Veiligheid vmbo234

Veiligheid vmbo234

Veiligheid

Inleiding

George Cayley (1773 – 1853)
Ik word ook wel ‘de vader van de Britse luchtvaart’ genoemd. In 1809 publiceerde ik de studie “On Aerial Navigation” waarin ik een aantal voorwaarden voor het vliegen uiteenzette. Ik zette me af tegen het idee van een ornitopter, een vliegtuig dat zich voortbeweegt door met de vleugels te klapwieken. In plaats daarvan pleitte ik voor aerodynamisch vliegen, oftewel het glijden door de lucht met vaste, liftgenererende vleugels en voortgedreven door een motor.

Door de vorm van de vleugel legt de lucht aan bovenkant een langere weg af dan aan de onderkant. Dit zorgt voor een lagere druk aan de bovenkant van de vleugel dan aan de onderkant. Gevolg: de vleugel wordt omhoog gedrukt door de lucht onder de vleugel.

Daarnaast ben ik de uitvinder van de veiligheidsgordel.

 

Deze opdracht staat in het teken van veiligheid.

Bronnen:
nl.wikipedia.org/wiki/George_Cayley
nl.wikipedia.org/wiki/Veiligheidsgordel

Wat ga je leren?

Leerdoelen

Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • de werking van veiligheidsmaatregelen ter voorkoming van letsel in het verkeer (valhelm, autogordels, veiligheidskooi, kreukelzone, airbag, hoofdsteunen) toelichten aan de hand van het verlengen van de botstijd, het verdelen van de kracht en/of het verplaatsten van de kracht.
  • een constructie ontwerpen, bouwen, testen en verbeteren waarin je veiligheidsmaatregelen verwerkt.
  • de stopafstand uitrekenen als de reactieafstand en remweg gegeven is.

Wat ga je doen?

Activiteiten

Aan de slag
  Activiteit
Waarnemen Je ontwerpt een constructie om een ei te beschermen bij een val van 4 m hoogte. Je bekijkt of je constructie effectief is.  
Verklaren Je gebruikt begrippen als kracht, oppervlakte en druk om te verklaren of een constructie effectief is.
Theorie Je bestudeert de theorie over veiligheidsvoorzieningen.
Verwerken Je beantwoordt de verwerkingsvragen.
Terugkijken Je kijkt terug op de opdracht.


Tijd
Voor deze opdracht staat ongeveer 3 uur.

Aan de slag

Stap 1: Waarnemen

Bij sport is veiligheid altijd een belangrijk aandachtspunt. Wielrenners en autocoureurs zijn bijvoorbeeld verplicht om een helm te dragen en boksers zijn verplicht om bokshandschoenen te dragen. In de Formule-1 is recentelijk de 'halo' ingevoerd om de sport nog veiliger te maken.

Je gaat zelf een constructie ontwerpen die een botsing kan doorstaan. Omdat het in het lokaal te lastig is om botsproeven te doen, gebruiken we een ei als model.

Ontwerp een constructie om te voorkomen dat een ei vanaf 4 meter hoogte kapot valt.

Je wordt beoordeeld op:

  • Effectiviteit: Het ei blijft heel.
  • Grootte van de constructie. De gehele constructie past in een schoenendoos.
  • Realiseerbaarheid: Je maakt gebruik van huis-, tuin- en keukenmaterialen.
  • Creativiteit. Ter beoordeling van je docent.

Bekijk hier waar je op beoordeeld wordt.
Je wordt als volgt beoordeeld. De helft van de punten worden bepaald door de effectiviteit van de constructie.

  Goed Voldoende Beginner
Effectiviteit Het ei valt niet kapot bij een hoogte van 5 m Het ei valt niet kapot bij een hoogte van 4 m Het ei valt kapot bij een hoogte van 4 m
Formaat De gehele constructie past met gemak in een schoenendoos De gehele constructie past in een schoenendoos De constructie past niet in een schoenendoos
Creativiteit De constructie getuigt van creativiteit De constructie ligt redelijk voor de hand De constructie getuigt niet van creativiteit
Op tijd? Je hebt de opdracht te vroeg ingeleverd Je hebt de opdracht op tijd ingeleverd Je hebt de opdracht te laat ingeleverd
Realiseerbaarheid De constructie is volledig gebouwd met goedkopen en veelvoorkomende huis-, tuin- en keukenmaterialen De constructie is gebouwd met huis-, tuin- en keukenmaterialen De constructie is niet gebouwd met huis-, tuin- en keukenmaterialen


Lever je filmpje van de val van het ei in bij je docent. Zorg dat de ontworpen constructie duidelijk te zien is.

Stap 2: Verklaren

Stap 3: Theorie

Veiligheidsvoorzieningen

Bij sport is veiligheid erg belangrijk. De gevolgen van een botsing worden door veiligheidsvoorzieningen op drie manieren kleiner gemaakt:

  • De botstijd wordt verlengd. De krachten worden dan als het ware over een langere periode uitgesmeerd en zijn dan kleiner.
  • De kracht wordt verdeeld. Door de kracht over een grotere oppervlakte te verdelen wordt de druk kleiner.
  • De kracht wordt verplaatst. Kwetsbare delen worden beschermd door de kracht te verplaatsen.

Een verkeersongeluk is niet altijd te voorkomen.
Om de schade als gevolg van een verkeersongeluk zo klein mogelijk te laten zijn, zijn er in een auto verschillende veiligheidsvoorzieningen getroffen.

Voorbeelden van deze veiligheidsvoorzieningen zijn:
A bumper
B kreukelzone
C airbags
D veiligheidsgordels
E hoofdsteunen

Een veiligheidsgordels heeft drie functies:

  • Veiligheidsgordels verlengen de botstijd.
    Dat komt, omdat de gordel uitrekt. Hierdoor wordt de kracht op je lichaam kleiner. Veiligheidsriemen moeten sterk zijn, om niet kapot getrokken te worden door de grote kracht. Ook moeten ze elastisch zijn om zo de botstijd te vergroten.
  • Veiligheidsgordels verdelen de kracht.
    Ze zorgen er voor dat de krachten verdeeld worden over een groter gedeelte van je lichaam.
  • Veiligheidsgordels verplaatsen de kracht.
    Als laatste zorgt een gordel ervoor dat je hoofd bij een botsing niet tegen de voorruit of het stuur klapt. De gordel verplaatst de kracht naar je lichaam en dat is minder kwetsbaar dan je hoofd.

Remweg

De remweg is de afstand die een voertuig aflegt terwijl er wordt geremd. De remweg is afhankelijk van:

  • de snelheid waarmee het voertuig rijdt als het remmen begint.
    Bij een hogere snelheid zal de remweg groter zijn dan bij een lagere aanvangssnelheid.
  • de remvertraging.
    Hoe groter de remvertraging hoe kleiner de remweg.
    De remvertraging hangt af van de soort auto en de stroefheid van het wegdek.

Stopafstand

De stopafstand is de afstand die het voertuig nodig heeft om tot stilstand te komen vanaf het moment dat de bestuurder een gevaar waarneemt.

Reactieweg

De stopafstand is groter dan de remweg omdat de bestuurder na het waarnemen van het gevaar nog enige tijd nodig heeft om tot actie over te gaan: de reactietijd. Tijdens de reactietijd rijdt het voertuig gewoon door. De afstand die hierbij wordt afgelegd is de reactieweg.

Er geldt: stopafstand = reactieweg + remweg

Stap 4: Verwerken

Stap 5: Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Voor de opdracht staat ongeveer 3 uur. Klopt die tijdsinschatting?
  • Waarnemen
    Vond je het leuk om een constructie te bedenken?
    Was je constructie effectief?
  • Verklaren
    Kon je eenvoudig verklaren waarom je constructie wel of niet werkte?
    Heb je de twee video's bekeken?
  • Verwerken
    Ging het beantwoorden van de verwerkingsvragen goed?
  • Het arrangement Veiligheid vmbo234 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2021-02-01 10:11:54
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor NaSk voor vmbo leerjaar2/ 3/4. Dit is thema ’Kracht en bewegen'. Het onderwerp van deze les is: veiligheid. Je leert de werking van veiligheidsmaatregelen ter voorkoming van letsel in het verkeer (valhelm, autogordels, veiligheidskooi, kreukelzone, airbag, hoofdsteunen) toelichten aan de hand van het verlengen van de botstijd, het verdelen van de kracht en/of het verplaatsten van de kracht, een constructie ontwerpen, bouwen, testen en verbeteren waarin je veiligheidsmaatregelen verwerkt, de stopafstand uitrekenen als de reactieafstand en remweg gegeven is.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Beweging; NaSk; Kracht/beweging bij mensen, verkeer, transport van goederen en zonnestelsel; Kracht; Ruimte; Natuurkunde;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, botstijd, nask, stercollectie, stofafstand, veiligheid, veiligheidsmaatregelen, verdelen van kracht, verplaatsen van kracht, vmbo 2/3/4