Literatuur: 1910-1945 h45

Literatuur: 1910-1945 h45

Inleiding

Paul Klee

In het begin van de twintigste eeuw zien we dat literaire tijdschriften steeds belangrijker worden. Groepen schrijvers gebruiken die om uiting te geven aan hun ideeën over de literatuur. Ook voor het vernieuwen van de literatuur zijn tijdschriften erg belangrijk geweest.
De Tachtigers hadden volgens veel jongeren vastgeroeste denkbeelden en daar moest mee gebroken worden. De nieuwe generatie ging voor een nieuwe krachtige, maatschappijveranderende literatuur.

Bekijk de video.


In Vlaanderen, dat hevig onder het oorlogsgeweld van de Eerste Wereldoorlog had geleden, had het expressionisme wel een grote invloed.
Naast het expressionisme ontstaan na de Eerste Wereldoorlog enkele andere stromingen in de kunst die invloed op de literatuur hebben. De aanhangers van het futurisme werden geboeid door het leven in de grote stad. Zij wilden in hun werk de dynamiek van het moderne leven laten zien.
Schrijvers die hierdoor beïnvloed werden, zijn o.a. Hendrik Marsman en Paul van Ostaijen.

Fountain, Marcel Duchamp. 1917

Belangrijk was ook de Dada-beweging die in 1916 in Zürich ontstond. Dadaïsten verwierpen alle controle door het verstand en maakten antikunst. Schrijvers uit deze periode wilden de werkelijkheid zo direct mogelijk weergeven. Zij maakten veel gebruik van zelfstandige naamwoorden, korte zinnen en verrassende beeldspraak. Tevens experimenteerden zij met de typografie.

Bekijk de video.


Lees het gedicht 'Jagadada' uit 1923 (Anthony Kok 1882-1969)
Jagadada

Van grote invloed is het tijdschrift De Stijl geweest. De leden van De Stijl streefden naar een radicale hervorming van de kunst.

Piet Mondriaan, 1921

In de jaren dertig zien we onder invloed van het modernisme in de architectuur en als reactie op het expressionisme een stroming ontstaan die in de architectuur gekenmerkt wordt door een strakke vormgeving waarbij vooral veel glas, staal en beton werd gebruikt.

Deze stroming, de nieuwe zakelijkheid, had vooral invloed op de mensen rondom het tijdschrift De Stijl.

 

 

 

Literaire genres

vrije dynamische vers gedicht dat niet aan regels is gebonden. Rijm, vers en strofe zijn vrij.
toekomstroman roman waarin de schrijver een (donkere) toekomst schetst.
memoires boek waarin de schrijver zaken bespreekt die hij heeft meegemaakt.

Colofon

Het arrangement Literatuur: 1910-1945 h45 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
2020-11-19 09:58:08
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

De module Literatuur 1910-1945 havo is ontwikkeld door Fred Marsman (CambiumNed) en medewerkers van StudioVO.

Fair Use
In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use.
Meer informatie: Fair use

Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de
helpdesk VO-content .

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Leerniveau
HAVO 4; HAVO 5;
Leerinhoud en doelen
Nederlands; Literatuur;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Trefwoorden
arrangeerbaar, leerlijn, rearrangeerbare
close
gemaakt met Wikiwijs van kennisnet-logo
Literatuur: 1910-1945 h45
open