De mens is altijd een migrant geweest, mensen verhuizen sinds heugenis naar andere streken en landen om daar een nieuw bestaan op te bouwen.
In vroeger tijden was dat verhuizen een tijdrovende en gevaarlijke onderneming, denk alleen aan obstakels als rivieren, bergen en woestijnen, en de afstanden die ze overbrugden, waren maar kort.
In absolute zin blijven afstanden gelijk maar de relatieve afstand is in onze tijd een stuk kleiner geworden. Verhuizen is makkelijker, sneller en meestal niet gevaarlijk. We kunnen zonder veel moeite ergens anders op de wereld aan het werk. Volgens de International Labour Organisation waren er in 2018 wereldwijd 164 miljoen arbeidsmigranten, een stijging van 9% ten opzichte van 2013. De ILO bekijkt deze cijfers elke vijf jaar.
Dat zoveel mensen hun werk ergens anders zoeken heeft onder meer te maken met globalisering: vooral na 1980 zijn landen meer en meer met elkaar verweven geraakt. Globalisering werkt arbeidsmigratie in de hand en omgekeerd.
In deze opdracht staat dit wederzijdse verband tussen globalisering en arbeidsmigratie centraal.
Wat ga je leren?
Hoofdvraag
Hoe komt het dat arbeidsmigratie wereldwijd een steeds grotere plaats inneemt?
Deelvragen
Wat is arbeidsmigratie?
Wat is globalisering?
Waarom zoeken mensen werk buiten hun eigen streek of land?
Op grond van welke criteria kiezen ze hun streek of land van bestemming?
Welke rol spelen multinationale ondernemingen soms bij arbeidsmigratie?
Welke belemmeringen (natuurlijke en kunstmatige) moeten mensen die verhuizen, overwinnen om hun streek of land van bestemming te bereiken?
Waarom zijn natuurlijke belemmeringen een steeds kleinere rol gaan spelen bij arbeidsmigratie?
Hoe beïnvloeden globalisering en arbeidsmigratie elkaar?
Begrippen
Globalisering
Relatieve en absolute afstand
Push- en pullfactor
Economische globalisering
Culturele globalisering
Internationale arbeidsverdeling
Arbeidsmigratie
Transnationaliteit
Wat ga je doen?
Activiteiten
Vooraf
Wat kun je al?
Bestudeer de Kennisbank en maak de instaptoets.
Aan de slag
Stap 1
Deze stap gaat over arbeidsmigranten. Je leest twee teksten en maakt oefeningen.
Stap 2
Je leest over stimulansen en belemmeringen voor arbeidsmigratie en de rol die multinationale ondernemingen en de overheid spelen bij arbeidsmigratie. Je bekijkt video's en beantwoordt vragen.
Stap 3
Door globalisering neemt arbeidsmigratie toe. Dit heeft gevolgen op economisch, maar ook op cultureel gebied. De ontwikkeling van communicatiemiddelen speelt hierbij een grote rol. Je leest erover, bekijkt een video en maakt oefeningen.
Afronding
Samenvattend
Omschrijf de begrippen. Bespreek ze met een klasgenoot.
Eindopdracht A
Maak de eindtoets.
Eindopdracht B
Maak een presentatie over arbeidsmigratie wereldwijd en door de jaren heen.
Examenvragen
Oefen de eindexamenvragen.
Terugkijken
Kijk terug op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht is de studiebelasting ongeveer 3 SLU.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Van migratie is sprake als mensen naar een andere streek of een ander land verhuizen. Als mensen dat doen om ergens anders te gaan werken, of werk te zoeken, dan spreken we van arbeidsmigratie en noemen we die migranten arbeidsmigranten. Die zijn er in twee groepen:
Seizoenarbeiders, mensen die elk jaar naar een bepaald gebied trekken om er te werken (om op plantages of grote landbouwbedrijven de oogst binnen te helpen halen bijvoorbeeld) en die na verloop van tijd terugkeren naar hun gebied van oorsprong.
Arbeidsmigranten die voor lange tijd of definitief ergens anders gaan wonen om er te werken. Het zijn meestal kostwinners (meestal mannen, maar ook steeds meer vrouwen) die op die manier hun gezin onderhouden. Soms laten deze kostwinners hun gezin na verloop van tijd overkomen naar de streek of het land waar ze zijn gaan wonen. Onder deze groep arbeidsmigranten vallen ook de expats, mensen die voor enkele jaren in een ander land met een andere cultuur werken voor een bedrijf, een ngo (niet-gouvernementele organisatie) of de overheid, en die dan terugkeren naar hun land van herkomst.
Deze opdracht gaat over de tweede groep: de arbeidsmigranten.
Naast het zoeken naar (ander) werk hebben mensen ook andere redenen om naar een andere streek of een ander land te verhuizen. Als dat om redenen van veiligheid is, spreken we over vluchtelingen. Meestal hebben mensen meer redenen om ergens anders te gaan wonen en werken.
Kijk naar de volgende video. De video is gemaakt vanuit Canadees perspectief.
Oefening 1: Waarom vindt er arbeidsmigratie plaats?
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Bij het woord ‘arbeidsmigrant’ denken veel mensen aan arme Afrikanen, Aziaten of Latijns-Amerikanen die naar het rijke Westen trekken om er geld te verdienen en er in welvaart te leven. Inderdaad trekken wereldwijd de meeste arbeidsmigranten vanuit een ontwikkelingsland naar een rijk land. Maar het zijn niet de allerarmsten die dat doen, want alleen wie geld heeft of geld krijgt van familie en bekenden, kan de reis betalen en de reispapieren, die voor de overtocht nodig zijn.
Er is nog een andere reden waarom dit beeld van arbeidsmigranten niet helemaal klopt.
Lees de volgende tekst over de massale emigratie van Portugezen.
Jonge Portugezen trekken massaal naar Brazilië
Door de economische crisis in Portugal pakken duizenden jongeren hun biezen. De belangrijkste bestemmingen zijn voormalige kolonies, waarbij Brazilië de lijst aanvoert.
De emigranten zijn vooral jonge hoogopgeleiden of technici die in eigen land geen kansen meer zien voor persoonlijke of professionele ontwikkeling. Velen worden aangetrokken door de optimistische verhalen uit Brazilië, die in sterk contrast staan met de desillusie en het fatalisme in Portugal.
De enorme investering die het land in de voorbije twee decennia heeft gedaan op het vlak van onderwijs, lijkt weg te vloeien naar Brazilië – en minder vaak naar andere voormalige kolonies van Portugal in Afrika en Azië. Voor minder geschoolde migranten als vrachtwagenbestuurders, bouwvakkers en elektriciens is Angola het beloofde land. Olie en diamant hebben van het Afrikaanse land een van de snelst groeiende economieën ter wereld gemaakt.
Ook Macau, een voormalige Portugese enclave op de zuidelijke kust van China, lonkt naar de Portugese slachtoffers van de crisis. In het Las Vegas van Azië is toerisme een boomende sector. Er zijn een aantal Portugese bedrijven gevestigd die Portugese investeerders toegang verschaffen tot China.
Geen buitenlanders
Maar vooral in Brazilië voelen Portugezen zich op cultureel vlak thuis. “Het is alsof je Portugal verlaat zonder echt naar het buitenland te gaan”, verklaart Mafalda Assenção, die met haar diploma menswetenschappen van de Universiteit van Lissabon de oceaan wil oversteken. De gemeenschappelijke taal en een bruisende Portugese gemeenschap in Brazilië zijn een belangrijke troef voor economische vluchtelingen.
EU-burgers mogen drie maanden zonder visum verblijven in Brazilië. Veel Portugezen die naar het Zuid-Amerikaanse land trekken, maken gebruik van die optie, meldt de krant Público. Ze vinden er illegaal werk want de procedure om een verblijfsadres aan te vragen, is ingewikkeld. Meestal vallen ze niet op tussen een bevolking die hen niet als buitenlanders ziet. Pedro Góis, onderzoeker aan de Portugese Universiteit van Coimbra, spreekt van een derde categorie. “Je hebt Brazilianen, buitenlanders en Portugezen.”
De Portugezen die in de voorbije vijf jaar naar Brazilië verhuisden, verschillen van de grote emigratiegolven in de jaren 1950 en 1960, toen vooral laaggeschoolden naar het Zuid-Amerikaanse land uitweken. “Bij de hoogopgeleide emigranten heb je twee groepen: de ingenieurs en zij die recent een master of doctoraat hebben behaald en die een academische carrière willen starten in Brazilië”, schrijft de Braziliaanse academicus José Sacchetta Mendes in zijn boek Laços de Sangue (Bloedbanden) over Portugese immigranten in Brazilië.
Nepotisme
Góis merkt op dat er een nood is aan mensen met een doctorsgraad die Brazilië niet snel genoeg kan invullen, terwijl een diploma uit Europa nog steeds prestigieus is. “In feite voeren we momenteel meer hooggeschoolde werkkrachten uit dan bij de vorige emigratiegolven, omdat de Portugese bevolking beter opgeleid is.”
Fernando Castro, winkelier in een voorstad van Lissabon, stuurde zijn 22-jarige zoon João naar Rio de Janeiro om zijn studie tandheelkunde af te maken. “In Portugal wordt men niet meer naar waarde geschat, er is geen toekomst meer in dit land. Portugese politici beknotten het onderwijs en de creativiteit. Het enige dat werkt hier, is nepotisme.”
Assenção is het eens met hem. “Er is een leger van werklozen die de moeite hebben gedaan om een universiteitsdiploma te behalen dat uiteindelijk nutteloos blijkt in dit land waar het alleen belangrijk is de juiste mensen te kennen.”
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Dat steeds meer mensen als arbeidsmigranten naar een andere streek of naar een ander land trekken, heeft onder andere te maken met veranderingen die hebben plaatsgehad in het personenvervoer.
Tot omstreeks 1800 waren mensen voor hun vervoer over land aangewezen op spierkracht (van mensen, van paarden, van honden) en maakten ze voor vervoer over binnenwateren en zee gebruik van windkracht.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Bij het toenemen van arbeidsmigratie spelen multinationale ondernemingen een belangrijke rol. Ze verplaatsen hun productie uit eigen land naar andere landen en nemen daarbij eigen personeel mee. Ze helpen mee bij het bouwen van fabrieken of andere projecten en nemen personeel aan uit de landen waar ze zich vestigen. Die vestigingen komen vooral in de steden en daardoor trekken die steden (nog meer) arbeidsmigranten van het platteland aan die op zoek zijn naar werk.
Zo scheppen multinationale ondernemingen een nieuwe internationale arbeidsverdeling en bevorderen ze de urbanisatie in de vestigingslanden.
Hoe groot de rol van deze ondernemingen is bij de groei van de arbeidsmigratie, hangt af van de vraag hoe ze te werk gaan bij het werven van nieuw personeel. Multinationale ondernemingen in rijke landen als Nederland en de VS en in landen die zich in hoog tempo tot industrieland ontwikkelen, nemen alleen managers mee naar die nieuwe vestigingen. Multinationale ondernemingen uit China sturen vaak ook bouwvakkers, vrachtwagenchauffeurs en ander personeel mee, bijvoorbeeld naar Angola. Dat doen ze onder meer omdat de werkloosheid in China zelf hoog is.
Bedrijven stimuleren arbeidsmigratie ook op een andere manier. Kijk naar dit videofragment:
Oefening 2: De rol van multinationale ondernemingen
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Ten slotte neemt de overheid in (groepen van) landen maatregelen om arbeidsmigratie te stimuleren of juist af te remmen. Een voorbeeld van een stimuleringsmaatregel uit de jaren 60 heb je in deze stap al gezien.
Bekijk de illustratieve beelden van 'Americanos' over het grensgebied tussen Mexico en de VS.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Globalisering en arbeidsmigratie versterken elkaar
Globalisering is het voortdurende proces van wereldwijde integratie op economisch, politiek en cultureel gebied. In toenemende mate raken we wereldwijd met elkaar verweven. In deze stap laten we zien hoe door globalisering de arbeidsmigratie toeneemt en hoe arbeidsmigratie het proces van globalisering versterkt.
N.B. Inmiddels is duidelijk dat globalisering ook tegenkrachten oproept. Trump oogstte succes met zijn oproep een muur langs de Mexicaanse grens te bouwen, handelsverdragen worden opgezegd, Groot-Brittannië stapt uit de EU en in diverse EU-lidstaten komen nationalistische bewegingen op gang.
Globalisering op economisch gebied
Globalisering op economische gebied wordt versterkt door wetgeving waarin steeds meer belemmeringen voor het internationale personen- en goederenverkeer worden weggehaald. Een voorbeeld hiervan is de afschaffing van grenscontroles langs de binnengrenzen van de landen die de Verdragen van Schengen hebben getekend.
Door het weghalen van die belemmeringen wordt het voor mensen makkelijker om naar een ander land te verhuizen om er te wonen, te werken of te studeren. Ook multinationale ondernemingen versterken deze vorm van globalisering (zie Stap 2).
Dat arbeidsmigratie op zijn beurt economische globalisering versterkt, lees je in de inleiding bovenaan de webpagina www.ilo.org en in onderstaande ingekorte versie van een artikel over arbeidsmigranten.
Migranten kunnen door corona minder geld sturen naar hun thuisland
Na de buitenlandse investeringen, droogt voor ontwikkelingslanden een tweede grote geldstroom op vanwege COVID-19: de zogeheten remittances, het geld dat migranten naar hun thuisland sturen.
Afgelopen week waarschuwde de Wereldbank dat ontwikkelingslanden een belangrijke bron van inkomsten mislopen door de coronapandemie. Door de lockdowns verdienen werknemers uit de derde wereld, die werken in het buitenland, een stuk minder. Ze kunnen dus ook minder geld naar hun familie in het thuisland sturen. De zogeheten remittances zijn, na buitenlandse directe investeringen, de voornaamste bron van buitenlands geld voor ontwikkelingslanden.
Volgens prognoses van de Wereldbank zullen die transfers naar lage-inkomenslanden tegen eind 2021 met 14 procent gedaald zijn. Zowel tewerkstelling als migratie hebben namelijk te lijden onder de pandemie.
Vorig jaar werd er door werkkrachten in het buitenland nog in totaal 468 miljard euro overgemaakt aan minder welvarende landen. Tegen het einde van 2020 zal dat 'slechts' 429 miljard dollar bedragen, een aderlating van 40 miljard dollar.
Migranten zijn extra kwetsbaar voor loonverlies in deze tijden, aangezien ze vaak werken in de sectoren die het hardst getroffen worden door COVID-19: horeca, toerisme en fabriekswerk.
'Het mes van COVID-19 snijdt diep, als je het bekijkt door een migratielens', aldus David Malpass, voorzitter van de Wereldbank. 'Het treft niet enkel de arbeidsmigranten, maar ook hun families die afhankelijk zijn van het geld dat zij afdragen. Die transfers helpen gezinnen om voedsel, gezondheidszorg en basisbehoeften te betalen.' Malpass benadrukt dat het van levensbelang is om de remittancekanalen open te houden.
Volgens de Wereldbank sturen gemigreerde werknemers nu veel geld van hun spaarrekening naar huis, maar dat is uiteraard een eindige bron. Zowat alle regio's zien de transfers van hun uitgestuurde inwoners slinken, maar de terugval is het grootst in Europa, Centraal-Azië en Sub-Sahara-Afrika, volgens het rapport.
In zeer arme landen zoals Tonga en Haïti, bedragen die overmakingen tot een derde van het bruto binnenlands product. Bron: Business AM, 8 november 2020
Oefening 1: Globalisering en arbeidsmigratie versterken elkaar
0%
Algemene Informatie
Titel
Globalisering en arbeidsmigratie versterken elkaar
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Maar arbeidsmigratie levert ook problemen op. Arbeidsmigranten verdringen mogelijk lokale arbeidskrachten.
In Angola bijvoorbeeld werken duizenden Chinezen aan de aanleg van wegen en andere infrastructuur.
Die zijn door Chinese multinationale ondernemingen meegenomen. Werkloze Angolese arbeidskrachten vatten dat op als broodroof.
Een ander probleem wordt beschreven in onderstaande tekst.
Oost-Europa braindrain splijt Europa
Na hun toetreding tot de EU zagen Oost-Europese landen veel van hun wetenschappers vertrekken. De meesten naar Groot-Brittannië, dat nu juist uit de EU treedt.
De twaalf landen die in het eerste decennium van deze eeuw lid werden van de Europese Unie, kregen daarmee toegang tot de Europese fondsen voor wetenschappelijk onderzoek en technologische ontwikkeling. Ze hebben daarvan echter nauwelijks kunnen profiteren.
De onderzoekssamenwerking met andere Europese landen werd door hun toetreding tot de EU niet groter, maar kleiner. Belangrijkste reden: het toetreden tot de EU opende meteen ook de grenzen voor onderzoekers, die massaal naar het Westen gingen. De mensen die in de nieuwe lidstaten de Europese onderzoeksubsidies hadden moeten binnenhalen, waren vertrokken.
Dat blijkt uit twee studies van Italiaanse en Amerikaanse onderzoekers die deze week werden gepubliceerd, een in het Amerikaanse Science Advances, de andere in het Britse Journal of the Royal Society Interface. De onderzoekers destilleerden patronen van wetenschappelijke samenwerking uit miljoenen publicaties van Europese onderzoekers in de periode 1996-2012, en ze volgden de migratiepatronen van wetenschappers sinds de oostwaartse uitbreiding van de Europese Unie.
In 2004 werd een grote groep Oost-Europese en mediterrane landen lid van de EU: Polen, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Estland, Letland, Litouwen, Malta en Cyprus. Drie jaar later volgden Bulgarije en Roemenië.
Daarmee was Europa hertekend, na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en het verdwijnen van het IJzeren Gordijn. De nieuwe lidstaten in Midden- en Oost-Europa namen de Europese wetgeving over, werden deel van de interne markt met zijn vrij verkeer van goederen, diensten en personen, en ze werden deelnemer in het Europese Kaderprogramma voor onderzoek.
Al die nieuwe lidstaten zagen na toetreding wetenschappers en technologen emigreren om in het Westen hun kansen te grijpen. Ze kregen te maken met wat braindrain wordt genoemd, een weglekken van knappe koppen.
Bizar effect van deze ontwikkeling was dat de Midden- en Oost-Europese landen nettobetaler werden van de Europese onderzoeksfondsen. En ze zijn dat nog steeds. In Horizon 2020, het belangrijkste programma van de Europese Unie, wordt jaarlijks meer dan 10 miljard euro aan onderzoeksubsidies toegekend.
De dertien 'armste' landen van de Europese Unie - en dat zijn niet alleen nieuwe lidstaten maar wel grotendeels - krijgen daarvan 4 procent. Dat komt overeen met hun aandeel in het aantal wetenschappelijke publicaties dat in Europa wordt geproduceerd, dus in die zin klopt het, maar het is minder dan die landen bijdragen aan de begroting van Horizon 2020.
Bizar effect is dus ook dat de Oost-Europese landen sinds hun toetreding tot de Europese Unie zijn gaan meebetalen aan de westerse R&D. (R&D is een gangbare Engelse term voor Onderzoek & Ontwikkeling).
De toetreding van Midden- en Oost-Europese landen mag dan - onbedoeld - de verschillen in wetenschappelijk Europa hebben vergroot, een rigoureus vertrek van Groot-Brittannië zal die verschillen doen slinken.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Culturele globalisering, uitwisseling van cultuuruitingen en culturele activiteiten ver over de landsgrenzen, wordt versterkt door massamedia en krijgt grote impulsen door het gebruik van nieuwe media en technologieën. Moderne communicatiemiddelen maken informatie vrijwel direct beschikbaar.
Maar arbeidsmigratie heeft ook een enorme impact op culturele globalisering. In landen met arbeidsmigranten raakt de oorspronkelijke cultuur vermengd met elementen uit andere culturen. Denk aan eetgewoonten, kleding, omgangsvormen, leenwoorden, etc. En dat proces werkt naar beide kanten. Dat kan betekenen dat culturen naast elkaar bestaan of dat de samenleving een smeltkroes of ‘melting pot’ wordt als culturen van minderheden zich vermengen met de hoofdcultuur.
Kijk naar het volgende videofragment: van 7:44 min. “Bonjour“ tot einde.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Ook ontstaat door arbeidsmigratie een vorm van internationale culturele verwevenheid die transnationale identiteit heet. Hiervan is bijvoorbeeld sprake als migranten uit Burkina Faso, die in Italië wonen, een sterke band houden met hun familie en vrienden in Burkina Faso, en meer in het algemeen met het dagelijks leven in Italië.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Door de eeuwen heen zijn mensen verhuisd om ergens anders te gaan werken. En die verhuizingen nemen sterk toe, over de hele wereld en met grote aantallen. De voortgaande globalisering, die vooral na 1980 goed merkbaar is, heeft een stimulerende rol en omgekeerd bevordert arbeidsmigratie het voortgaande proces van globalisering.
Jullie gaan de arbeidsmigratie in kaart brengen door in groepen te werken aan een presentatie over arbeidsmigratie en de relatie ervan met globalisering.
Hoe gaan jullie te werk?
Je docent deelt de klas in zes groepen in.
Elke groep krijgt een van de volgende reisroutes van arbeidsmigranten om te onderzoeken:
Van Noord-Afrika naar West-Europa, jaren 60 en 70.
Van Noord-Afrika naar Zuid-Europa, vanaf de jaren 90.
Van Latijns-Amerika en het Caraïbisch gebied naar de Verenigde Staten, al tientallen jaren gaande.
Van India en andere delen van Zuid- en Zuidoost-Azië naar de Golfstaten (behalve Irak en Iran); is gaan de gang
Van Europa naar de VS, Canada, Australië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika, vooral jaren 50.
Van China, Japan en andere landen in Azië naar VS, al begonnen vóór de Tweede Wereldoorlog; gaat nog steeds door.
Zoek op internet of in andere bronnen antwoorden op de volgende vragen over de reisroute die je onderzoekt:
Waarom gingen arbeidsmigranten weg uit hun land?
Met welke criteria kozen ze hun land of landen van bestemming?
Welke belemmeringen moesten ze overwinnen om hun bestemming te bereiken?
Wat waren de voor- en nadelen van deze arbeidsmigratie voor het land of de landen van herkomst?
Wat waren de voor- en nadelen van deze arbeidsmigratie voor het land of de landen van bestemming?
In hoeverre was er door deze arbeidsmigratie sprake van culturele uitwisseling tussen het land of de landen van herkomst en het land of de landen van bestemming (ook meenemen de vraag in hoeverre de arbeidsmigranten contact konden onderhouden met hun familie en vrienden in het land of de landen van herkomst).
Maak je deel van de presentatie met de resultaten van je onderzoek. Hoe je een presentatie maakt, kun je bekijken in de Gereedschapskist. In overleg met jullie docent houden jullie de presentatie voor de klas.
Beoordeling
Je docent zal je bijdrage aan de presentatie beoordelen op de volgende punten:
Is de presentatie goed verzorgd en helder van opbouw?
Bevatten de teksten niet te veel taalfouten?
Vullen foto’s en ander beeldmateriaal het betoog in de presentatie goed aan?
Jezelf op een goede manier presenteren is een belangrijke vaardigheid in deze maatschappij. Je laat zien waar je mee bezig bent geweest, waar je je in hebt verdiept en welke kennis je hebt opgedaan. Powerpoint of Prezi zijn programma's die jou kunnen helpen om informatie te presenteren.
Examenvragen
Op deze pagina vind je examenvragen van ExamenKracht van vorige jaren.
De vragen sluiten zo goed mogelijk aan bij de opdracht die je net hebt afgerond.
Maak bij het beantwoorden ook gebruik van dat wat je al eerder geleerd hebt. Als je de vraag niet kunt beantwoorden, probeer het dan later opnieuw. Nadat je een vraag beantwoord hebt, kun je deze zelf nakijken en je score aangeven.
Meer oefenen?
Wil je met nog meer examenvragen oefenen?
Als je school deelneemt aan VO-content kun je verder oefenen door in te loggen op ExamenKracht (www.examenkracht.nl).
Terugkijken
Intro
Lees de Introductie van de opdracht nog eens door.
Kun je uitleggen waarom arbeidsmigratie nog steeds actueel is?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de hoofdvraag en deelvragen nog eens door.
Op welke wijze beïnvloeden arbeidsmigratie en globalisering elkaar?
Hoe ging het?
Tijd
Voor deze opdracht staat ongeveer 3 SLU.
Heb je de opdracht binnen dit aantal uren kunnen doen?
Inhoud
In de opdracht bekijk je ook de globalisering op economisch en cultureel gebied.
Ben je zaken tegengekomen die anders waren dat je had gedacht? Schrijf twee dingen op.
Eindopdrachten
Welke eindopdracht heb je gedaan, de toetsvragen of de presentatie?
Hebben jullie voldoende onderzoek gedaan om de vragen te kunnen beantwoorden en de presentatie goed voor te bereiden?
Examenvragen
Heb je de examenvragen gemaakt? Had je veel vragen goed beantwoord?
Het arrangement Arbeidsmigratie - v456 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor VWO leerjaar 4, 5 & 6. In het domein "Wereld" wordt het thema ''Arbeidsmigratie" besproken. Dit onderdeel behandelt de oorzaken van arbeidsmigratie. Sommige arbeidsmigranten zijn seizoensarbeiders die vaak op landbouwbedrijven werken, terwijl anderen juist voor een langere periode of permanent elders gaan werken. De beslissing van mensen om te verhuizen voor werk wordt beïnvloed door verschillende push- en pullfactoren; redenen om hun oorspronkelijke plek te verlaten en redenen om ergens anders naartoe te gaan. Bij de groei van arbeidsmigratie spelen multinationale ondernemingen een cruciale rol. Ze verplaatsen hun productie naar andere landen en nemen hun eigen personeel mee, wat resulteert in een nieuwe internationale arbeidsverdeling en het bevorderen van stedelijke ontwikkeling in gastlanden. Soms leidt arbeidsmigratie tot een zogenaamde "braindrain", waarbij hoogopgeleide individuen naar andere landen verhuizen en zo de groep mensen met hoogwaardige kennis verkleinen. De voortdurende globalisering, een proces van wereldwijde integratie op economisch, politiek en cultureel gebied, versterkt de omvang van arbeidsmigratie. Culturele globalisering, de uitwisseling van culturele uitingen en activiteiten over nationale grenzen heen, wordt verder aangewakkerd door massamedia en krijgt een extra impuls door het gebruik van nieuwe media en technologieën.
Leerniveau
VWO 6;
VWO 4;
VWO 5;
Leerinhoud en doelen
Globalisering;
Migratie;
Aardrijkskunde;
Bevolking en ruimte;
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor VWO leerjaar 4, 5 & 6. In het domein "Wereld" wordt het thema ''Arbeidsmigratie" besproken. Dit onderdeel behandelt de oorzaken van arbeidsmigratie. Sommige arbeidsmigranten zijn seizoensarbeiders die vaak op landbouwbedrijven werken, terwijl anderen juist voor een langere periode of permanent elders gaan werken. De beslissing van mensen om te verhuizen voor werk wordt beïnvloed door verschillende push- en pullfactoren; redenen om hun oorspronkelijke plek te verlaten en redenen om ergens anders naartoe te gaan. Bij de groei van arbeidsmigratie spelen multinationale ondernemingen een cruciale rol. Ze verplaatsen hun productie naar andere landen en nemen hun eigen personeel mee, wat resulteert in een nieuwe internationale arbeidsverdeling en het bevorderen van stedelijke ontwikkeling in gastlanden. Soms leidt arbeidsmigratie tot een zogenaamde "braindrain", waarbij hoogopgeleide individuen naar andere landen verhuizen en zo de groep mensen met hoogwaardige kennis verkleinen. De voortdurende globalisering, een proces van wereldwijde integratie op economisch, politiek en cultureel gebied, versterkt de omvang van arbeidsmigratie. Culturele globalisering, de uitwisseling van culturele uitingen en activiteiten over nationale grenzen heen, wordt verder aangewakkerd door massamedia en krijgt een extra impuls door het gebruik van nieuwe media en technologieën.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Arbeidsmigratie
Waarom vindt er arbeidsmigratie plaats?
Massale emigratie Portugezen
Reizen wordt makkelijker en goedkoper
De rol van multinationale ondernemingen
De rol van de overheid
Globalisering en arbeidsmigratie versterken elkaar
Arbeidsmigranten
Globalisering op cultureel gebied
Communicatiemiddelen
Arbeidsmigratie
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.