Angola, Brazilië en Portugal onder de democratische loep - v456

Angola, Brazilië en Portugal onder de democratische loep - v456

Angola, Brazilië en Portugal onder de democratische loep

Introductie

Stel, je moet - om welke reden dan ook - verhuizen naar een Portugees sprekend land. Je hebt de keuze uit drie landen: Angola, Brazilië of Portugal.
Er zijn natuurlijk allerlei redenen om voor een land te kiezen, maar nu let je vooral op de levensomstandigheden en de invloed daarop van de kwaliteit van het landsbestuur.

In deze opdracht onderzoek je in welk van genoemde drie landen je zou willen wonen.

Wat ga je leren?

Hoofdvraag

  • Hoe staat het met de kwaliteit van het landsbestuur in Angola, Brazilië en Portugal en hoe zijn de eventuele onderlinge verschillen in kwaliteit te verklaren?

Deelvragen

Daarbij kijken we naar het democratische gehalte van de drie landen aan de hand van de deelvragen:

  • Doen de regeringen van de drie landen genoeg om hun burgers te beschermen?
  • Worden de mensenrechten geschonden? Zo ja, door wie?
  • Kunnen de burgers van deze landen hun overheid/politici op een eerlijke en vrije manier kiezen?
  • Hoe gaan de regeringen met corruptie om? Treden ze ertegen op of juist niet?
  • Hoe kijken de regeringen tegen de armoede onder hun burgers aan en voeren ze een goed armoedebestrijdingsbeleid?

Begrippen

  • Democratisch gehalte
  • Mensenrechten
  • Eerlijke verkiezingen
  • Corruptie
  • Armoedegrens

Wat ga je doen?

Activiteiten

Vooraf

Wat kun je al?

Bestudeer de Kennisbanken en beantwoord de vragen.

Aan de slag

Stap 1

Bekijk de overeenkomsten die Angola, Brazilië en Portugal hebben. Beantwoord er vragen over.

Stap 2

Ook in deze drie landen worden mensenrechten geschonden. Je leest erover, bekijkt een video en beantwoordt vragen.

Stap 3

Je leest drie verhalen over eerlijke verkiezingen in de drie landen. Jullie stellen voorwaarden op waaraan eerlijke verkiezingen moeten voldoen.

Stap 4

Je krijgt uitleg over de betekenis van corruptie en bekijkt in hoeverre de drie landen in corruptie en schandalen betrokken zijn (geweest).

Stap 5

Je krijgt uitleg over de armoedegrens en bekijk met een Index en met Bosatlaskaarten in hoeverre de drie landen in extreme armoede leven.

Afronding

Samenvattend

Omschrijf de begrippen. Vergelijk ze met een klasgenoot.

Eindopdracht A

Maak de eindtoets.

Eindopdracht B

Maak een eindconclusie over het democratisch gehalte van de drie landen en geef aan waar je zou willen wonen.
Na afloop bespreken jullie de eindconclusie in de klas.

Examenvragen

Oefen met de eindexamenvragen.

Terugkijken

Kijk terug op de opdracht.


Tijd
Voor deze opdracht is de studiebelasting ongeveer 3 SLU.

Wat kun je al?

Bestudeer de Kennisbanken.

Maak nu de instaptoets.

Aan de slag

Stap 1: Portugeessprekende landen

Leven in Angola, Brazilië of in Portugal?

Wereldwijd worden er tussen de 6500 en 7000 verschillende talen gesproken. Officiële landstalen zijn er maar een stuk of tachtig en maar dertig officiële landstalen worden in meer dan één land gesproken. Een officiële landstaal die in negen landen wordt gesproken is het Portugees.

In deze les kijken we naar drie Portugeessprekende landen op drie verschillende continenten:  

  • In Europa: Portugal
  • In Afrika: Angola
  • In Latijns-Amerika: Brazilië

Deze drie landen hebben veel gemeen. Ooit hadden ze één bestuur: het moederland Portugal bestuurde ook de koloniën Angola en Brazilië. Brazilië werd onafhankelijk in 1822, Angola pas in 1975.

Nu hebben ze nog een gemeenschappelijke taal. De centrale vraag gaat nu echter niet over taal of cultuur, maar over de kwaliteit van het landsbestuur in deze Portugees­sprekende landen.
In welk land ben je als burger tegenover de overheid het beste af? Waar is het democratisch gehalte het grootst? Is dat Angola, Brazilië of toch Portugal?

Het beste weet je dat pas als je in elk van de drie landen een paar maanden gaat rondkijken. Die mogelijkheid hebben we jammer genoeg niet. We hebben wel een aantal kaarten, cijfers en statistieken en een stel relevante artikelen aan de hand waarvan we deze landen kunnen vergelijken.

Stap 2: Mensenrechten

Met het aannemen van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens hebben de regeringen de verplichting (in artikel 29) op zich genomen om hun burgers te beschermen.
Doen ze dat wel?

In de meeste landen van de wereld is er wel wat mis met de mensenrechten (ook in Nederland!). Amnesty International noemt tussen de 160-170 landen waar (een van) de mensenrechten geschonden worden. Dat geldt ook voor deze drie landen:

Een samenvatting van die informatie lees je hieronder.

Angola

Mensenrechtenactivisten in Angola zijn het slachtoffer geweest van intimidatie, fysieke aanvallen, bedreigingen, lastercampagnes en arrestaties. Zo ook Raúl Mandela. Hij is een lid van de Conselho Nacional dos Activistas de Angola (Nationale Raad van Angolese Activisten). Hij is een bekende activist die diverse demonstraties heeft georganiseerd tegen de schendingen van de mensenrechten in Angola. Hij werd in elkaar geslagen door de politie bij een vreedzaam protest.

Brazilië

Brazilië is een gevaarlijke plek voor mensenrechtenverdedigers, met name voor activisten die zich inzetten voor de landrechten van inheemse volkeren en voor rechten van de lesbische, homoseksuele, biseksuele, transgender en intersekse-gemeenschap (LGBTI). Brazilië is koploper wat betreft het aantal homofobe moorden ter wereld. Clodieldo de Souza werd slachtoffer omdat hij activist was. Hij was leider van het indiaanse volk Guarani-Kaiowá. Hij werd tijdens een inval door paramilitaire troepen doodgeschoten in de inheemse nederzetting Tey Jussu in het Amazonegebied. De aanvallers handelden vermoedelijk op bevel van de plaatselijke landeigenaren, die inheemse gemeenschappen beschouwen als obstakels voor grootschalige landbouw.

Portugal

In Portugal worden vooral Roma (zigeuners) en mensen met een Afrikaans uiterlijk lastiggevallen en gediscrimineerd. Zij klagen met name over onnodig en gewelddadig optreden van de kant van de politie. Een voetbalfan van Benfica ondervond hetzelfde. Voetbalfan Jose Magalhaes kreeg van de politie toestemming om met zijn vader en twee kinderen eerder te vertrekken omdat zijn kinderen in het gedrang onder de voet dreigden te worden gelopen. Eenmaal buiten sloegen politieagenten met een wapenstok op hem in, voor de ogen van de negen jaar oude jongen. Dat werd toevallig door iemand gefilmd en dat riep veel verontwaardiging op; maar hoe vaak slaat de politie erop zonder dat er gefilmd wordt? De betrokken politieagent is wel opgepakt en veroordeeld.

Stap 3: Gekozen democratieën

Angola, Brazilië en Portugal kennen alle drie een presidentieel systeem met een gekozen president en een gekozen parlement. De presidenten en parlementen van Brazilië en Portugal worden om de vier jaar gekozen, die van Angola om de vijf jaar. Je kunt dus om de vier of vijf jaar via de stembus laten weten of je het landsbestuur steunt of kiest voor verandering.

Het Freedom House, een Amerikaanse organisatie die onderzoek doet naar democratie, politieke vrijheid en mensenrechten, noemt Brazilië en Portugal ‘gekozen democratieën’, maar Angola niet. Hebben Brazilië en Portugal ‘eerlijke verkiezingen’ en Angola niet?

We kijken naar drie verhalen en proberen daar enkele voorwaarden uit te halen, nodig om over ‘eerlijke verkiezingen’ te kunnen spreken.

Angola

Voorafgaand aan de parlementsverkiezingen moeten de kiezers zich eerst laten registreren. Op 8 september 2016 ging parlementslid Pedro Muiungulenu Zambicuari van de oppositiepartij UNITA kijken bij het registratieproces.

"Het was nauwelijks 8.30 uur in de ochtend toen het dorpshoofd Ngna Mussanga naar me kwam. Hij vroeg mijn naam en waar ik vandaan kwam. Ik antwoordde dat ik een Angolees burger ben", zei Zambicuari. "Toen zei het dorpshoofd dat de MPLA hier (in het dorp Luremo) geen oppositie wilde en hij waarschuwde me om mijn spullen te pakken en weg te wezen. Ik legde hem uit dat ik er was om het kiesregister te onderzoeken, niet om politiek te voeren."

Zambicuari probeerde om het incident bij de Electoral Registration Mobiele Brigade te melden, maar kreeg te horen: "Je hebt niets te zoeken bij het kiezersregister, onderzoek de leiding van de UNITA maar en vertrek meteen uit Luremo."

Het UNITA-parlementslid bleef aandringen, maar tevergeefs. Onderweg naar zijn woning werd hij aangesproken en aangevallen door het dorpshoofd. Hij slaagde erin om weg te komen, te midden van een regen van stenen. Hij moest zijn toevlucht nemen in het politiebureau. Maar ook daar dook het dorpshoofd weer op en dreigde hem te doden. Uiteindelijk werd Zambicuari door zijn collega’s ontzet.

Brazilië

“Er is een coup tegen mij gepleegd,” zegt president Dilma Rousseff. Twee derde van het Braziliaanse Lagerhuis stemde in april 2016 voor een ‘impeachment’, een afzettingsprocedure en in mei 2016 deed de senaat hetzelfde. Zij geeft aan dat ze democratisch gekozen is en dat haar tegenstanders haar nu monddood willen maken.

De parlementariërs zien dat natuurlijk heel anders. Dat een (ooit zo populaire) president zonder bloedvergieten na een misstand kan worden afgezet, is volgens hen het toppunt van democratie.

De procedure tegen Rousseff draait om gesjoemel met cijfers om de begroting van 2014 sluitend te maken, en niet om corruptie zoals veel Brazilianen denken. Dat de Braziliaanse burgers meteen aan corruptie denken is niet zo gek. Van de 513 afgevaardigden in het parlement is 60 procent (ruim 300 parlementariërs) én de vicepresident Temer in staat van beschuldiging gesteld voor zaken als corruptie, verkiezingsfraude en zelfs moord. De bevolking heeft al meermalen met massale protesten haar onvrede laten blijken. Gevreesd wordt dat het corruptieonderzoek in de doofpot verdwijnt.

Portugal

‘Van rechts naar links en van links naar rechts’. Zo worden de verkiezingsuitslagen in Portugal gekenmerkt. In oktober 2015 kreeg Portugal een linkse (minderheids-)regering, gedoogd door twee extreem-linkse en een ecologische partij. De kiezers waren de jarenlange bezuinigingen beu. Maar ook de linkse regering kon geen ijzer met handen breken en werd al snel geconfronteerd met enorme tekorten en moest op haar beurt draconisch gaan bezuinigen.

Veel kiezers hadden geen zin om jaren op de volgende parlementsverkiezingen te moeten wachten. Ze rekenden na enkele maanden met het linkse blok af door op de rechtse kandidaat voor de presidentsverkiezingen in 2016 te stemmen.

Portugal-correspondent José da Silva: “De conservatieve president Rebelo de Sousa mag zich niet bemoeien met de regering, maar hij kan de regering wel naar huis sturen en nieuwe verkiezingen uitschrijven. De linkse premier moet dus oppassen.”

Ook heeft de president een vetorecht dat hij kan inzetten tegen wetten. Da Silva: “De regering heeft net de begroting gepresenteerd, waarbij het de vraag is of de inkomsten wel voldoende zullen zijn. De president zal op een bepaald moment gaan ingrijpen.”

Stap 4: Corruptie en schandalen

Corruptie is misbruik maken van publieke macht (als politicus of ambtenaar) voor eigen gewin. Hoe hoger in de hiërarchie iemand zich bevindt hoe meer er met corruptie verdiend kan worden.
Het begint met een verkeersboete die je afkoopt door een politieagent wat geld in de hand te stoppen. Of met een arts die je pas wil helpen als je eerst wat flappen schuift.
Als je een land nieuwe gevechtsvliegtuigen wilt verkopen gaat het om heel veel geld. Om zo’n beslissing te beïnvloeden, kun je bijvoorbeeld een ambtenaar omkopen om zijn politieke bazen te adviseren om voor de aanschaf van een bepaalde type gevechtsvliegtuig te stemmen. Je hebt geen zekerheid dat die politicus stemt wat je wilt. Je kunt ook de politicus zelf omkopen om zeker van zijn stem te zijn. En gouden regel in corruptieland is dat hoe hoger iemand zich in de hiërarchie bevindt, hoe groter het bedrag is waarmee afgerekend moet worden.

Maar omgekeerd geldt ook: hoe hoger iemand zich in de hiërarchie bevindt, hoe groter het schandaal is dat het met zich mee zal brengen als de corruptie uitkomt. En toeval of niet: Angola, Brazilië en Portugal hebben alle drie met corruptieschandalen te maken gehad.

Angola

Het is een publiek geheim dat voormalig president José dos Santos miljarden onttrokken heeft aan de staatskas via de olie van het staatsbedrijf Sonangol, ook al durfden de Angolese kranten daar amper over te schrijven. Dat er toch in 2016 een schandaal ontstond kwam door artikelen in Portugese kranten.
In dat jaar werd naar aanleiding van een grootschalig juridisch onderzoek in Portugal bekend dat de Angolese vicepresident Vicente officieel betrokken was bij een corruptieschandaal in Portugal. Vicente werd na dat onderzoek verdacht van omkoping van een Portugese openbaar aanklager.De vicepresident, door dos Santos als president als topman bij het staatsoliebedrijf Sonangol benoemd, werd op die positie vervangen door Isabel dos Santos, de dochter van de president. Het maakte haar tot de rijkste vrouw van Afrika, maar zij is inmiddels door de nieuwe president João Lourenço ontslagen.  

Brazilië

In 2016 mochten bezoekers van de website 'Unmask the Corrupt' stemmen welk schandaal ze het ergst vonden. Op de tweede plek stond het Petrobras-schandaal. Petrobras is het Braziliaanse staatsoliebedrijf en het grootste bedrijf van het land, met de meeste medewerkers. Twee voormalige presidenten en minstens vijftig parlementariërs zijn aangeklaagd voor gevallen van omkoping ter waarde van 2 miljard dollar.
De Brazilianen zijn vooral kwaad over de ongunstige contracten tussen Petrobras en de corrupte politici waardoor tienduizenden laaggeschoolde medewerkers van Petrobras hun baan hebben verloren. Dit schandaal leidde tot een van de grootste demonstraties van Brazilië ooit, met meer dan een miljoen demonstranten.

Portugal

Banco Espírito Santo (BES) was de op een na grootste bank van Portugal. Door de wereldwijde economische crisis en door mismanagement moest BES in 2014 van de ondergang worden gered door de Portugese overheid. Maar het moederconcern van de bank ging failliet. In 2015 werd de voormalige topman verdacht van een reeks misdrijven, waaronder belastingfraude, witwasserij, vervalsing en corruptie.

De zelfverrijking van de voormalige topman zette kwaad bloed omdat veel mensen die een slechte hypotheek of lening bij de bank hadden veel geld zijn kwijtgeraakt.

De organisatie Transparency International houdt zich in diverse landen bezig corruptie te bestrijden.
Kijk op de site onder 'What we do' en onder 'Countries' wat de organisatie doet in Angola, Brazilië en Portugal om corruptie te bestrijden.

Stap 5: Extreme armoede

Extreme armoede en armoedebestrijding

Het aantal mensen dat wereldwijd in extreme armoede leeft, is sinds 2015 voor het eerst gedaald tot onder de 10 procent van de wereldbevolking. De Wereldbank heeft sinds enige tijd de definitie van armoede verruimd. Waar de armoedegrens eerst op $1,00 werd vastgesteld, is deze later verhoogd. Eerst naar $1,25, later naar $1,70 en sinds kort worden mensen als extreem arm aangemerkt als zij van minder dan $1,90 per dag moeten leven.
In oudere bronnen kom je dus verschillende bedragen tegen.

Die daling van het armoedecijfer tot onder de tien procent is mooi, maar de onderlinge verschillen tussen de bijna 200 landen van de wereld zijn groot. In sommige landen loopt de extreme armoede op tot meer dan de helft van de bevolking!

Armoede heeft veel verschillende oorzaken; we beperken ons in deze opdracht tot politieke zaken, of anders gezegd: in welke mate zetten de regeringen van Angola, Brazilië en Portugal zich in voor armoedebestrijding in hun land?

Angola

Angola behoort volgens de Prosperity Index tot de armste landen van de wereld en toch krijgt het veel minder ontwikkelingshulp dan landen die minder arm zijn. Dat ligt volgens de Angolese bisschoppen niet aan de donorlanden, maar aan ‘het gebrek aan ethische standaarden, wanbeheer van de staatsgelden en algemene corruptie’ in Angola zelf. Deze constatering komt uit een rapport van Angolese bisschoppen. De bisschoppen spreken van een ‘alarmerende toename van armoede’.
Het rapport beschuldigt de regering van ‘het achterhouden van salarissen’ in combinatie met ‘duizelingwekkende stijging van prijzen’ van basisproducten, die leidt tot de toename ‘in verbazingwekkende mate’ van de ‘kloof tussen de armen, die steeds armer worden, en het kleine aantal mensen dat de nationale rijkdommen voor zichzelf houdt.’ De bisschoppen roepen de regering op om prioriteit te geven aan armoedebestrijding. De enige reactie van de Angolese overheid is het dwarsbomen van de Angolese kerk, waardoor veel minder mensen kennis kunnen nemen van het rapport (of de radioboodschappen daarover) dan de bisschoppen zouden willen.

Brazilië

‘Oorlog tegen de armoede’. Met die leus werd in 2002 Lula da Silva tot president gekozen. Hij gaf armoedebestrijding en de strijd tegen honger topprioriteit en lanceerde het programma ‘Fome Zero’ (‘Honger Nul’). Zijn opvolgers hebben zijn beleid overgenomen, al kreeg het beleid een andere naam: ‘Brasil sem Miséria’ (‘Brazilië zonder ellende). Minister van Hongerbestrijding Tereza Campello trekt daar jaarlijks 8 miljard euro voor uit. “Het is minder dan een half procent van het bruto binnenlands product.”
De resultaten zijn goed. Extreme armoede is in tien jaar tijd met 75% gedaald. Bijna 40 miljoen Brazilianen zijn uit de armoede geraakt, zowel kinder- als moedersterfte nam af, het aantal ondervoede mensen halveerde en de ongelijkheid in het land werd minder. José Graziano, directeur van de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) is enthousiast: “Het programma is erop gericht de structurele oorzaken van honger aan te pakken, in plaats van alleen de symptomen te bestrijden.” Zijn conclusie: honger uitbannen is een kwestie van een politieke wil.

Portugal

Alle nieuwsmedia stonden in 2015 vol over de slechte economische toestand van Griekenland. Begrijpelijk. Maar ook Portugal was er slecht aan toe – met dit verschil dat het zich aan de aanwijzingen van de EU heeft gehouden om de crisis te overmeesteren. De gevolgen zijn voor de doorsnee Portugees groot.
De werkloosheid en de prijzen zijn enorm gestegen. De kosten van eerste levensbehoeften, de belastingen en de premies zijn de afgelopen twee jaar met gemiddeld tussen 100 en 400% gestegen. Sociale uitkeringen van staatswege zijn verlaagd of afgeschaft.
Het ziekteverzuim onder werknemers in Portugal is laag. Waarom? Omdat bij ziekte de werknemers de eerste zes weken niet worden doorbetaald.
Wie geen baan kan vinden na een studie of wie als zelfstandige zonder werk komt te zitten, krijgt geen werkloosheids- of bijstandsuitkering.
Eugénio Fonseca, de hoogste baas van de liefdadigheidsorganisatie Caritas Portugal, vindt dat Portugal zich te veel focust op het weer gezond maken van de overheidsfinanciën en te weinig oog heeft voor werkgelegenheid en armoedebestrijding.
Caritas Portugal pleit voor een nationale strategie om armoede en sociale uitsluiting te bestrijden. Het blijft niet alleen bij woorden. In bijna alle levensmiddelenwinkels en supermarkten staan mandjes van Caritas met het verzoek om levensmiddelen aan de armen te schenken. Tienduizenden Portugezen zijn van deze mandjes met levensmiddelen afhankelijk.

Afronding

Samenvattend

Bij 'Wat ga je leren?' worden de volgende begrippen genoemd.
Geef zelf een omschrijving van deze begrippen.

​Democratisch gehalte  
Mensenrechten  
Eerlijke verkiezingen  
Corruptie  
Armoedegrens  


Bespreek de begrippen met een klasgenoot.

Eindopdracht A: Toets

Eindopdracht B: Eindconclusie

We gaan naar een definitieve conclusie. Ik welk land zou je – met het oog op het democratisch gehalte - eventueel willen wonen?
Zet een kruis bij elk onderwerp en bij de eindconclusie bij een van de drie landen. Bij ‘Score’ geeft je per onderwerp aan hoe belangrijk je het onderwerp vindt (tussen 10% en 70%). Opgeteld moeten je scores op 100% uitkomen.

Geef bij elk onderwerp en bij je eindconclusie in ‘Toelichting’ kort aan waarom je daarvoor gekozen hebt.

Nadat je de tabel hebt ingevuld, kun je deze, in overleg met je docent, bespreken in de klas.

Examenvragen

Op deze pagina vind je examenvragen van ExamenKracht van vorige jaren. De vragen sluiten zo goed mogelijk aan bij de opdracht die je net hebt afgerond.

Maak bij het beantwoorden ook gebruik van dat wat je al eerder geleerd hebt. Als je de vraag niet kunt beantwoorden, probeer het dan later opnieuw. Nadat je een vraag beantwoord hebt, kun je deze zelf nakijken en je score aangeven.

VWO 2018-TV1

VWO 2018-TV1 Vraag 2
VWO 2018-TV1 Vraag 8

VWO 2021-TV2

VWO 2021-TV2 Vraag 17

VWO 2021-TV3

VWO 2021-TV3 Vraag 3
VWO 2021-TV3 Vraag 18

 

Meer oefenen?
Wil je met nog meer examenvragen oefenen?
Als je school deelneemt aan VO-content kun je verder oefenen door in te loggen op ExamenKracht (www.examenkracht.nl).

Terugkijken

Intro

  • Lees de Introductie van de opdracht nog eens door.
    Wat vind je, past de introductie goed bij de opdracht?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de hoofdvraag en deelvragen nog eens door.
    Kun je van alle drie de landen aangeven hoe het is gesteld met de (schending van) mensenrechten, het democratische gehalte van de regering, met corruptie en schandalen en met maatregelen tegen armoede?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Voor deze opdracht staat ongeveer 3 SLU.
    Heb je de opdracht binnen de geschatte tijd kunnen doen?
  • Inhoud
    In de opdracht vergelijk je Angola, Brazilië en Portugal op een aantal punten. Met name kijk je naar het democratisch gehalte van de drie landen. Ben je dingen tegengekomen die anders waren dat je had gedacht? Schrijf twee dingen op.
  • Eindopdrachten
    Heb je de eindtoets gemaakt? Ben je tevreden met je score?
    Is het je gelukt een eindconclusie samen stellen? Wat is daarvan de uitkomst?
  • Examenvragen
    Heb je de examenvragen gemaakt? Ging het goed?

Bronnen

  • Het arrangement Angola, Brazilië en Portugal onder de democratische loep - v456 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-05-07 21:50:56
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor VWO leerjaar 4, 5 & 6. In het domein "Wereld" wordt het thema ''Angola, Brazilië en Portugal onder de democratische loep" besproken. In dit onderdeel wordt er gesproken over het democratisch gehalte van de drie landen. De drie landen hebben veel gemeen; ze hadden ooit allemaal het zelfde bestuur; Portugal. Brazilië werd onafhankelijk in 1822, Angola pas in 1975. Ondanks dat de landen veel gegroeid zijn is er nog vooruit gang te boeken. Mensenrechten worden geschonden in Angola, Brazilië en Portugal, waarbij mensenrechtenactivisten in Angola worden geïntimideerd en aangevallen. Braziliaanse activisten voor inheemse en LGBTIA-rechten lopen gevaar. In Portugal zijn het met name Roma en mensen met een Afrikaans uiterlijk worden gediscrimineerd. In Angola zijn er problemen met eerlijke registratie en respect voor politieke diversiteit. In Brazilië riep een politieke afzettingsprocedure twijfels op over eerlijkheid en motieven. In Portugal laten kiezersvoorkeuren zien dat de president een belangrijke rol speelt bij het controleren van de regering en wetgeving voor een evenwichtige democratie.
    Leerniveau
    VWO 6; VWO 4; VWO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Arm en rijk; Burgerschap; Aardrijkskunde; Bevolking en ruimte;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    6 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    aardrijkskunde, angola, arrangeerbaar, brazilie, democratie, mensenrechten, portugal, rechten schending, stercollectie, vwo456

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Angola, Brazilië en Portugal onder de loep

    Extreme armoede

    Angola, Brazilië en Portugal onder de democratische loep

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van