Maar wat is dat nu eigenlijk? Is het een ziekte of is het een aandoening die wordt veroorzaakt door een ziekte? Hoe zit het nu precies, dat is waar dit artikel antwoord op geeft.
Dementie is een verzamelnaam voor bepaalde verschijnselen die optreden door beschadigingen aan hersenen. Die beschadigingen worden veroorzaakt door verschillende (hersen)ziektes. Er zijn meer dan vijftig verschillende ziektesdie dementie veroorzaken. De bekendste is de ziekte van Alzheimer.
Bij dementie raakt de verwerking van informatie in de hersenen verstoord en gaan de geestelijke vermogens achteruit. Het woord dementie komt van het Latijnse woord dementia wat ‘ontgeesting’ betekent. Kenmerkend voor dementie is dat de beschadigingen in de hersenen verergeren en je naaste steeds verder achteruitgaat in functioneren.
Nederland telt op dit moment ruim 270.000 mensen met dementie. Ook op jongere leeftijd (jonger dan 65 jaar) kunnen mensen dementie krijgen. Alzheimer Nederland schat dat in ons land ongeveer 12.000 mensen dementie op jonge leeftijd hebben.
Symptonen van dementie:
Er is pas sprake van dementie als bovenstaande symptomen in ernst toenemen en niet door een ander ziektebeeld te verklaren zijn, zoals een delier, een depressie of schizofrenie.
In een latere fase kunnen verschijnselen optreden als:
Wat gebeurt er in de hersenen en met de hersenactiviteit?
De beschadigingen in de hersenen die dementie veroorzaken bestaan uit het verlies van verbindingen tussen de hersencellen (neuronen). De neuronen kunnen daardoor niet meer goed met elkaar communiceren. Hierdoor kan je naaste steeds minder van wat voorheen vanzelfsprekend was. Naarmate de dementie vordert, gaan ook de neuronen verloren en raken hersenfuncties steeds verder beschadigd. Door deze processen kunnen de hersenen tien tot vijftien procent in omvang krimpen.
Welke hersenfuncties verloren gaan, hangt af van de ziekte die de dementie veroorzaakt. Er zijn ziektes die het voorste gedeelte van de hersenen (emoties, gedrag) als eerste aantasten en er zijn ziektes die het geheugen als eerste aantasten. Daarnaast kan het ziekteproces snel of langzaam gaan, dat verschilt per persoon.
Mensen met dementie leven gemiddeld acht jaar met de ziekte. Er is weliswaar nog geen genezing mogelijk, maar er zijn wel mogelijkheden voor behandeling en begeleiding. Deze verschillen per aandoening en per persoon. Wereldwijd vindt er veel onderzoek plaats om genezing uiteindelijk mogelijk te maken. Dementie is, na kanker en hart- en vaatziekten, momenteel de meest voorkomende doodsoorzaak in Nederland.
Hulpmiddelen: om de hersenen nog te prikkelen zijn: een 24u klok, met duidelijke afbeeldingen en tijd in letters en cijfers erg handig zo dat iemand met beginnend dementie nog bewust kan zijn van de tijd. Een dwaalmat is ook erg handig, wanneer iemand s'avonds of s'nachts uit bed gaat, gaat er een signaal af richting de familie of thuiszorg die dan vervolgens kan ingrijpen. Een ander hulpmiddel ( die wel veel duurder is) is de Justocat snoezelrobot. Dit is een kat die sprekend echt lijkt maar mensen kan kalmeren en af kan leiden. De kat is wasbaar en het gebruik van sociale robots geeft patiënten rust, voorkomt dwalen, verbetert intermenselijke actie, biedt afleiding en geeft mensen een gevoel ergens voor te kunnen zorgen.
