Opdracht: Betalingsbalans - vwo456

Opdracht: Betalingsbalans - vwo456

Betalingsbalans

Inleiding

Nederland is een klein land met een open economie, dat wil zeggen dat Nederland veel handelt met het buitenland. Een Nederlander geeft gemiddeld ongeveer 53 % van zijn inkomen uit aan producten die niet in Nederland zijn gemaakt. Daar staat tegenover dat een groot deel van de producten die in Nederland worden geproduceerd verkocht worden aan het buitenland.

Het is voor een land belangrijk dat de waarde van de import niet jarenlang groter is dan de waarde van export. De betalingsbalans van het land is dan weliswaar ieder jaar formeel in evenwicht, maar de situatie in het land is zeer onevenwichtig.

In deze opdracht staat de betalingsbalans centraal.

Eindtermen

Deze opdracht behoort tot concept C: Ruil.

Na het maken van de opdracht kan ik:

  • karakteristieken van de internationale handel verklaren en daarbij gebruikmaken van de betalingsbalans en het onderscheid lopende rekening en kapitaalrekening
  • oorzaken en gevolgen van onevenwichtigheden op de betalingsbalans analyseren en daarbij aangeven op welke manieren betalingsbalansevenwicht gerealiseerd kan worden.

Kernbegrippen:

  • Internationale arbeidsverdeling
  • Betalingsbalans (lopende rekening, kapitaalrekening en salderingsrekening)
  • Kasbasis en transactiebasis
  • Uitvoertekort/Uitvoeroverschot
  • Formeel evenwicht

 

 

 

Activiteiten

Betalingsbalans

Oriëntatie

Inhoud

Kennisbank

Internationle handel + toepassingsvragen

 

Betalingsbalans

Aan de slag

Inhoud

Onderzoeksvraag

Hoe kan ik uit de betalingsbalans afleiden of er in een land sprake is van een evenwichtige of onevenwichtige situatie met betrekking tot de internationale handel?

Stappen

In Excel betalingsbalans bestuderen en ontwerpen.

Eindproduct

Werkblad in Excel met daarop twee betalingsbalansen: één betalingsbalans van een land met een uitvoeroverschot en één betalingsbalans van een land met een uitvoertekort.

Afronding

Inhoud

Samenvatten

Kennisbank Internationale handel + D-toets

 

Kennisbank Betalingsbalans + D-toets

Terugkijken

Terugkijken op de opdracht.


Benodigdheden
Het Google-Spreadsheets bestand: Betalingsbalans.

Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 3 uur nodig.

  • 1 uur voor het bestuderen van het onderwerp in de Kennisbank.
  • 1 uur voor het doorlopen van de stappen en het maken van het eindproduct.
  • 1 uur voor de afronding.

Oriëntatie

Kennisbank: Internationale handel

Bestudeer het volgende onderwerp uit de Kennisbank.

Maak de volgende opdrachten.

Import of export

Lees de volgende zinnen.

Is er sprak van import of van export?

a
Een Nederlandse supermarkt koopt sinaasappelen in Spanje.
Import / Export

b
Een Nederlandse tuinder verkoopt zijn tomaten in Duitsland.
Import / Export

c
Een Duitse toerist slaapt een nachtje in een hotel in Amsterdam.
Import / Export

d
Je gaat met vrienden een weekje skiën in Zwitserland.
Import / Export

e
Een Nederlands bedrijf bouwt een torenflat in het Midden-Oosten.
Import / Export

 
Comparatief voordeel en opofferingskosten

Bekijk de tabel.

De wet van Ricardo zegt dat ieder land zich het best kan toeleggen op de productie van het product waarin het comperatieve kostenvoordelen heeft.

Je kunt relatief kostenvoordeel begrijpen door te kijken naar de opofferingskosten.
De opofferingskosten geven aan hoeveel een land van het ene goed moet opgeven om een ander goed te produceren.
Een land heeft een relatief voordeel in dat goed waarvan de opofferingskosten het laagst zijn.

Kies steeds het juiste getal of land.

Opofferingskosten kaas
Voor Portugal geldt: de opofferingkosten van één kaas zijn 2 / 3 wol.

Voor Nederland geldt: de opofferingkosten van één kaas zijn 2 / 3 wol.

Dus Portugal / Nederland moet zich gaan specialiseren in de productie van kaas.


Opofferingskosten wol
Voor Portugal geldt: de opofferingkosten van één wol zijn 0,33 / 0,5 kaas.

Voor Nederland geldt: de opofferingkosten van 11 wol zijn 0,33 / 0,5 kaas.

Dus Portugal / Nederland moet zich gaan specialiseren in de productie van wol.

 

Kennisbank: Betalingsbalans

Bestudeer het volgende onderwerp uit de Kennisbank.

Maak de volgende opdrachten.

Indeling betalingsbalans

Op de betalingsbalans vind je verschillende deelrekeningen.
Geef van de volgende transacties aan op welke deelrekening van de betalingsbalans de geldstroom wordt geboekt.

a Een Nederlands bedrijf importeert koffie.

                 

b Een Duitse toerist slaapt in een Nederlands hotel.

                 

c Nederland betaalt € 25 miljoen aan noodhulp aan Honduras nadat het land is getroffen door een orkaan.

                 

d Het pensioenfonds belegt een deel van het haar toevertrouwde geld in Belgiė.

                 

e De officiėle reserves nemen toe.

                 

Inkomensrekening Kapitaalrekening Dienstenrekening Salderingsrekening Goederenrekening
 
Betalingsbalans en evenwicht

Bekijk de betalingsbalans.

Kies steeds het juiste antwoord.

a
Het saldo op de lopende rekening is € 3 mld positief / € 6 mld negatief .

b
Het saldo van de betalingsbalans is € 8 mld positief / € 8 mld negatief

c
Er is wel / geen sprake van materieel evenwicht op de betalingsbalans.

d
Er is sprake van een toename / afname van de valutareserve.

e
Er is wel / geen sprake van een formeel evenwicht op de betalingsbalans.


 

 

Aan de slag

Onderzoeksvraag

Hoofdvraag:
Hoe kun je uit de betalingsbalans afleiden of er in een land sprake is van een evenwichtige of onevenwichtige situatie met betrekking tot de internationale handel?

Deelvragen:

  • Welke vormen van betalingsbalansevenwicht zijn er?
  • Hoe maak ik een onderscheid tussen ‘formeel evenwicht’ en ‘echt evenwicht’?
  • Wat houdt dit ‘echt evenwicht’ (fundamenteel evenwicht, ‘basic balance’) dan in?

Stap 1: Betalingsbalans in Excel

Open het Google-Spreadsheets bestand: Betalingsbalans.

Op het werkblad zie je de betalingsbalans en de verschillende deelrekeningen. De bedragen zijn fictieve bedragen.

  • Bepaal het saldo van de lopende rekening van deze betalingsbalans.
  • Is er sprake van een tekort of een overschot op de betalingsbalans?
    Hoe zie je dat op de salderingsrekening.
  • Klik op cel E21 en bekijk de formule in deze cel.
    Zorg dat je de formule begrijpt.
  • Verhoog één of twee bedragen aan de inkomstenkant en kijk wat de effecten van je verandering zijn.
  • Verhoog ook één of twee bedragen aan de uitkomstenkant en bekijk de effecten. Als de verhoging te groot is, gaat het op een gegeven moment mis.
    Leg uit hoe dat komt.
  • Probeer de bedragen op de betalingsbalans zo te veranderen dat er een fundamenteel evenwicht is op de betalingsbalans.

Stap 2: Eindproduct

Lees nogmaals de hoofdvraag en deelvragen door.

Julle gaan aan de slag met het eindproduct.

Maak zelf een werkblad in Excel met daarop twee balansen:

  • een betalingsbalans van een land met een uitvoeroverschot en
  • een betalingsbalans van een land met een uitvoertekort.
  • Zorg dat op het werkblad het saldo van de lopende rekening automatisch wordt uitgerekend.
  • Gebruik echte gegevens, bijvoorbeeld de gegevens van Nederland. Gebruik de site van De Nederlandsche Bank om die gegevens op te zoeken.

In het werkblad wordt duidelijk waarom een betalingsbalans formeel altijd in evenwicht is. Ook kun je met behulp van het werkblad duidelijk maken wat het effect op de betalingsbalans is van een toename/afname van de import/export.

Klaar?
Gebruik bij het beoordelen van je eindproduct de volgende vragen:

  • Is het duidelijk dat de betalingsbalans bestaat uit drie onderdelen (lopende rekening, kapitaalrekening en salderingsrekening)?
  • Is het duidelijk dat de onderdelen lopende rekening en kapitaalrekening bestaan uit verschillende deelrekeningen?
  • Heb je een betalingsbalans gemaakt van een land met een tekort op de betalingsbalans en een betalingsbalans van een land met een overschot op de betalingsbalans en is duidelijk dat hoe de balans formeel in evenwicht komt?

Afronding

KB: Internationale handel + toets

De theorie bij deze opdracht vind je in de Kennisbank.

Maak de toetsvragen.

Toets: Internationale handel

Introductie

Introductie

Algemene informatie
Titel
Internationale handel
Aantal vragen
4
Maximaal te behalen punten
4
Punten nodig om te slagen
4
Start

Je ziet vier situaties?

Vink de situaties aan waarin er sprake is van export vanuit Nederland.

Vorige Volgende

Internationale concurrentie kan leiden tot een toename van de werkloosheid in Nederland. Hoe dat gaat, kun je uitleggen in 5 stappen. Hieronder staan die stappen. Zet ze in de goede volgorde.

  • er wordt veel van het buitenlandse product geïmporteerd,
  • minder werk bij de producent van het Nederlandse product,
  • er wordt minder van het Nederlandse product verkocht,
  • Het buitenlandse product is goedkoper dan het Nederlandse product,
  • de werkloosheid neemt toe.
Vorige Volgende

In de tabel zie je de productiekosten in arbeidsuren van Frankrijk en Amerika voor de productie van graan en wijn. 

Land Productiekosten in arbeidsuren per eenheid  
  Graan Wijn
Amerika 6 3
Frankrijk   1 2


Wat is waar?

Vorige Volgende

In de tabel zie je de productiekosten in arbeidsuren van Frankrijk en Amerika voor de productie van graan en wijn.

Land Productiekosten in arbeidsuren per eenheid  
  Graan Wijn
Amerika 6 3
Frankrijk   1 2


Wat is waar?

Vorige Volgende

KB: Betalingsbalans + toets

De theorie bij deze opdracht vind je in de Kennisbank Betalingsbalans.

Maak de toetsvragen.

Toets: Betalingsbalans

Introductie

Introductie

Algemene informatie
Titel
Betalingsbalans
Aantal vragen
6
Maximaal te behalen punten
6
Punten nodig om te slagen
6
Start

Een Nederlands bergingsbedrijf krijgt de opdracht een vastgelopen Frans schip te bergen.

Op welke rekening komt de betaling aan het bedrijf terecht?

Vorige Volgende

Een Nederlandse ondernemer investeert in een hotel aan de Spaanse kust.

Op welke rekening komt de investering van de ondernemer terecht?

Vorige Volgende

De Amerikaanse overheid betaalt rente uit aan een Nederlands pensioenfonds dat enkele Amerikaanse obligaties bezit.

Op welke rekening komt de rentebetaling aan het pensioenfonds terecht?

Vorige Volgende

Bekijk de betalingsbalans.

Betalingsbalans over het jaar xxxx
 
Goederenrekening
€242 mld €225 mld
Dienstenrekening
€52 mld €46 mld
Inkomensrekening
€62 mld €69 mld
Kapitaalrekening
€17 mld €21 mld
Salderingsrekening
... ...


Wat kun je zeggen over het saldo op de lopende rekening?

Vorige Volgende

Bekijk de betalingsbalans.

Betalingsbalans over het jaar xxxx
 
Goederenrekening
€242 mld €225 mld
Dienstenrekening
€52 mld €46 mld
Inkomensrekening
€62 mld €69 mld
Kapitaalrekening
€17 mld €21 mld
Salderingsrekening
... ...


Welk bedrag moet er nog worden ingevuld op de salderingsrekening? En aan welke kant?
Wat zegt dat over de valutareserve?

Vorige Volgende

Je ziet vier stellingen.

Welke stellingen zijn waar?

Vorige Volgende

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Bekijk de eindtermen die bij deze opdracht horen nog eens door.
    Kun je de kernbegrippen omschrijven?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Voor deze opdracht stond ongeveer 3 uur.
    Klopt de tijdsinschatting een beetje? Geef aan hoe lang je ongeveer met de Oriëntatie - Aan de slag en Afronding bezig bent geweest.
  • Inhoud:
    Heb je iets nieuws geleerd in deze opdracht?
    Schrijf op wat je al wist en wat nieuw voor je was.
  • Afronding:
    Heb je de twee toetsen in de Afronding goed gemaakt?
    Van welke vragen moest je het antwoord opzoeken in de Kennisbank?

  • Het arrangement Opdracht: Betalingsbalans - vwo456 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-01-21 21:18:47
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht hoort bij het thema 'Ruil', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor economie vwo456. De opdracht begint met een intro, daarna komt er een stuk tekst over wat je straks kan na deze opdracht (de leerdoelen) en vervolgens komt er een uitleg wat je gaat doen. Eerst is er een opdracht over internationale handel en de betalingsbalans. De opdracht bestaat uit een onderzoeksvraag, twee verschillende stappen met bijbehorende opdrachten, een eindproduct, een toets en een reflectie. In deze opdracht geef je antwoord op de volgende onderzoeksvraag: Hoe kun je uit de betalingsbalans afleiden of er in een land sprake is van een evenwichtige of onevenwichtige situatie met betrekking tot de internationale handel? Deze vraag is onderverdeeld in meerdere deelvragen. Belangrijke onderwerpen zijn: betalingsbalansevenwicht en fundamenteel evenwicht. Bij stap 1 ga je bezig met een betalingsbalans in Excel. Bij stap 2 ga je samen met een klasgenoot bezig met het eindproduct. In Excel ga je bezig om antwoord te geven op de hoofdvraag. Ter afsluiting is er een toets over de internationale handel en de betalingsbalans. Na de toets wordt er nog een keer teruggekeken naar de opdracht, dus hoe ging het?
    Leerniveau
    VWO 6; VWO 4; VWO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Ruil; Economie; Bankbalans; Geld;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    3 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, betalingsbalans, economie, formeel evenwicht, internationale arbeidsverdeling, kasbasis, ruil, stercollectie, transactiebasis, vwo456

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Economie. (z.d.).

    Betalingsbalans - h45

    https://maken.wikiwijs.nl/136929/Betalingsbalans___h45

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Internationale handel

    Betalingsbalans

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van