Wat is COPD?
De afkorting COPD betekent Chronic Obstructive Pulmonary Disease (in het Nederlands: Chronische Obstructieve Longziekte). Het is een verzamelnaam voor de ziekten chronische bronchitis en longemfyseem. Een patiënt met COPD ademt moeilijker omdat de longen beschadigd zijn. Er komt minder zuurstof binnen en daardoor kunnen normale dingen zoals traplopen, boodschappen doen en aan- en uitkleden moeizamer gaan.
In ons land hebben ongeveer 600.000 mensen COPD. De ziekte staat op de zesde plaats van ziektes die de hoogste sterfe in Nederland veroorzaken. COPD komt vaak voor op oudere leeftijd, maar soms door een erfelijke ziekte eerder.
Chronische bronchitis Bij chronische bronchitis zijn de vertakkingen van de luchtpijp blijvend onstoken. De vertakkingen heten de bronchiën. Wanneer een ziekte blijvend is, noemen we dit chronisch. De bronchiën zijn dus de hele tijd geïrriteerd en de slijmvliezen produceren meer slijm dan normaal. Hierdoor kan de patiënt gaan hoesten en is benauwd. Door de ontsteking is het slijmvlies dikker en dit maakt de doorstroming van lucht moeilijker. Het ademen gaat moeilijker.
Longemfyseem Emfyseem, oftewel longemfyseem, is een chronische ziekte. Er gaan steeds meer longblaasjes stuk en de wanden van de longblaasjes raken zo beschadigd dat ze niet meer goed werken. De longblaasjes zorgen voor uitwisseling van zuurstof en koolstofdioxide. De beschadigde longblaasjes kunnen niet herstellen en het wordt steeds moeilijker om zuurstof op te nemen.
Oorzaken van COPD
De meeste mensen krijgen pas na hun veertigste COPD, hieronder volgt een overzicht van de oorzaken van COPD:
Roken - Bijna altijd is roken de oorzaak van COPD. Roken of meeroken beschadigt de longen ernstig. Daardoor kunnen longziekten zich gemakkelijk ontwikkelen.
Astma, longontsteking en andere longziekten - Soms is een ziekte de oorzaak van COPD. Meestal gaat het dan om longziekten, waarbij de longen beschadigd raken.
Erfelijke ziekten - De erfelijke ziekte alpha-1 kan COPD veroorzaken. Alpha-1 is een aangeboren ziekte, waarbij het eiwit alpha-1 niet wordt aangemaakt of niet goed werkt. Dat eiwit is nodig om de longen te beschermen.
Giftige stoffen en stofdeeltjes - Soms zijn giftige stofdeeltjes de oorzaak van COPD. Dit gebeurt vaak tijdens het werk en noemen we beroeps-COPD.
Levensverwachting bij COPD De patiënt heeft na het veertigste levensjaar of later een grotere kans om deze ziekte te krijgen. Het kan ook eerder ontstaan, maar dan heeft het meestal een erfelijke oorzaak. Hoe de ziekte zich ontwikkelt is voor iedereen verschillend. Sommige mensen passen ongemerkt hun bezigheden aan bij hun verslechterde conditie. Ze houden op met traplopen of fietsen, waardoor het lijkt alsof er minder klachten zijn. Vrijwel ongemerkt kunnen zij zo jarenlang hun ziekte verborgen houden. Het vervolg hiervan is dat de conditie verder achteruit gaat en de situatie verslechterd. Het is bij deze ziekte van groot belang je conditie te behouden.
De verschillende stadia
Licht COPD: De longen werken nog voor meer dan de helft goed. Er is in dit stadium sprake van een lichte beperking van de luchtstroom, maar de patiënt is zich niet altijd beuwst dat de longfunctie abnormaal is.
Matige COPD: In dit stadium veroorzaakt de beperking van de luchtstroom klachten als hoesten, slijm opgeven en kortademigheid bij inspanning. Het is nodig dat de patiënt zijn manier van leven aanpast.
Ernstige COPD: In dit stadium is de beperking van de luchstroom verder vermindert. Patiënten klagen over toegenomen benauwdheid, vermoeidheid en beperkingen in dagelijkse activiteiten.
Zeer ernstige COPD: In dit stadium wordt gekenmerkt door zeer ernstige vermindering van de luchtstroom, zo ernstig dat de beperking ook invloed heeft op het hart en vaten. Soms is dagelijks toedienen van extra zuurstof noodzakelijk. De klachten zijn zo ernstig geworden dat tijdelijke verslechteringen levensbedreigend kunnen zijn.
Laatste fase: In de laatste fase van COPD worden de klachten snel erger. We noemen dit de palliatieve fase. De arts probeert dan vooral de ziekte draaglijk te maken voor de patiënt. In deze fase moet de patiënt regelmatig naar het ziekenhuis en wordt intensief begeleid door een team onder leiding van de longarts.
Het arrangement 1A_TKL02: Website Aandoeningen. is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Michael Faber
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2017-05-09 19:01:09
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.