Waarom deze lessenserie
In deze docentenhandleiding is informatie te vinden over vier verschillende lichamelijke en/of chronische ziekten zoals
- ziekte van Duchenne
- spina bifida
- de ziekte Parkinson
- Multiple Sclerose.
Zoals bij de lesdoelen beschreven is deze docentenhandleiding en de daarbij behorende lessenreeks te gebruiken voor de drie kwalificatiedossiers (SBB).Te weten;
Maatschappelijk werk met de profielen:
P1 Begeleider gehandicaptenzorg, niveau 3
P2 Begeleider specifieke doelgroepen, niveau 3
P3 Persoonlijk begeleider gehandicaptenzorg, niveau 4
P4 Agogisch medewerker GGZ, niveau 4
P5 Thuisbegeleider, niveau 4
P6 Persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen, niveau 4
De beroepsbeoefenaar maatschappelijke zorg werkt met een diverse doelgroep. De doelgroep bestaat onder andere uit: - cliënten van allerlei leeftijden met een verstandelijke, lichamelijke of zintuigelijke beperking; - cliënten van alle leeftijden met een of meerdere (chronische) ziekten en/of problemen, zoals een ouderdomsziekte, psychiatrische ziekte en/of stoornis, een verslaving, dak- of thuisloos zijn, een psychosociaal of gedragsprobleem
Sociaal Werk met het profiel:
P1 Sociaal werker, niveau 4
De beroepsbeoefenaar Sociaal Werk richt zich op het vergroten van de eigen regie en het versterken van de netwerken van mensen met een lichamelijke en/of chronische ziekte. Mensen met een lichamelijke- en chronische ziekte zijn in staat om - zo optimaal mogelijk te functioneren in hun eigen leefomgeving en te participeren in de maatschappij.
Pedagogisch Werk met de verschillende profieldelen:
P1 Pedagogisch medewerker kinderopvang, niveau 3
P2 Gespecialiseerd pedagogisch medewerker, niveau 4
P3 Onderwijsassistent, niveau 4
De medewerker Pedagogisch Werk biedt een kind met een lichamelijke of chronische ziekte (of een groep) op een kinderdagverblijf, peuterspeelzaal, buitenschoolse opvang of in het onderwijs in een veilige (leer)omgeving waarin de eigenheid gewaarborgd en het kind gestimuleerd wordt zodat hij/zijn optimaal kan ontwikkelen.
Om deze lessenserie voor alle kwalificatiedossiers toepasbaar en bruikbaar te maken is gekozen om niet gebruik te maken van een specifieke methode, maar de theorie, de werkvormen en de toetsen zelf te ontwikkelen of gebruik te maken van lesbrieven. Het is dus een totaal lespakket, gekoppeld aan drie kwalificatiedossiers. Het differentiëren in niveau van de opdracht en theorie wordt aangegeven in de rubric door middel van het benoemen van de minimale doelen (Geerts&Kralingen, 2018). De differentiatie wordt vormgegeven door middel van het aanbieden van een klassikale lessen en het zelfstandig werken en uitvoeren van de eindopdracht.
De lessenreeks bestaat uit 6 weken. De eerste bijeenkomst bestaat uit uitleg over de eindopdracht en inhoudelijk kennis met de eerste doelgroep. De drie daaropvolgende lessen wordt ingegaan op de kenmerken van de lichamelijke en/of chronische ziektes. De vijfde les staat in het teken van het zelfstandig werken aan de eindopdracht. De laatste les staat geheel in het teken van de formatieve toets.
Voorkennis van de studenten
De studenten zitten in periode 5 van de opleiding. Korte praktijkervaring gezien de lintstage van 2 dagen per week. Er zitten studenten in de groep die mogelijk al kennis hebben opgedaan met mensen met een lichamelijke en/of chronische beperking.
Leeftijd van de studenten 17 a 18 jaar. De groep bestaat uit 8 meisjes en 8 jongens.
In het eerste jaar is georiënteerd d.m.v. werkveldoriëntatie en daardoor hebben de studenten kennis van verschillende werkvoorzieningen, dagbesteding of instellingen waar zorg en begeleiding geboden wordt aan mensen met een lichamelijke of Chronische beperking.
Toetsen
Om de verkregen kennis, vaardigheden en beroepshouding te toetsen hebben we gekozen voor een formatieve toets aan het einde van de lessenserie (6e week). Formatief met rede om als docent inzicht te krijgen waar voor de volgende 5 weken de leerbehoefte van de studenten ligt, maar ook om het leren van de studenten verder te helpen en het leren vorm te geven (Sluijsmans & Kneyber, 2016). Door de opdracht worden de studenten uitgedaagd om de lesstof te herhalen, te verwoorden . De keus voor formatief ligt ook ten grondslag aan de visie van de docenten die deze docentenhandleiding hebben ontwikkeld. Met de opdracht en deze klassikaal te bekijken en te beoordelen leren de studenten ook feedback en feedforward te geven en te ontvangen.
De studenten gaan in groepjes van 4 werken aan de opdracht:
- De student toont d.m.v. filmmateriaal de opgedane kennis, vaardigheden en beroepshouding aan.
- De student maakt de geleerd vaardigheden en beroepshouding inzichtelijk door het maken van een beoordelingsformulier die gebruikt gaat worden door de medestudenten. Dit is voor hen een gerichte kijkopdracht.
Lesdoelstellingen
Tijdens de eerste vier lessen zal aandacht besteed worden aan de verschillende chronische ziektebeelden. Tijdens het theoretische gedeelte zal de docent steeds de koppeling maken naar de eindopdracht/ het product.
Tijdens de les zal tijd vrijgemaakt worden om in groepjes zelfstandig te werken. Voor het uitwerken van de opdracht kan de student gebruik maken van het lesboek en de aangeboden theorie van de vakdocent.
In deze lessenserie wordt er steeds gerefereerd naar drie kwalificatiedossiers:
- KD Maatschappelijke zorg
- KD Social Work
- KD Pedagogisch medewerker
Werken in het sociaal- agogisch gebied betekend werken met mensen. Dit kunnen kinderen zijn met- en zonder een beperking, volwassen met- of zonder beperkingen of chronisch zieken.
De lessenserie die wij hebben gemaakt voor mensen met een lichamelijk beperking en/ of chronisch zieken. Kinderen en volwassenen.
Studenten die bovengenoemde opleidingen volgen moeten aan het eind van hun opleiding voldoen aan eisen die in het kwalificatiedossier zijn omschreven.
Hier wordt de typering van de beroepen groep weergegeven: de context, typerende beroepshouding en het resultaat van de beroepen groep.
In onderstaand overzicht worden de doelstellingen van de desbetreffende opleidingen weergegeven.
Kwalificatiedossier mbo Zorg en Welzijn
B1-K1 Bieden van ondersteunende, activerende begeleiding en zorg
|
Werkproces
|
Omschrijving werkproces
|
Doelstelling
|
|
B1-K1-W1
|
Inventariseert ondersteuningsvragen van de cliënt
|
De student kan een ondersteuningsvraag van de client inventariseren
|
|
B1-K1-W2
|
Ondersteunt de cliënt bij de persoonlijke verzorging
|
De student kan de client ondersteunen bij de persoonlijke verzorging
|
|
B1-K1-W3
|
Ondersteunt de cliënt bij wonen en huishouden
|
De student kan de client ondersteunen bij wonen en huishouden
|
|
B1-K1-W4
|
Ondersteunt de cliënt bij dagbesteding
|
De student kan de cliënt ondersteunen bij dagbesteding
|
|
B1-K1-W5
|
Reageert op onvoorziene en crisissituaties
|
De student kan reageren op onvoorziene crisissituaties
|
|
B1-K1-W6
|
Stemt de werkzaamheden af
|
De student stemt haar/ zijn werkzaamheden op elkaar af
|
|
B1-K1-W7
|
Evalueert de geboden ondersteuning
|
De student kan de geboden zorg evalueren.
|
B1-K2 Werken aan kwaliteit en deskundigheid
|
Werkproces
|
Omschrijving werkproces
|
Doelstelling
|
|
B1-K2-W1
|
Werkt aan de eigen deskundigheid
|
De student kan aangeven dat hij werkt aan zijn/ haar deskundigheidsbevordering
|
|
B1-K2-W2
|
Werkt aan bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg
|
De student laat een ontwikkeling zien ten aan zien van het bevorderen en bewaken van de kwaliteitszorg
|
Kwalificatiedossier Maatschappelijke zorg
B1-K1 Bieden van ondersteunende, activerende begeleiding en zorg
|
Werkproces
|
Omschrijving werkproces
|
Doelstelling
|
|
B1-K1-W1
|
Inventariseert ondersteuningsvragen van de cliënt
|
De student kan een ondersteuningsvraag van de client inventariseren
|
|
B1-K1-W2
|
Ondersteunt de cliënt bij de persoonlijke verzorging
|
De student kan de client ondersteunen bij de persoonlijke verzorging
|
|
B1-K1-W3
|
Ondersteunt de cliënt bij wonen en huishouden
|
De student kan de client ondersteunen bij wonen en huishouden
|
|
B1-K1-W4
|
Ondersteunt de cliënt bij dagbesteding
|
De student kan de cliënt ondersteunen bij dagbesteding
|
|
B1-K1-W5
|
Reageert op onvoorziene en crisissituaties
|
De student kan reageren op onvoorziene crisissituaties
|
|
B1-K1-W6
|
Stemt de werkzaamheden af
|
De student stemt haar/ zijn werkzaamheden op elkaar af
|
|
B1-K1-W7
|
Evalueert de geboden ondersteuning
|
De student kan de geboden zorg evalueren.
|
B1-K2 Werken aan kwaliteit en deskundigheid
|
Werkproces
|
Omschrijving werkproces
|
Doelstelling
|
|
B1-K2-W1
|
Werkt aan de eigen deskundigheid
|
De student kan aangeven dat hij werkt aan zijn/ haar deskundigheidsbevordering
|
|
B1-K2-W2
|
Werkt aan bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg
|
De student laat een ontwikkeling zien ten aan zien van het bevorderen en bewaken van de kwaliteitszorg
|
Kwalificatiedossier Pedagogisch Werk
B1-K1 Begeleiden van kinderen bij hun ontwikkeling
|
Werkproces
|
Omschrijving werkproces
|
Doelstelling
|
|
B1-K1-W1
|
Inventariseert behoeften en wensen van het kind
|
De student toont aan de wensen en de behoeften van het kind te kunnen inventariseren.
|
|
B1-K1-W2
|
Bereidt de uitvoering van activiteiten voor
|
De student kan een activiteit voorbereiden
|
|
B1-K1-W3
|
Richt ruimten in ter voorbereiding op activiteiten
|
De student kan de ruimte inrichten ter voorbereiding van een activiteit.
|
|
B1-K1-W4
|
Stemt de werkzaamheden af met betrokkenen
|
De student stemt haar werkzaamheden met alle betrokkende af.
|
|
B1-K1-W5
|
Stimuleert de ontwikkeling door het aanbieden van activiteiten
|
De student kan de ontwikkeling van een kind stimuleren door een activiteit die hij/ zij aanbiedt.
|
|
B1-K1-W6
|
Ondersteunt bij verzorgende taken B
|
De student ondersteunt het kind bij verzorgende taken
|
|
B1-K1-W7
|
Zorgt voor een veilig pedagogisch klimaat
|
De student zorgt voor een pedagogisch klimaat.
|
|
B1-K1-W8
|
Evalueert de werkzaamheden
|
De student kan haar werkzaamheden evalueren.
|
B1-K2 Werken aan kwaliteit en deskundigheid
|
Werkproces
|
Omschrijving werkproces
|
Doelstelling
|
|
B1-K2-W1
|
Werkt aan de eigen deskundigheid
|
De student kan aangeven dat hij werkt aan zijn/ haar deskundigheidsbevordering
|
|
B1-K2-W2
|
Werkt aan bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg
|
De student laat een ontwikkeling zien ten aan zien van het bevorderen en bewaken van de kwaliteitszorg
|
Kwalificatiedossier Sociaal Werk
B1-K1 Werken aan de aanpak van sociale vraagstukken
|
Werkproces
|
Omschrijving werkproces
|
Doelstelling
|
|
B1-K1-W1
|
Inventariseert de vraag naar sociaal werk
|
De student is in staat om de vraag naar sociaal netwerk te inventariseren.
|
|
B1-K1-W2
|
Ontwikkelt een aanpak
|
De student toont aan een aanpak te kunnen ontwikkelen.
|
|
B1-K1-W3
|
Versterkt het sociale netwerk
|
De student is in staat om het sociale netwerk van de cliënt te versterken
|
|
B1-K1-W4
|
Ondersteunt bij praktisch functioneren en participatie
|
De student is in staat om de client te ondersteunen bij praktisch functioneren en participatie.
|
|
B1-K1-W5
|
Zorgt voor het opzetten, uitvoeren en coördineren van activiteiten
|
De student draagt bij aan het opzetten, uitvoeren en coördineren van activiteiten.
|
|
B1-K1-W6
|
Evalueert de aanpak
|
De student is in staat om de aanpak te evalueren.
|
B1-K2 Uitvoeren van organisatie- en professie gebonden taken
|
Werkproces
|
Omschrijving werkproces
|
Doelstelling
|
|
B1-K2-W1
|
Voert het beleid uit
|
De student hanteert het uit te voeren beleid
|
|
B1-K2-W2
|
Voert administratieve taken uit
|
De student is in staat administratieve werkzaamheden uit te voeren.
|
|
B1-K2-W3
|
Werkt aan professionele ontwikkeling
|
De student werkt aan zijn/ haar professionele ontwikkeling.
|
|
B1-K2-W4
|
Werkt aan kwaliteit
|
De student is in staat om bij te dragen aan de kwaliteit binnen een organisatie.
|
Conclusie
Wanneer je kijkt naar bovenstaande werkprocessen van de drie verschillende opleidingen, zie je ook veel overeenstemming.
Alle drie de opleiding zijn op sociaal gebied en dit vergt van alle drie de beroepsgroepen een juiste en correcte beroepshouding en ook veel vaardigheden komen overeen.
Gedurende de opleidingen wordt gewerkt aan de beroepshoudingen en vaardigheden.
De werkprocessen van een pedagogisch medewerker zijn gericht op kinderen, maar met wat aanpassingen zou je deze ook kunnen ombuigen naar maatschappelijke zorg en naar Social Work.
Voor onze opdracht, het ontwerpen van een lessenserie voor mensen met een lichamelijke beperking en/of chronische ziekten, hebben wij een aantal werkprocessen belicht die tellen voor alle drie de opleidingen.
- Kinderen met Spina Bifida
- Kinderen met Duchenne
- Mensen met Multiple Sclerose
- Mensen met de ziekte van Parkinson
Leerdoel 1:
De student laat zien/ toont aan dat hij/zij in staat is om de ondersteuningsbehoeften van de zorgvragen te inventariseren
|
B1-K1-W1
PW
|
Inventariseert behoeften en wensen van het kind
|
De student toont aan de wensen en de behoeften van het kind te kunnen inventariseren.
|
|
B1-K1-W1
SW
|
Inventariseert de vraag naar sociaal werk
|
De student is in staat om de vraag naar sociaal netwerk te inventariseren.
|
|
B1-K1-W1
MZ
|
Inventariseert ondersteuningsvragen van de cliënt
|
De student kan een ondersteuningsvraag van de client inventariseren
|
Leerdoel 2:
De student is in staat om de zorgvrager te ondersteunen bij het praktisch functioneren en participatie waarbij voor de zorgvrager een zinvolle dagbesteding is bewerkstelligd.
|
B1-K1-W4
MZ
|
Ondersteunt de cliënt bij dagbesteding
|
De student kan de cliënt ondersteunen bij dagbesteding
|
|
B1-K1-W5
PW
|
Stimuleert de ontwikkeling door het aanbieden van activiteiten
|
De student kan de ontwikkeling van een kind stimuleren door een activiteit die hij/ zij aanbiedt.
|
|
B1-K1-W4
SW
|
Ondersteunt bij praktisch functioneren en participatie
|
De student is in staat om de client te ondersteunen bij praktisch functioneren en participatie.
|
Leerdoel 3:
De student is in staat zijn/ haar activiteiten op te zetten en uit te voeren en door zijn/haar coördinerende rol zijn de werkzaamheden op elkaar afgestemd.
|
B1-K1-W6
MZ
|
Stemt de werkzaamheden af
|
De student stemt haar/ zijn werkzaamheden op elkaar af
|
|
B1-K1-W4
PW
|
Stemt de werkzaamheden af met betrokkenen
|
De student stemt haar werkzaamheden met alle betrokkende af.
|
|
B1-K1-W5
SW
|
Zorgt voor het opzetten, uitvoeren en coördineren van activiteiten
|
De student draagt bij aan het opzetten, uitvoeren en coördineren van activiteiten.
|
Leerdoel 4:
De student is in staat om de geboden zorg, ondersteuning en aanpak, te evalueren en gebruikt hierbij het PDCA-cyclus.
|
B1-K1-W7
MZ
|
Evalueert de geboden ondersteuning
|
De student kan de geboden zorg evalueren.
|
|
B1-K1-W8
PW
|
Evalueert de werkzaamheden
|
De student kan haar werkzaamheden evalueren.
|
|
B1-K1-W6
SW
|
Evalueert de aanpak
|
De student is in staat om de aanpak te evalueren.
|
|
|
|
|
Leerdoel 5:
De student toont aan dat hij/ zij werkt aan eigen deskundigheidsbevordering en professionele ontwikkeling en draagt bij aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg.
|
Werkproces
|
Omschrijving werkproces
|
Doelstelling
|
|
B1-K2-W1
MZ/PW
|
Werkt aan de eigen deskundigheid
|
De student kan aangeven dat hij werkt aan zijn/ haar deskundigheidsbevordering
|
|
B1-K2-W2
MZ/PW
|
Werkt aan bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg
|
De student laat een ontwikkeling zien ten aan zien van het bevorderen en bewaken van de kwaliteitszorg
|
|
B1-K2-W3
SW
|
Werkt aan professionele ontwikkeling
|
De student werkt aan zijn/ haar professionele ontwikkeling.
|
|
B1-K2-W4
SW
|
Werkt aan kwaliteit
|
De student is in staat om bij te dragen aan de kwaliteit binnen een organisatie.
|
Opbouw van de lessenserie
Hierin zet je een schematische weergave van wat er in welke les behandeld wordt en met welke vakken een bepaalde les aansluiting heeft.
|
-
|
Onderwerp
|
Doelgroep
|
|
Les 1
|
De ziekte van Duchenne
- De ziekte
- Oorzaak
- epidemiologie
- Verschijnselen
- Behandeling
- Begeleidingsmethodiek
|
|
|
Les 2
|
Spina Bifida
- De ziekte
- Oorzaak
- epidemiologie
- Verschijnselen
- Behandeling
- Begeleidingsmethodiek
|
|
|
Les 3
|
Multiple Sclerose
- De ziekte
- Oorzaak
- epidemiologie
- Verschijnselen
- Behandeling
- Begeleidingsmethodiek
|
Vak: begeleider specifieke doelgroepen
- Social work
- Maatschappelijke zorg
|
|
Les 4
|
De ziekte van Parkinson
- De ziekte
- Oorzaak
- epidemiologie
- Verschijnselen
- Behandeling
|
Vak: begeleider specifieke doelgroepen
- Social work
- Maatschappelijke zorg
|
|
Les 5
|
In groepen zelfstandig werken aan de opdracht
|
|
|
Les 6
|
Presentaties eindopdracht
|
- Pedagogisch medewerker
- Social work
- Maatschappelijke zorg
|
Ziekte van Duchenne
Lesvoorbereidingsformulier
Huiswerkopdracht
Bekijk voorafgaande aan les de video van Kevin en beantwoord de vragen in Forms. Veel succes.
PowerPoint
Achtergrondinformatie
Spina Bifida
Lesvoorbereidingsformulier Spina Bifida
Hierop staat altijd voor wat voor klas de les bedoeld is oftewel de doelgroep, wat de benodigdheden zijn, hoeveel tijd je per onderdeel nodig hebt en precies per les uitgelegd welke eindtermen aan bod komen.
Naam student : Jildou Pietersma
Opleiding : Docent gezondheidszorg en welzijn, NHL Stenden.
Jaar : 2020
Lesonderwerp: Spina Bifida
Beginsituatie:
De lestijd bedraagt 60 min. De studenten zitten in periode 5 van de opleiding en hebben korte praktijkervaring gezien de lintstage van 2 dagen per week vanaf het tweede leerjaar. Er zitten studenten in de groep die mogelijk al kennis hebben opgedaan met mensen met een lichamelijke en/of chronische beperking, maar het groetendeel zal nog kennen is hebben met deze doelgroep. De leeftijd van de studenten 17 a 18 jaar. De groep bestaat uit 8 meisjes en 8 jongens. Deze lessen worden fysiek gegeven en mogelijk zijn er een aantal studenten die online meedoen gezien de Corona beperkingen.
Concrete lesdoelen:
Leerdoel 1. (kennisdoel).
De student deelt aan het eind van de les zijn of haar kennis met de medestudenten door de werkvorm denken, delen, uitwisselen te gebruiken. De student laat hierin zien dat hij of zij kennis heeft over het ziektebeeld spina bifida.
Leerdoel 2. (vaardigheidsdoel).
De studenten kunnen aan het eind van de les laten zien hoe zij iemand met spina bifida verzorgen.
Leerdoel 3. (beroepshoudingsdoel).
De studenten kunnen aan het eind van de les vertellen hoe zij de cliënten benaderen met een verpleegkundige houding.
Didactische verantwoording (leg een relatie met de literatuur):
Denken, delen uitwisselen. Door deze werkvorm wordt aan het eind van de les ingezet om de kennis van studenten te testen en te kijken wat de studenten hebben onthouden van de les. Hierna bespreken de studenten hun opgedane kennis met dat van hun medestudent en kunnen ze ontbrekende kennis bijvoegen. Om dit vervolgens in de klas met elkaar te bespreken.
Denken-delen-uitwisselen geeft de docent inzicht in het leerproces van de leerlingen waarmee hij zijn vervolgstappen kan bepalen om de kans te vergroten dat de leerling de leerdoelen behaalt. https://www.vernieuwenderwijs.nl/no-1-werkvorm-denken-delen-uitwisselen/
Lesinhoud.
De totale les duurt 60 minuten.
Opening. 5 minuten.
Opdracht. 10 minuten. Mindmaps maken en bespreken.
Spina bifida. 5 minuten.
Oorzaak. 5 minuten.
Gevolg. 5 minuten.
Behandeling. 5 minuten.
Verpleegkundige aandachtspunten. 5 minuten.
Opdracht denken, delen, uitwisselen. 10 minuten.
Afsluiting. 5 minuten.
Achtergrondinformatie
Multiple Sclerose
Achtergrondinformatie
Ziekte van Parkinson
Achtergrondinformatie
Opdrachten
In de bijlage is een overzicht van bruikbare opdrachten te vinden.
Toets
De studenten maken in een groepje van 4 een filmpje van minimaal 3 en maximaal 5 minuten over de betreffende ziekte/aandoening. In het filmpje moet zichtbaar zijn:
- Welke beperkingen iemand heeft met deze ziekte. Splits deze op in lichamelijke, geestelijke en sociale beperkingen.
- Uiterlijke kenmerken van de ziekte.
- Welke begeleiding/ondersteuning iemand met deze ziekte nodig heeft.
- De studenten laten zien dat ze inzicht hebben in de autonomie van de zieke. Laat zien hoe jij als professional de zieke motiveert tot zelfredzaamheid.
Bedenk met elkaar een casus waarin de bovenstaande punten duidelijk naar voren komt. Schrijf daarvoor een script en verdeel de rollen gelijkwaardig. Gebruik hiervoor aangeboden theorie uit de lessen en ga op zoek naar informatie in de bieb of op internet. Oefen de scene gedegen en neem deze op. Upload deze film in teams bij de daarbij behorende opdracht.
Voor deze opdracht heb je 14 dagen de tijd. De 5e les is een les waarin je zelfstandig in de groepjes aan deze opdracht gaat werken. De docent is beschikbaar voor vragen en ondersteuning. De 6e les staat in het teken van elkaars filmpjes bekijken en beoordelen.
De studenten schrijven individueel een reflectieverslag over het proces, de samenwerking en het geleerde.
Onderstaande zijn de beoordelingsrubric en de beoordelingsformulieren te vinden
Bronnen
Gebruikte bronnen zijn ook te vinden in de individuele lesplannen
Duchenne, spierdystrofie. Geraadpleegd op 28 september 2020, van https://duchenne.nl/wat-is-duchenne-spierdystrofie/
Diepen, E., & Mocking, P. (2017). Verpleeg-, verzorgingshuizen Thuiszorgdeel 1 niveau 4 Werkboek (2de editie). ThiemeMeulenhoff bv.
Empelen van R., Nijhuis-Sanden van der, R., Hartman, A. Kinderfysiotherapie, tweede herziende druk
Infonu (2020). Geraardpleegd op 24 september van: https://educatie-en-school.infonu.nl/methodiek/91586-wat-staat-er-in-een-docentenhandleiding-bij-een-lessenserie.html
Leerling 2020. Rubric. Geraadpleegd op 01 oktober 2020 van:https://leerling2020.nl/zo-maak-je-een-rubric-stappenplan/
SBB. Kwalificaties mbo. Geraadpleegd op 25 september 2020, van: https://kwalificaties.s-bb.nl/
Schrijver, R., & Verhoef, A. C. (2017). Traject V&V - Gehandicaptenzorg niveau 4 Werkboek (2de editie). ThiemeMeulenhoff bv.
Sluijsmans, D. & Kneyber, R. (2016). Toetsrevolutie: Naar een feedbackcultuur in het voortgezet onderwijs. Phorones
Spierziekten, ziekte van Duchenne. Geraadpleegd op 28 september 2020, van, https://www.spierziekten.nl/overzicht/duchenne/
Lesplan Duchenne.doc
