In de 18e eeuw werd de stoommachine uitgevonden.
Goederen werden niet langer met de hand gemaakt, maar met machines.
Die verandering in de maatschappij ging erg snel.
Daarom spreek je van een revolutie, de industriële revolutie.
Deze opdracht gaat over deze industriële revolutie.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van de opdracht kun je:
beschrijven dat aan de industriële revolutie een agrarische revolutie vooraf ging.
uitleggen waarom de uitvinding van de stoommachine gezien kan worden als het begin van de industriële revolutie.
vertellen dat de industriële revolutie begon in Engeland.
de werkomstandigheden van arbeiders in de fabrieken omschrijven.
Wat ga ik doen?
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Na het bestuderen van de Kennisbank 'Platteland en agrarische revolutie' kun je de verschillende veranderingen op het platteland benoemen.
Stap 2
Je kunt na het bestuderen van de Kennisbank 'Stoommachine' vragen beantwoorden over de werking en de functie van de stoommachine.
Stap 3
Je kunt na het bestuderen van de Kennisbank 'Slechte omstandigheden' en het kijken van de video 'Fabrieksarbeiders' bijpassende afbeeldingen vinden.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de kennisbank en de begrippenlijst die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht A
Als je kiest voor eindopdracht A maak je de toets.
Eindopdracht B
Als je kiest voor eindopdracht B maak je een collage over de werk- en leefomstandigheden van een arbeidersgezin in de 19e eeuw.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Benodigdheden:
Geen bijzonderheden.
Tijd:
Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig.
Aan de slag
Stap 1: Agrarische revolutie
Ga naar de Kennisbank geschiedenis.
Lees de inleiding en bestudeer de twee pagina's van het onderdeel 'Het platteland en de agrarische revolutie'.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
In de textielindustrie waren
kinderen erg gewild. Hun kleine
handjes pasten goed tussen de
onderdelen van de machines.
Met de komst van de stoomlocomotief werden overal in West-Europa fabrieken opgericht.
Steenkool en ijzererts konden nu snel en goedkoop met de trein naar de fabrieken worden gebracht.
Fabrieken hoefden niet meer vlakbij steenkoolmijnen te staan.
Ga opnieuw naar de Kennisbank geschiedenis en bestudeer het onderdeel over de omstandigheden waarin mensen in de fabrieken werkten.
Ga naar www.google.nl en tik als zoekterm 'industriële revolutie' in.
Kies voor 'afbeeldingen'. Hier vind je duizenden afbeeldingen die te maken hebben met de industriële revolutie.
Verzamel een aantal afbeeldingen die laten zien hoe de arbeiders in de industriële revolutie leefden en werkten.
Verzamel je afbeeldingen in een (Google-)document. Overleg met je docent of je dit document ook in moet leveren.
Arbeidsproductiviteit
De hoeveelheid productie die per tijdseenheid geproduceerd wordt door één arbeider.
Wisselbouw
Meerdere gewassen werden elk jaar op een ander stuk grond verbouwd zodat de grond niet uitgeput raakte en ziektes minder snel optraden.
Enclosure
Van oudsher waren op het Engelse platteland bepaalde gebieden in gemeenschappelijk gebruik. In de achttiende eeuw kwamen de meeste van deze gebieden in bezit van grootgrondbezitters. Zij voegden deze stukken grond aaneen tot grote velden die ze omheinden met muren en heggen.
Thuisweverij
In de wintermaanden leefden veel gezinnen op het platteland van de thuisweverij. Op een met de hand aangedreven weefgetouw werden katoenen stoffen geproduceerd. Het was zwaar en eentonig werk maar het leverde wel inkomsten op.
Werkloosheid
De staat waarin je verkeert als je werkloos bent. Je bent werkloos als je geen betaald werk hebt, maar dat wel zou willen.
Wereldmarkt
Een markt waarbij er handel is over de hele wereld.
Milieuvervuiling
De natuur leed veel schade door alle rook en afval dat uit de fabrieken kwam.
Urbanisatie, verstedelijking
Een proces waarbij de stedelijkheid (grootte van de steden tegenover de hoeveelheid platteland) toeneemt.
Agrarische revolutie
Vond plaats voorafgaand aan de industriële revolutie. Door technische verbeteringen steeg de arbeidsproductiviteit in de landbouw. De stijgende arbeidsproductiviteit maakte veel arbeiders overbodig.
Er ontstond werkloosheid. Het overschot aan arbeidskrachten op het platteland maakte de industriële revolutie mede mogelijk. Er waren immers arbeiders genoeg die de fabrieken in de steden konden bemannen.
James Watt
James Watt (1736 - 1819) was niet de eerste die zich bezighield met de stoommachine. Hij wist de bestaande ideeën om te zetten in een machine waarvan de kracht zo groot was dat hij geschikt was voor de aandrijving van vele verschillende machines in alle soorten en maten.
Stoommachine
Een machine die aangedreven wordt door stoom(druk).
Condensatie
Gas of damp verandert in een vloeistof. Bijvoorbeeld: stoom verandert in water.
Thomas Newcomen
Thomas Newcomen (1664-1729) is de uitvinder van de stoommachine.
Spinning Jenny
Dit is een spinmachine, die in 1764 werd uitgevonden door James Hargreaves. De Spinning Jenny was een handspinmolen die net als het spinnewiel met de hand werd aangedreven, maar ze had 8 spoelen en kon dus 16 draden tegelijk spinnen. Het spinnen ging nu dus veel sneller en goedkoper.
Kinderarbeid
Omdat de lonen laag waren, telde elke cent die verdiend kon worden mee. Het gevolg was dat ook veel kinderen in de fabrieken werkten. In sommige fabrieken waren kinderen zelfs heel gewild omdat hun kleine handjes geschikt waren voor dat soort productie.
Gevolgen van de industrialisatie, leefomstandigheden
De arbeiders kwamen vaak in kleine, slechte woningen terecht, waar ze met grote gezinnen woonden. Er was geen riolering of stromend water en vaak ook geen daglicht of ventilatie. De slechte woonomstandigheden leidden tot veel ziektes. Langzaam zagen steeds meer mensen hoe erg deze sociale kwestie was en probeerden ze er iets aan te doen.
Eindopdracht A: Toets
Als je kiest voor eindopdracht A maak je de toets 'Industriële revolutie'.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Een collage bestaat uit knipsels die op een ander papier geplakt zijn en samen een nieuwe afbeelding vormen.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Is het gelukt om stellingen voor klasgenoten te verzinnen?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Wat waren de gevolgen van de industriële revolutie?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Klopt dat?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht? De toets was kort, maar bevatte hij wel vragen over alle leerdoelen?
Is het gelukt om met de collage een duidelijk beeld van de leefomstandigheden te geven?
Het arrangement Industriële revolutie - vmbo12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 8 met het onderwerp Industriële revolutie. In de 18e eeuw werd de stoommachine uitgevonden. Goederen werden niet langer met de hand gemaakt, maar met machines. Die verandering in de maatschappij ging erg snel. Daarom spreek je van een revolutie, de industriële revolutie. Het materiaal bespreekt de agrarische revolutie die er aan vooraf gaat. Besproken wordt waarom de uitvinding van de stoommachine gezien kan worden als begin van de revolutie. Daarnaast worden de omstandigheden van de arbeiders in de fabrieken beschreven. Begrippen die verder bij deze les horen zijn: arbeidsproductiviteit, wisselbouw, enclosure, thuisweverij, werkloosheid, wereldmarkt, milieuvervuiling, urbanisatie/verstedelijking, James Watt, condensatie, Thomas Newcomen, Spinning Jenny, kinderarbeid en de gevolgen van de industrialisatie/leefomstandigheden.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 8 met het onderwerp Industriële revolutie. In de 18e eeuw werd de stoommachine uitgevonden. Goederen werden niet langer met de hand gemaakt, maar met machines. Die verandering in de maatschappij ging erg snel. Daarom spreek je van een revolutie, de industriële revolutie. Het materiaal bespreekt de agrarische revolutie die er aan vooraf gaat. Besproken wordt waarom de uitvinding van de stoommachine gezien kan worden als begin van de revolutie. Daarnaast worden de omstandigheden van de arbeiders in de fabrieken beschreven. Begrippen die verder bij deze les horen zijn: arbeidsproductiviteit, wisselbouw, enclosure, thuisweverij, werkloosheid, wereldmarkt, milieuvervuiling, urbanisatie/verstedelijking, James Watt, condensatie, Thomas Newcomen, Spinning Jenny, kinderarbeid en de gevolgen van de industrialisatie/leefomstandigheden.
In de 18e eeuw werd de stoommachine uitgevonden.
Aan het eind van de opdracht kun je:
Benodigdheden:
Ga naar de Kennisbank geschiedenis.
Ga opnieuw naar de Kennisbank geschiedenis en bestudeer nu het onderdeel over de 'Stoommachine'.
Als je kiest voor eindopdracht B maak je een collage over de werk- en leefomstandigheden van een arbeidersgezin in de 19e eeuw.
Intro
