Zorgtechnologie opdracht 'De Grote Schildpad'

Zorgtechnologie opdracht 'De Grote Schildpad'

Inleiding

Deze wikiwijs gaat over bepaalde ziektebeelden en welke hulpmiddelen hier voor zijn. Zo gaan we het hebben over:

- COPD
- Dementie
- Slechtzienheid
-Slechthorendheid

We leggen het ziektebeeld van deze aandoeningen uit en welke hulpmiddelen beschikbaar zijn voor deze aandoeningen en welke prijzen deze bezitten.

Opdracht van de schildpadden

COPD

Wat is het ziektebeeld van COPD?

COPD is een chronische aandoening aan de luchtwegen en de longen waardoor ademhalen wordt bemoeilijkt. Bij ernstig COPD is er sprake van beschadiging van de longen. Kenmerkende klachten zijn in het algemeen chronisch hoesten, overmatige slijmproductie en een chronische kortademigheid. Chronische bronchitis en emfyseem zijn de belangrijkste aandoeningen die tot COPD worden gerekend. Chronische bronchitis is een chronische ontsteking van het slijmvlies door langdurige blootstelling aan bepaalde prikkelende stoffen.

Het ziektebeeld

Het ziekteproces speelt zich grotendeels af in de (kleinere) luchtwegen en in de longen. In het begin van COPD is er vooral sprake van een toename in slijmvorming en hoesten. Wanneer de ziekte erger wordt, raakt de structuur van de longen beschadigd en neemt de inhoud van de longen af. Bij ernstig COPD kan hierdoor, en door een afname van de kracht van ademspieren, de longfunctie met meer dan de helft verminderen. Kortademigheid, in eerste instantie bij inspanning, in een ernstiger stadium continue kortademigheid, wordt dan een belangrijke klacht.

Klachten en beperkingen

Mensen met COPD hebben vrijwel voortdurend klachten, variërend van hoesten, slijm opgeven tot kortademigheid. Daarnaast maakt COPD de luchtwegen meer prikkelbaar. COPD is een ziekte die een belangrijke invloed heeft op de kwaliteit van leven. COPD is één van de ziektes met een groot verlies aan kwaliteit van leven. De belangrijkste beperkingen zijn kortademigheid en een verminderde inspanningstolerantie. Dit betekent dat de dagelijkse routine van een persoon drastisch verminderd wordt. Variërend op hoe erg iemand COPD heeft kan diegene onder andere niet meer sporten, niet ver kunnen lopen, niet meer goed kunnen werken en niet meer goed participeren met activiteiten. Ook kan op het psychosociaal vak problemen ontstaan. Vooral ontstaan er problemen in de relationele sfeer, dus met hun partner, vrienden of familie. Verder vinden mensen met COPD het eng om te bewegen en daardoor gaan ze het vermijden. Dit is natuurlijk slecht voor de conditie maar zo komen mensen ook in een sociaal isolement dat ook weer kan leiden tot neerslachtigheid en een versterking van de inactiviteit.

Hulpmiddelen

Om het leven van iemand met COPD beter te maken moet u natuurlijk hulpmiddelen hebben. Deze volgende hulpmiddelen kunnen helpen met het leven te verbeteren:

  • Longpas
    Longpas is een app bedoeld voor mensen met astma of COPD die willen werken aan een gezondere leefstijl. U stelt zelf doelen op het gebied van beweging, roken, alcoholgebruik, voeding en ontspanning. Daarnaast kunt u noteren welke medicijnen u gebruikt en de COPDmonitor invullen: een test om de gezondheidstoestand van uw longen te bepalen. Ook het bijhouden van een logboek is mogelijk. Wie wil, kan dat naar zijn arts mailen. De app is gemaakt door AstraZeneca, een biofarmaceutisch bedrijf.
    Prijs: gratis
  • Zuurstof flessen
    Zuurstof flessen zijn voor de mensen met een erge vorm van COPD. Deze flessen dienen extra zuurstof aan mensen die het nodig hebben. Deze flessen komen in verschillende grotes. U heeft grote zuurstof flessen, hier zit meer zuurstof in en kunt u daarom langer mee doen, maar het is zwaar en u kunt het niet overal naartoe meenemen. U heeft ook nog kleine zuurstof flessen, deze zijn wat kleiner en zit minder zuurstof in, maar kunt u meenemen naar evenementen
    Prijs: u heeft verschillende soorten zuurstof flessen met een eigen prijs. De prijzen variëren van 15 euro tot 200 euro.
  • Speciaal sport
    U heeft gespecialiseerde sportscholen die gericht zijn op mensen met COPD. Hier wordt er een uniek schema gemaakt met oefeningen die u kunt doen. Deze oefeningen zijn niet te inspannent en focusen vooral op het ademhalingsproces, zodat dit verbeterd.
    Prijs: de prijs verschilt van 7 euro tot in de 100 euro.
  • Neuspleisters
    Neuspleisters zijn pleisters die u op uw neus plakt. Deze pleisters zorgen ervoor dat de neusvleugels voorzichtig opengetrokken worden waardoor u makkelijker kan ademen. Deze pleisters kunt u kopen bij de drogist of via het internet.
    Prijs: De prijzen variëren van de 5 tot 15 euro.

Dementie

Maar wat is dat nu eigenlijk? Is het een ziekte of is het een aandoening die wordt veroorzaakt door een ziekte? Hoe zit het nu precies, dat is waar dit artikel antwoord op geeft.

Dementie is een verzamelnaam voor bepaalde verschijnselen die optreden door beschadigingen aan hersenen. Die beschadigingen worden veroorzaakt door verschillende (hersen)ziektes. Er zijn meer dan vijftig verschillende ziektesdie dementie veroorzaken. De bekendste is de ziekte van Alzheimer.

Bij dementie raakt de verwerking van informatie in de hersenen verstoord en gaan de geestelijke vermogens achteruit. Het woord dementie komt van het Latijnse woord dementia wat ‘ontgeesting’ betekent. Kenmerkend voor dementie is dat de beschadigingen in de hersenen verergeren en je naaste steeds verder achteruitgaat in functioneren.

Nederland telt op dit moment ruim 270.000 mensen met dementie. Ook op jongere leeftijd (jonger dan 65 jaar) kunnen mensen dementie krijgen. Alzheimer Nederland schat dat in ons land ongeveer 12.000 mensen dementie op jonge leeftijd hebben.

Symptonen van dementie:

 

  • Geheugenstoornissen
  • Taalproblemen in woord of schrift (afasie)
  • Problemen met het uitvoeren van complexe handelingen (apraxie)
  • Problemen met het herkennen van voorwerpen (agnosie)
  • Problemen met logisch denken, plannen, organiseren en uitvoeren van activiteiten
  • Aandachts- of concentratieproblemen
  • Minder snel informatie begrijpen of kunnen verwerken
  • Stoornissen in het denken in beelden of het tekenen van voorwerpen

Er is pas sprake van dementie als bovenstaande symptomen in ernst toenemen en niet door een ander ziektebeeld te verklaren zijn, zoals een delier, een depressie of schizofrenie.

In een latere fase kunnen verschijnselen optreden als:

  • Desoriëntatie in tijd, plaats of persoon
  • Stemmings- of gedragsveranderingen, zoals depressie- en/of angstklachten
  • Lusteloosheid of juist hyperactiviteit, rusteloos gedrag en agitatie
  • Wanen en hallucinaties
  • Lichamelijke problemen als ontstekingen, incontinentie en pijn

 

 

Wat gebeurt er in de hersenen en met de hersenactiviteit?

De beschadigingen in de hersenen die dementie veroorzaken bestaan uit het verlies van verbindingen tussen de hersencellen (neuronen). De neuronen kunnen daardoor niet meer goed met elkaar communiceren. Hierdoor kan je naaste steeds minder van wat voorheen vanzelfsprekend was. Naarmate de dementie vordert, gaan ook de neuronen verloren en raken hersenfuncties steeds verder beschadigd. Door deze processen kunnen de hersenen tien tot vijftien procent in omvang krimpen.

Welke hersenfuncties verloren gaan, hangt af van de ziekte die de dementie veroorzaakt. Er zijn ziektes die het voorste gedeelte van de hersenen (emoties, gedrag) als eerste aantasten en er zijn ziektes die het geheugen als eerste aantasten. Daarnaast kan het ziekteproces snel of langzaam gaan, dat verschilt per persoon.

Mensen met dementie leven gemiddeld acht jaar met de ziekte. Er is weliswaar nog geen genezing mogelijk, maar er zijn wel mogelijkheden voor behandeling en begeleiding. Deze verschillen per aandoening en per persoon. Wereldwijd vindt er veel onderzoek plaats om genezing uiteindelijk mogelijk te maken. Dementie is, na kanker en hart- en vaatziekten, momenteel de meest voorkomende doodsoorzaak in Nederland.

Hulpmiddelen: om de hersenen nog te prikkelen zijn: een 24u klok, met duidelijke afbeeldingen en tijd in letters en cijfers erg handig zo dat iemand met beginnend dementie nog bewust kan zijn van de tijd. Een dwaalmat is ook erg handig, wanneer iemand s'avonds of s'nachts uit bed gaat, gaat er een signaal af richting de familie of thuiszorg die dan vervolgens kan ingrijpen. Een ander hulpmiddel ( die wel veel duurder is) is de Justocat snoezelrobot. Dit is een kat die sprekend echt lijkt maar mensen kan kalmeren en af kan leiden. De kat is wasbaar en het gebruik van sociale robots geeft patiënten rust, voorkomt dwalen, verbetert intermenselijke actie, biedt afleiding en geeft mensen een gevoel ergens voor te kunnen zorgen.

Robotkat Justocat
Robotkat Justocat

Slechtziendheid

Wat is slechtziendheid.

Slechtziend betekent dat iemand minder dan 30 procent ziet of een gezichtsveld heeft dat kleiner is dan 30 graden. Een normaal gezichtsveld is 140 graden. Het zicht kan niet gecorrigeerd worden door het dragen van een bril of contactlenzen.

Welke verschillen zijn er.

Sommige mensen zien een donkere vlek midden in hun zicht. Bij anderen is het precies andersom en is het net alsof ze door een koker kijken. Sommige mensen zien slecht in het donker , anderen zien juist beter bij schemering dan bij fel licht en weer anderen kunnen bij schemering niets zien. Er zijn dus veel verschillende vormen van slechtziendheid.

Oorzaken

Mensen kunnen op verschillende manieren blind of slechtziend worden:

Een oogafwijking kan al op heel jonge leeftijd ontstaan. Een baby kan bijvoorbeeld een oogafwijking krijgen als z'n moeder tijdens de zwangerschap een infectie heeft gehad. Een te vroeg geboren kind kan oogproblemen krijgen als het in de couveuse te veel zuurstof krijgt.

Ook later in het leven kunt u slechtziend raken. Het gezichtsvermogen kan bijvoorbeeld afnemen of verdwijnen door een ongeluk. Ook kunnen ziekten oogaandoeningen veroorzaken. Voorbeelden hiervoor zijn diabetes mellitus (suikerziekte), multiple sclerose (MS) of een hersentumor.

Naarmate u ouder wordt, neemt de kans op slechtziendheid toe. U kunt dan bijvoorbeeld te maken krijgen met ouderdomsstaar, glaucoom en macula degeneratie.

Wat is ouderdomsstaar?

Voor in het oog, vlak achter de pupil, zit de heldere en doorzichtige ooglens. Als u ouder wordt, wordt deze lens minder. Daardoor ziet u alles waziger. De kleuren lijken minder helder. Deze verslechtering van de lens heet staar..

Wat merkt u van ouderdomsstaar?

Verschijnselen van ouderdomsstaar kunnen zijn:

Wazig zien

Dubbel zien

Kleuren minder fel zien.

Last van licht of flitsen hebben.

Lezen en televisie kijken gaan moeilijk.

Autorijden in schemerlicht of in het donker is een probleem.

Als u opeens veel sterkere brillenglazen nodig hebt, kan dat ook een teken zijn van ouderdomsstaar.

 

Hoe ontstaat ouderdomsstaar?

Ouderdomsstaar ontstaat door het ouder worden. In de ooglens zitten eiwitten. Deze eiwitten klonteren in de loop der jaren samen. Daardoor wordt de lens minder helder en wat dikker.

Door de troebeling van de ooglens kunnen lichtstralen de binnenzijde van het oog (netvlies of retina) slecht bereiken. Hierdoor gaat u wazig zien. Ook door de verdikking van de lens ziet u waziger: de lens kan niet meer goed scherpstellen.

 

Behandeling

Zodra de staar erg hinderlijk wordt, kunt u kiezen voor een staaroperatie. Een operatie is de enige behandeling bij staar. U bepaalt zelf wanneer u die operatie nodig vindt.

 

hulpmiddelen:

blindegeleidehond

Een blindengeleidehond biedt:

Veiligheid: de baas hoeft niet meer bang te zijn te vallen of ergens tegenaan te lopen.

Snelheid: de baas hoeft niet meer te zoeken naar zebrapaden of alternatieve routes bij wegopbrekingen.

Bewegingsvrijheid: de baas gaat gemakkelijker naar buiten.

Vriendschap: de baas heeft altijd een vriend bij zich waardoor contact leggen met anderen makkelijker wordt.

Kosten:

Een geleidehond van KNGF Geleidehonden kost u niets. De opvoeding, scholing en alle bijkomende kosten van een blindengeleidehond en een assistentiehond worden door KNGF Geleidehonden en zorgverzekeraars vergoedt.
 

 

taststok:

Handig hulpmiddel door te tikken met de stok op de grond en te luisteren kunt u zich beter zelfstandig bewegen.

De prijzen van een taststok variëren van 60 tot 150 euro.

 

Schermlezer:

de schermlezer (screenreader) kan u helpen om beter op internet te surfen doordat de schermlezer kan voorlezen wat er op het beeldscherm staat.

 

telescoopbril:

telescoop brillen zijn brillen waarbij waarbij mini telescoopjes op de bril gemonteerd zijn. De telescopen zorgen voor de vergroting. De telescoopbril is een combinatie van een loep en een toneelkijker.

 

Be My Eyes:

Be My Eyes brengt blinden en slechtzienden in contact met mensen die via de iPhone-camera even kunnen meekijken. Bijvoorbeeld om te kijken waar ze op een druk station moeten zijn. Behulpzame gebruikers krijgen een pushnotificatie zodra iemand die blind of slechtziend is op de noodknop van de app drukt, waarna een live-videoverbinding wordt gestart.

 

Slecht horendheid

Slechthorendheid: Wanneer ben je nou 'slechthorend?'

Je hebt last van slechthorendheid als je alle geluiden om je heen niet zo goed meer opneemt. Als je met iemand praat moet degene vaak herhalen wat hij zei. Geluiden worden weergegeven in DB (decibel). Wanneer je iets hoort komt het decibel boven de zogenoemde gehoordrempel. Bij een gehoortest test de audicien of de decibel onder of boven de gehoordrempel komt, komt het erboven dan heb je geen problemen  met je gehoor. Als je onder de gehoordrempel zit, heb je last van je gehoor en heb je dus last van slechthorendheid. Hoe verder het onder de gehoordrempel zit, hoe slechter je gehoor is. Niet iedereen is zich er van bewust dat hij of zij slechthorend is. Als je in een rustige omgeving woont dan zul je minder snel naar een audicien gaan dan wanneer je in een drukke stad woont en je eigenlijk continu geluid hoort.

Wat is de oorzaak van slechthorendheid?

Ongeveer 1 op de 10 mensen heeft last van slechthorendheid, dat is veel. Daarvoor zijn veel verschillende oorzaken, bijvoorbeeld:

-Ouderdomsslechthorendheid (ouderen boven 60+)

-aangeboren slechthorendheid

-erfelijk slechthorendheid (syndroom van Pendred)

-te harde muziek luisteren (oordoppen, harde muziek in auto, concerten)

Uitleg over de oorzaken

Ouderdomsslechthorendheid: Dit begint meestal boven de 60+, maar ook onder de 60 jaar neemt het gehoor al af maar meestal hoor je kleine dingen niet. Vanaf 60 jaar gaat het gehoor drastisch achteruit en komt er ook meestal een gehoorapparaat bij u in huis. Deze is precies ingesteld op uw oren en verbetrd uw gehoor met 50%.

Aangeboren slechthorendheid: Aangeboren slechthorendheid begint al bij de geboorte, een baby reageert nauwelijks op geluidssignalen en gebrabbel, wat als nadeel heeft dat de spraak niet goed zal ontwikkelen. Hierdoor moet een kind al vroeg naar de logopedist om zo goed mogelijk te leren praten en horen. Meestal lukt niet en heeft het kind een grote achterstand in de spraak en gehoor en zal het kind naar een dovenschool moeten.

Erfelijke slechthorendheid (syndroom van Pendred)

Het syndroom van een Pendred is een zeldzame erfelijke aandoening. Het word veroorzaakt door een vergrote schildklier wat invloed heeft op het gehoor. Het komt 1 op de 10.000 geboorten voor. Helaas kan dit niet behandeld worden. Als de schildklier te traag werkt dan zijn daar schildklierhormonen voor. Voor het gehoorverlies zijn wel hulpmiddel bijvoorbeeld een gehoorapparaat.

Te Harde Muziek:

Dit is de meestvoorkomende oorzaak van gehoorbescherming. Te dicht bij de boxen staan bij een concert of je oordoppen heel hard hebben staan. Voor een keer is dit niet erg, maar als je het steeds doet dan gaat je gehoor heel hard achteruit. De gehoorhaartjes gaan scheef staan waardoor je prikkels van muziek niet meer goed opneemt en het gehoor achteruit gaat. Vanaf 80 decibel is het een gevaar voor de oren. Elke 3 decibel erbij is een verdubbeling van het geluid, waardoor 83 decibel nog maar 4 uur per dag (of 20 uur per week) veilig is. En 86 decibel nog maar 2 uur per dag (of 10 uur per week). Geluid van 103 decibel kan je gehoor in minder dan 5 minuten beschadigen.

Dan nu ziekteverloop, hoe gaat u het beste met deze situatie om? Wat zijn de oplossingen?

Ziekteverloop:

Voor iedereen is de verloop van gehoorbeschadiging anders. Niet iedereen gaat er hetzelfde mee om en de een heeft er meer last van dan de ander. Er zijn verschillende oplossingen voor dit probleem, bijvoorbeeld een gehoorapparaat. Deze is het meest standaard en word volledig aangepast aan het oor en het niveau van de beschadiging.

Cochleair implantaat:

Een andere oplossing word nog niet zo vaak gebruikt in Nederland, het is de Cochleair Implantaat.

Een cochleair implantaat is een apparaat dat aan dove kinderen en volwassenen de mogelijkheid biedt weer iets te horen. Dit gebeurt doordat het CI de functie van de zintuigcellen in een beschadigd binnenoor overneemt en de intact gebleven gehoorzenuw direct elektrisch stimuleert.

Een cochleair implantaat bestaat uit een uitwendig en een inwendig (geïmplanteerd) gedeelte

Cochleaire implantatie is een operatie die bedoeld is voor dove en ernstig slechthorende volwassenen of kinderen.Doofheid en ernstige slechthorendheid zijn een beperking in het waarnemen van geluid en bemoeilijken de communicatie via gesproken taal.Bij jonge kinderen zijn de gevolgen van doofheid en ernstige slechthorendheid ingrijpend. Voor het ontwikkelen van gesproken taal is gehoor immers onmisbaar. Bij mensen die vanaf zeer jonge leeftijd doof zijn, speelt communicatie via gebarentaal dan ook een belangrijke rol. Mensen die na hun kindertijd doof zijn geworden hebben de gesproken taal al wel geleerd, zodat zij vaak communiceren via spreken en luisteren. Als u op de link hieronder klikt vind u meer informatie over het cochleair implantaat!

https://nl.wikipedia.org/wiki/Cochleair_implantaat

Hulpmiddelen: Er bestaat een speciaal apparatuur waarmee de slechthorende met een lichtsignaal wordt geattendeerd op het feit dat er iemand belt, aanbelt of binnenkomt, of dat de baby huilt. Deze apparatuur wordt echter ook vaak gebruikt in combinatie met een hoortoestel en zo word niet het gehoor geprikkeld maar de ogen waardoor je reageert. Als u de TV niet meer kunt horen bestaat er een draadloos koptelefoon waardoor je de TV ook goed hoort en tegelijk kan communiceren als je partner of vrienden en familie naast je zit. 

 

  • Het arrangement Zorgtechnologie opdracht 'De Grote Schildpad' is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteurs
    Roan Hinderks
    Laatst gewijzigd
    2017-06-21 10:24:38
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van