Deze leertaak gaat over het beheer van het Nederlandse landschap. Daarbij zijn veel natuur- en milieuorganisaties betrokken.
Bekijk als introductie de filmfragmenten..
De module 'Natuurbeheer, -behoud of ontwikkeling?' bestaat uit een groot aantal opdrachten.
Op bijgaand werkplan kun je invullen welke opdrachten je gedaan hebt. Zo houd je goed overzicht.
Download hier het Werkplan 'Natuurbeheer, -behoud of ontwikkeling?' .
Werkvorm
Je werkt bij het maken van de opdrachten veelal alleen en soms in tweetallen.
Je wisselt de antwoorden uit in de klas.
Tijd
Voor deze module heb je ongeveer 7 slu nodig.
Verwerking
Stap1
Verstoring door abiotische factoren
De stabiliteit van een ecosysteem kan op tal van manieren worden verstoord, zowel door biotische als door abiotische factoren.
In module 1 kwam verstoring door abiotische factoren al even aan bod.
In module 3 lees je meer over de verstoring door biotische factoren.
Mensen hebben gezorgd dat abiotische factoren op veel plaatsen zijn veranderd door een groeiende bevolking, het uitbreiden van landbouwgebieden, industrie en bebouwing. Daardoor zijn voor veel organismen de tolerantiegrenzen bereikt of gepasseerd, met de dood als gevolg. Door de dood van individuen en onvoldoende immigratie en geboorte, krimpen populaties van soorten.
Op een gegeven moment kan de genetische variatie in de populatie zo klein worden dat de populatie verdwijnt.
Maar ook de natuur zelf zorgt voor een verandering van abiotische factoren.
Neem de zinnen over en vul de juiste woorden in op de stippellijn.
Kies uit: verzuring - verdroging - broeikaseffect - vermesting
Menselijke activiteiten hebben een grote invloed op de natuurlijke omgeving.
Op wereldschaal leidt de verhoogde uitstoot van CO2 als gevolg van het verbranden van fossiele brandstoffen tot het (1) ... .
In zwaar geïndustrialiseerde gebieden zorgt (2) ... voor een verandering van de lucht- en bodemsamenstelling, waardoor planten en bomen worden aangetast. Een vergroting van de voedselrijkdom beïnvloedt de waterkwaliteit en zorgt voor een afname in de diversiteit van planten en dieren.
Dat is meestal het gevolg van (3) ... . Een ander probleem in veel natuurgebieden is (4) ... als gevolg van een daling van het grondwater ten behoeve van bouw- of landbouwactiviteiten.
Noem drie voorbeelden waarbij abiotische factoren veranderen door de mens.
Noem drie voorbeelden waarbij abiotische factoren veranderen door de natuurlijke oorzaken.
Successie
Of er nu net een weg is aangelegd, een nieuwe wijk is gebouwd of een stuk landbouwgrond dat aan de natuur wordt teruggegeven, het terrein zal zich ontwikkelen volgens een voorspelbaar patroon.
Die volgorde van veranderingen wordt in de ecologie successie genoemd.
Opdracht 1 Ecologische termen
Noteer de definities van de volgende ecologische termen:
pionierecosysteem
diversiteit
primaire successie
eindstadium/climaxecosysteem
secundaire successie
biodiversiteit
Opdracht 2 Vegetatie
Bekijk het filmfragment:
Welke type vegetatie (planten) zie je langs de rivier de Waal ontstaan?
Pioniervegetatie
Climaxvegetatie
Opdracht 3 Pioniersecosysteem
In tweetallen
Zoek een voorbeeld in je eigen omgeving van een pioniervegetatie en een climaxvegetatie.
Opdracht 4 Pionierecosysteem en climaxecosysteem
Bekijk het filmfragment:
Wat kun je zeggen over de gelaagdheid, biomassa en humuslaag in een pionierecosysteem en climaxecosysteem?
Neem onderstaande tabel over en vul deze verder in:
Ingrijpen van de mens en natuurbeheer
Overal op aarde, in alle ecosystemen, is de invloed van de mens merkbaar.
In Nederland is geen stukje natuur meer dat geen invloed van de mens ondervindt.
Door het ingrijpen van de mens zijn er steeds minder climaxvegetaties te vinden.
Maar door het ingrijpen van de mens zijn ook prachtige stukken natuur ontstaan!
Denk maar eens aan de heidevelden, ontstaan door het afplaggen van veen.
Wanneer een gebied is aangewezen als natuurgebied dan zal de beheerder zich steeds afvragen:
laten we de natuurlijke successie zijn gang gaan of grijpen we in?
Beïnvloeden van natuurlijke successie
Het natuurbeheer op heidevelden is gericht op het tegenhouden van de natuurlijke successie.
Plaggen, maaien, branden en begrazing zijn daarvoor de mogelijkheden en gericht op het voedselarm maken en houden van de bodem. Als er te veel voedingsstoffen in de lucht en bodem zitten, wordt heide verdrongen door andere planten, zoals pijpestrootje en braamstruiken.
Maak met behulp van de informatie uit dit filmpje drie vragen die op een SE gesteld zouden kunnen worden over Begrazing.
De natuur zijn gang laten gaan
In de vorige stappen is vooral aandacht geweest voor het behouden van waardevolle natuurgebieden. Daarvoor zijn beheermaatregelen nodig, zoals begrazing en afplaggen.
Als dat niet gebeurt veranderen veel gebieden in Nederland in loofbos door natuurlijke successie.
Er zijn ook mensen die de natuur, eventueel na een ingreep, zijn gang willen laten gaan.
Opdracht 1 Examenvraag Bron: havo examen 21 juni 2000 tijdvak 2
Stel dat jij in een beleidscommissie voor de Veluwe zit.
Je hebt dan te maken met de discussie over natuurontwikkeling of natuurbehoud voor dit gebied. Argumenten die door de verschillende leden in de beleidscommissie genoemd worden, zijn:
In een climaxstadium is er een grotere diversiteit.
Het voorkomt het uitsterven van bepaalde soorten in Nederland.
Er vindt successie plaats.
Bijzondere ecosystemen blijven zo bestaan.
Plaats de genoemde argumenten zodanig in een tabel dat duidelijk wordt welk argument voor natuurontwikkeling pleit en welk argument voor natuurbehoud pleit.
Voor natuurontwikkeling
Voor natuurbehoud
Argument ...
Argument ...
Argument ...
Argument ...
Opdracht 2 Oostvaardersplassen - 1
Bekijk het volgende filmfragment:
En beantwoord in tweetallen de vragen op het werkblad Oostvaardersplassen
Gebruik zo nodig de bronnen. In module 3 ga je verder met deze opdracht.
Toetsen
De opdracht sluit je af met het maken van twee toetsen.
De toetsen bestaan uit gesloten en open vragen.
De gesloten vragen worden nagekeken door de computer.
De open vragen moet je zelf scoren.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
Klik op knoppen om de toetsen te starten.
Toets: Stabiliteit en verstoring van de stabiliteit van een ecosysteem
Toets: Stabiliteit en verstoring van de stabiliteit van een ecosysteem
0%
Algemene informatie
Titel
Stabiliteit en verstoring van de stabiliteit van een ecosysteem
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Het arrangement Stabiliteit in een ecosysteem is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Auteur Kunskapsskolan
Laatst gewijzigd
2017-08-28 17:32:13
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen
3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie
onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of
bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie.
https://maken.wikiwijs.nl/63252/Module__Natuurbeheer___behoud_of_ontwikkeling____h45
Leerniveau
HAVO 4;
Leerinhoud en doelen
Interactie;
Systeem;
Wisselwerking met abiotische en biotische omgeving;
Biologie;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
7 uur 0 minuten
Gebruikte Wikiwijs Arrangementen
VO-content Biologie.
(2021).
Module: Natuurbeheer, -behoud of ontwikkeling? - h45
Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie.
https://maken.wikiwijs.nl/63252/Module__Natuurbeheer___behoud_of_ontwikkeling____h45
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Stabiliteit en verstoring van de stabiliteit van een ecosysteem
Ontwikkeling van ecosystemen
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
