staatsexamen maatschappijleer 2020

Staatsexamen maatschappijleer 2020

voor de docent

Voor het Staatsexamen Maatschappijleer gemeenschappelijk deel moeten de leerlingen twee examens afleggen:

- het schriftelijke examen

- het mondelinge examen

 

Voor het mondelinge examen moeten de leerlingen 5 casussen kennen:

1. Minister: Weg met seksistisch speelgoed

2. Ook niet-criminele jongeren lijken al snel verdacht

3. "Roken wordt op meer plaatsen verboden, minder alcohol op sportclubs"

4. Het aantal Nederlanders dat zich registreert in het donorregister stijgt.

5. Jongeren langer bij ouders op de bank: '100 huizen geloot, nog steeds geen eigen plek'

 

Het mondelinge examen duurt 25 minuten.

Van de vijf gegeven casussen zullen er twee tijdens het mondelinge examen gebruikt worden. Eén cassus mag door de kandidaat gekozen worden, de andere wordt door de examinator gekozen.

Daarnaast worden ten minste twee onderwerpen, gekozen door de examinator, uit de examenstof geëxamineerd.

 

Wij hebben deze wiki gemaakt, zodat de kandidaten door zelfstudie de casussen kunnen verkennen.

Daarnaast zal het altijd nodig zijn om in groepsverband de onderwerpen verder uit te diepen.

 

Nathalie Bindels- Van Beurden

Rianne van den Braak

Mariëlle Joosten

1 seksistische speelgoed

tekst uit syllabus

rolbevestigend speelgoed

Minister Ingrid van Engelshoven (Emancipatie) roept speelgoedfabrikanten op rolbevestigend speelgoed in hun collectie ‘te bekijken’. Ook voert Van Engelshoven een discussie over stereotypering met de uitgevers van schoolboeken.  De minister doet haar oproep nadat bekend is geworden dat in Franse speelgoedwinkels volgend jaar een einde komt aan de indeling ‘jongens’ en ‘meisjes’.

 

Klik op de onderstaande link en lees de tekst.

https://www.ad.nl/buitenland/frankrijk-bant-bob-de-bouwer~a5537eb6/​

Bron: AD.nl, Frank Renout 26 september 2019

 

Beantwoord de onderstaande vragen:

1. Wat wordt bedoeld met het begrip ‘stereotypen”?

2. “De zaak werd aangekaart door de Britse belangenorganisatie Let Toys Be Toys die foto's op Twitter zette met de kritische tekst: 'nee, dit is geen 1 aprilgrap' “.

Waarom wil deze organisatie geen indeling in “jongens” en “meisjes” op de speelgoedafdeling?

3. “De Franse regering is ervan overtuigd dat speelgoedgebruik invloed heeft op het latere leven.”

Wat verwacht men dat de invloed zal zijn als men vroeg begint met het aanbieden van genderneutraal speelgoed?

4. Waarom zouden kinderen nu toch nog vaak kiezen voor niet-genderneutraal speelgoed?

 

Klik op onderstaande linken en lees de tekst of bekijk het filmpje:

https://www.ad.nl/politiek/minister-weg-met-seksistisch-speelgoed~a414f596/

Bron: AD.nl, Edwin van der Aa 26 september 2019

https://www.telegraaf.nl/nieuws/677574767/genderneutraal-speelgoed-wat-een-betutteling

Bron: Telegraaf.nl, MArtijn Schoolenberg, 26 september 2019

 

aanvullende informatie

eigen mening

Bekijk het filmpje over de mening van een aantal Nederlanders over genderneutraal speelgoed.

Bron: DenHaagTV, 26 september 2019

 

Beantwoord de volgende vraag:

  1. Wat is jouw mening over genderneutraal speelgoed? Verwerk in je antwoord de volgende begrippen:
  • Vooroordelen
  • Stereotype
  • Aangeboren en aangeleerde eigenschappen

begrippen en antwoorden

Seksistisch speelgoed

 

aangeleerde/aangeboren eigenschappen

beeldvorming

compromis

cultuur

cultuuroverdracht

discriminatie

emancipatie

Etnische afkomst

identificatie

mening

normbesef

persoonlijkheidsvorming

rolpatroon

Selectieve beeldvorming

stereotype

vooroordelen

Waarden en normen

 

Klik hier voor de uitleg van alle begrippen.

Klik hier voor de antwoorden op de vragen.

2 privacyregels

tekst uit syllabus

schending privacy

Bekijk het filmpje en beantwoord de vraag.

Bron: www.verenigdvoordemensenrechten.nl, 5 april 2019

https://www.verenigdvoordemensenrechten.nl/what-are-human-rights/videos/right-to-privacy.html

 

 

Wat doet de jongen die het briefje teruggeeft goed?

 

wetgeving

Lees de tekst en beantwoord de vragen.

Bron: www.rijksoverheid.nl, 5 april 2019

https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/privacy-en-persoonsgegevens/vraag-en-antwoord/mogen-organisaties-mijn-persoonsgegevens-aan-anderen-doorgeven

 

  1. Wat betekent AVG?
  2. Wanneer mag een organisatie je personnsgegevens doorgeven aan derden (= een andere organisatie)? Noem 3 situaties of mogelijkheden

 

 

Lees de tekst en beantwoord de vragen.

Bron: www.rijskoverheid.nl, 5 april 2019

https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/privacy-en-persoonsgegevens/vraag-en-antwoord/hoe-versterkt-de-algemene-verordening-gegevensbescherming-avg-mijn-privacyrechten

 

  1. Wanneer is de AVG ingegaan?
  2. Noem drie soorten privacyrechten

mediawijsheid

Bekijk het filmpje.

 

Bron: Postbus 51 Rijksoverheid, 28 juli 2009

 

Scroll op deze website naar ‘21e eeuwse vaardigheden’ en bekijk het filmpje

Advertenties op sociale media. Beantwoord de vragen.

Bron: www.mediawijsheid.nl, 5 aril 2019

https://www.mediawijsheid.nl/filmpjes/

 

 

  1. Wat zijn de grootste bron van inkomsten van sociale netwerken?
  2. Wat is het verschil in de soort van reclame die iemand op televisie ziet en reclame die iemand op zijn sociale netwerk ziet? (bijv. instagram)
  3. Waarom kost het gebruik van sociale netwerken (Instagram/Facebook etc) geen geld?

rechtsgelijkheid

Bekijk het filmpje en beantwoord de vragen:

https://www.verenigdvoordemensenrechten.nl/what-are-human-rights/videos/equal-before-the-law.html

Bron: verenigdvoordemensenrechten, 7 mei 2019

 

1. Wat mogen mensen/de overheid volgens dit artikel dus niet doen?

2. Leg uit wat dit filmpje te maken heeft met vooroordelen en discriminatie?

 

Bekijk de extra informatie over discriminatie:

https://discriminatie.nl/#/over-discriminatie/wat-is-discriminatie

Bron: discriminatie.nl, 7 mei 2019

aanvullende informatie

begrippen en antwoorden

Casus 2 VMBO

Beeldvorming

Stereotypering

Vooroordelen

Sociale media

Discriminatie

Grondwet/grondrechten

Rechtstaat (bescherming van burgers tegen macht van de staat)

Mediawijsheid

Verdachte

Overheid/regering/parlement

 

Klik hier voor de antwoorden op de vragen van casus 2.

3 roken en alcohol

tekst uit syllabus

verbod roken en alcohol?

Lees deze website en beantwoord de vragen.

Bron: www.rijksoverheid.nl, 8 april 2019

https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/gezondheid-en-preventie/nationaal-preventieakkoord

 

Vragen:

  1. Noem twee van de grootste oorzaken van ziekte in Nederland.
  2. Wat bedoelen ze in het nationale preventieakkoord met de rookvrije generatie die ze vanaf 2040 willen?
  3. Noem twee maatregelen uit het Nationale Preventieplan voor de rookvrije generatie
  4. Hoeveel % van de Nederlanders boven de 20 jaar zijn te zwaar?
  5. Noem een ander woord voor extreem overgewicht
  6. Wat vind je van de maatregelen die de overheid voorstelt in dit plan? Geef antwoord in minimaal drie zinnen en probeer in je antwoord begrippen uit het boek te gebruiken

 

Klik hier voor de antwoorden op de vragen.

ministerie

Bekijk onderstaande pagina en beantwoord de vragen.

https://www.rijksoverheid.nl/ministeries

 

1. Welk ministerie houdt zich bezig met wetgeving rondom roken en alcohol?

2. Van welke politieke partijen zijn deze ministers en staatssecretarissen lid?

actualiteit

Bekijk onderstaande pagina en beantwoord de vragen.

https://nos.nl/artikel/2282086-sigaretten-vanaf-1-januari-2020-alleen-nog-in-saaie-verpakking.html

 

1. Waarom willen ze sigaretten alleen nog maar in saaie verpakkingen?

2. Wat gaat er volgens dit artikel nog meer veranderen in de sigaretten verkoop?

aanvullende informatie

Wie is er verantwoordelijk voor rookprobleem?

https://schooltv.nl/video/nieuwsuur-in-de-klas-verantwoordelijkheid-voor-schade-na-roken/#q=roken%20en%20drinken

Bron: schooltv, 10 mei 2019

 

Bron: RTV Oost, 6 januari 2014

begrippen

Casus 3 VMBO

Wetten (en het tot stand komen ervan)

Belangen(groepen)

democratie

Overheidsbeleid

Machtsmiddelen

Politieke agenda

Politieke partij

Politieke stromingen

Compromis

Tijd en plaatsgebonden regels

Preventieve maatregelen

Regering/kabinet

 

 

4 donorregister

tekst uit syllabus

aanleiding

Bron: Publicis Groupe NL, 22 oktober 2019

 

Tekst van het hele artikel: https://www.trouw.nl/nieuws/met-het-aantal-donorregistraties-stijgt-ook-het-aandeel-neezeggers~b6b0e9b9/

Bron: Trouw, 23 mei 2019

geschiedenis

tot standkoming van wetten

tegenstanders

 

Bron: Erasmus Universiteit Rotterdam, 13 oktober 2016

 

https://www.trouw.nl/nieuws/steeds-meer-nederlanders-zeggen-nee-tegen-orgaandonatie~b076424f/

Bron: Trouw, 6 februari 2018

voorstanders

Lees onderstaande artikel (kijk het filmpje)

https://nos.nl/artikel/2217015-blijdschap-om-nieuwe-donorwet-maar-ook-kritiek.html

Bron: NOS nieuws, 13 februari 2018

eigen mening

Bron: Rijksoverheid, 11 februari 2020

 

Informatie over het aangeven van je keuze:

https://www.donorregister.nl/veranderingen-in-2020

Bron: Rijksoverheid, 11 februari 2020

 

https://eenvandaag.avrotros.nl/item/nieuwe-donorwetgeving-dwingt-tot-nadenken-over-eigen-sterfelijkheid-1/

Bron: EenVandaag, 12 februari 2018

 

https://npvzorg.nl/thema/orgaandonatie/

Bron: npv, 11 februari 2020

begrippen

donorregister

 

actiegroep

compromis

cultuur

cultuuroverdracht

Etnische afkomst

feit

Individuele belangen

Collectieve belangen

massamedia

mening

normbesef

Overheidsbeleid

Politieke agenda

Politieke partij

politiekestromingen

Rechten en plichten

samenleving

Social milieu

Waarden en normen

wet

5 woningnood

tekst uit syllabus

inleiding

Waarom blijven zoveel jongeren thuis op de bank zitten?

Bekijk onderstaand filmpje.

Bron: NU.nl, 12 augustus 2019

 

oorzaken

huren

In de links hieronder lees je over de toewijzing van sociale huurwoningen.

link: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/woningcorporaties/toewijzen-betaalbare-woningen

Bron: Rijksoverheid, 11 februari 2020

 

Link: https://www.trouw.nl/economie/het-tekort-aan-sociale-huurwoningen-groeit-overal~b882afc3/?referer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F

Bron: Trouw, 21 augustus 2019

kopen

Lees onderstaand artikel.

https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/corporaties-bouwen-veel-minder-woningen~b30f70a6/

Bron: Volkskrant, 11 december 2019

 

Waarom zijn er zo weinig koopwoningen beschikbaar?

gevolgen

oplossingen

begrippen

woningnood

 

belangen

compromis

cultuur

feit

Collectieve belangen

Maatschappelijk probleem

overheidsbeleid

Rechten en plichten

samenleving

Social milieu

Sociale ongelijkheid

Sociale verschillen

wet

  • Het arrangement Staatsexamen maatschappijleer 2020 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Rianne van den Braak
    Laatst gewijzigd
    2020-03-10 14:14:48
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Een verdere uitwerking van de casussen voor het examen maatschappijleer 2020
    Leerniveau
    VSO;
    Leerinhoud en doelen
    Burgerschapsvorming;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    alcohol, donorregister, maatschappijleer, privacyregels, riannevdbraak, roken, speelgoed, woningnood

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    van den Braak, Rianne. (2019).

    mondeling staatsexamen maatschappijleer

    https://maken.wikiwijs.nl/139811/mondeling_staatsexamen_maatschappijleer

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van