Professionalisering Digitale Geletterdheid & VO Geschiedenis & Media Fragmenten

Professionalisering Digitale Geletterdheid & VO Geschiedenis & Media Fragmenten

Over de pilot

In deze pilot willen we deze use case beantwoorden door Geschiedenisstudent-docenten en docenten te professionaliseren in het onderwijs voor het domein Digitale Geletterdheid, en Mediawijsheid. We helpen hen aan makkelijk toepasbare media fragmenten, die we samen met hen selecteren, door het schooljaar heen actualiseren en presenteren via WIKIWIJS. Deze pilot kan vervolgens als basis gebruikt worden om een methode te ontwikkelen om voor alle vakken tot media fragmenten, jaarcollecties te komen: geselecteerd, voor en vooral door student-docenten en docenten, die we willen delen via WIKIWIJS.

De basisvaardigheid Digitale geletterdheid

De urgentie om leerlingen te leren hoe ze veilig, effectief, kritisch en bewust gebruik maken van digitale toepassingen neemt toe: de kloof tussen digitaal geletterden en digitaal ongeletterden blijft anno 2021 nog steeds groot blijkt uit recent onderzoek van Kennisnet en University of Twente (2020). Het Ministerie van OCW, KNAW, PO-Raad, VO-Raad, de Algemene Vereniging Schoolleiders, Ouders & Onderwijs en het LAKS onderschrijven de urgentie en het belang om digitale geletterdheid een goede, centrale plek te geven in het primair en voortgezet onderwijs.

Die urgentie neemt toe nu in de COVID-periode de verschillen in digitale vaardigheden tussen leerlingen zichtbaar geworden: niet elke leerling krijgt van huis uit de laatste smartphone en de juiste digitale vaardigheden mee, niet iedere leerling beschikt over een ‘up to date device’ (SLO, 3 2021). Ondertussen wordt er in verschillende mate en op verschillende manieren, digitale geletterdheid aangeboden op scholen. Gevolg is dat een groot deel van de leerlingen onvoldoende wordt voorbereid, tijdens hun onderwijs op die digitale samenleving, waarin het gebruik van digitale technologie razendsnel toeneemt. Deze wisselende aandacht voor digitale vaardigheden kan op termijn tot een vergroting van de kansenongelijkheid leiden (Mulder, 2017).

Vanuit onze Gooise Scholen Federatie (GSF) belofte aan ál onze leerlingen willen wij voorkomen dat die kloof groter wordt: wij willen álle leerlingen voorbereiden op een leven, werken en ontwikkelen in een samenleving vol digitale technologie.

Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO) ontwikkelt, samen met leraren, vakdidactici, scholen en onderwijsorganisaties, de concept-kerndoelen voor het nieuwe landelijke curriculum gericht op digitale geletterdheid. Echter, het is nog onduidelijk hoe deze doelen geïntegreerd moeten worden in het primair en voortgezet onderwijs en hoe de professionalisering van leerkrachten en docenten, gelet op deze nieuwe vaardigheden, vormgegeven dient te worden. Naast deze uitdagingen waar basis- en middelbare scholen voor staan, zullen ook lerarenopleidingen digitale geletterdheid een centrale rol moeten geven, om zo de leerkrachten van de toekomst goed voor te bereiden en huidige leerkrachten te kunnen trainen/nascholen.

De GSF en de Hogeschool Utrecht hebben besloten niet te wachten tot de kerndoelen klaar zijn en alvast een start te maken door te vertrekken vanuit het domein Mediawijsheid. Wij willen onze docenten nu opleiden in Digitale Geletterdheid, zodat zij al hun leerlingen hierin, goed geïnformeerd en geoutilleerd kunnen meenemen.

 

Impuls open leermateriaal steunt dit project

Hoe komt open leermateriaal in de praktijk het beste tot zijn recht? Om dit te ontdekken, ondersteunt Impuls Open Leermateriaal projecten met begeleiding en subsidie. We monitoren deze projecten en de kennis die we opdoen, borgen we en maken we beschikbaar voor anderen. Zo geven we open leermateriaal een rotsvast fundament.

De pilot "Professionalisering Digitale Geletterdheid & VO Geschiedenis & Media Fragmenten" heeft in de eerste lichting een positief advies van de jury gekregen. De jury vond het een goed opgebouwd projectplan, met een stapsgewijze aanpak die past bij de verschillende onderdelen van de regeling. De begroting is overzichtelijk en realistisch.

 

Bekijk hier alle pilots Website Impuls Open Leermateriaal

Ga naar de communitypagina

De pilots hebben een gezamenlijke communitypagina waar deelnemers kennis kunnen delen door nieuwsberichten en documenten te plaatsen, elkaar vragen stellen en de agenda in te zien.

Deze pagina is openbaar, maar alleen leden kunnen berichten of reacties plaatsen.

Lid worden:

  • Ga naar de inlogpagina en log in met je school of persoonlijk entree-account.
  • Verstuur de benodigde persoonsgegevens in het formulier.
  • Na goedgekeuring van je aanvraag krijg je hiervan bericht via de mail.
  • Bevestig je lidmaatschap door de link in deze mail te volgen.

Wat gaan we opleveren?

De collectie leermateriaal die centraal staat is de Media Onderwijs Collectie. Samen met docenten geschiedenis stellen wij al Media Fragmentenlijsten samen . Deze lijsten willen we uitbreiden op basis van de kennis van (student) docenten Geschiedenis van de GSF en de Hogeschool Utrecht. Daarnaast willen we met hen in co-creatie de methode om te komen tot Jaarcollecties ontwikkelen.

Stap 1

Zoektermen en input verzamelen Beeld & Geluid deelt met student docenten en docenten Geschiedenis, haar expertise op het gebied van Digitale Didactiek en het toepassen van online media in les en leermateriaal. Wanneer kun je audio toepassen? Hoe zet je video in als je een groot historisch kantelpunt als De Val van de Muur, wilt behandelen bijvoorbeeld? We vergaren de zoektermen van de student docenten en de docenten en bepalen met welke media fragmenten het leermateriaal effectief en inspirerend verrijkt kan worden.

Resultaat:
Student docenten en docenten vergaren kennis en vaardigheden in het online zoeken en vinden van relevante media voor hun lessen en zij krijgen de kans om binnen hun vakgroep een aanpak te ontwikkelen voor de inzet van het gebruik van media in leermateriaal en werkstukken van leerlingen.

Stap 2

Media fragmenten selecteren, actualiseren en presenteren via WIKIWIJS Researchers en redacteuren van Beeld & Geluid selecteren op basis van de zoektermen en input de relevante media fragmenten. De metadata van deze fragmenten worden verrijkt met SLO leerdoel data en worden klaar gemaakt voor het koppelen met Edurep/Wikiwijs. De concept selecties worden getoetst door de (student) docenten, en dan als Media Fragmenten Lijst gedeeld op Wikiwijs en via het voor het hele onderwijs toegankelijke platform beeldengeluidopschool.nl vanuit de samenwerking GSF en de Hogeschool Utrecht. Gedurende het schooljaar wordt de Jaarcollectie, geactualiseerd, op basis van de input van de student-docenten en docenten.

Resultaat:
WIKIWIJS en beeldengeluidopschool.nl zijn geholpen met door eindgebruikers geselecteerde media fragmenten, de Gooise Scholen Federatie en de Hogeschool Utrecht krijgen een podium voor hun innovatieve aanpak en ontwikkeling van Digitale Geletterdheid en specifiek het gebruik van media in les en leermateriaal, student docenten en docenten leren in praktische zin hoe zij zelf media kunnen inzetten en kunnen variëren in hun leermateriaal. Het resultaat is vooral de leerlingen profijt hebben bij een mix leermiddelen en zij kunnen van hun docenten leren hoe zij, in hun werkstukken, projecten en presentaties, zelf media kunnen toepassen.

Stap 3

Methode Jaarcollecties ontwikkelen De methode die we hanteren om met de GSF en de HU tot de Media fragmenten Jaarcollectie VO Geschiedenis 23/24, gebruiken we als basis om uit te bouwen naar andere vakken en andere scholengroepen en opleidingen. Door de metadata van de Jaarcollecties te verrijken met SLO leerdoelen en eindtermen én de zoektermen van leerlingen, student-docenten en docenten, organiseren we een lerende methode die leidt tot een meer en meer toegespitste Jaarcollecties per vak.

Resultaat:
Het ophalen van zoektermen, het verrijken van de metadata met die zoektermen en het toegankelijk maken van de Jaarcollecties via WIKIWIJS leiden tot een vraaggestuurde methode waarmee we student-docenten en docenten van alle vakken, helpen met

  1. het professioneel gebruik van media in leren en lesgeven.
  2. het voorzien van makkelijk toepasbare media fragmenten.

Leermateriaal

Korte, pakkende tekst rond leermateriaal

Links of documenten van bijvoorbeeld evaluaties, rapporten, presentaties.

Kennismateriaal

Korte, pakkende tekst rond kennismateriaal

Links of documenten van bijvoorbeeld evaluaties, rapporten, presentaties.

Vraag en aanbod

Aansluiten kan voor schooljaar 23-24

Wil je je in schooljaar 23-24 aansluiten, dan ben je van harte welkom. Stuur in dat geval een mail aan [Naam contactpersoon].

ja ik heb interesse

Activiteiten

Een overzicht van de activiteiten die we dit schooljaar hebben ondernomen en nog gaan ondernemen.
Voorjaar 2023

  • deelnemers volgen docententrainingen Leren met & over Media bij Beeld & Geluid
  • deelnemers geven zoektermen die gekoppeld worden aan SLO leerdoelen
  • researchers Beeld & Geluid stellen concept Media Fragmenten Lijst Geschiedenis Schooljaar 2023 - 2024 op

Zomer 2023

  • Feedback door deelnemers op concept Fragmenten Lijst.
  • Verwerking en definitief maken Media Fragmenten Lijst voor start schooljaar in September

Najaar 2023

  • Publicatie Media Fragmenten Lijst op Wikiwijs, beeldengeluidopschool.nl
  • Campagne via betrokken partijen voor het delen en verspreiden van de Media Fragmenten en het lesmateriaal via Wikiwijs.

Schooljaar 2023/2024

  • Beeld & Geluid actualiseert in overleg met een selectie van

Impuls Open Leermateriaal

Dit project valt onder de pilotregeling van Impuls Open Leermateriaal. Dat betekent dat dit Groeifonds-programma het project steunt met expertise en subsidie. De kennis die tijdens het project wordt opgedaan, wordt geborgd en beschikbaar gemaakt voor anderen. Zo geven we open leermateriaal gezamenlijk een rotsvast fundament.

“Open leermateriaal maken of inpassen op school vraagt tijd en ruimte. Die willen we met ons pilotprogramma bieden aan scholen, netwerken en organisaties. We hebben bijvoorbeeld kennis en deskundige mensen in ons netwerk, waardoor projecten goed voorbereid van start kunnen en niet zelf het wiel hoeven uit te vinden. Daarnaast bieden we subsidie, waardoor ze ook tijd en mensen kunnen vrijmaken om echt met open leermateriaal aan de slag te gaan. Zo ontstaan mooie open collecties en best practices die andere scholen ook weer kunnen gebruiken. Met onze regeling helpen we ook professionals in het onderwijs om hun kennis en skills in te zetten bij andere projecten rondom open leermateriaal.”

Over Impuls Open Leermateriaal

Het programma Impuls Open Leermateriaal wordt gefinancierd door het Nationaal Groeifonds. Het is in het leven geroepen om het gebruik van open leermateriaal te stimuleren. Dat doet het door docenten te ondersteunen, scholen te verbinden, materiaal te verrijken, de infrastructuur te verbeteren en onderzoek te doen. Het gebruik van open leermateriaal wordt gezien als belangrijk middel om beter in te kunnen spelen op de talenten en behoeftes van leerlingen en daarmee de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Open leermateriaal is een belangrijke aanvulling op het materiaal van uitgevers. Daarom hebben meer dan twintig scholen, onderwijs- en expertiseorganisaties hun krachten in het programma gebundeld. Meer weten hierover? Kijk op de website: openleermateriaal.nl

  • Het arrangement Professionalisering Digitale Geletterdheid & VO Geschiedenis & Media Fragmenten is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Laatst gewijzigd
    2023-12-19 11:17:57
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Deze pilot wordt uitgevoerd door de Gooise Scholen Federatie en de Hogeschool Utrecht i.s.m. Beeld & Geluid Onderwijs.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Pilot in het kader van 'Impuls Open Leermateriaal'
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Pagina's pilots IOL. (z.d.).

    Template Etalage Pagina

    https://maken.wikiwijs.nl/202243/Template_Etalage_Pagina

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.