Inleiding
"Where words fail, music speaks..."
In het leven van veel mensen speelt muziek een grote rol. Muziek kan emoties bij je oproepen; zo heb je ineens weer het vakantiegevoel te pakken wanneer je dat ene vakantiehitje hoort. Of de tranen stromen over je wangen omdat je dit nummer kent van een begrafenis. Ook in het leven van cliënten speelt muziek een grote rol. Zo kan het zingen van liedjes op vaste momenten in de dag structuur geven aan het leven van cliënten met een verstandelijke beperking of herinneringen oproepen bij cliënten met dementie. Weer een cliënt uit zijn emoties in de muziek die hijzelf maakt, jij als begeleider leert je cliënt 'lezen' aan de hand van de muziek die hij maakt en luistert.
Daarnaast kun je door middel van muziek veel werken aan de doelen van individuele cliënten of hen als groep beter laten functioneren. Dit kan door een gezellige muziekquiz te organiseren, of door cliënten beter te laten samenwerken door hen als band te laten spelen zodat iedereen goed naar elkaar luistert en ga zo maar door.
Muziek is kortom een belangrijk vak in het werken met verschillende doelgroepen. De basis daarvan ga je leren tijdens de muzieklessen. Je krijgt inzicht in de rol die muziek in jouw leven speelt, je krijgt een aantal voorbeelden van muziekspellen die je in de beroepspraktijk kunt uitvoeren en je leert een nummer spelen op piano of gitaar.
We wensen je heel erg veel plezier tijdens de muzieklessen!
Planning periode
|
Lesweek
|
Datum (eventueel zelf bijschrijven)
|
Wat gaan we doen? Waar gaat het over?
|
Huiswerk
|
|
1
|
|
- Kennismaking met het vak en de docent
- Waarom hebben jullie muziek? Wat kun je met muziek bereiken?
- Voorbeeld My theme song
- Planning my theme song maken
- Wat gaan we deze periode allemaal doen?
- Voorbeeld muziekspel: song guess. De groep wordt in kleine groepjes verdeeld. Op de beamer staan steeds vier kleuren met hierin of namen van artiesten of titels van liedjes. Er wordt een lied afgespeeld. De groep die als eerste de juiste kleur omhoog houdt, krijgt een punt. Het groepje met de meeste punten wint.
- Activiteitenblad uitleggen
- Verdeling maken wie welk activiteitenblad uitwerkt.
|
Presentatie My theme song maken
|
|
2
|
|
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Uitleg over akkoorden
- Gezamenlijk lied op piano/gitaar spelen
- In groepjes gaan de studenten een muziekactiviteit uitvoeren voor een doelgroep met de klas. De studenten worden in zes groepjes verdeeld en krijgen ieder een doelgroep toegewezen. Hiervan krijgen ze een globale beschrijving van een muziekactiviteit. Aan het groepje om een activiteitenblad te maken en de activiteit kant-en-klaar voor te bereiden.
- Muziekspel: draw the song
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
|
3
|
|
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Gezamenlijk lied op piano/gitaar spelen (ander instrument dan vorige week)
- Muziekactiviteit: bewegen op muziek voor ouderen
- Muziekspel: liedjesestafette
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
|
4
|
|
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- De studenten maken groepjes van 2-3 studenten. In ieder groepje zit in ieder geval iemand die piano en iemand die gitaar speelt. Daarnaast mogen er zang en eventuele andere instrumenten worden toegevoegd. De groepjes kiezen een liedje uit dat ze graag willen spelen. Overleg met de docent of het haalbaar/geschikt is.
- Oefenen van het liedje in groepjes.
- Muziekactiviteit: muziekbingo voor licht verstandelijk beperkten
- Muziekspel: zeg eens aaaaa…
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
|
5
|
|
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Oefenen van het liedje in groepjes.
- Muziekactiviteit: liedjes op de goede volgorde leggen voor jongeren met gedragsproblemen.
- Muziekspel: zingo
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
|
6
|
|
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Oefenen van het liedje in groepjes.
- Muziekactiviteit: tekenen op muziek voor cliënten uit de psychiatrie.
- Muziekspel: vertaalspel
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
|
7
|
|
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Oefenen van het liedje in groepjes
- Muziekactiviteit: tas met voorwerpen voor cliënten met NAH.
- Muziekspel: verzin het lied
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
|
8
|
|
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Oefenen van het liedje in groepjes.
- Muziekactiviteit: muziek maken zonder taal voor vluchtelingen kinderen.
- Muziekspel: ik ga op reis en ik neem mee…
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
|
9
|
|
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Afronden van het liedje in groepjes.
- Iedere student gaat een muziekactiviteit bedenken en uitwerken voor de cliënten van hun stage. Wanneer studenten nog geen stage hebben, kiezen ze een doelgroep naar keuze.
- Muziekspel: raad het lied
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
|
10
|
|
Bufferweek
|
|
Beoordeling
Tijdens het vak Muziek word je inzet en ontwikkeling beoordeeld. Met andere woorden; als je er bent en goed meedoet, zit het wel goed met de beoordeling. Tijdens de les rond je de volgende opdrachten individueel af:
- My theme song: je geeft een presentatie tijdens een van de lessen
- Liedje op piano of gitaar: je speelt het liedje waarop jij al die weken hebt geoefend. Of het nu foutloos is of niet maakt niet uit. Zolang je maar beter doet dan in de eerste week en je dus ontwikkelt, is het goed.
Aan het einde van iedere les speel je met de hele klas een muziekspel. Iedere week moeten een of meerdere studenten hiervan een activiteitenblad maken die je opstuurt naar de docent. In de bufferweek krijg je van de docent alle activiteitenbladen toegemaild. Met deze activiteitenbladen kun je tijdens je stages verschillende muziekactiviteiten uitvoeren.
Lesweken periode
Lesweek 1
- Kennismaking met het vak en de docent
- Waarom hebben jullie muziek? Wat kun je met muziek bereiken?
- Voorbeeld My theme song
- Planning my theme song maken
- Wat gaan we deze periode allemaal doen?
- Voorbeeld muziekspel: song guess. De groep wordt in kleine groepjes verdeeld. Op de beamer staan steeds vier kleuren met hierin of namen van artiesten of titels van liedjes. Er wordt een lied afgespeeld. De groep die als eerste de juiste kleur omhoog houdt, krijgt een punt. Het groepje met de meeste punten wint.
- Activiteitenblad uitleggen
- Verdeling maken wie welk activiteitenblad uitwerkt.
|
Presentatie My theme song maken
|
Lesweek 2
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Uitleg over akkoorden
- Gezamenlijk lied op piano/gitaar spelen
- In groepjes gaan de studenten een muziekactiviteit uitvoeren voor een doelgroep met de klas. De studenten worden in zes groepjes verdeeld en krijgen ieder een doelgroep toegewezen. Hiervan krijgen ze een globale beschrijving van een muziekactiviteit. Aan het groepje om een activiteitenblad te maken en de activiteit kant-en-klaar voor te bereiden.
- Muziekspel: draw the song. De klas wordt verdeeld in twee groepen die tegenover elkaar gaan zitten. Van ieder groepje komt steeds één student naar voren. Zij moeten hetzelfde liedje gaan tekenen. De groep die het het eerst raadt, heeft een punt. Het team met de meeste punten wint.
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
Lesweek 3
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Gezamenlijk lied op piano/gitaar spelen (ander instrument dan vorige week)
- Muziekactiviteit: bewegen op muziek voor ouderen
- Muziekspel: liedjesestafette
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
Lesweek 4
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- De studenten maken groepjes van 2-3 studenten. In ieder groepje zit in ieder geval iemand die piano en iemand die gitaar speelt. Daarnaast mogen er zang en eventuele andere instrumenten worden toegevoegd. De groepjes kiezen een liedje uit dat ze graag willen spelen. Overleg met de docent of het haalbaar/geschikt is.
- Oefenen van het liedje in groepjes.
- Muziekactiviteit: muziekbingo voor licht verstandelijk beperkten
- Muziekspel: zeg eens aaaaa… De klas wordt in groepjes verdeeld. Iedere speelronde staat er een thema/categorie centraal. De teams komen één voor één aan de beurt. Het volgende team moet beginnen met de laatste letter van het eerste team. Het team dat het langste door kan blijven gaan, heeft een punt. Het team met de meeste punten wint het spel.
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
Lesweek 5
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Oefenen van het liedje in groepjes.
- Muziekactiviteit: liedjes op de goede volgorde leggen voor jongeren met gedragsproblemen.
- Muziekspel: zingo. De klas wordt verdeeld in groepjes. Ieder groepje krijgt een lijst met liedjes en een zingokaart met hierop getallen tussen de 1 en 45. De spelleider noemt een getal, de groepjes kijken of ze dit geval op hun zingokaart hebben staan. Wanneer dit zo is, steken ze hun hand in de lucht en zingen een klein stukje van het liedje. Zij mogen als enige dit getal afstrepen. We spelen voor een volle rij.
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
Lesweek 6
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Oefenen van het liedje in groepjes.
- Muziekactiviteit: tekenen op muziek voor cliënten uit de psychiatrie.
- Muziekspel: vertaalspel. De klas wordt in vier groepen verdeeld. Er zijn 6 liedjes vertaald van het Engels naar het Nederlands. En er zijn 6 liedjes van het Nederlands naar het Engels. Je moet de titel + de artiest raden van het liedje. Als het liedje wordt geraden bij het couplet, krijgt de groep drie punten. Als het liedje bij het refrein wordt geraden, krijgt de groep 2 punten.
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
Lesweek 7
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Oefenen van het liedje in groepjes.
- Muziekspel: Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Oefenen van het liedje in groepjes
- Muziekactiviteit: tas met voorwerpen voor cliënten met NAH.
- Muziekspel: verzin het lied. De klas wordt in groepjes verdeeld. Je krijgt een foto te zien van een bekende artiest. Deze foto is vaag gemaakt. Je hebt een minuut de tijd zoveel mogelijk liedjes van deze artiest op te schrijven. Wanneer de minuut voorbij is, mag ieder team zeggen hoeveel liedjes zij hebben bedacht. Alleen het team met het hoogste aantal mag hun titels benoemen. Wanneer de titels kloppen, krijgen ze het genoemde aantal in punten. Wanneer er een titel niet klopt, krijgen ze het genoemde aantal in minpunten. Wanneer er teams evenveel titels winnen, kunnen ze beide punten krijgen of verliezen. Het team met de meeste punten wint.
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
Lesweek 8
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Oefenen van het liedje in groepjes.
- Muziekactiviteit: muziek maken zonder taal voor vluchtelingen kinderen.
- Muziekspel: ik ga op reis en ik neem mee… De klas wordt in drie groepen verdeeld. Ieder groepje krijgt een wereldkaart. Er worden muziekvragen per werelddeel gesteld in deze volgorde: Azië, Australië, Afrika, Zuid-Amerika, Noord-Amerika en Europa. Na drie gewone speelrondes, volgen vragen die niet gekoppeld zijn aan de volgorde. De groep die als eerste het juiste antwoord geeft, heeft dit werelddeel behaald. De groep die als eerste alle werelddelen heeft behaald, wint het spel.
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
Lesweek 9
- Elke les starten we met enkele studenten die hun presentatie van My Theme song geven.
- Afronden van het liedje in groepjes.
- Iedere student gaat een muziekactiviteit bedenken en uitwerken voor de cliënten van hun stage. Wanneer studenten nog geen stage hebben, kiezen ze een doelgroep naar keuze.
- Muziekspel: raad het lied. De klas wordt in groepjes verdeeld. Er zijn vier speelrondes (kinderliedjes, TV tunes, Nederlandstalig en nummer 1 hits van alle tijden). De groep moet als eerste de titel/titel + artiest raden. Ieder goed antwoord is een punt, ieder fout antwoord is een minpunt. Na alle speelrondes volgt een bonusvraag met een mashup. Ieder goed antwoord levert een punt op.
|
Eventueel maken activiteitenblad
|
Opdrachten
Extra lesmateriaal
In het extra lesmateriaal zetten we een aantal interessante websites waar je meer informatie kunt vinden over de toepassing van muziek in hert werkveld:
- Doelgroep ouderen: https://www.alzheimer-nederland.nl/muziekherinneringen. Op deze site kun je liedjes vinden per decennium. Je kunt op basis van de leeftijd van jouw cliënten dus nagaan welke muziek ze waarschijnlijk kennen uit hun jeugd. Dit kan aanleiding zijn om samen naar muziek te luisteren. Ook vind je hier artikelen over de effecten van muziek binnen de ouderenzorg.
- Doelgroep niet-aangeboren hersenletsel: https://www.verdermethersenletsel.nl/thema-s/muziek. Op deze site vind je diverse artikelen over de effecten die muziek(therapie) kan hebben voor de doelgroep niet-aangeboren hersenletsel.
- Zorg+welzijn. Dit is een zeer uitgebreide site waar je veel artikelen over verschillende doelgroepen kunt vinden. Ook kun je hier kant-en-klare activiteiten vinden voor verschillende doelgroepen en samenstellingen.Echt een geweldige site als je iets wilt doen rondom het activeren van je cliënten. De inloggegevens zijn: gebruikersnaam: zorgwelzijn-abo@noorderpoort.nl wachtwoord: Noorderpoort123
- Beleven in muziek: https://bim-werkwijze.info/. ‘BiM’ staat voor ‘Beleven in Muziek’. Het is een lichaamsgerichte methode met instrumentale muziek waarin een open muziek beleving bijdraagt aan de algehele ontwikkeling d.w.z. aan de emotionele ontwikkeling, de sociale ontwikkeling, de cognitieve ontwikkeling, de motorische ontwikkeling, de zintuiglijke ontwikkeling en muzikale ontwikkeling. Het is een methode die toepasbaar is voor ernstig meervoudig beperkten en doelgroep ouderen.
- Muziek binnen de gehandicaptenzorg: https://www.philadelphia.nl/muziek. Philadelphia is een grote organisatie voor de gehandicaptenzorg die extra aandacht besteden aan muziek binnen hun zorg. Op de site kun je verschillende modules vinden hoe je met muziek aan de slag kunt.
Alternatieve eindopdracht
Als het om wat voor reden dan ook niet is gelukt tijdens de muzieklessen voldoende aanwezig te zijn; wees niet getreurd, je kunt het vak nog gewoon halen. De alternatieve eindopdracht bestaat uit twee onderdelen:
- Je presenteert 'My theme song' in een filmpje en stuurt dit op naar je docent.
- Je maakt een kant-en-klaar zelfbedacht muziekspel voor een doelgroep naar keuze. In de lesweken van deze wiki vind je verschillende voorbeelden. Met kant-en-klaar wordt bedoeld dat je een spelbeschrijving, spelregels en alle benodigde materialen zoals bijvoorbeeld kaartjes en liedjes maakt. Maak een afspraak met je docent hoe je het spel inlevert (digitaal of fysiek).
My theme song.docx
