Still uit de film: de leerlingen kijken verwachtingsvol uit naar Jezus
Er is hoop: in zijn nieuwste project slaagt de Zwitserse regisseur Milo Rau er verbazingwekkend goed in om een spirituele parabel en een politieke les te combineren.
Milo Rau is een van die artiesten die doorgaat waar het pijn doet. Zijn werk gaat vaak over de breekpunten van onze beschaving, zowel direct als reflectief, waarbij de toeschouwer altijd betrokken is: misdaad, terreur, onrecht. Men kan discussiëren over bijna elk van zijn projecten en over elke keuze die hij maakt. Over kunst kun je op dit moment nauwelijks iets beters zeggen.
En nu: een evangelie. Naar dan een nieuwe versie. Een evangelie als een opstand van de armen en de rechtelozen. Als re-enactment met een nieuwe cast. Sinds Dostojevski's fantasie over de grootinquisiteur hebben we weinig illusies gehad over de kansen op terugkeer van de Messias en de reacties van de autoriteiten daarop. Maar verrassend genoeg is Das Neue Evangelium Milo Rau's meest toegankelijke, tedere en optimistische werk tot nu toe geworden.
Het pad dat we volgen leidt met enkele close-ups naar Matera, in de winter. Die plek in Basilicata is beroemd om zijn grotwoningen en is al geruime tijd een goed filmdecor en een toeristische trekpleister. Pasolini filmde hier scènes uit zijn HET EVANGELIE VAN MATTHEÜS, net als Mel Gibson, met zijn THE PASSION OF THE CHRIST, maar WONDER WOMAN, JAMES BOND en de klassieker Ben Hur werden hier ook gefilmd. Matera is dus een grote filmset. De omgeving lijkt op die van Jeruzalem: de vallei, de steegjes en het donkerbruin, de mengeling van vreemdheid en toch geborgenheid, het licht. Matera is het Jeruzalem dat er nooit was. Matera is armoede omgezet in een bepaalde vorm van rijkdom.
De stad en de omgeving worden het object van de zoektocht naar film- en toneellocaties, en de zoektocht zelf maakt al deel uit van de film. De schoonheid van het landschap wordt bewonderd door de twee vertellers, de regisseur Milo Rau en de activist Yvan Sanet, die opkomt voor de rechten van de vluchtelingen en de mensen die onder slaafse omstandigheden op de sinaasappel- en tomatenvelden werken en tegen de “maffiamethoden” in de landbouwindustrie. Yvan zal de rol van Jezus op zich nemen.
De dialoog met de beroemde voorbeelden gaat verder: de film van Pasolini wordt vertoond in een kleine kelderbioscoop. De acteur die toen Jezus speelde, Enrique Irazoqui, speelt nu de rol van de Doper. En hij wijdt als het ware de personages in. De acteur blijft ons begeleiden bij de voorbereidingen.
De relaties tussen spel en werkelijkheid worden tot in de kleinste details onderzocht, bijvoorbeeld wanneer de burgemeester graag de rol wil spelen van de man die een tijdje het kruis voor Christus heeft gedragen, of wanneer deelnemers aan het spel hun motieven voor hun rolkeuzes en met echte Speel ijverige folteraars en Romeinse soldaten.
Dat is een van de breekpunten in deze film die ons er steeds weer van weerhoudt om er ons comfortabel bij te voelen. Zoals de beschrijving door Yvan van een incident waarbij een van de mannen die voor 30 euro per dag in het veld werkt, flauwviel van de inspanningen en de hitte. Als ze vragen hem naar het ziekenhuis te brengen, verbiedt de directeur het en dreigt met een boete van 50 euro. En dan de prachtige kleine succesmomenten: de presentatie van tomaten in blik die vrij van maffia en uitbuiting zijn gemaakt. En ook de bevrijding uit de valkuil van gedwongen prostitutie. Als je de christelijke en marxistische boodschappen in één zin zou samenvatten, zou het resultaat waarschijnlijk dit zijn: er is hoop.
Kijkopdrachten
Twee niveaus
Jezusfilms spelen zich meestal af in de eerste eeuw van onze tijdrekening en in Palestina. Maar er zijn uitzonderingen. Milo Rau wil het evangelie actualiseren: hij stelt de vraag: ‘Wat zou Jezus zeggen en doen in deze situatie van nu?’
Dus is de vertelde tijd in de film de 21e eeuw, en toont hij het maken van een film over Jezus’ lijden en dood.
In schema:
Maar de beide niveaus lopen in de film vaak door elkaar: bij de manifestatie lopen Yvan en de ‘leerlingen’ in hun kostuums van de Jezusfilm. Rau vermengt de beide niveaus doelbewust. Hij wil immers het Jezusverhaal actualiseren - en dat betekent ook: samenbrengen.
STRUCTUUR EN ONTWERP
Het persboekje beschrijft het genre van de film als een "hybride" werk: "een fusie van documentaire film, speelfilm, politieke actiekunst en passiespel."
Het genre van de “making of” mag zeker aan de lijst worden toegevoegd. Te beginnen met de rondleiding door de locatie door Rau en Sagnet aan het begin van de film (met een focus op de Pasolini-sets), via castingscènes, interviews en teamvergaderingen tot scènerepetities en 'shots from the film', alles is direct geïntegreerd in de film zelf, waar dit materiaal anders wordt uitbesteed aan het bonusmateriaal op dvd-edities. De "making of"-beelden worden vaak afgewisseld met de geënsceneerde scènes (en vice versa), niet door harde cuts, maar eerder vloeiend (bijvoorbeeld door te pannen of veranderingen in het beelddetail) en zijn zoiets als het cement tussen de twee hoofdlijnen: de (geënsceneerde of ingestudeerde) actie van Jezus en de documentaire scènes. Die laatste zijn meestal ook gedeeltelijk in scène gezet zodat ze beter passen bij Jezus' optreden. Dit alles vraagt veel van de kijker. Niettemin: de zeer heterogene componenten van de film vallen niet uit elkaar, maar komen samen tot een polyfone partituur die pulseert met een geheel eigen 'flow'.
Een belangrijk verbindend element dat dit mozaïek bij elkaar houdt, is de muziek. Meestal zijn dat klassieke stukken, die grotendeels uit Pasolini's Jesus-film zijn ontleend, en een paar nieuw toegevoegde rustige nummers van Italiaanse en Afrikaanse singer-songwriters. Hiermee krijgt de film ook wat rust en 'stabiliteit' in de opeenvolging van diverse scènes.
De nieuw opgenomen nummers, bijvoorbeeld Enzo del Re's "Lavorare con lentezza", dat zeer bekend is in Italië, zijn ook interessante commentaren op de inhoud van wat er gebeurt.
Vanwege de hierboven geschetste structurele kenmerken kan er voor DNE geen 'normale' volgorde worden gemaakt.
Globaal komt de volgende macrostructuur naar voren: een goede eerste helft van de film wordt bepaald door twee narratieve draden die elkaar vaak overlappen: één met scènes uit het bijbelverhaal van Jezus, en één over de migranten, die de activist Yvan Sagnett 'moderne' Jezus noemt om hun uitbuiting en degradatie te weerstaan in de beweging "Rivolta della dignità" (I).
Tijdens hun protestmars naar Matera komen de twee verhaallijnen samen: naarmate de protestmars vordert, lijkt het steeds meer op Jezus' intocht in Jeruzalem en zijn tempelprotest (II).
Nadat de twee strengen in elkaar zijn gevloeid, ontwikkelt het Passieverhaal zich vervolgens in een relatief rechte lijn en in de bekende bijbelse trajecten – maar ook dit deel wordt ook vaak onderbroken door “making of”-scènes (III).
De aftiteling (IV) krijgt ook betekenis door de scènes en scènefragmenten die eraan worden toegevoegd.
MACRO-OVERZICHT
Voor een snellere oriëntatie zijn de delen I en III aangevuld met verwijzingen naar de bijbelse taferelen. De overige scènes - onder andere migrantenactie en 'making of' - kunnen vanwege de duidelijkheid niet worden opgenomen. Hetzelfde geldt voor bijbelcitaten uit het verleden.
I Verwevenheid van het migrantenleven (a) en Jezus' optreden (b) Bijbelse taferelen (Ib)
11:40 Doop van Jezus (I / Pasolini)
16:08 Doop van Jezus (II)
20:08 Roeping van de eerste discipelen
27:56 Doop van Jezus (III / Pasolini)
28:23 Jezus wandelt over water
32:30 Verleiding door de duivel van Jezus in de woestijn / op het dak van de tempel
41:58 Vraag over Jezus' bevoegdheid en de keizerlijke belasting
52:10 De overspelige vrouw
56:50 Aankomst bij Jeruzalem
II 57:57 Intrede in Matera/Jeruzalem
III 60:20 Het passieverhaal Bijbelse taferelen
63:39 Zalving in Bethanië
65:24 Een vrouw wast de voeten van Jezus
66:23 Judas biedt zichzelf aan als verrader
67:20 Bereiding van het avondmaal
69:55 Het laatste avondmaal/aankondiging van verraad
71:20 Gebed en gevangenneming in Getsemane
83:08 Jezus voor Pilatus
85:25 Petrus verloochent Jezus
86:52 De geseling en bespotting van Jezus
88:26 De zelfmoord van Judas
89:48 De weg van het kruis
94:38 Golgotha
99:29 Zending en belofte van hulp van de Verrezene
IV 100:06 Credits met bijkomende scènes
103:43 Aftiteling
Kijkopdrachten - Filmanalyse
Welke evangeliescènes herken je? Welk aspect van deze scène wordt in het bijzonder benadrukt door de uitbeelding in de film? Voorbeeld: De verleiding van Jezus door Satan wordt weergegeven met een outtake -> Jezus lacht om de mislukte pogingen van de duivel.
Welke termen gebruiken Jezus/Yvan en zijn apostelen of medestrijders om de beweging te beschrijven?
Welke dromen, verlangens, verlangens hebben de mensen rond Jezus / Yvan?
Waarom volgen, wandelen of verzetten mensen zich tegen Jezus?
De film toont herhaaldelijk close-ups van gezichten. Wat wordt uitgedrukt in die gezichten?
De passages uit het Nieuwe Testament
Alle perikopen die je nodig hebt voor de studie van Das Neue Evangelium van Milo Rau
i. Jezus volgen Mt. 4,18-22
Toen Hij langs het meer liep, zag Hij twee broers, Simon, die Petrus genoemd wordt, en zijn broer Andreas. Ze wierpen hun net uit in het meer, het waren vissers. Hij zei tegen hen: ‘Kom, volg Mij, Ik zal van jullie vissers van mensen maken.’ 20 Ze lieten meteen hun netten achter en volgden Hem. 21 Even verderop zag Hij twee andere broers, Jakobus, de zoon van Zebedeüs, en zijn broer Johannes. Ze waren met hun vader in hun boot bezig met het herstellen van de netten. Hij riep hen en meteen lieten ze de boot en hun vader Zebedeüs achter en volgden Hem.
ii. Steniging van een overspelige vrouw Joh. 8,1-11
Jezus ging naar de Olijfberg, en vroeg in de morgen was Hij weer in de tempel. Het hele volk kwam naar Hem toe, Hij ging zitten en gaf hun onderricht. Toen brachten de schriftgeleerden en de farizeeën een vrouw bij Hem die op overspel betrapt was. Ze zetten haar in het midden en zeiden tegen Jezus: ‘Meester, deze vrouw is op heterdaad betrapt toen ze overspel pleegde. Mozes draagt ons in de wet op zulke vrouwen te stenigen. Wat vindt U daarvan?’ Dit zeiden ze om Hem op de proef te stellen, om te zien of ze Hem konden aanklagen. Jezus bukte zich en schreef met zijn vinger op de grond. Toen ze bleven aandringen, richtte Hij zich op en zei: ‘Wie van jullie zonder zonde is, laat die als eerste een steen naar haar werpen.’ Hij bukte zich weer en schreef op de grond. Toen ze dat hoorden gingen ze weg, een voor een, de oudsten het eerst, en ze lieten Hem alleen, met de vrouw die in het midden stond. Jezus richtte zich op en vroeg haar: ‘Waar zijn ze? Heeft niemand u veroordeeld?’ 11 ‘Niemand, Heer,’ zei ze. ‘Ik veroordeel u ook niet,’ zei Jezus. ‘Ga naar huis, en zondig vanaf nu niet meer.’
iii. Tempelreiniging Mt. 21,12-17
Jezus ging de tempel binnen en joeg iedereen weg die daar iets kocht of verkocht. Hij gooide de tafels van de geldwisselaars en de stoelen van de duivenverkopers omver en riep hun toe: ‘Er staat geschreven: “Mijn huis moet een huis van gebed zijn,” maar jullie maken er een rovershol van!’
Toen kwamen er in de tempel blinden en verlamden naar Hem toe, en Hij genas hen. De hogepriesters en de schriftgeleerden zagen welke wonderen Hij verrichtte en hoorden hoe de kinderen in de tempel ‘Hosanna voor de Zoon van David!’ riepen, en ze waren hoogst verontwaardigd. Ze vroegen Hem: ‘Hoort U wat ze zeggen?’ En Jezus antwoordde hun: ‘Jazeker! Hebt u dan nooit gelezen: “Door de mond van kinderen en zuigelingen hebt U zich lof laten toezingen”?’ Zo liet Hij hen staan, en Hij ging de stad uit, naar Betanië, waar Hij de nacht doorbracht.
iv. Het verhoor voor Pilatus Mt. 27,11-26
Toen Jezus voor de gouverneur stond, stelde deze Hem de vraag: ‘Bent U de koning van de Joden?’ Jezus zei: ‘U zegt het.’ Maar op de beschuldigingen die de hogepriesters en oudsten tegen Hem inbrachten, antwoordde Hij niet één keer. Daarop zei Pilatus tegen Hem: ‘Hoort U niet wat deze getuigen allemaal tegen U inbrengen?’ Hij gaf op geen enkele beschuldiging enig weerwoord, wat de gouverneur zeer verwonderde.
Nu had de gouverneur de gewoonte om op het pesachfeest één gevangene vrij te laten, en die door het volk te laten kiezen. Er zat toen een beruchte gevangene vast, die Jezus Barabbas genoemd werd. En dus vroeg Pilatus hun, toen ze daar waren samengestroomd: ‘Wie wilt u dat ik vrijlaat, Jezus Barabbas of Jezus die de messias wordt genoemd?’ Hij wist namelijk dat ze Hem uit afgunst hadden uitgeleverd. Terwijl hij op de rechterstoel zat, werd hem een boodschap van zijn vrouw gebracht: ‘Laat je niet in met die rechtvaardige! Om Hem heb ik namelijk vannacht in een droom veel moeten lijden.’ Ondertussen haalden de hogepriesters en de oudsten het volk over: ze moesten om Barabbas vragen, en Jezus laten doden. Weer nam de gouverneur het woord en hij vroeg opnieuw: ‘Wie van de twee wilt u dat ik vrijlaat?’ ‘Barabbas!’ riepen ze. Pilatus vroeg hun: ‘Wat moet ik dan doen met Jezus die de messias wordt genoemd?’ Allen antwoordden: ‘Aan het kruis met Hem!’ Hij vroeg: ‘Wat heeft Hij dan misdaan?’ Maar ze schreeuwden alleen maar harder: ‘Aan het kruis met Hem!’ Toen Pilatus inzag dat hij niets bereikte, maar dat er zelfs een opstand dreigde uit te breken, liet hij water brengen, waste ten overstaan van de menigte zijn handen en zei: ‘Ik ben onschuldig aan de dood van deze man. Zie het zelf maar op te lossen.’ En heel het volk antwoordde: ‘Laat zijn bloed ons maar worden aangerekend, en onze kinderen!’ Daarop liet Pilatus Barabbas vrij, maar Jezus leverde hij uit om gekruisigd te worden, nadat hij Hem eerst nog had laten geselen.
v. Verloochening door Petrus Mt 26:69-75
Petrus zat buiten, op de binnenplaats. Er kwam een dienstmeisje naar hem toe, dat zei: ‘Jij hoorde ook bij die Jezus uit Galilea!’ Maar hij ontkende dat met klem, zodat allen het konden horen: ‘Ik weet niet waar je het over hebt.’ Toen hij wegliep naar het poortgebouw, zag een ander meisje hem. Ze zei tegen de omstanders: ‘Die man hoorde bij Jezus van Nazaret!’ En opnieuw ontkende hij en zwoer: ‘Echt, ik ken de man niet!’ Even later kwamen de omstanders naar Petrus toe, ze zeiden: ‘Jij bent wel degelijk een van hen, trouwens, je accent verraadt je.’ Daarop begon hij te vloeken en te zweren: ‘Ik ken die man niet!’ En meteen kraaide er een haan. Toen herinnerde Petrus zich wat Jezus gezegd had: ‘Nog voor de haan gekraaid heeft, zul jij Mij driemaal verloochenen.’ Hij ging naar buiten en huilde bitter.
vi. Geseling; het bespotten Mt. 27,27-31
De soldaten van de gouverneur namen Jezus mee naar het pretorium en verzamelden de hele cohort om Hem heen. Ze kleedden Hem uit en deden Hem een scharlakenrode mantel om, vlochten een kroon van doorntakken en zetten die op zijn hoofd. Ze gaven Hem een rietstok in zijn rechterhand en vielen voor Hem op de knieën. Spottend zeiden ze: ‘Gegroet, koning van de Joden,’ en ze spuwden op Hem, pakten Hem de rietstok weer af en sloegen Hem op het hoofd. Nadat ze Hem zo hadden bespot, trokken ze Hem de mantel uit, deden Hem zijn kleren weer aan en leidden Hem weg om Hem te kruisigen.
vii. Extra: Simon van Cyrene Mt. 27,32
Bij het verlaten van het pretorium troffen ze een man uit Cyrene die Simon heette, en hem dwongen ze het kruis te dragen.
Vragen en opdrachten - Interpretatie van bijbeteksten door Rau
●MR01 Bekijk de volgende scènes uit de film opnieuw:
Passiespel
●MR02 Vergelijk de scène uit de film met de passage uit de evangeliën. Zoek uit wat Milo Rau speciaal benadrukt. Anders gesteld: Watin de situatie van Matera brengt hij in verband met de evangeliepassage; en hoe doet hij dat?
●MR03a Interpreteer de scène door deze in de (1) context van de film en (2) de boodschap van Jezus/Yvan te plaatsen.
●MR03b Doe hetzelfde met het bijbelse tafereel en de boodschap van de bijbelse Jezus.
●MR04a Formuleer de kernboodschap van Jezus/Yvan in de film
●MR04b Formuleer de kernboodschap van Jezus in het evangelie.
●MR04c In hoeverre spreken beide (=Jezus/Yvan in de film; Jezus in het evangelie) van hoop?
Formuleer de kernboodschap van Jezus / Yvan in de film en in het evangelie. In hoeverre spreken beide van hoop?
Dit wil zeggen:
Bespreek de omstandigheden in het verhaal van Milo Rau die hebben geleid tot de veroordeling en dood van Jezus.
Besteed aandacht aan de twee vertelniveaus (Yvan | Jezus).
●MR05a Vergelijk het beeld van Jezus in de twee verhalen en de respectievelijke vertelintenties van de regisseur Milo Rau en de evangelist.
●MR05b Bespreek wat de Bijbel méér en anders zegt en waarom.
Toelichting bij de opdrachten:
Laatste avondmaal
Bespreek de omstandigheden in het verhaal van Milo Rau die hebben geleid tot de veroordeling en dood van Jezus. Besteed aandacht aan de twee vertelniveaus (Yvan / Jezus).
Vergelijk het beeld van Jezus in de twee verhalen en de respectievelijke vertelintenties van regisseur Milo Rau en de evangelist. Bespreek wat de Bijbel meer en anders zegt en waarom.
Naast klassieke muziek nam Milo Rau ook een aantal jongere Afrikaanse en Italiaanse liedjes op in Das Neue Evangelium. Het meest beklijvende nummer komt van Enzo del Re (1944-2011), een in Italië bekende songwriter uit de gelederen van politiek links.
Lavorare con lentezza
Werk langzaam
Senza fare alcuno sforzo
Zonder enige moeite te doen
Chi è veloce si fa male
Wie snel is, raakt gewond
E finisce in ospedale
En het belandt in het ziekenhuis
In ospedale non c‘è posto
Er is geen plaats in het ziekenhuis
E si può morire presto
En je kunt rap sterven
Lavorare con lentezza
Werk langzaam
Senza fare alcuno sforzo
Zonder enige inspanning
La salute non ha prezzo
Gezondheid is onbetaalbaar
Quindi rallentare il ritmo:
Dus vertragen:
Pausa, pausa, ritmo lento
Pauze, pauze, langzaam tempo
Pausa, pausa, ritmo lento
Pauze, pauze, langzaam tempo
Sempre fuori dal motore
Altijd weg uit de tredmolen
Vivere a rallentatore
Leef in slow motion
Lavorare con lentezza
Werk langzaam
Senza fare alcuno sforzo
Zonder enige moeite te doen
Ti saluto, ti saluto
groet ik je, groet ik je
Ti saluto a pugno chiuso
Ik groet je met gebalde vuist.
Nel mio pugno c‘è la lotta
In mijn vuist is de strijd
Contro la nocività
tegen de beschadiging
Lavorare con lentezza
Werk langzaam
Senza fare alcuno sforzo
Zonder enige inspanning
Lavorare con lentezza ...
Werk langzaam ...
I lavori massacranti esistono
Er zijn slopende banen
Perché i pesi e i compiti
Omdat de lasten en de taken
Non sono egualmente distribuiti
Niet gelijk verdeeld zijn
Adoro il lavoro ma detesto la fatica
Ik hou van werk maar ik haat vermoeidheid
La fatica è quel dolore fisico
Vermoeidheid is die fysieke pijn
Che si oppone alla continuazione del lavoro
Die zich weert tegen de voortzetting van het werk.
Milo Rau zet een zeer sociaal bewogen Jezus neer. Yvan leidt zijn groep leerlingen bijna als een revolutionair. Dat was ook zo bij Pier Paolo Passolini. Deze regisseur stond bekend als communist en velen keken er van op dat uitgerekend een communist een film zou maken over het leven van Jezus. Het marxisme ziet religie immers als een manier van de kapitalist om de bezitsloze klasse te onderdrukken.
De bevrijdingstheologie, die vooral in Zuid-Amerika ontwikkeld is, ontleent aan het marxisme een aantal concepten en inzichten die gecombineerd worden met het christendom en de bijbel. Het exodus-verhaal wordt dan bijvoorbeeld geïnterpreteerd als een verhaal van een onderdrukt volk dat zich bevrijdt van de onderdrukkende klasse in Egypte, onder leiding van Mozes. Jezus wordt ook gezien als een voorvechter van de rechten van de de bezitslozen. In de afbeeldingen zie je hoe Jezus en Che Guevarra met elkaar in verband gebracht worden: Chésus!
De kijker die enigszins vertrouwd is met het christendom, zal zich de vraag stellen of - en op welke manier - Rau in zijn film een plaats geeft aan het thema van de opstanding.
Hij doet dat, maar je moet wachten tot de aftiteling om het te merken: je ziet verschillende migranten die in korte filmclips commentaar geven. Eentje heeft een affiche gevonden van de waardigheidcampagne en zegt dat de strijd nog steeds wordt geleverd. Ook zijn er beelden van bouwprojecten met woningen voor migranten en producten van de coöperatieve: tomatenprodukten die geproduceerd zijn zonder toestanden die veel weg hebben van moderne slavernij.
Een heel subtiele verwijzing naar de parousie is een scène, helemaal aan het einde van de film, waarin we Yvan weg zien gaan en iemand afscheid neemt met de woorden: We zien je nog terug!
Ironisch is in ieder geval dat je aan het eind van de film Yvan ziet bidden in zijn eigen gebedshuis, en dat blijkt een... moskee te zijn. Dat hij geen christen is, blijkt ook uit een uitwisseling aan het eind van de film, in de scène op straat, waarbij iemand zegt dat Yvan nu al zo lang - één jaar van filmopnamen! - als Jezus door het leven gaat, maar toch nog altijd niet bekeerd is.
Toeristen herkennen Yvan ook als de Jezus uit het passiespel en roepen: "maar jij bent Jezus!". Ze willen zelfs met Yvan op de foto. Je kan hier een referentie in zien naar het Emmaüsverhaal, waar de ontgoochelde leerlingen van de gekruisigde Jezus Hem herkennen.
Filmparallellen
Er zijn enkele andere films waarmee je deze film van Rau kan vergelijken:
Uit de jaren '80 hebben we 'Jésus de Montreal' (1989) van Denys Arcand. In die film, die ik vroeger wel vaker heb behandeld in mijn lessen, laat de Frans-Canadese cinéast een jonge acteur zich inleven in de rol van Jezus in een passiespel in een grote kerk in Montréal. De film is, net als deze film, een aanklacht tegen de oppervlakkigheid van de media (fake news!), de uitbuiting van vrouwelijke actrices en de hardvochtigheid in het gezondheidssysteem. Een puissante film, die vandaag helaas gedateerd aanvoelt.
Een recentere film die ook deze weg behandelt, is 'Son of Man' (2006) van Mark Dornford-May. Die laat een Jezus zien in het hedendaagse Zuid-Afrika en de parallellen met Das Neue Evangelium zijn heel sterk, al was het maar dat ook deze Jezus een zwarte man is.
Merkwaardig is, dat Enrique Irazoqui, die de rol van Jezus speelde in Pasolini's Het evangelie volgens Mattheus, ook een rol speelt - die van Johannes de Doper - in deze nieuwe film. Bovendien 'coacht' hij x bij het spelen van zijn rol. Enrique Irazoqui overleed kort na het draaien van de film.
Apostelen, leerlingen en discipelen
APOSTELEN EN DISCIPELEN
Definities
Het woord “discipel” betekent “leerling” of “volgeling”.
Het woord “apostel” betekent “iemand die is uitgezonden”.
Tijdens het leven van Jezus werden de twaalf “discipelen” genoemd. De 12 discipelen volgden Jezus, leerden van Hem en werden door Hem opgeleid. Na de wederopstanding en de hemelvaart van Jezus zond Hij de discipelen de wereld in (Mattheüs 28:18-20; Handelingen 1:8) om Zijn getuigen te zijn. Zij werden toen de twaalf apostelen genoemd. Maar zelfs toen Jezus zich nog op de aarde bevond werden de begrippen discipelen en apostelen enigszins door elkaar heen gebruikt, omdat Jezus hen opleidde en uitzond.
De oorspronkelijke apostelen waren dus elf van de twaalf discipelen van Jezus. Twaalf was een symbolisch getal. Het volk van Israel bestond ooit uit twaalf stammen. Door het kiezen van precies 12 discipelen geeft Jezus te kennen dat een nieuwe fase aangebroken is: het volk is symbolisch weer volledig en god gaat met hen een nieuw verbond aan, waarin Jezus een centrale rol speelt.
De elf apostelen/discipelen hadden tijdens de laatste jaren van Jezus' leven op aarde tot de binnenste kring van zijn aanhangers behoord. Na Jezus' dood begonnen zij met het verspreiden van het evangelie in Judea, Syrië, Klein-Azië en Zuid-Europa (inclusief Rome).
Wie is wie?
Het laatste avondmaal: tafelschikking
De discipelen/apostelen waren (in alfabetische volgorde):
1 Bartolomeüs
2 Jakobus de Mindere (zoon van Alfeüs)
3 Andreas (broer van Simon Petrus)
4 Judas Iskariot (discipel, geen apostel)
5 Simon Petrus (Petrus is een vertaling van zijn bijnaam Kefas)
6 Johannes (bijgenaamd Boanerges, zoon van Zebedeüs)
7 Thomas
8 Jakobus de Meerdere (bijgenaamd Boanerges, zoon van Zebedeüs)
9 Filippus
10 Matteüs (ook wel Levi genoemd)
11 Judas Taddeüs (ook wel Judas Lebbeüs genoemd, broer van Jakobus de Mindere)
12 Simon (met vaak als toevoeging "de Zeloot" of "de IJveraar")
(13) Mattias (nam na de hemelvaart de plaats in van Judas Iskariot) (apostel, geen discipel).
Ook Paulus noemde zichzelf een apostel, hoewel hij Jezus niet tijdens diens leven op aarde heeft ontmoet, maar volgens eigen zeggen later op een bovennatuurlijke wijze en daardoor een aanhanger van zijn leer werd. Hij wordt vaak als 13de apostel gerekend.
De oorspronkelijke twaalf discipelen / apostelen worden in Matteüs 10:2-4 opgenoemd: “De namen van de twaalf apostelen zijn deze: allereerst Simon, die Petrus genoemd wordt, en dan Andreas, zijn broer, Jakobus van Zebedeüs, en Johannes, zijn broer, verder Filippus en Bartolomeüs, Tomas en de tollenaar Matteüs, Jakobus van Alfeüs en Taddeüs, Simon Kananeüs en Judas Iskariot, die Hem overgeleverd heeft." De Bijbel somt de 12 discipelen / apostelen ook op in Marcus 3:16-19 en Lucas 6:13-16. Wanneer de drie passages met elkaar vergeleken worden, dan blijken er een paar verschillen in de namen voor te komen. Het lijkt dat Taddeüs ook bekend stond als "Judas van Jakobus" (Lucas 6:16) en Lebbéüs (Matteüs 10:3). Simon de Zeloot stond ook bekend als Simon Kananeüs (Marcus 3:18). Judas Iscariot, die Jezus verried, werd in de twaalf apostelen vervangen door Mattias (zie Handelingen 1:20-26). Sommige mensen die de Bijbel onderwijzen zien Mattias als een “ongeldig” lid van de 12 apostelen en geloven dat in zijn plaats de Apostel Paulus God’s keuze was om Judas Iskariot als de twaalfde apostel te vervangen.
Het Laatste Avondmaal zoals Leonardo da Vinci het schilderde
Het arrangement Het Nieuwe Evangelie volgens Milo Rau is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Kurt Hansen
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2022-03-11 15:21:19
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
