder, leerling 1, verder, vink alleen tegenwoordige tijd aan, klik op oefenen.

 

http://www.reken-taal.be/taal/werkwoorden1.htm

Klik op 2de of 3de leerjaar.

 

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww117tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww118tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww119tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww120tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww120tegtijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww121tegtijd.htm

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-persoonsvorm-in-de-tegenwoordige-tijd/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-persoonsvorm-in-de-tegenwoordige-tijd-2/

 

 

werkblad(en)

Open bestand Werkwoorden tegenwoordige tijd 1

Bron: www.digischool,nl  Auteur: Suzanne Borsboom

Open bestand Werkwoorden tegenwoordige tijd 2

Bron: www.klascement.net  Auteur: Gert Schoeters

Open bestand Werkwoorden tegenwoordige tijd 3

Bron: www.klascement.net  Auteur: Inge Dieussaert

Open bestand Werkwoorden tegenwoordige tijd 4

Bron: www.klascement.net  Auteur: Jennifer Cabo

Open bestand Werkwoorden tegenwoordige tijd 5

Bron: www.klascement.net  Auteur: Nele Neukermans

Open bestand Werkwoorden tegenwoordige tijd 6

Bron: www.deklimop.net

Kies onder in de werkbalk een oefening (r1 t/m r10).

Verleden tijd

 
Bron: www.cambiumned.nl

 

 

Zwakke werkwoorden

Zwakke werkwoorden zijn werkwoorden die in de verleden tijd -te(n) of -de(n) als uitgang hebben.

Zwakke werkwoorden worden ook regelmatige werkwoorden of klankvaste werkwoorden genoemd.

 

Open bestand Schema verleden tijd zwakke werkwoorden

Bron: www.klascement.net  Auteur: Julie Anthonis

4. enkelvoud (ik- en hij-vorm)

Het enkelvoud van zwakke werkwoorden in de verleden tijd.

 

Hoe schrijf je het enkelvoud van zwakke werkwoorden in de verleden tijd?

Zwakke werkwoorden krijgen in de verleden tijd en als het onderwerp enkelvoud is, -de of -te achter de stam.

vb.

 

fietsen ik fiets Ik fietste.
werken ik werk Hij werkte.
verhuizen ik verhuis Kees verhuisde.
rekenen       ik reken        De juf rekende.

 

 

 

Wanneer krijgt een werkwoord -de? Wanneer krijgt een werkwoord -te?

- Je kunt het horen als je het zegt.

- De regel van 't sexy fokschaa( of 't kofschip x of 't ex fokschaap of foxy pakt chips)

    - Haal van het hele werkwoord de -en af.

    - Is laatste letter een medeklinker die in 't sexy fokschaastaat (t-s-x-f-k-ch-p), dan krijgt het werkwoord -te, anders -de.

Maar, let op:

verhuizen   verhui --> geen 't sexy fokschaap, dus -de: verhuisde.

weven       we      --> geen 't sexy fokschaap, dus -de: weefde

 

 

Maar, let op:

vergroten     ik vergroo    De fotograaf vergrootte de foto.

verbreden    ik verbreed     De wegwerker verbreedde de weg.

De ik-vorm eindigt op een -t of -d, er komt in de verleden tijd enkelvoud -te of -de bij, dus: -tte of -dde.

Bron: www.cambiumned.nl

 

http://www.spellingjuf.nl/filmpje4.html

http://www.spellingjuf.nl/filmpje10.html

5. meervoud (wij-vorm)

Het meervoud van zwakke werkwoorden in de verleden tijd.

 

Hoe schrijf je het meervoud van zwakke werkwoorden in de verleden tijd?

Zwakke werkwoorden krijgen in in de verleden tijd en als het onderwerp meervoud is, -den of -ten achter de stam.

Wanneer gebruik je -ten en wanneer -den?

Zie voor de uitleg van 't sexy fokschaahet enkelvoud van zwakke werkwoorden in de verleden tijd.

Als het onderwerp meervoud is komt er nog een -n achter, dus de uitgang wordt dan -den of -ten.

oefenen 4 en 5 door elkaar

http://oud.onlineklas.nl/wwoefenen/wwoefen.html

Klik op verder, verder, leerling 1, verder, vink aan: verleden tijd en zwak, klik op oefenen.

 

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww133verltijd%20stam%20+%20te(n).htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww134verltijd%20stam%20+%20de(n).htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww140verltijd.htm

 

oefenen 1 t/m 5 door elkaar

 

werkblad(en)

Open bestand Tegenwoordige tijd en verleden tijd zwakke werkwoorden 1

Bron: www.klascement.net  Auteur: Nele Neukermans

Open bestand Tegenwoordige tijd en verleden tijd zwakke werkwoorden 2

Bron: www.klascement.net  Auteur: Nele Neukermans

Sterke werkwoorden

Sterke werkwoorden worden ook wel onregelmatige werkwoorden of klankveranderende werkwoorden genoemd.

Bron: cambiumned.nl
 

 

6. enkelvoud (ik- en hij-vorm)

Het enkelvoud van sterke werkwoorden in de verleden tijd.

 

Hoe vind je de sterke werkwoorden?

- Vaak ken je ze al.

- Zoek ze op in het woordenboek.

vb. schrijven.

- Zoek het hele werkwoord op.

- In het woordenboek staat achter schrijven: schreef, h. geschreven.

Dit betekent: het enkelvoud in de verleden tijd is: schreef.

                  het voltooid deelwoord is: geschreven en het hulpwerkwoord is hebben

                           (zie ook uitleg voltooid deelwoord).

lezen: las, h. gelezen  --> verleden tijd enkelvoud: las, voltooid deelwoord: gelezen, hulpwerkwoord: hebben.

hangen: hing, h. gehangen --> verleden tijd enkelvoud: hing, voltooid deelwoord: gehangen, hulpwerkwoord: hebben.

gaan: ging, is gegeaan --> verleden tijd enkelvoud: ging, voltooid deelwoord: gegaan, hulpwerkwoord: is.

 

 

oefenen 6

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww131verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww132verltijd.htm

7. meervoud (wij-vorm)

Het meervoud van sterke werkwoorden in de verleden tijd.

 

Hoe schrijf je het meervoud van een sterk werkwoord?

Het meervoud van sterke werkwoorden in de verleden tijd is meestal de meervoudsvorm van de ik-hij-vorm.

Hiervoor gelden dezelfde regels als voor de meervoudsvormen van zelfstandige naamwoorden.

vb.

Hij goot het glas leeg.  Wij goten het glas leeg.

De hond schrok van het harde geluid. De honden schrokken van het harde geluid.

De jongen bleef lang weg. De jongens bleven lang weg.

De militair hees de vlag. De militairen hezen de vlag.

 

oefenen 6 en 7 door elkaar

http://oud.onlineklas.nl/wwoefenen/wwoefen.html

Klik op verder, verder, leerling 1, verder, vink aan: verleden tijd en sterk, klik op oefenen.

 

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww203sterke%20ww%202.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww205%20sterke%20ww%204.htm

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-spelling-persoonsvorm-in-de-verleden-tijd-van-sterke-werkwoorden/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-spelling-persoonsvorm-in-de-verleden-tijd-van-sterke-werkwoorden/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-spelling-persoonsvorm-in-de-verleden-tijd-van-sterke-werkwoorden/

oefenen 4 t/m 7 door elkaar

http://oud.onlineklas.nl/wwoefenen/wwoefen.html

Klik op verder, verder, leerling 1, verder, vink aan: verleden tijd en gemengd, klik op oefenen.

 

http://www.jufmelis.nl/werkwoordspelling#Persoonsvorm verleden tijd

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww135verltijd%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww136verltijd%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww137verltijd%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww138verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww139verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww141verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww142verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww143verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww144verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww145verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww146verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww147verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww148verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww149verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww150verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww151verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww152verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww153verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww154verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww155verltijd.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww204sterke%20ww%203.htm

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-verleden-tijd-van-zwakke-en-sterke-werkwoorden/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-persoonsvorm-van-zwakke-werkwoorden-in-de-verleden-tijd-2/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-zwakke-sterke-of-onregelmatige-werkwoorden/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-vervoeging-van-zwakke-en-sterke-werkwoorden-in-de-tegenwoordige-tijd-en-verleden-tijd/

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww201sterke%20ww%201.htm

oefenen 1 t/m 7 door elkaar

http://oud.onlineklas.nl/wwoefenen/wwoefen.html

Klik op verder, verder, leerling 1, verder, vink aan: tegenwoordige tijd, verleden tijd en gemengd, klik op oefenen.

 

werkblad(en)

Open bestand Tegenwoordige en verleden tijd 1

Bron: www.digischool.nl  Auteur: Marlies van Roest

Open bestand Tegenwoordige en verleden tijd 2

Bron: www.digischool.nl  Auteur: Marlies van Roest

Andere ww-vormen

De spelling van andere werkwoordvormen.

8. voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord hoort bij de persoonsvorm. De persoonsvorm en het voltooid deelwoord samen vormen het werkwoordelijk gezegde.

vb.

Piet heeft de band geplakt.

heeft is de persoonsvorm, geplakt is het voltooid deelwoord.

Hij is vandaag verhuisd.

is is de persoonsvorm, verhuisd is het voltooid deelwoord.

 

Hoe herken je het voltooid deelwoord?

Het voltooid deelwoord begint vaak (maar niet altijd) met ge-. Uitzonderingen zijn woorden die beginnen met: be-, ver-, of ont-.

Bij het voltooid deelwoord staat altijd een ander werkwoord (de persoonsvorm), vaak is dit een vorm van zijn, hebben, of worden.

 

ik ben ik heb ik word
hij is hij heeft hij wordt
wij zijn wij hebben wij worden
ik was ik had ik werd
hij was hij had hij werd
wij waren     wij hadden     wij werden

 

Deze werkwoorden noemen we hulpwerkwoorden van de voltooide tijd.

 

Hoe schrijf je het voltooid deelwoord?

Het voltooid deelwoord dat hoort bij een zwak werkwoord eindigt op een -d of een -t.

- Maak het woord langer en je hoort het.

- Gebruik de regel van 't sexy fokschaap. Kijk hiervoor bij de uitleg van de zwakke werkwoorden in het enkelvoud.

Zwakke werkwoorden die in de verleden tijd -de(n) krijgen, krijgen als voltooid deelwoord een -d.

Zwakke werkwoorden die in de verleden tijd -te(n) krijgen, krijgen als voltooid deelwoord een -t.

vb.

Hij heeft hard gewerkt. --> verleden tijd is: werkte.

Joris heeft een mooie boom getekend. --> verleden tijd is: tekende.

 

Het voltooid deelwoord van een sterk werkwoord eindigt op -en.

vb.

Jan heeft een brief geschreven.

Miep heeft hard gelopen.

Bron: www.cambiumned.nl

 

http://www.spellingjuf.nl/filmpje8.html

http://www.spellingjuf.nl/filmpje9.html

http://www.spellingjuf.nl/filmpje11.html

http://www.spellingjuf.nl/filmpje12.html

oefenen 8

http://www.jufmelis.nl/werkwoordspelling#Persoonsvorm verleden tijd

http://www.jufmelis.nl/werkwoordspelling#Persoonsvorm of voltooid deelwoord

 

http://oud.onlineklas.nl/wwoefenen/wwoefen.html

Klik op verder, verder, leerling 1, verder, vink alleen voltooid deelwoord aan, klik op oefenen.

 

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww181voltdeelw%20%20op%20t.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww183voltdeelw%20sterke%20ww.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww184voltdeelw%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww185voltdeelw%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww186voltdeelw%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww187voltdeelw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww188voltdeelw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww189voltdeelw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww190voltdeelw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww191voltdeelw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww192voltdeelw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww193volt%20deelw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww194volt%20deelw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww195volt%20deelw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww196volt%20deelw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww197volt%20deelw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww198volt%20deelw.htm

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-werkwoordsvormen/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-persoonsvormen-in-de-tegenwoordige-en-verleden-tijd-en-voltooide-deelwoorden/

 

 

werkblad(en)

Open bestand Voltooid deelwoord 1

Bron: www.digischool.nl  Auteur: Marlies van Roest

oefenen 1 t/m 8 door elkaar

http://oud.onlineklas.nl/wwoefenen/wwoefen.html

Klik op verder, verder, leerling 1, verder, vink aan: tegenwoordige tijd, verleden tijd, voltooid deelwoord en gemengd, klik op oefenen.

 

http://www.reken-taal.be/taal/werkwoorden1.htm

Klik op 5de of 6de jaar.

 

http://www.reken-taal.be/taal/werkwoorden2.htm

Bron: www.cambiumned.nl
 

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/gebeuren/

Gebeurt of gebeurd??

 

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/lastige-voltooide-deelwoorden/

werkwoorden met een voorvoegsel.

 

http://users.skynet.be/middenschool.bellevue/Hotpotatoes06/HP%2006%20L3%20Spelling%20werkwoorden1.htm

http://users.skynet.be/middenschool.bellevue/Hotpotatoes06/HP%2006%20L3%20Spelling%20werkwoorden2.htm

http://users.skynet.be/middenschool.bellevue/HPNedLO3Werkwoorden2.htm

http://users.skynet.be/middenschool.bellevue/HPNedLO3Werkwoorden3.htm

http://users.skynet.be/middenschool.bellevue/Hotpotatoes06/HP%2006%20Spelling%20S1%20Werkwoorden%201.htm

http://users.skynet.be/middenschool.bellevue/HPNedSO1Werkwoorden6.htm

http://users.skynet.be/middenschool.bellevue/Hotpotatoes06/HP%2006%20Spelling%20S02%20Werkwoorden%201.htm

http://users.skynet.be/middenschool.bellevue/Hotpotatoes06/HP%2006%20Spelling%20S02%20Werkwoorden%202.htm

http://users.skynet.be/middenschool.bellevue/HPNedSO2SpellingWerkwoorden3.htm

http://users.skynet.be/middenschool.bellevue/Hotpotatoes06/HP%2006%20Spelling%20S03%20Werkwoorden%201.htm

http://users.skynet.be/middenschool.bellevue/Hotpotatoes06/HP%2006%20Spelling%20S03%20Werkwoorden%202.htm

http://users.skynet.be/middenschool.bellevue/HPNedSO3WerkwoordenNieuw1.htm

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-persoonsvormen-en-voltooide-deelwoorden/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-vervoeging-van-zwakke-en-sterke-werkwoorden-in-de-tegenwoordige-tijd-en-verleden-tijd/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-persoonsvormen-en-voltooide-deelwoorden/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-persoonsvormen-en-voltooide-deelwoorden/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-persoonsvormen-en-voltooide-deelwoorden/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-persoonsvormen-in-de-tegenwoordige-en-verleden-tijd-en-voltooide-deelwoorden/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-persoonsvormen-in-de-tegenwoordige-en-verleden-tijd-en-voltooide-deelwoorden-2/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-persoonsvormen-in-de-tegenwoordige-en-verleden-tijd-en-voltooide-deelwoorden-3/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-vervoegen-werkwoorden/

 

 

 

werkblad(en)

Open bestand Tegenwoordige en verleden tijd en voltooid deelwoord 1

Bron: www.digischool.nl  Auteur: Marlies van Roest

Open bestand Tegenwoordige tijd en verleden tijd en voltooid deelwoord 2

Open bestand Antwoorden tegenwoordige tijd en verleden tijd en voltooid deelwoord 2

Bron: www.klascement.net  Auteur: Sabine Dickmans

Open bestand Tegenwoordige tijd en verleden tijd en voltooid deelwoord 3

Bron: www.klascement.net  Auteur: Nele Neukermans

9. bijv. gebr. volt. deelw.

Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord.

 

Dit is een voltooid deelwoord dat je gebruikt als bijvoeglijk naamwoord. Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord en staat er vaak direct voor.

vb.

Hij heeft geld gekregen. --> gekregen is hier het voltooid deelwoord.

Het gekregen geld. --> gekregen zegt hier iets over het geld en is een bijvoeglijk naamwoord gevormd van een voltooid deelwoord.

 

Hoe schrijf je een bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord?

Het bijvoeglijk gebruikte voltooid deelwoord is van een zwak werkwoord:

- Schrijf het zo simpel mogelijk:

    De vraag is beantwoord. De beantwoorde vraag. --> maar één d (of t)

    De weg wordt verbreed. De verbrede weg. --> in een open lettergreep maar één klinker.

- Alleen dubbele letters als het woord anders fout gelezen wordt.

   Het plafond is gewit. Het gewitte plafond.

 

Het bijvoeglijk gebruikte voltooid deelwoord is van een sterk werkwoord:

De schrijfwijze is precies hetzelfde als van het voltooid deelwoord.

vb.

Het antwoord is gegeven. Het gegeven antwoord.

Hij heeft het geld verloren. Het verloren geld.

Het glas is gebarsten. Het gebarsten glas.

Bron: www.cambiumned.nl

 

oefenen 9

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww206volt%20deelw%20als%20bijv%20nw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww208volt%20deelw%20als%20bijv%20nw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww210volt%20deelw%20als%20bijv%20nw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww212%20volt%20deelw%20als%20bijv%20nw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww214%20volt%20deelw%20als%20bijv%20nw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww216%20volt%20deelw%20als%20bijv%20nw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww218%20volt%20deelw%20als%20bijv%20nw.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww220volt%20deelw%20als%20bijv%20nw.htm

 

werkblad(en)

Open bestand Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord 1

Open bestand Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord 1 antwoorden

Bron: www.digischool.nl  Auteur: Ans de Deckere

10. gebiedende wijs

De gebiedende wijs gebruik je bij een bevel of gebod.

De zin heeft geen onderwerp en de gebiedende wijs staat altijd voorop. Het werkwoord is de persoonsvorm, dus eigenlijk hoort de gebiedende wijs bij de spelling van het werkwoord als dit werkwoord de persoonsvorm is.

vb.

Ga naar huis!

Blijf eraf!

Zwem naar de overkant.

 

Maar, let op:

Werkt u verder!

 

Hoe schrijf je de gebiedende wijs?

Gebruik de ik-vorm van het werkwoord, behalve als er -u- in de zin staat.

 

Filmpje met uitleg:

http://www.spellingjuf.nl/filmpje14.html

oefenen 10

http://www.jufmelis.nl/werkwoordspelling#Persoonsvorm tegenwoordige tijd

 

werkblad(en)

Open bestand 1 tm 10 door elkaar 1

Open bestand Antwoorden 1 t/m 10 door elkaar 1

Bron: www.klascement.net  Auteur: Sabine Dickmans

11. onvoltooid deelwoord

Het onvoltooid deelwoord wordt ook wel tegenwoordig deelwoord genoemd.

vb.

De leerkracht verliet hoestend de klas.

Hij ging fietsend naar huis.

Sissend ging de slang er vandoor.

 

Hoe schrijf je het onvoltooid deelwoord?

Je schrijft het hele werkwoord met daarachter een -d.

Bron: www.cambiumned.nl

 

oefenen 11

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-onvoltooide-en-voltooide-deelwoorden-2/

voltooid of onvoltooid deelwoord?

oefenen 1 t/m 11 door elkaar

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/werkwoordspelling-welk-referentieniveau-behaal-jij/

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww207vt%20-%20vd%20als%20bv%20en%20hele%20ww.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww209vt%20-%20vd%20als%20bv%20en%20hele%20ww.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww211%20alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww213%20alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww215%20alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww217%20alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww219%20alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww221%20alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww222%20alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww223%20alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww224%20alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww225%20alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww226%20alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww227%20alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww228alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww229alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww230alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww231%20alles%20door%20elkaar.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww232alles.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww233alles.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww234alles.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww235alles.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww236alles.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww237alles.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww238alles.htm

http://www.kabage.be/ict/e-school/e-map-5/taal/5de/hotpotwerkw/ww239alles%20door%20elkaar%20(toets).htm

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-werkwoordspelling/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-werkwoordspelling-2/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-werkwoordspelling-3/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-werkwoordspelling-4/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-werkwoordspelling/

http://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-werkwoordspelling/

 

  • Het arrangement Leerlijn werkwoordspelling is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Rianne van den Braak Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2021-11-03 11:29:06
    Licentie
    CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    werkwoordspelling voor de bovenbouw van het primair onderwijs.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; HAVO 1; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; PO groep 8; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2; PO groep 7; PO groep 6; VWO 1; HAVO 3; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; HAVO 2; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Nederlands; Begrippenlijst en taalverzorging;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord, gebiedende wijs, hij-vorm, onvoltooid deelwoord, riannevdbraak, sonnewijser, sterke werkwoorden, voltooid deelwoord, werkwoordspelling, zwakke werkwoorden