Ben je op zoek naar lessen waarin taal, rekenen, of burgerschap worden gekoppeld aan ontdekkend leren of thematisch werken? Ben je benieuwd hoe je de nieuwsgierige vragen van leerlingen kan prikkelen in allerlei lessen? Wil je meer kennis opdoen over toekomstgericht leren en jouw eigen groeimogelijkheden daarbij? Ga dan naar de website‘Weten Wat Werkt’.
Deze website bevat een schat aan informatie over onderzoekend en ontwerpend leren (OOL) om jezelf als professional te ontwikkelen en OOL in je school (meer) te implementeren.
De website ‘Weten Wat Werkt bij leren ontdekken’ bevat artikelen en toegankelijke wetenschappelijke publicaties, maar ook praktijkvoorbeelden, materialen, werkvormen, interviews en activiteiten, waarvan is gebleken dat ze werken. En waar jij als professional direct mee aan de slag kunt gaan! De website bevat twee hoofdthema’s: nieuwsgierigheid en professionalisering. De informatie wordt op een toegankelijke manier toegelicht en al het materiaal kan worden gedownload.
Aan de website is ook een webinar gekoppeld.
Tijdens dit webinar vertellen Juliette Walma van der Molen en Annemarie van Es over het ontstaan van de website, dankzij de goede samenwerking tussen professionals uit wetenschap en praktijk. Zij nemen je mee langs de verschillende onderdelen van de website en laten ze zien hoe je deze kan gebruiken om jezelf als professional te ontwikkelen.
Het doel met dit project is om dit voort te zetten. Het plan is deze pilot te gebruiken om te onderzoeken hoe de open leermiddelen het beste geborgd kunnen worden in de scholen en hoe leerkrachten geprofessionaliseerd kunnen worden om met behulp van de website de collectie van open leermiddelen beter te gebruiken als lesstof vervangend materiaal.
Impuls Open Leermateriaal steunt dit project
De jury ziet verschillende positieve punten aan het voorstel en de organisatie heeft vertrouwen in het goed kunnen uitvoeren van de voorgestelde activiteiten.
De pilots hebben de beschikking over een gezamenlijke communitypagina. Op die pagina kunnen de deelnemers aan de pilots kennis delen door elkaar vragen stellen, documenten te plaatsen, nieuwsberichten te delen en de agenda van alle activiteiten in te zien.
Iedereen kan de pagina bekijken. Maar wil je zelf artikelen of reacties plaatsen, dan kun je lid worden.
Klik rechtsboven op 'inloggen'. Er verschijnt een melding. Klik nogmaals op 'inloggen'.
Meld aan met je schoolaccount of een persoonlijk entree-account.
Nadat je aanvraag is goedgekeurd krijg je hiervan bericht in de mail. Klik in de mail op de bevestigingslink.
Je bent nu lid van de community.
<Opmerking: soms hebben pilots een eigen werkgroep binnen de community aangevraagd. Leg hieronder dan uit hoe mensen lid kunnen worden van die eigen werkgroep. Het maakt daarbij uit hoe de community is ingericht: semi-open (mensen kunnen vragen om lid te mogen worden) of besloten (lidmaatschap is alleen op uitnodiging).
Als je aanvraag is geaccepteerd ontvang je een mail met een bevestigingslink.
Besloten:
Stuur een mail aan <contactpersoon>
Je ontvangt via de mail een uitnodiging met acceptatielink.
Wat gaan we opleveren?
Vier Doelstellingen
Er zijn vier doelen die dit project dit schooljaar wil bereiken. Iedere doelstelling heeft meerdere subonderdelen.
Doelstelling 1: De pilot organiseert een beter gebruik van open leermateriaal in netwerken van scholen en andere onderwijsorganisaties.
De zichtbaarheid en het gebruik van de website worden verhoogd.
Er worden gedurende het pilotjaar door drie qua bemensing verschillende PLG’s vier bijeenkomsten georganiseerd (3 x 4 =12) en een 5de gemeenschappelijke bijeenkomst.
Daaruit worden richtlijnen gedestilleerd voor de inrichting van een duurzame borging binnen de schoolbesturen/scholen. Tevens worden leervragen opgehaald voor professionalisering.
Wij zullen op verschillende manieren verslag doen van onze bevindingen, middels interviews met betrokkenen, gevisualiseerde stappenplannen, leshandleidingen, korte filmpjes, e.d.
Doestelling 2: De pilot breidt het professionaliseringsaanbod voor leraren uit om het gebruik en de toepassing van open leermateriaal te versterken.
Er wordt een eerste versie van laagdrempelig professionaliseringsaanbod ontwikkeld en uitgeprobeerd, waarin we ingaan op de eigen houding van leerkrachten en de mogelijkheden en kansen die zij hebben om open leermateriaal in te zetten in hun onderwijs.
Doelstelling 3: De pilot verrijkt leermateriaal waar het onderwijs behoefte aan heeft en deelt het onder een open licentie breder met de sector.
De website wordt verrijkt met concrete handreikingen en professionalisering voor leerkrachten die in de behoeften van het onderwijsveld voorzien. Deze aanvulling op de website kan, afhankelijk van de vraag, bestaan uit video’s, stappenplannen, interviews, etc. en zal direct gekoppeld zijn aan de al bestaande open materialen op de website.
Doelstelling 4: De pilot richt zich op praktijkonderzoek naar de (voor)waarden en toepassing van open leermateriaal in het funderend onderwijs.
Tijdens de PLG’s zullen wij langs de weg van ontwerponderzoek en interviews onderzoeken welke belemmeringen in houdingen en welke behoeften aan extra ondersteuning voor de borging leven onder de schoolbesturen. Dit levert een route op met ontwerpeisen en randvoorwaarden. De op basis daarvan gedurende het jaar ontwikkelde handleiding en professionalisering zullen worden uitgeprobeerd onder kleine groepen leerkrachten en leerlingen op verschillende scholen en bijgesteld aan de hand van hun feedback.
Leermateriaal
Weten wat werkt in praktijk
Soms wordt de vraag gesteld of Onderzoekend en Ontwerpend Leren, Ontdekkend Leren, of Leren Ontdekken wel werken in het basisonderwijs. Zijn er ‘bewezen’ manieren om dit soort onderwijs goed te implementeren? Werken ‘andere’ onderwijsvormen eigenlijk wel? Wat leren kinderen daar van en komen we dan wel voldoende toe aan de kerndoelen? Dat zijn zo maar wat vragen die kunnen opkomen bij dit onderwerp.
Aangezien dit project een voortzetting is van een eerder gestart project is er al een grote hoevelheid leermateriaal beschikbaar. Hoewel al deze materialen ook elders via diverse bronnen vindbaar zijn, blijken leerkrachten het vaak lastig te vinden om de juiste materialen te vinden en weten zij vaak niet hoe zij deze het beste kunnen inzetten. Het unieke aan de website ‘Weten wat Werkt bij Leren Ontdekken’ is dat zij een structuur biedt, aan de hand van twee hoofdthema’s (Nieuwsgierigheid en Professionalisering) met daaronder een groot aantal subthema’s. Al deze thema’s werden aangedragen door het onderwijsveld zelf en vervolgens is er door het kernteam van de Kennistafel een structuur gebouwd met bij ieder hoofd- en subthema een aansprekende uitleg met achtergrondkennis en aanwijzingen voor gebruik van de materialen. Het thema ‘nieuwsgierigheid’ – de motor van leren – bevat bijvoorbeeld informatie en materialen die scholen en leerkrachten ondersteunen om aan te sluiten bij de nieuwsgierigheid van kinderen en om nieuwsgierigheid aan te wakkeren. Subthema’s zijn bijvoorbeeld: ‘Vanuit nieuwsgierigheid onderzoek doen’, ‘Nieuwsgierigheid van kleuter tot puber’ en ‘Hoe organiseer je een nieuwsgierige school?’ Het deel ‘professionalisering’ bevat ondersteunende kennis en materialen. De content is
ondergebracht in subthema’s zoals ‘Hoe ziet de ontdekkende leerkracht eruit?’, ‘Wat is goede
OOL-professionalisering?’ en ‘Bouwen aan visie en implementatie’.
Wetenschappelijke kennis en onderzoek kunnen veel bijdragen aan de kwaliteit en de verbetering van het onderwijs. Hiervoor is het wel nodig om goed zicht te hebben op de belangrijkste kennisvragen van leraren, schoolleiders en bestuurders. Het formuleren van kennisvragen, het uitzoeken wat er al aan kennis uit onderzoek bestaat en het in kaart brengen van welk nieuw onderzoek nodig is vergt een gesprek tussen onderwijsprofessionals en onderzoekers.
Korte, pakkende tekst rond de of/hoe je kunt aansluiten bij deze pilot.
Call-to-action rond hulp die de pilot nodig heeft of die de pilot te bieden heeft.
Activiteiten
Een overzicht van de activiteiten die we hebben ondernomen en nog gaan ondernemen.
Logboek met ondernomen stappen.
Impuls Open Leermateriaal
Dit project valt onder de pilotregeling van Impuls Open Leermateriaal. Dat betekent dat dit Groeifonds-programma het project steunt met expertise en subsidie. De kennis die tijdens het project wordt opgedaan, wordt geborgd en beschikbaar gemaakt voor anderen. Zo geven we open leermateriaal gezamenlijk een rotsvast fundament.
“Open leermateriaal maken of inpassen op school vraagt tijd en ruimte. Die willen we met ons pilotprogramma bieden aan scholen, netwerken en organisaties. We hebben bijvoorbeeld kennis en deskundige mensen in ons netwerk, waardoor projecten goed voorbereid van start kunnen en niet zelf het wiel hoeven uit te vinden. Daarnaast bieden we subsidie, waardoor ze ook tijd en mensen kunnen vrijmaken om echt met open leermateriaal aan de slag te gaan. Zo ontstaan mooie open collecties en best practices die andere scholen ook weer kunnen gebruiken. Met onze regeling helpen we ook professionals in het onderwijs om hun kennis en skills in te zetten bij andere projecten rondom open leermateriaal.”
Over Impuls Open Leermateriaal
Het programma Impuls Open Leermateriaal wordt gefinancierd door het Nationaal Groeifonds. Het is in het leven geroepen om het gebruik van open leermateriaal te stimuleren. Dat doet het door docenten te ondersteunen, scholen te verbinden, materiaal te verrijken, de infrastructuur te verbeteren en onderzoek te doen. Het gebruik van open leermateriaal wordt gezien als belangrijk middel om beter in te kunnen spelen op de talenten en behoeftes van leerlingen en daarmee de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Open leermateriaal is een belangrijke aanvulling op het materiaal van uitgevers. Daarom hebben meer dan twintig scholen, onderwijs- en expertiseorganisaties hun krachten in het programma gebundeld. Meer weten hierover? Kijk op de website: www.openleermateriaal.nl
Het arrangement Onderzoekend en ontwerpend leren is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
