Monniken en Ridders

Monniken en Ridders

Start

Afbeeldingsresultaat voor monniken en riddersAfbeeldingsresultaat voor monniken en ridders

Monniken en Ridders

Deze les gaat over de tijd van de Monniken en Ridders. Dit is het tijdvak van 500 - 1000 na Christus en is te herkennen aan het symbool dat rechtsboven op de pagina staat. Luister eerst goed naar de instructie van de docent voordat je aan de slag gaat.

Leerdoelen

Aan het einde deze cursus moeten jullie antwoord kunnen geven op deze vijf vragen:

  1. Ik kan in eigen woorden uitleggen hoe Karel de Grote zijn rijk bestuurde en gebruik daarbij het woord graafschappen.
  2. Ik kan uitleggen waarom Karel de Grote geestelijken nodig had.
  3. Ik kan uitleggen wat het verschil is tussen een priester en een monnik/non.
  4. Ik kan in eigen woorden uitleggen waarom heren en horigen elkaar nodig hadden.

Opdrachten

Deze cursus bestaat uit een aantal opdrachten. De opdracht kan je links in het menu vinden. Aan het einde van deze cursus kan je antwoord geven op de vragen hierboven. De lesdoelen worden aan het einde van de les nabesproken. Je maakt eerste opgaven zelfstandig in stilte. Wanneer de docent het aangeeft mag je ook samenwerken aan de opgaven. Heb je hulp nodig? Steek dan je vinger op en de docent zal je dan komen helpen.

Tijd

Voor het werken aan de opdrachten die je zelf moet maken heb je ongeveer 1 lesuur van 45 minuten de tijd.

Arrangementen:

 

Doel

Na vijf lessen ben je ook meer te weten gekomen over het Arabische Rijk en over de Eerste Kruistocht. Over de Eerste kruistocht maak je een opdracht die voor een cijfer meetelt. Deze opdracht wordt door de docent aan jullie uitgelegd.

Opgave 1 - Laat zien wat je al weet

Aan het hof van Karel de Grote

Afbeeldingsresultaat voor monniken en ridders

Aan het hof van Karel de Grote

De ridder boog zich langzaam voorover. In zijn handen heeft hij een zwaard gemaakt van het sterkste en mooiste staal dat hij kon vinden. Voor hem staat een man van wel bijna 2 meter lang met een gouden kroon op zijn hoofd. De man is keizer Karel de Grote. 'Dit geschenk is voor u alleen en als teken van dankbaarheid.' De man met de kroon, de keizer, kijkt neer op de man en neemt langzaam het zwaard uit zijn handen. 'Dank u voor dit kostbare geschenk, o heer,' spreekt de keizer. 'Kniel voor mij neer en laat mij u als dank tot leenheer benoemen.' De ridder knielt op een knie neer voor de keizer en buigt zijn hoofd nog verder. Karel de Grote pakt het zwaard en slaat de ridder zachtjes op zijn beide schouders. Van nu af aan zal hij altijd moeten luisteren naar Karel de Grote.

 

 

Filmpje Karel de Grote

Karel de Grote

Opgave 2 - Het Frankische Rijk

Het rijk van Karel de Grote

Leerstof

Karel de Grote Rond 500 na Christus werd het Romeinse rijk binnengevallen door verschillende volken. Een van de volken die de macht overnamen, waren de Franken, een Germaans volk. Rond 800 na Christus wisten de Franken, onder Karel de Grote, een groot deel van Europa in bezit te krijgen. Karel regeerde vanuit zijn paleis in Aken (Duitsland). De resten van dat paleis zijn nog steeds zichtbaar. Af en toe woonde hij ook in een paleis in Nijmegen. Koning Karel voelde zich zo belangrijk dat hij zich in het jaar 800 door de paus tot keizer liet kronen. De kroning gebeurde in Rome. Hierdoor leek het alsof hij net zo belangrijk was als de vroegere Romeinse keizers. Bovendien geloofden christenen dat de keizer door hun god was aangesteld. Karel dacht daarom dat alle mensen naar hem zouden luisteren als alle mensen christelijk zouden worden.

Graafschappen

Opgave 3 - Willibrord

Willibrord

Afbeeldingsresultaat voor willibrord

Leerstof

In de tijd van monniken en ridders geloofden veel mensen eerst nog in verschillende goden. Karel de Grote wilde graag dat iedereen christelijk werd. Hij was immers door de paus tot keizer gekroond. Onder andere monniken zorgden ervoor dat in Nederland veel mensen zich bekeerden tot het christendom. Een belangrijke monnik was Willibrord. Hij leefde rond het jaar 730. Vanuit Utrecht trok hij van dorp naar dorp en vertelde de mensen het verhaal van Jezus Christus. Zo bekeerde Willibrord veel mensen. Karel de Grote was hier maar al te blij mee. Hoe meer mensen christelijk werden, hoe meer macht hij kreeg.​

Tijdbalk

Opgave 4 - Geestelijken

Soorten Geestelijken

Leerstof

Door monniken zoals Willibrord werden steeds meer mensen christelijk in het Frankische rijk. Christenen moesten leven volgens de godsdienstige regels. Anders zouden ze door hun god worden gestraft, dachten ze. Er waren mensen die de hele dag met het geloof bezig waren en de mensen vertelden hoe ze moesten leven. Bijvoorbeeld: 1 Priesters werkten in de kerk en gaven op elke zondag een godsdienstige uitleg, een preek. Daarin legden de priesters uit hoe de mensen moesten leven volgens hun god. 2 Monniken en nonnen leefden afgezonderd in kloosters waar ze de dag doorbrachten met werken en bidden. In de kloosters leerden ze ook lezen en schrijven. De meeste mensen konden niet lezen en schrijven. Monniken schreven Bijbelteksten en boeken van Griekse en Romeinse schrijvers over. Bestuurders, zoals Karel de Grote, hadden de monniken nodig om wetten op te laten schrijven. Hierdoor kregen monniken veel macht. Mensen die de hele dag met hun geloof bezig zijn, zoals priesters, monniken en nonnen noemen we geestelijken.

Afbeeldingsresultaat voor priester middeleeuwen                                      Afbeeldingsresultaat voor monnik schoolplaat

                                  Afbeelding 1                                                                                                                      Afbeelding 2

Begrippen

Opgave 5 - Heren en Horigen

Heren en Horigen

De boeren die in een graafschap woonden, waren niet de baas over het land dat ze bewerkten. De baas van het land, een heer, was vaak een graaf of een ridder die in een kasteel woonde. De heren hadden zelf weinig tijd en zin om op het land te werken. Zij hielpen de keizer bij het besturen en oorlog voeren. Sommige boeren hadden erg weinig vrijheid. Zij ‘hoorden’ bij het land en mochten het niet verlaten of trouwen met een vrouw uit een ander gebied. Een deel van de oogst mochten de boeren houden. Maar een deel van de oogst moesten ze als belasting afstaan aan de heer. Op feestdagen moesten de boeren extra geschenken brengen, zoals een kip of eieren. Ook waren sommige boeren verplicht om allerlei klusjes te doen voor de heer. Boeren die weinig vrijheid kenden en ‘hoorden’ bij het land, noemen we horigen. In ruil daarvoor beschermde de heer de boeren als er gevaar was. Dat had de keizer zo in een wet geregeld.

Houten Kasteel

Opgave 6 - Herhaling

 

Opgave 7 - Verdieping

Bron 1
Bron 1
Bron 2
Bron 2

Materiaal

PowerPoint

Open bestand Monniken en Ridders Powerpoint

Open bestand Onstaan van de Arabische wereld Powerpoint

Open bestand Eerste Kruistocht PowerPoint

Links

De websites hieronder kan je gebruiken om meer informatie op te zoeken over de Eerste Kruistocht. Deze informatie kan je gebruiken bij het maken van de kaart bij stap 3, of bij het maken van de eindopdracht.

Willibrord en Karel de Grote https://www.entoen.nu/
Leven op een kasteel https://schooltv.nl/video/vroeger-was-het-anders-op-het-kasteel/#q=ridders
Willibrord https://schooltv.nl/video/het-klokhuis-canon-willibrord/#q=willibrord
Heren en Horigen     https://www.tijdvakken.nl/hofstelsel-en-horigheid/
   

     
 

Begrippenlijst

Begrippenlijst

Adel Belangrijke mensen met macht en meer rechten dan de ander. Koran Het heilige boek van de Moslims.
Bestuurder Iemand die meehelpt een gebied te beschermen en er voor zorgt dat dingen goed lopen in een gebied. Kruistochten Veroveringen van Jeruzalem en omgeving door Christenen
Democratie In een democratie mogen mensen uit het hele land mee beslissen over het bestuur van het land. Leenheer Een man die een gebied voor Karel de Grote bestuurt
Geestelijke Iemand die werkt voor een godsdienst zoals een monnik of een priester. Levensbeschouwing Ideeen die mensen belangrijke vinden en iets zeggen over de manier waarop zij leven.
Graaf Bestuurder van een bepaald gebied in de tijd van monniken en ridders. Monnik Mannelijke geestelijke die in een klooster leeft.
Graafschap Een gebied dat een graaf bestuurt. Een graaf luistert dan weer naar Karel de Grote Moslim Aanhanger van de Islam
Heer Edelman die baas was over zijn horigen. Non Vrouw die een klooster leeft en werkt.
Horige Boer met weinig vrijheid, hij hoorde bij en stuk land en moest zijn heer gehoorzamen Preek Godsdienstige uitleg.
Islam Naam van godsdienst die Mohammed heet gesticht. Priester Godsdienstig leider in de katholieke kerk.
Kalief Opvolger van Mohammed. Profeet Iemand die in opdracht van God voorspellingen doet.
Klooster Gebouw waar monniken en nonnen leven en werken. Ridder Ruiter, Soldaat te Paard.

 

Docentenmateriaal

Les 1

Open bestand Les 1 - Lesvoorbereidingsformulier Monniken en Ridders

Open bestand Les 1 - Monniken en Ridders Powerpoint

Open bestand Les 1 - Filmopdracht

Les 2

Open bestand Les 2 - Lesvoorbereiding

Open bestand Les 2 - Leenstelsel Opdracht

Open bestand Les 2 - De Arabische Wereld PowerPoint

Open bestand Les 2 - Vergelijkingsschema Wereldreligies

Les 3 & 4

Open bestand Les 3 - Lesvoorbereidingsformulier

Open bestand Les 3 - Kruistochten Powerpoint

Open bestand Les 3 - Ridderborden Uitleg

Open bestand Les 3 - Ridderborden Speelbord

Open bestand Les 4 - Lesvoorbereidingsformulier

Open bestand Les 4 - Setjes

Open bestand Les 4 - Setjes - Kaartblad

Les 5

Open bestand Les 5 - Lesvoorbereidingsformulier

Kahoot

Kahoot over de Eerste Kruistocht: https://play.kahoot.it/#/?quizId=ed294c3a-d155-4c86-88a7-68b569e09ab7

Toetsing

Open bestand Hoofdstuk Toets

Extra

Open bestand Docentenhandleiding

Open bestand Kastelen Werkblad

Open bestand Extra Opdracht - Film - Kruistocht in Spijkerbroek

Overige

Toets

Start

Toets

Start

Toets

Start

  • Het arrangement Monniken en Ridders is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Raymond Hoogeveen Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2018-03-01 15:40:51
    Licentie
    CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Tijdvak Monniken en Ridders, VMBO, GL, Eerste Klas
    Leerniveau
    VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1;
    Leerinhoud en doelen
    Mens en maatschappij; Cultuur, levensbeschouwing en identiteit; Macht, gezag en bestuur;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    3 uur en 0 minuten

    Bronnen

    Bron Type
    Karel de Grote
    https://www.youtube.com/watch?v=ZV_T4nUd4NY
    Video

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Hoogeveen, Raymond. (2015).

    Kruistochten

    https://maken.wikiwijs.nl/61200/Kruistochten