Het arrangement HC: Koude oorlog 1945-1991 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur

VO-content

Laatst gewijzigd

2022-01-12 16:22:47

Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

• het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
• het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
• voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting

Deze opdracht valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo, leerjaar 4 en 5. In deze historische context over de Koude Oorlog staan vier vragen centraal: 1. Waardoor raakte Europa verdeeld in twee ideologische blokken en waardoor groeide de spanning tussen deze blokken, 1945-1955? De Russische revolutie in 1917 leidde tot de opkomst van de Sovjet-Unie onder communistisch leiderschap. De communisten streefden naar een klasseloze samenleving met staatscontrole over de economie. Dit zorgde voor tegenstellingen met het westen, vooral de Verenigde Staten, die het communisme als een bedreiging zagen voor democratie en kapitalisme. De spanning tussen Oost en West werd verder vergroot door de verdeeldheid over de toekomst van Duitsland na de Tweede Wereldoorlog. De Truman-doctrine en het Marshallplan waren pogingen van de VS om de invloed van het communisme te beperken en de wederopbouw van Europa te ondersteunen. De verdeeldheid resulteerde uiteindelijk in de Koude Oorlog, waarbij Europa en de wereld werden verdeeld in twee ideologische blokken. De angst voor een atoomoorlog en de activiteiten van McCarthy in de VS versterkten de Koude Oorlog-mentaliteit. 2. Waardoor raakte Azië betrokken bij de Koude Oorlog en groeide de spanning tussen beide blokken in Azië en Afrika, 1949-1975? De erfenis van het kolonialisme in Azië leidde tot conflicten tussen de nieuwe grootmachten VS en de Sovjet-Unie. Beide waren tegenstanders van het kolonialisme, wat Nederland dwong zich terug te trekken uit Indonesië. In China riep Mao Zedong de Volksrepubliek uit, wat de VS verontrustte vanwege de vorming van een communistisch machtsblok. De Korea-oorlog volgde, waarbij de VS Zuid-Korea steunden tegen Noord-Korea en China. In Vietnam faalde het containment-beleid van de VS, resulterend in een verloren oorlog. In Afrika ontstonden conflicten tussen bevrijdingsbewegingen met steun van wereldmachten tijdens de dekolonisatie. 3. Waardoor liep de Koude Oorlog op kritieke momenten niet uit op een directe militaire confrontatie tussen beide grootmachten, 1955-1963? Na de Tweede Wereldoorlog stabiliseerden de machtsblokken zich. De Bondsrepubliek Duitsland werd lid van de NAVO, terwijl de Oost-Duitse DDR zich bij het Warschaupact aansloot. De Hongaarse Opstand in 1956 toonde echter aan dat het Westen niet bereid was militair in te grijpen. In 1961 bouwde de DDR de Berlijnse Muur om de leegloop naar het Westen te stoppen. De Cubacrisis van 1962 was het gevaarlijkste moment in de Koude Oorlog, maar een confrontatie werd voorkomen en er werd een directe telefoonverbinding ingesteld om toekomstige crises te beheersen. 4. Waardoor namen de spanningen tussen Oost en West af, 1963-1991? Na de Cubacrisis begonnen de VS en de Sovjet-Unie met wapenonderhandelingen en het beperken van antiraketsystemen. Deze periode van ontspanning (Detente) resulteerde in het SALT-1-akkoord in 1972. De Praagse Lente in Tsjecho-Slowakije werd echter hardhandig onderdrukt door de Sovjet-Unie. In de jaren 80 groeide het verzet tegen kernbewapening in het Westen, met grote demonstraties en uiteindelijk het verdrag tussen de VS en de Sovjet-Unie om middellangeafstandsraketten te vernietigen. Onder leiding van Gorbatsjov werden in de Sovjet-Unie hervormingen doorgevoerd en kwam er een einde aan het communistisch bewind, waarmee de Koude Oorlog ten einde kwam.

Leerniveau

HAVO 4; HAVO 5;

Leerinhoud en doelen

De tijd van televisie en computer (vanaf 1950); Geschiedenis;

Eindgebruiker

leerling/student

Moeilijkheidsgraad

gemiddeld

Trefwoorden

arrangeerbaar, communisme en kapitalisme, cubacrisis, geschiedenis, h45, koude oorlog, propaganda, stercollectie, wapenonderhandelingen, wapenwedloop