09.5 Gewone burgers in WO II h45

09.5 Gewone burgers in WO II h45

Intro en probleemstelling

Waarom kies je voor de Hitlerjugend? Waarom kies voor het verzet?
Waarom sluit je je aan bij de NSB of 'kies' je voor onderduiken?

Van links naar rechts: Affiche Hitlerjugend, Hannie Schaft van het verzet, een ‘moffenmeid’ tijdens de bevrijding, Anne Frank.

 

Gewone burgers in de Eerste Wereldoorlog

In de Eerste Wereldoorlog werd in een betrekkelijk klein gebied gevochten.
De meeste burgers in landen als Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië gingen gewoon door met hun dagelijks leven.

Gewone burgers in de Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog heeft wat dat betreft veel dieper ingegrepen in het leven van gewone mensen. In Nederland leefde de bevolking noodgedwongen vijf lange jaren onder de Duitse bezetter. De noodzaak om moeilijke keuzes te maken kwam vaak vanzelf door de loop van de gebeurtenissen.

Goed en fout
In deze opdracht onderzoek je de begrippen ‘goed’ en ‘fout’ in de Tweede Wereldoorlog en de beleving van de oorlog door gewone burgers.

Probleemstelling

Kijken naar gewone burgers in WO II
Bij terugkijken op de Tweede Wereldoorlog werd er lange tijd nogal zwart-wit gedacht. Je was óf goed óf fout in de oorlog, een tussenweg bestond er in die visie niet.
Nu de periode van de Duitse bezetting ver achter ons ligt, kijkt men daar anders tegenaan. Er is een ander beeld ontstaan van de manier waarop Nederlanders de oorlog doorkwamen.

De meeste mensen, ongeveer 90% zo is nu het beeld, probeerden in de oorlog een zo normaal mogelijk te leven te leiden. Slechts een hele kleine groep (5%) was actief in het verzet. Die groep was ongeveer even groot als de groep die actief samenwerkte met de Duitse bezetters.

Als eindproduct maak je een beschrijving van drie personen in WO II.

Colofon

Het arrangement 09.5 Gewone burgers in WO II h45 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
2022-04-21 11:36:31
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

De opdracht 'Gewone burgers in de Tweede Wereldoorlog' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO in opdracht van Stichting VO-content.

Fair Use
In de Stercollecties van VO-content wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use.
Meer informatie: Fair use

Vragen
Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de
helpdesk van VO-content.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo, leerjaar 4 en 5. Dit is tijdvak 9 met het onderwerp: Na de gevechten in mei 1940 bezette een klein deel van het Duitse leger Nederland. Het civiele bestuur onder leiding van Seyss Inquart moest het Nederlandse volk winnen voor het nationaalsocialisme (onder andere d.m.v. propaganda), maar de meeste Nederlanders waren hier niet enthousiast over. Anti-Joodse maatregelen en beperkingen namen toe. Het georganiseerde openbare leven kwam onder controle van nationaalsocialisten, terwijl politieke partijen werden verboden. Het verzet tegen de Duitsers nam verschillende vormen aan, variërend van gewelddadig tot passief verzet. Miljoenen Nederlandse mannen werden gedwongen tewerkgesteld in Duitse werkkampen onder slechte omstandigheden. De Joodse bevolking werd zwaar onderdrukt en gedeporteerd naar vernietigingskampen. Het zuidelijk deel van Nederland werd in 1944 bevrijd, maar de rest van het land ervoer zware ontberingen, zoals hongersnood. Het gewelddadige verzet nam toe, maar werd met harde represailles beantwoord. Uiteindelijk werd Nederland op 5 mei 1945 volledig bevrijd. Tijdens de bezetting probeerden mensen zo 'normaal' mogelijk door de dag te komen maar dat lukte steeds minder goed naar mate de oorlog voortduurde. Voor Joden was het dagelijks leven nog vervaarlijker en onderduiken was noodzakelijk om te voorkomen te worden afgevoerd naar een werk-, concentratie- of vernietigingskamp. Maar er waren ook mensen die juist aan de kant van Duitsland vochten. Het materiaal bespreekt twee voorbeelden van het dagelijks leven van een Duitse soldaat en van een Nederlandse jongen. Begrippen die verder in deze les aan bod komen zijn: Fascisme, communisme, antisemitisme, racisme, Nationaal-Socialistische Beweging (NSB), Kristallnacht, hongerwinter, Radio Oranje, Holocaust, D-Day, Jodenster, Het Achterhuis, Hilter en Mussert.
Leerniveau
HAVO 4; HAVO 5;
Leerinhoud en doelen
De tijd van de wereldoorlogen (1900 - 1950); Geschiedenis;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
5 uur en 0 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, collaboratie, dwangarbeid, geschiedenis, gewone burgers in wo ll, hongerwinter, hv45, jodenvervolging, stercollectie, verzet
close
gemaakt met Wikiwijs van kennisnet-logo
open