Bemesting: voeding voor de plant

Start

Voedingsstoffen in de bodem: bord - tafel - keuken - kelder Voor een succesvolle oogst is het van groot belang dat de gewassen kunnen beschikken over voldoende voedingsstoffen. En met voedingsstoffen gaat het net als met je eigen voeding.

Leerlijn

Dit arrangement maakt onderdeel uit van een leerlijn. Aansluitend bij de kwalificatiedossiers voor het MBO. Dit arrangement en de overige die hieronder genoemd worden kunnen bij de behandeling van de kerntaken en werkprocessen worden ingezet.

Examenstandaard: 713-2 Beheer grasland en voedergewassen (melkvee niv. 4)
Examenstandaard: 703-1 Verzorgen grasland en voedergewassen (melkvee niv. 3)

  • Kerntaak: Draagt zorg voor productiie
  • Werkproces: Draagt zorg voor voederwinning en begrazingsterrein
  • Omschrijving werkproces: De dierverzorger beheert op een dierenhouderijbedrijf het weiland en de percelen waar voedergewassen verbouwd worden, zodat het land optimaal benut wordt en de oogst kwalitatief goed voer oplevert, afgestemd op de bedrijfsdoelen.

Binnen dit werkproces zijn de volgende arrangementen ontwikkeld. Deze arrangementen kunnen vrij gebruikt worden en als bronarrangement dienen. Uiteraard met bronvermelding.

 

Bodem van nederland Bodemstructuur Bemesting:voeding voor de plant
Bodemsoorten Bodemstructuur Bemesting
Teelt van snijmais Graslandgebruik Etiket  lezen
Teelt van mais Graslandgebruik Etiket lezen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Vragen? Opmerkingen? Suggesties? Mail ons: info@mbolessen.nl

 

Disclaimer: Mocht u materiaal aantreffen dat met auteursrechten beschermd is stuurt u ons een mailtje. We zullen het materiaal dan direct verwijderen of de auteursrechten regelen.

Werkdocumenten

Hieronder de werkdocumenten waarin je de opgaven kunt maken:

Voedingstoffen

Op een land- of tuinbouwbedrijf worden gewassen geteeld. De producten worden geoogst en afgevoerd van het perceel. Met het oogstproduct worden ook voedingsstoffen afgevoerd. Deze voedingsstoffen zijn afkomstig uit de bodem of zijn aangevoerd via bemesting of neerslag (depositie). Daarnaast gaan voedingsstoffen uit de bodem verloren via uitspoeling en via gasvormige verliezen. Tenslotte worden ook voedingsstoffen vastgelegd in de bodem, die voor een deel later beschikbaar komen en voor een deel min of meer definitief zijn vastgelegd.

Met bemesting zorgt u voor een toevoer van voedingsstoffen en instandhouding van de bodemvruchtbaarheid. Onderstaand is schematisch een deel van de kringloop van voedingsstoffen weergegeven.
 

 

Belang van voeding

waarom bemesten?

Welke voedingsstoffen zijn belangrijk

Maak onderstaande opgaven in je werkdocument, gebruik bovenstaande bronnen.

1.Omschrijf in maximaal drie zinnen het belang van bemesten.

 

2. Welke voedingsstoffen worden op de sites genoemd?

Functies

Belangrijkste voedingsstoffen

Functies voedingselementen

hoofd- en spore-elementen

 

Maak onderstaande opgaven in je werkdocument, gebruik bovenstaande bronnen
 

1. Waar zijn voedingsstoffen voor nodig? Ga dit na voor de hoofdelementen. Omschrijf het telkens in maximaal twee zinnen.

Voedingsstof

Functie in de plant (nodig voor .)

Stikstof

 

 

Fosfor

 

 

Kalium

 

 

Calcium

 

 

Zwavel

 

 

Magnesium

 

 

 

 

2. Naast hoofdelementen zijn er spoorelementen.


a) Waarom maken we dit onderscheid?


b) Schrijf de spoorelementen hieronder op.

 

 

 

 

Gebrek en overmaat

Gebreksverschijnselen

Gebreksverschijnselen snijmais

Poster gebrekverschijnselen landbouwgewassen

gebreksverschijnselen aardappelen

Maak de opgaven over gebrek en overmaat in je werkdocument,

gebruik bovenstaande bronnen.

Toets je kennis 1

Toets je kennis 2

Bemesting van grasland

Functies voedingsstoffen in gras en vee

Mestregels, normen, tabellen

 bemesting1  bemesting2  

Welke voedingstoffen heeft gras nodig, wat is de functie van de voedingstoffen. Welke gevolgen heeft een gebrek of overmaat van een voedingstof voor de plant. En welke meststoffen moet je inzetten. Maak een bemestingsplan uitgaande van een grondonderzoek. Dit en meer in dit onderdeel. Maak de opdrachten in het werkdocument door gebruik te maken van de bronnen in de submenu's staan.

Bemestingsplan maken voor veehouderijbedrijf + voorbeeldberekening

Handboek hoofdstuk bemesting

Handboek Melkveehouderij, hoofdstuk bemesting

Meststoffen

Handboek melkveehouderij hoofdstuk bemesting,
Vanaf pagina 2-36 staan de tabellen met de gegevens van kunstmeststoffen.

Mestoffen van Agrifirm

Meststoffen van Nutrinorm

Meststoffen voor grasland

Kwaliteit meststoffen

grondonderzoek grasland

Uitleg bij grondonderzoek: Het lezen van de bodemanalyse

Grondonderzoek

samenstelling mest

Onderzoek bemestende waarde mest

Mineralen in de mest
Mineralen in de mest

werking stikstof

stikstofwerking mest
stikstofwerking mest

werking fosfaat en kalium

Werking fosfaat en kalium
Werking fosfaat en kalium

Opdracht bemestingsplan

Opdracht: Maak een bemestingsplan voor een perceel aan de hand van de volgende gegevens:

 

1. Maak een bemestingsplan met de gegevens uit de tabellen/handboek (zie de sub-pagina's) op papier.

 

2. Maak een bemestingsplan met berekeningsprogramma van nutrinorm

Gebruik daarbij de toelichting en doorloop de stappen.

 

Naam perceel:  .......... (je eigen naam)

Perceelsgrootte: 3 ha

Gebruik de perceelsgegevens van het grondonderzoek.

Gegevens: graslandgebruik: M(1 mei) W(1 juni) M(6 juli) W(2 aug) W(8 sept)

             Normale weidesneden en normale maaisneden,

             onbeperkt omweiden,  Verwachte jaargift N  van …… kg N/ha. (zie grondonderzoek)

             Voorjaar 20 kuub rundveedrijfmest zodebemesten

             en na de tweede snede 15 kuub varkensdrijfmest zodenbemester.

             te gebruiken meststoffen: MAS, Kali40(40 % K2O)

             Tripelsuper(40 % P2O5), kieseriet( 25 % MgO)

             Landbouwzout( 50 % Na2O).

             Jaar: 2016.

     

 

 

Hoeveel kalk moet je strooien? Kalkcalculator.

Toelichting nutrinorm

Toelichting nutrinorm
Gebruik de link indien het document hieronder niet verschijnt.

Bemesting mais

In het werkboek vind je alle belangrijke informatie over de bemesting van mais bij elkaar, onder andere hoeveel stikstof, fosfaat en kali je aan het maisgewas moet geven.

Het eindigt met een formulier waarmee je een bemestingsplan kunt maken of een uitgevoerde bemesting kunt controleren.

In het werkboek zitten ook opdrachten verwerkt.

Meststoffen voor mais

Handboek snijmais, hfst bemesting

Handboek snijmais, onderdeel bemesting

Gebrekverschijnselen

Verschijnselen Magnesium-gebrek

stikstofadvies

fosfaatadvies

kaliumadvies

kaliumadvies
kaliumadvies

Opdracht bemestingsplan

Maak een bemestingsplan voor mais met behulp van de volgende gegevens:

* Zandgrond, dekzand, grondonderzoek: 2-13-2015 * Continuteelt
* Bouwlandinjectie 40 m³ runderdrijfmest/ha * Opbrengst: 15,5 ton droge stof/ha

* Pw getal 45, P-PAE 1,9,  P-AL48

* Groenbemester voorafgaand aan de teelt
* K-getal 9  
* Boriumgehalte 0,32  

 

Volg de volgende stappen:

  1. Bepaal de behoefte aan N, P2O5, K2O, MgO en B aan de hand van de uitgangspunten
  2. Bereken de werkzame hoeveelheden uit dierlijke mest
  3. Bepaal hoeveel er nog gegeven moet worden met kunstmest
  4. Ga na of en hoeveel je met rijenbemesting wilt geven
  5. Kies de kunstmestsoorten of maak je eigen samenstelling.
  6. Bereken de kunstmestgiften.

Maak dit plan:

  1. Op papier.
  2. Met behulp van www.nutrinorm.nl. Maak daarvoor eerst een account aan op de site.

Lever de plannen in bij je docent.

Bemestingsplan voor het bedrijf

Mestwet, normen en tabellen
Voor het bemesten van landbouwgrond mag u maximumhoeveelheden dierlijke mest, stikstof en fosfaat gebruiken. Op deze pagina vindt u alle tabellen die u nodig heeft om de gebruiksruimte voor dierlijke mest, stikstof of fosfaat te berekenen. Ook de forfaitaire normen voor het berekenen van de mestproductie, het omrekenen naar varkens- en pluimvee-eenheden en de uitrijdperioden staan op deze pagina.

Voor het bemesten van landbouwgrond mag u maximumhoeveelheden dierlijke mest, stikstof en fosfaat gebruiken. Op deze pagina vindt u alle tabellen die u nodig heeft om de gebruiksruimte voor dierlijke mest, stikstof of fosfaat te berekenen. Ook de forfaitaire normen voor het berekenen van de mestproductie, het omrekenen naar varkens- en pluimvee-eenheden en de uitrijdperioden staan op deze pagina.

Alle regelingen voor veehouderij

Rekenprogramma's voor opstellen bemestingsplan

Nutrinorm bemestingsplanner

Toelichting gebruik bemestingsplanner nutrinorm
Gebruik de toelichting en doorloop de stappen die daar in staan.

Met de “NutriNorm Bemestingsplanner” kunt u binnen één programma op bedrijfsniveau uw optimale bemestingsplan berekenen voor zowel de teelt als de bodemvruchtbaarheid. De laatste inzichten van bemesting en bodemvruchtbaarheid zijn hierin meegenomen. Evenals de meest recente wettelijke bemestingsnormen. Het gebruik van de NutriNorm Bemestingsplanner is gratis.

Bemestingsadvies
De Adviesbasis bemesting grasland en voedergewassen bevat bemestingsadviezen voor grasland, grasland met klaver, graslandvernieuwing, maïs, granen voor GPS, voederbieten en luzerne.

De Adviesbasis bemesting grasland en voedergewassen bevat bemestingsadviezen voor grasland, grasland met klaver, graslandvernieuwing, maïs, granen voor GPS, voederbieten en luzerne.

Bemestingsplan opstellen, voorbeeldberekening

Opdracht 1: hoe maak je een plan

Uitgangspunt: een bedrijf met 50 ha zandgrond, waarvan op 10 ha (= 20%) snijmaïs wordt verbouwd, de overige 40 ha wordt gebruikt als intensief grasland; het bedrijf heeft derogatie; er wordt afwisselend gemaaid en geweid; 20 ha heeft een NLV van 100, de overige 20 ha heeft een NLV van 200. Het bedrijf heeft 76 melkkoeien, 8000 l melk per koe met ureumgehalte van 30 mg/100 g, 35 kalveren en 30 pinken.

Hoe maak je een bemestingsplan?

Zoek uit door middel van de tabellen hoe je de stikstofbemesting gaat aanpakken. Volg daarbij onderstaande stappen.

1. Binnen het stelsel van gebruiksnormen mag op verschillende gewassen een bepaalde hoeveelheid werkzame N toegediend worden. Hoeveel voor dit bedrijf?

2. Op basis van het aantal dieren kan worden berekend hoeveel mest er beschikbaar is. Bereken dit.

3. Uit de mestanalyse blijkt de samenstelling van de mest: Ntot = ..... kg/m3, Nmin =.......kg/m3 , Vul dt in met de analyse van je bedrijf.

4. Er is gekozen om op het maïsland 45 m3 dierlijke mest per ha uit te rijden, in totaal 450 m3 (45 m3 x 10 ha maïsland) dierlijke mest.

5. Hoeveel mest is er dan over voor grasland?

6. Hoeveel kunstmest ga je nog geven voor mais.

7. Hoeveel is er dan nog over voor gras?

8. Hoe ga je de bemesting aanpakken bij een bepaald gebruik, maak zelf een gebruiksplan.

 

Opdracht 2: bemestingsplan

Nutrinorm bemestingsplanner
programma

Wat mag/moet je met derogatie?

Dierlijke-mest-gebruiksnorm-en-gebruiksruimte

Bedrijf: 

50 ha dekzandgrond, waarvan op 10 ha (= 20%) snijmaïs wordt verbouwd, de overige 40 ha wordt gebruikt als intensief grasland; het bedrijf heeft derogatie; er wordt afwisselend gemaaid en geweid; 20 ha heeft een NLV van 100, de overige 20 ha heeft een NLV van 200. Het bedrijf heeft 76 melkkoeien, 8000 l melk per koe met ureumgehalte van 30 mg/100 g, 35 kalveren en 30 pinken.

Mestproductie: 2321 m3

Percelen:

Voor: 10 ha snijmais

Achter: 15 ha gras, gebruik MWMWW, kies zelf de data

Links: 15 ha gras, gebruik MWWMW, kies zelf de data

Rechts: 10 ha gras, gebruik WMWM, kies zelf de data

Kunstmest: Maak zelf een selectie van meststoffen en bepaal de voorraad

Gegevens Mest: zie mestonderzoek

Gegevens Gras: zie grondonderzoek

Gegevens Mais: uitgangspunten

* Mais vanaf 2012, opbrengst 16 ton/ha

* Zandgrond, 

* Bouwlandinjectie 40 m³ runderdrijfmest

* Continuteelt

* Pw getal 45 P-PAE 1,9 P-AL 48

* Groenbemester, half gelukte winterrogge

* K-getal 9

* Bemestingshistorie ca. 50 m³ drijfmest

 

Boek Bemesting

Boek Bodemvruchtbaarheid

Links/zoeken

akkerbouw-teeltinfo startpagina

akkerbouwstartpagina

Bodemcursus wageningen universiteit

bodemstartpagina
alles over bodem

ontdek de bodem

functie hoofdelementen

hoofd- en spore-elementen

Video's

Videolijst met video's over bemesting