Inhoud en planning
De dagbesteding is een belangrijk aandachtsveld in het werkveld van de maatschappelijk zorg. Dit omdat de dagbesteding een levensbehoefte is. De mens wil en moet wat te doen hebben. Hierdoor is het begeleiden van de cliënt naar en in hun dagbesteding een belangrijk onderdeel van jouw taak als beroepskracht maatschappelijke zorg.
Tijdens de dagbesteding onderneemt je cliënt deel aan een aantal activiteiten. Afhankelijk van zijn hulpvraag zal jij hem daarin als beroepskracht maatschappelijk zorg ondersteunen. Als professional doe je dat op een methodische wijze.
Werk, scholing en vrije tijd zijn de thema's die je kunt onderscheiden in de dagbesteding. In je werk als maatschappelijke zorg krijg je te maken met deze thema's. Deze dagbestedingsactiviteiten op het gebied van werk, scholing en vrije tijd bieden mogelijkheden om te participeren, om mee te doen met en in de samenleving.
- Werk, omdat ieder mens het recht heeft om gewaardeerd te worden om zijn prestaties en bijdrage aan zijn eigen bestaan;
- Scholing, omdat ieder mens het recht heeft zich te ontplooien, te leren en te ontwikkelen;
- Vrije tijd, omdat ieder mens het recht heeft om zich te ontspannen, om te leven en te beleven.
Tijdens dit project ga jij, met je groepje, aan de slag om je eigen dagbesteding op te zetten op basis van de informatie die hier boven staat beschreven.
| Week |
Globale planning |
| 1 |
Introductieweek (geen les) |
| 2 |
Introductieweek (geen les of online) |
| 3 |
Thema 1 hoofdstuk 2 Wat is dagbesteding? |
| 4 |
Thema 1 hoofdstuk 2 De betekenis van dagbesteding voor de cliënt |
| 5 |
Thema 1 hoofdstuk 3 De betekenis van dagbesteding voor de beroepskracht |
| 6 |
Thema 2 hoofdstuk 4 Methodisch begeleiden van dagbesteding |
| 7 |
Thema 2 hoofdstuk 5 Een indeling van dagbesteding |
| 8 |
Thema 3 hoofdstuk 6 Werk, scholing & vrije tijd |
| 9 |
Inleveren verslag & evalueren project |
Doelen
Doormiddel van dit project ga je werken aan de onderstaande doelen!!
De beroepskracht maatschappelijke zorg:
- kiest de juiste materialen en middelen voor de activiteiten die zij organiseert;
- zorgt er tijdig voor dat de materialen en middelen onderhouden zijn;
- toont aandacht voor de leefwereld van de cliënt en naastbetrokkenen;
- wijst de cliënt consequent op omgangsnormen, (gedrags)regels en normen en waarden;
- adviseert de cliënt doelbewust om activiteiten op het gebied van werk, scholing of vrije tijd te ondernemen waarbij de eigen regie en eigen kracht wordt versterkt;
- motiveert de cliënt doelbewust om moeilijkheden te overwinnen of te accepteren;
- maakt tijdig een planning voor haar werkzaamheden.
- plant de activiteiten en acties die in het kader van werk, scholing en vrije tijd door de cliënt ondernomen zullen worden;
- zorgt dat de benodigde middelen en waar mogelijk menskracht beschikbaar zijn
Gebruikte PP
Week 3: Wat is dagbesteding?
Uit het woord dagbesteding kun je de betekenis al halen. Het betekend eigenlijk het besteden, het opmaken van de dag, bezig zijn de dag door te komen. Dagbesteding is een levensbehoefte, iedereen wil wat te doen hebben.
Een dagbesteding bestaat uit activiteiten waarbij verschillende doelen het uitgangspunt kunnen zijn, zoals een goede gezondheid, een stabiele finaciële situatie of een netwerk met sociale contacten.
Dagbesteding is een onderdeel van ons bestaan en ons welzijn. Dit geldt voor individuen, maar ook voor de gehele maatschappij.
Lees eerst thema 1
Opdracht: Schrijven van een visie en missie van jullie dagbesteding
Voor het schrijven van een missie moet je denken aan onderstaande punten:
- Wat is de naam van de dagbesteding?
- Waarom bestaat de dagbesteding?
- Wat is de doelgroep?
- Welke behoefte vult het bedrijf in? (tip lees het kopje: De aard van de dagbesteding zelf)
- Waar geloven jullie in?
- Wat doet de onderneming?
- Voor wie doen jullie het en waarom?
Voor het schrijven van een visie moet je denken aan de volgende punten?
- Wat als de organisatie de missie behaald; hoe ziet het er dan over 10 jaar uit?
- Wat zijn de uiteindelijke doelen van jouw organisatie in de toekomst?
(Deze opdracht kun je gebruiken voor je afstudeerproject in leerjaar 3!)
Opdracht: Ontwerp een logo
Wanneer je een dagbesteding begint wil je natuurlijk ook iets uitstralen. Voor deze opdracht gaan jullie zelf een logo ontwerpen die bij jullie dagbesteding past! Wees creatief en orgineel. Maak er wat moois van!
Opdracht: Inventariseer de activiteiten op de dagbesteding
- Inventariseer welke activiteiten binnen jouw BPV-organisatie aangeboden worden aan cliënten. Zet deze activiteiten daarin in een schema onder werk, vije tijd of scholing.
- Geef in jouw schema van de activiteiten aan, welk doel van dagbesteding op welke activiteit van toepassing is. (Deze doelen vind je in digibib, ondersteunt de cliënt bij de dagbesteding)
(Deze opdracht kun je gebruiken voor je oefenexamen B-K1-W4)
Week 4: De betekenis van dagbesteding voor de cliënt
Dagbesteding is een belangrijk onderdeel van het leven, het geeft er zin in en biedt houvast. Daarnaast geeft het structuur en tal van mogelijkheden om contacten te leggen. Dagbesteding kun je inzetten om doelen te halen. Je formuleert van te voren doelen op basis van een hulpvraag. Daarnaast is het een belangrijk middel voor de cliënt om mee te tellen en mee te doen. Zo biedt het de mogelijkheid om onderdeel te zijn van de maatschappij. In onze maatschappij staat meedoen hoog in het vaandel en dagbesteding biedt veel mogelijheden om juist hieraan vorm te geven.
Lees paragraaf 2.2 Participatie en emancipatie
Opdracht: Participatie
Als je kijkt naar de verschillende soorten participaties. Welke soort participatie(s) zou jij willen stimuleren in jullie dagbesteding? Vertel ook waarom en hoe je deze zou kunnen toepassen in de activiteiten.
Opdracht: Emancipatie
Emancipatie betekent zoveel als opkomen voor jezelf.
Hoe kom jij op voor jezelf en hoe emanciperen jullie in jullie dagbesteding? Beschrijf daarnaast hoe jullie dat doen tijdens het begeleiden van jullie cliënten.
(Deze opdrachten kun je gebruiken bij de oefenopdracht P6-K1-W3)
Lees paragraaf 2.3 Sociale inclusie
Opdracht: Doelgroep en kenmerken
- Welke doelgroep hebben jullie gekozen voor jullie dagbesteding. Geef ook aan waarom je voor deze doelgroep hebt gekozen en wat maakt dat je niet hebt gekozen voor de andere doelgroepen.
- Beschrijf bij deze doelgroep welke kenmerken erbij horen?
- Welke behoeften deze doelgroep heeft?
- Welke benadering je gebruikt?
- Wat voor activiteiten bied je aan bij deze doelgroep?
Opdracht: Inrichting van het gebouw/omgeving
Hoe gaat jullie inrichting van de dagbesteding zijn?
Maak een plattegrond of maquette (of gebruik je eigen idee) van jullie dagbesteding. Denk daarbij ook aan de volgende vragen. Welke kleuren gaan jullie gebruiken? Wat voor meubels gaan jullie gebruiken? Leg daarnaast ook de gemaakte keuzes uit.
Lees paragraaf 2.4 Structuur
Opdracht: Structuur
Hoe gaan jullie jezelf en de cliënten structuur bieden op jullie dagbesteding? Wat voor regels stellen jullie op bij jullie dagbesteding?
Week 5: De betekenis van dagbesteding voor de beroepskracht
Een kerntaak van de beroepskracht maatschappelijk zorg is het begeleiden in de dagbesteding en het aanbieden van activiteiten voor dagbesteding. Het begeleiden vraagt om een juiste houding en voldoende openheid naar jezelf en kennis over jezelf. Daarnaast moet je ook je cliënt goed kennis, wie hij is, wat hij kan en wat hij wil. Cliënten met een verstandelijke beperking hebben hulp nodig bij het bedenken en uitvoeren van activiteiten. Andere cliënten zijn wel degelijk in het bedenken van activiteiten, maar zijn niet in staat om ze uit te voeren. Denk aan mensen met een lichamelijk of zintuigelijke beperking. Daarnaast zijn er nog cliënten die heel goed weten welke activiteiten ze zoal in het leven van alledag hebben te doen, die dat ook wel zouden willen, maar die niet in staat zijn die structuur te handhaven die hen helpt met de uitvoering ervan.
Verder moet de dagbesteding, de activitet, aansluiten bij de cliënt en zijn hulpvraag. Hiervoor moet je weten wat je voor de activiteit moet kunnen en kennen. Het helpt ook dat je er zelf wat aardigheid in hebt. Tot slot moet je dit allemaal over kunnen brengen aan je cliënt. Dat maakt het tot een hele puzzel, waarbij het niet altijd duidelijk is met wat voor een puzzel je te maken hebt.
Lees eerst paragraaf 3.2 Kaders voor begeleiding van dagbesteding
Opdracht: Benaderingen
Je hebt net gelezen over diverse benaderingen.
Welke benadering past het beste bij jullie dagbesteding? Leg ook uit waarom deze het beste bij jullie dagbesteding past en wat maakt dat de andere benaderingen niet bij jullie past.
Leg daarna uit hoe deze benadering tot uiting komt op jullie dagbesteding.
(Deze opdracht kun je gebruiken voor het vak sociale wetenschappelijke theorieën die je in leerjaar drie krijgt)
Lees eerst paragraaf 3.3 Vraaggericht werken
Opdracht: Vraaggericht werken
Vraaggericht en -gestuurd werken is het motto in de maatschappelijk zorg van deze tijd.
Hoe komt dit terug bij jullie in de dagbesteding? Leg uit hoe jullie dat laten zien en hoe jullie hier mee te werk gaan.
Lees eerst paragraaf 3.4 Beroepskracht MZ en dagbesteding
Opdracht: Vacature
Wanneer je een dagbesteding begint heb je natuurlijk personeel nodig. Vaak moet je een vacature online zetten, daarom is de opdracht die jullie krijgen om een vacature te maken die je online kunt zetten. In de vacature komen onder andere terug:
- Wat jullie visie en missie is;
- Om wat voor vacature gaat het;
- Wat de werkzaamheden zijn;
- Wat de je verwacht van de geïnteresseerde (denk aan competenties en kwaliteiten);
- Wat hebben jullie te bieden?
Lees eerst paragraaf 3.5 Instructies geven
Opdracht: Instructieformat
Regelmatig moet je als beroepskracht maatschappelijk zorg je cliënt(en) instructie geven, bijvoorbeeld over de aanpak van een activiteit of hoe een bepaald apparaat of een bepaalde instantie werkt. Voor deze opdracht gaan jullie een instructieformat maken. Kijk naar paragraaf 3.5 instructies geven en maak aan de hand van deze theorie een instructieformat die jullie kunnen gebruiken voor de activiteiten die jullie aanbieden op jullie dagbesteding.
Week 6: Methodisch begeleiden van dagbesteding
Als beroepskracht maatschappelijke zorg moet jij specifieke methodische vaardigheden bezitten om jouw cliënt te begeleiden in en bij zijn dagbesteding. Dit betekent dat je de volgende vaardigheden kunt uitvoeren:
- Het verantwoorden hoe je keuzes voor een bepaalde activitiet tot stand brengt;
- Uitleggen waarom een bepaalde activiteit past bij de hulpvraag van de cliënt;
- Het werken met een activiteitenplan waarin de cliënt centraal staat.
Dit zal betekenen dat de cliënt zelf een grote inbreng heeft in de vormgeving van zijn begeleiding. HIerbij kun je denken aan:
- Tijdstip;
- Tijdsduur;
- soort activiteit;
- intensiteit van de begeleiding.
De cliënt bepaalt dus hoe zijn activiteitenplan eruitziet en dit activiteitenplan, opgesteld door de beroepskracht, zal het vertrekpunt zijn.
Lees paragraaf 4.2 Beginsituatie
Opdracht: beginsituatie
Zoals je net hebt gelezen begint alles met een beginsituatie. Om een concrete beginsituatie te creëren kun je een intake houden met de cliënt.
Je hebt verschillende soorten intakelijsten. De opdracht is dus dat je gaat kijken naar de diverse soorten intakelijsten. Uit deze verschillende soorten kies je een intakelijst (of lijsten) die bij jullie dagbesteding past.
Nadat je een intakelijst (of lijsten) hebt gekozen, ga je hier een formulier van maken, zodat je tijdens een intake van een cliënt deze er zo bij kunt pakken.
Opdracht: Observatieformulier
Naast de intakelijst(en) kun je observeren als middel gebruiken om meer specifieke informatie over de cliënt te ontdekken.
Maak een observatieformulier met vragen die van toepassing zijn om de beginsituatie van de cliënt scherper te krijgen.
Lees paragraaf 4.3 Doelen formuleren & 4.4 Plan voorbereiden
Opdracht: Cliënt dossier opstellen
Wanneer je een intake met een cliënt hebt gehad en de cliënt begint bij jullie op de dagbesteding stel je een dossier op. Dit is wat jullie ook gaan doen!
Jullie gaan een dossier opstellen over een (zelfbedachte) cliënt bij jullie op de opvang.
In het dossier komen onder andere terug:
- De persoonsgegevens;
- Een ingevulde intakelijst;
- Een ingevuld observatieformulier(tip: gebruik hiervoor een filmpje);
- De hulpvraag;
- Een hoofddoel en 5 werkdoelen;
- Het begeleidingsplan;
(Deze opdracht kun je gebruiken voor de oefenopdracht P6-K1-W1)
Lees paragraaf 4.5 Plan uitvoeren & 4.6 Evalueren
Opdracht: Plan uitvoeren & evalueren
Beschrijf in deze opdracht hoe jullie het begeleidingsplan van de (zelfbedachte) cliënt zouden gaan uitvoeren en hoe jullie dit in een verslaglegging zouden evalueren. Voeg dit ook toe aan het dossier van de cliënt.
Week 7: Een inleiding van dagbesteding
Je werkveld als beroepskracht maatschappelijk zorg is heel erg breed. Dit varieert in leeftijd, achtergrond en hulpvraag. Je hebt zoveel verschillende mensen, zoveel verschillende hulpvragen en wensen en hierdoor zoveel verschillende mogelijkheden aan dagbesteding.
Je kunt dagbesteding indelen in werk, scholing en vrije tijd. Onder werk wroden arbeidsgerichte activiteiten geplaatst. Je kunt bij scholing denken aan ontwikkelingsgerichte activeiten. Bij vrije tijd kun je denken aan belevingsgerichte activiteiten. Hierbij kun je geen strakke afbekening maken. Dit heeft vaak te maken met de doelstelling van de deelnemer van de activiteit. Het is ook niet zozeer belangrijk in welk vakje wat thuishoort, maar het is veel belangrijker dat er een passende dagbesteding komt met de daarbij behorende ondersteuning.
Lees paragraaf 5.2 Passende dagbesteding
Opdracht: Reclameposter
Ga een reclameposter maken en omschrijf daarin waarom jij een passende dagbesteding bent voor jou doelgroep! Gebruik minimaal drie begrippen uit de onderstaande tabel.
| Ontwikkelingsmogelijkheden |
Structuur |
| Nabijheid van begeleiding |
Benadering |
| Acuut handelen |
Specifiek verzorgend en verpleegtechnisch handelen |
| Leeftijdsspecifieke kenmerken |
Groepsspecifieke kenmerken |
| Storend gedrag |
fysieke omgeving |
| Mobiliteit |
veiligheidsaspecten |
| toegangelijkheid en facaliteiten |
omgeving |
Lees paragraaf 5.3 Activiteiten, middelen, materialen
Opdracht: Activiteiten
Je hebt net paragraaf 5.3 gelezen. Hierin staan veel activiteiten die betrekking hebben op drama, dans, tuinieren, sport & spel en muziek.
In deze opdracht ga je kijken naar activiteiten die je cliënten kunnen uitvoeren op jullie dagbesteding. Daarnaast beschrijf je:
- Wat het doel is van deze activiteit;
- Wat de activiteit inhoudt;
- Wat voor materialen je hiervoor nodig hebt;
- Wat maakt dat deze activiteit bij jullie dagbesteding aansluit.
Beschrijf van elk onderwerp minimaal twee activiteiten!!!
Lees paragraaf 5.4 Samenwerken met mantelzorgers en vrijwilligers
Opdracht: Samenwerken met vrijwilligers en mantelzorgers
Het gebeurt wel eens dat je samenwerkt met anderen. Denk hierbij aan vrijwilligers en/of mantelzorgers. Voor de volgende opdracht ga je bedenken hoe jullie voor de dagbesteding vrijwilligers en mantelzorgers trekken om bij jullie te komen helpen.
Beantwoord de volgende vragen:
- Hoe gaan jullie ervoor zorgen dat jullie vrijwilligers/mantelzorgers trekken?
- Op wat voor manier gaan jullie de vrijwilligers/mantelzorgers ondersteunen?
- Hoe zorgen jullie ervoor dat je op een plezierige manier gaat samenwerken met vrijwilligers en mantelzorgers?
- Hoe gaan jullie je waardering laten zien aan de vrijwilligers en mantelzorgers?
(Deze opdracht kun je gebruiken voor oefenopdracht P6-K1-W4)
Week 8: Werk, scholing & vrije tijd
Werk, scholing en vrije tijd zijn thema's die je kunt onderscheiden in de dagbesteding. Als beroepskracht krijg je namelijk te maken met deze thema's. Dagbestedingsactiviteiten die te maken hebben met deze drie thema's bieden de mogelijkehid om te participeren, om mee te doen met en in de samenwerking.
Werk, aangezien ieder individu het recht heeft om gewaardeerd te worden om zijn prestaties en bijdragen aan zijn eigen bestaan.
Scholing, want ieder individu heeft het recht zich te ontplooien, te leren en te ontwikkelen.
Vrije tijd, omdat ieder individu het recht heeft om zich te ontspanne, om te leven en te beleven.
Lees hoofdstuk 6
Opdracht: werk
Voor deze opdracht ga je kijken naar werkactiviteiten die jullie kunnen inzetten op de dagbesteding. Denk eraan dat deze activiteiten moeten aansluiten bij jullie doelgroep.
Deze opdracht is voldaan wanneer je:
- minimaal 7 activiteiten hebt uitgewerkt;
- Bij elke activiteit een doel staat beschreven;
- Bij elke activiteit uitleg hebt gegeven waarom die activiteit aansluit bij jullie cliënten
Lees hoofdstuk 7
Opdracht: Scholing
Voor deze opdracht ga je kijken naar scholingsactiviteiten die jullie kunnen inzetten op de dagbesteding. Denk eraan dat deze activiteiten moeten aansluiten bij jullie doelgroep.
Deze opdracht is voldaan wanneer je:
- minimaal 7 activiteiten hebt uitgewerkt;
- Bij elke activiteit een doel staat beschreven;
- Bij elke activiteit uitleg hebt gegeven waarom die activiteit aansluit bij jullie cliënten
Lees hoofdstuk 8
Opdracht: vrije tijd
Voor deze opdracht ga je kijken naar vrijetijdsactiviteiten die jullie kunnen inzetten op de dagbesteding. Denk eraan dat deze activiteiten moeten aansluiten bij jullie doelgroep.
Deze opdracht is voldaan wanneer je:
- Minimaal 7 activiteiten hebt uitgewerkt;
- Bij elke activiteit een doel staat beschreven;
- Bij elke activiteit uitleg hebt gegeven waarom die activiteit aansluit bij jullie cliënten
Week 9: Afronding
Deze week staat in het teken van afronden en inleveren! Je levert je verslag uiterlijk op 4 november in via Itslearning. Wanneer je twijfelt of je verslag voldoet aan alle eisen kijk dat op het tablad beoordelingsformulier.
Evalueren project
De afgelopen acht weken hebben jullie dagbesteding gehad. Dit project heb ik (Jason) zelf ontwikkeld en nu dus ook echt uitgevoerd met jullie, maar graag wil ik van jullie weten wat jullie van dit project vonden! In de laatste les zou ik dit daarom graag met jullie willen bespreken. Denk van te voren alvast na over de onderstaande vragen die ik jullie in de les ga stellen!
- Wat was jouw eerste indruk van het project?
- Was jou eerste indruk aan het einde van dit project nog steeds zo? Zo nee, wat is er dan veranderd?
- Wat vond jij van de opbouw van de wikiwijs? Leg ook uit waarom je dit vindt
- Wat vond je van deze manier om het boek dagbesteding door te lopen? Leg ook uit waarom
- Wat zou er anders moeten? Leg uit hoe jij het dan zou moeten zijn en waarom
- Wat is een top voor de docent?
- Wat is een tip voor de docent?
- Eigen invulling
Beoordelingsformulier
In de bijlage vind je het beoordelingformulier. Wanneer je ervan uit gaat dat je klaar bent met het maken van de opdrachten controleer dan nog even of je wel voldoet aan alle voorwaarden. Op deze manier rond je dit project in één keer helemaal af zonder dat je nog iets moet aanpassen.
Les 1
