BVJ - HAVO - Thema 2 - BS4

BVJ - HAVO - Thema 2 - BS4

Energie uit voedsel

Een groot deel van je voedsel gebruik je als brandstof. Uit dit deel van je voedsel, met name de vetten, koolhydraten maar ook eiwitten, haalt je lichaam de energie die het nodig heeft.
De hoeveelheid energie in voedsel wordt aangegeven in kilojoule (afgekort: kJ) of kilocalorie (afgekort: kcal). 1 kcal staat gelijk aan 4,2 kJ.

Hoeveel energie je per dag nodig hebt, verschilt van persoon tot persoon. Het hangt onder andere af van je geslacht, je lichaamsgrootte, je lichamelijke inspanning en je leeftijd. Gemiddeld hebben jongens (mannen) meer energie nodig dan meisjes (vrouwen). Zolang je in de groei bent, neemt je energiebehoefte toe. Bij ouderen neemt de energiebehoefte weer af.

Bekijk de onderstaande tabel:

Energiebehoefte bij verschillende activiteiten

 

kJ per minuut

Slapen

5

Lopen

18

Joggen

30

Traplopen

46

Wedstrijdroeien

54

Gewicht

Wat je eet en hoeveel je eet heeft invloed op je gewicht.
Meestal geldt: je gewicht blijft gelijk als de hoeveelheid energie die je opneemt gelijk is aan de hoeveelheid energie die je verbruikt. Als je meer eet dan je nodig hebt, wordt een deel van de voedingsstoffen opgeslagen als reservestof. Dat gebeurt vooral in de vorm van vet. Hierdoor word je zwaarder. Als je minder eet dan je nodig hebt, worden je reservestoffen gebruikt als energiebron. Hierdoor neemt je gewicht af.

 

Je gewicht is ook afhankelijk van erfelijke eigenschappen. De een heeft een zwaardere bouw dan de ander, de stofwisseling kan verschillen en ook de dikte van de onderhuidse vetlaag verschilt van mens tot mens. Iedereen is anders gebouwd, zoals je kan zien in de foto hiernaast.

Je kunt nagaan of je een gezond gewicht hebt door je Body Mass Index (BMI) te berekenen. Je deelt daarvoor je gewicht (in kilogram) door het kwadraat van je lengte (in meter), zie de formule hieronder.

 

In het filmpje vind je een voorbeeld van het berekenen van het BMI.
 

 

In de afbeelding hieronder kan je opzoeken of een volwassen persoon ondergewicht, een gezond gewicht of overgewicht heeft.

BMI berekenen
Volg de link hierboven en bezoek de website van het Voedingscentrum en bereken je eigen BMI.

Volwassenen hebben meestal een gezond gewicht als hun BMI tussen de 20 en 25 is. Bij jongeren is dat minder eenvoudig te bepalen, omdat zij nog in de groei zijn. De gemiddelde waarden voor een gezond gewicht bij jongeren van 12 tot en met 14 jaar zie je in tabel hieronder. Naast de BMI is ook de buikomvang belangrijk. Vooral vet in en rond de buik is nadelig voor de gezondheid.

Check in de tabel of jij een gezond gewicht hebt:

Leeftijd

             BMI

 

Meisjes

Jongens

12

15,6–21,7

15,8–21,9

13

16,3–22,6

16,4–22,6

14

16,9–23,3

17,0–23,3

Eetstoornissen

De oorzaak van een eetstoornis is vaak psychisch. Iemand met een eetstoornis heeft meestal een negatief oordeel over zichzelf.

Enkele oorzaken van eetstoornissen zijn:
beïnvloed worden door je cultuur of de media
• nare ​gebeurtenissen in je leven
• een gevoel van controle willen hebben
faalangst of perfectionisme
ontevreden zijn over jezelf of je uiterlijk

Een eetstoornis kun je niet in je eentje oplossen, omdat het over meer gaat dan alleen eten. Hoe langer iemand lijdt aan een eetstoornis, hoe moeilijker deze te ​behandelen is. Het is daarom belangrijk dat iemand met een eetstoornis zo snel mogelijk ​hulp zoekt. Een vertrouwelijk gesprek met de huisarts kan een goed begin zijn.

  • Het arrangement BVJ - HAVO - Thema 2 - BS4 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Lisanne Booij Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2022-11-08 12:46:59
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    In deze les ga leren over energie uit voeding, het gewicht en eetstoornissen
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    bmi, eetstoornis, gewicht, voeding

    Bronnen

    Bron Type
    https://www.youtube.com/watch?v=GTe0C95ElbY
    https://www.youtube.com/watch?v=GTe0C95ElbY
    Video
    https://www.youtube.com/watch?v=4VtA3d89hHE
    https://www.youtube.com/watch?v=4VtA3d89hHE
    Video
    BMI berekenen
    https://www.voedingscentrum.nl/bmi
    Link
    https://www.youtube.com/watch?v=LBpYC-bgszM
    https://www.youtube.com/watch?v=LBpYC-bgszM
    Video
    https://www.youtube.com/watch?v=utjfGePcLX0
    https://www.youtube.com/watch?v=utjfGePcLX0
    Video
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.