Inleiding
Op het eerste gezicht lijkt het een vreemde combinatie; seksualiteit en rouw. Je kunt het zien als twee losse vakken die samen in 10 lesweken gegeven worden. Toch kunnen deze thema's ook met elkaar te maken hebben.
Gedurende dit vak leer je meer over seksualiteit. Hoe verloopt de normale seksuele ontwikkeling van de mens? Hoe begeleid je als professional de seksualiteit van de cliënt? Wanneer je met kwetsbare mensen werkt, is het goed te weten hoe je met eventuele kinderwens om kunt gaan. Deze onderwerpen komen aan bod tijdens de lessen over seksualiteit.
Bij rouw denken veel mensen aan grote verliezen, zoals het verlies van een dierbare. Echter draait rouw om veel meer dan dat. In ieders leven zijn er situaties waarin het tegen kan zitten. Van kleine tot grote tegenslagen. In het werken met mensen moet je weten welke impact een groot verlies op iemand heeft en hoe je het beste kunt ondersteunen.
Planning
|
Vak
|
Seksualiteit & Rouw
|
|
Opleiding
|
Maatschappelijke Zorg, niveau 4
|
|
Periode
|
5
|
|
Uren
|
9 x 90 min.
|
|
PiT
|
|
|
|
|
Wk.
|
Wat gaan we doen, waar gaat het over?
|
Bronnen / Lesmateriaal
|
|
1
|
- Kennismaken
- Thema bespreken: Verlies en Rouw
- Voorkennis activeren seksualiteit (vanuit perspectief student)
- Theorie H12.1
- Documentaire
- Stellingen
|
Thema 12
Blz. 231 tm. 242
|
|
2
|
- Terugblik vorige week
- Huiswerk bespreken
- Dilemma
- Theorie H12.2 t/m 12.4
- Kritische beroepssituatie
|
Thema 12
Blz. 243 tm. 247
|
|
3
|
- Terugblik vorige week
- Activerende werkvorm
- Theorie: Kinderwens, risicofactoren, begeleiding bij een kinderwens
- Activerende werkvorm
- Theorie: ouderschap en begeleiding bij ouderschap
- Kritische beroepssituatie
- Theorie: ontmoedigingsbeleid
- Vooruitblik op volgende week
|
Thema 13
Blz. 249 tm. 267
|
|
4
|
- Terugblik vorige week
- Toetsvragen seksualiteit en ouderschap
- Film
|
|
|
5
|
- Terugblik vorige week
- Onderwerp verlies en rouw (lesdoelen)
- Activerende werkvorm
- Theorie
- Verwerkingsopdracht
- Vooruitblik op volgende week
|
Thema 14
Blz. 270 tm. 276
|
|
6
|
- Terugblik vorige week
- Activerende werkvorm
- Theorie
- Verwerkingsopdracht
- Vooruitblik op volgende week
|
Thema 14
Blz. 277 tm. 283
|
|
7
|
- Terugkoppeling onderzoeksvragen
- Evalueren (360 graden feedback)
- Werken aan de eindopdracht
- Vooruitblik volgende week
|
|
|
8
|
- Terugblik vorige week
- Toetsvragen verlies en rouw
- Werken aan eindopdracht
|
|
|
9
|
Presentaties eindopdracht
|
|
|
10
|
Bufferweek
|
|
Beoordeling
Binnen het vak 'Seksualiteit & Rouw' wordt je beoordeeld op:
- Aanwezigheid (minimaal 80%)
- Inzet
- Resultaat minitoets 'Seksualiteit & Ouderschap'
- Resultaat minitoets 'Verlies & Rouw'
- Eindproduct
Lesdoelen
Seksualiteit
- Je verwoordt de mogelijkheden van begeleiding bij de behoeften aan seks
- Je ontwikkelt een visie op de begeleiding van seksualiteit bij cliënten
- Je verwoordt de mogelijkheden van begeleiding bij de behoeften aan seks.
- Je legt uit wat we verstaan onder grens- of normoverschrijdend gedrag
- Je formuleert doelen voor cliënten met een hulpvraag in hun seksualiteit.
Ouderschap
- Je legt uit wat er achter een kinderwens schuil kan gaan
- Je beschrijft risico- en beschermende factoren ten aanzien van een kinderwens
- Je past de stappen van kinderwens begeleiding toe
- Je beschrijft welke ouderkenmerken en kind kenmerken het ouderschap kunnen bemoeilijken
- Je past de stappen van ouderschapsbegeleiding toe.
- Je analyseert situaties en bepaalt wanneer je een kinderwens ontmoedigt.
Verlies en rouw
- Je verklaart waarom iemand rouwt
- Je beschrijft de verschillende fases van het rouwproces
- Je vertelt welke signalen kunnen wijzen op rouw
- Je stemt je gedrag af op de rouwende.
- Je kan vertellen hoe kinderen rouwen
Inhoud per les
Week 1
Inhoud les:
- Opbouw van het vak
- Beoordeling
- Lesdoelen
- Oriëntatie thema 'Seksualiteit'
- Theorie: begrippen seksualiteit en intimiteit
- Theorie: seksuele ontwikkeling van de mens
- Docu: "Dutch Lessons in Love (part 1)"
Opdr. 1 - Seks enzo
Doe deze opdracht in groepen van 3 à 4 studenten. In jullie groep gaan jullie na wat jullie denken bij de woorden seksualiteit en intimiteit. Volg onderstaande stappen:
- Leg in het midden van het groepje een wit vel papier.
- Zorg dat jullie allemaal een pen hebben.
- Denk in je groepje na over de eerste vraag: waar denk je aan bij het woordseksualiteit?
- Schrijf op het witte vel het eerste woord waar je aan denkt.
- Bespreek met elkaar waar jullie bij elk woord aan denken.
Heb je dezelfde associatie op of vatten jullie het begrip anders op?
- Pak een tweede vel.
- Denk in je groepje na over de tweede vraag: waaraan denk je bij het begrip intimiteit?
- Noteer op het tweede witte vel het eerste woord wat in je opkomt.
- Bespreek alle woorden en bekijk waaraan julile denken. Denken jullie aan hetzelfde of vullen jullie het begrip anders in?
- Neem jullie twee mindmaps erbij en geef antwoord op de volgende vragen. Bespreek de antwoorden in jullie groepje.
- Wanneer heb jij in jouw leven te maken met intimiteit?
- In welke beroepssituaties zou jij als stagiair of begeleider te maken kunen krijgen met seksualiteit bij cliënten?
- Wanneer heb jij in jouw leven te maken met seksualiteit?
- In welke situaties zou jij het in je (toekomstige) beroep tegen kunnen komen als begeleider?
Opdr. 2 - Documentaire
Bekijk de docu. ‘Seksuele Voorlichting’ (30 min.) van Metropolis over verschillende manier van praten over seks wereldwijd (https://www.vpro.nl/programmas/metropolis/kijk/afleveringen/seksuele-voorlichting.html). Van taboe tot open en bloot. Beantwoord vervolgens onderstaande vragen.
- Hoe ben jij opgevoed? Denk bijv. aan seksuele voorlichting, zijn er taboes?
- Beschrijf hoe volgens jou er in Nederland wordt omgegaan met seksualiteit?
- In de docu worden er verschillende landen en dus ook culturen uitgelicht. Kies er drie. Beschrijf wat jij van deze benadering vindt? Wat vind je er goed aan en waar kan jij je minder goed in vinden? Leg goed uit waarom jij dit vindt.
- Seks voor het huwelijk kan volgens veel culturen en religies absoluut niet. Wat vind jij? Beschrijf waarom jij dit vindt.
- In Nederland wordt homoseksualiteit steeds meer geaccepteerd maar in de docu huilt een vrouw hierom. Waarom is dat?
- Wat vind jij van homoseksualiteit?
- In het werkveld kan het goed zijn dat jij te maken krijgt met seksualiteit bij jouw doelgroep. Welke waarden zijn voor jou belangrijk als het gaat om het begeleiden van dit onderwerp?
Opdr. 3 - Stellingen
- Het is ongemakkelijk om over seksualiteit te praten.
- Iedereen heeft recht op seksualiteit
- Mensen met een verstandelijke beperking mogen kinderen krijgen.
- Een jongen met veel ervaring is stoer, een meisje is een hoer.
- Bij mij thuis wordt heel open over relaties en seksualiteit gesproken.
- Als ik een relatie heb, vertel ik het direct aan mijn ouders.
Week 2
Inhoud les:
- Terugblik vorige les
- Nabespreken huiswerk (docu + stellingen)
- Theorie H12.2 t/m 12.4
- Verwerkingsopdrachten:
Thema 12 Opdracht 3: Begeleidingsvragen (via licentie)
Thema 12 Opdracht 6: Zoek de fout (via licentie)
Thema 12 Opdracht 16: Kritische beroepssituatie (via licentie)
Week 3
|
3
|
|
- Terugkomen op de vorige les
- Theorie: Kinderwens, risicofactoren, begeleiding bij een kinderwens
- Theorie: Ouderschap en begeleiding bij ouderschap
- Kritische beroepssituatie
- Vooruitblik op de volgende week
|
Thema 13
Blz 249 tot en met 267
|
1 Terugkomen op de vorige les
Wat is er besproken en geleerd
2 akitverende werkvorm
stellingen spel ( Opdracht 1 thema 13 Angerstein)
3 Opdracht
Wat is goed ouderschap ( opdracht 2)
4 Theorie
Kinderwens, riscicofactoren en begeleiding bij kinderwens
5 Verwerkingsopdracht
Risicofactoren van kinderwens (opdracht 4)
6 Theorie
Ouderschap en begeleiding bij ouderschap (ontmoedigingsbeleid)
7 kritische beroepssituatie
Kinderwens begeleiding opdracht 7
8 Vooruitblik volgende week
Week 4
|
4
|
|
- Terugkomen op de vorige les
- Toets vragen seksualiteit en ouderschap
|
|
1 Terugkomen op de vorige les
Waar hebben we het over gehad, wat is er geleerd
2 Toetsvragen seksualiteit en ouderschap
Toets telt mee voor het eindcijfer thema
3 Film kijken
Zelf te bepalen door docent en of klas ( gelinkt aan ouderschap, seksualiteit)
Week 5
|
5
|
|
Terugkomen op vorige les
Onderwerp verlies en Rouw (lesdoelen)
Activerende werkvorm
Theorie
Verwerkingsopdracht
Vooruitblik volgende week
|
Thema 14
Blz 270 tot en met 276
|
1 terugkomen op vorige les
Wat is er geleerd
2 Inleiding onderwerp
Verlies en rouw en lesdoelen, toetsing en eindprodukt
“Het is niet te voorkomen dat vogels van droefheid landen op onze schouders, wel is te voorkomen dat zij nesten bouwen in ons haar” (chinees gezegde)
Wat wordt er bedoeld met deze uitspraak
3 Aktiverende werkvorm
Associatiespel
- wat versta ik onder verlies en rouw (opdracht 2 thema 14 Angerstein)
- Eigen invulling door docent mogelijk door bijvoorbeeld een mindmap te maken
4 Theorie
rouw, fases van het rouwproces
(zie powerpoint)
5 verwerkingsopdracht
Rouw in beeld (opdracht 6 thema 14 Angerstein) In tweetallen
- Filmpje en of fotocollage maken met de verschillende fases van rouw
- nabespreken en delen klassikaal
6 vooruitblik volgende week
Week 6
|
6
|
|
- Vooruitblik volgende week
|
Thema 14
Blz 277 tot en met 283
|
1 Terugkomen op de vorige les
Eventueel nog kleine presentaties van de rouwfases van vorige week
2 Aktiverende werkvorm
film over 2 gezinnen en de wijze van verwerken:
3 Theorie
Begeleiden bij rouw
rouw bij kinderen
4 verwerkingsopdracht
Rouwrituelen (opdracht 10, verschillen tussen kinderen en volwassen
5 vooruitblik op de volgende les
Week 7
|
7
|
|
- Terugkoppeling onderzoeksvragen
- Evalueren (360 graden feedback)
- Werken aan eindopdracht
- Vooruitblik op volgende week
|
|
1 Terugkomen op de vorige les
wat is er geleerd
2 Terugkoppelen aan persoonlijke leervragen vanuit de PIT
Evalueren
3 werken aan eindopdracht
Zie bijgevoegde bestand voor de inhoud eindprodukt
4 Vooruitblik volgende week
Week 8
|
8
|
|
- Terugkomen op de vorige les
- Toets vragen Verlies en Rouw
|
1 terugkomen op vorige les
wat is er geleerd
2 Toets verlies en rouw
3 Werken aan eindproduct
4 Vooruitblik volgende week
Week 9
|
9
|
|
- Presentaties eindopdracht
|
Week 10
|
10
|
|
- Terugkomen op de vorige les
- Evaluatie en reflectie thema
|
1 Terugkomen op de vorige les
2 Evaluatie en reflectie van het thema
zie document wat toegevoegd is
3 Afsluiting Thema
Extra informatie/werkvormen
Voor meer informatie en extra werkvormen, kun je ook onderstaande websites raadplegen.
Voor casussen rondom seksualiteit (in de ouderenzorg), kun je onderstaande site raadplegen
alternatieve eindopdracht
Maak een themakist over rouw en verlies of met als thema liefde.
Kijk bv op de site van de GGD waar ook dat soort themakisten te leen zijn. Zorg dat je in je themakist een A4 hebt met het doel, voor welke doelgroep het is en een omschrijving van de inhoud van de themakist. Het moet minimaal 3 verschillende activiteiten bevatten met een duidelijke omschrijving hoe te gebruiken.
Themakist Pesten
Lees voor
Doel
- Het voorkomen dat kinderen slachtoffer worden van pesten of zichzelf daaraan schuldig maken;
- Het bevorderen van positief omgangsgedrag;
- Het bevorderen van een prettig leef- en werkklimaat op school.
Doelgroep
Leerlingen in het basisonderwijs en hun ouders. Leerkrachten zijn de intermediaire doelgroep.
Omschrijving
Themakist met achtergrondinformatie, lessuggesties, spelmateriaal, audiovisueel materiaal en leesboeken om scholen te ondersteunen bij het uitwerken van het thema pesten op hun school. Er is onder andere aandacht voor:
PowerPoint Seksualiteit & Rouw (lesweek 1)
