In deze opdracht staat de afschaffing van de slavernij centraal.
Een moeilijk woord voor het streven naar de afschaffing van de slavernij is abolitionisme.
In Engeland en Amerika ontstond weerstand tegen de slavernij.
Die weerstand leidde tot een verbod op slavernij.
Ook in Nederland werd slavernij verboden.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van de opdracht kun je:
de (westerse) slavernij in de periode 1500-1850 beschrijven.
de rol van Nederland (WIC) in de slavernij omschrijven.
omschrijven hoe de kijk op slavernij veranderde ten tijde van de Verlichting.
het begrip abolitionisme beschrijven.
onderzoeken of er ook nu nog sprake is van slavernij (moderne slavernij - mensenhandel, mensensmokkel).
discussiëren over de vraag of de Nederlandse staat haar excuses moet aanbieden voor het Nederlandse slavernijverleden.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Na het lezen van de Kennisbank en het kijken van twee video's kun je aangeven waarom er steeds meer mensen tegen de slavernij waren.
Stap 2
Je kunt de verschillende gebeurtenissen van de afschaffing in de goede volgorde plaatsen.
Stap 3
en
Je kunt vragen beantwoorden over het boek: 'De negerhut van oom Tom'.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de Kennisbank en de begrippenlijst die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht
Een tijdlijn maken met vier jaartallen. Bij de jaartallen zet je gebeurtenissen die ertoe hebben geleid dat de slavernij werd afgeschaft.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Extra
Onderdeel
Activiteit
Extra
Slavernij toen en nu.
Benodigdheden
Geen bijzonderheden.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 1 à 2 uur nodig.
Aan de slag
Stap 1: Afschaffing slavernij
Voor deze opdracht maak je gebruik van het onderdeel 'Afschaffing slavernij' uit de kennisbank. Lees de twee pagina's.
Bekijk nu de volgende video op de website van SchoolTV.
Welke route legden de slaven af en hoe verliep deze reis? Bespreek dit na het kijken met een klasgenoot.
Video: Afschaffing slavenhandel
Bekijk nu ook de volgende video op de website van SchoolTV.
Op welke manier komen de slaven in opstand tegen de slavernij?
Wat is in eerste instantie de reactie van de Nederlanders op het stoppen van de slavernij?
Bespreek dit na het kijken met een klasgenoot.
De afschaffing van de slavernij begon niet in Nederland.
Engeland was het eerste land dat de handel in slaven verbood.
Veel informatie over de afschaffing van de slavernij kun je vinden
op de website Slavernij en jij.
Lees de informatie op de pagina over de afschaffing.
Lees ook de verhalen onderaan de pagina.
Maak dan de oefening.
Stap 3: Oom Tom
1852 - 'De negerhut van Oom Tom'
Het boek 'De negerhut van Oom Tom' had veel invloed op hoe de mensen over slavernij dachten.
Het boek gaat over een aantal slaven op een Amerikaanse plantage.
Eliza en Oom Tom zijn slaven van de vriendelijke plantagebezitter Shelbey. Hij heeft geldgebrek en moet zijn slaven verkopen.
Oom Tom komt terecht bij een slechte eigenaar die hem martelt en doodt.
Het boek maakte grote indruk op de lezers. Ze lazen nu de waarheid over slavernij.
Maar slavenhouders vonden het een slecht boek.
Het boek werd heel snel vertaald in veel verschillende talen. Ook in het Nederlands.
Onder andere door het boek kwamen mensen in opstand tegen de slavernij.
Abolitionisme
Het streven naar afschaffing van de slavernij. In Nederland werd in 1863 de slavernij afgeschaft.
Mensenrechten
Dit zijn rechten die voor alle mensen gelden, ongeacht herkomst, nationaliteit, overtuiging, geslacht, wettelijke status of andere kenmerken.
De Amerikaanse Burgeroorlog
De Verenigde Staten verschilden van mening over of slavernij mocht worden ingevoerd in de nieuwe staten. In het noorden was veel industrie. Het gebied was rijk. In het zuiden waren veel plantages van de rijke telers van katoen en tabak. In het zuiden wilde men de slavernij behouden. De verschillende meningen over de slavernij van Noord en Zuid leidden tot de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865).
John Brown
John Brown was een militaire tegenstander van slavernij. Hij leidde een groep abolitionisten (tegenstanders van de slavernij). Dit is hem uiteindelijk fataal geworden, hij werd gearresteerd en schuldig bevonden aan verraad om vervolgens ter dood veroordeeld te worden.
De Negerhut van Oom Tom
Het boek de Negerhut van Oom Tom (1852) gaat over het leven ven een aantal slaven op een Amerikaanse plantage. Het maakte grote indruk op de lezers, maar slavenhouders in de zuidelijke staten waren het er niet mee eens.
The Liberator
Op 1 januari 1831 verscheen het eerste nummer van de krant 'De bevrijder'. In de krant van William Lloyd Garrison stonden afschuwelijke verhalen over slaven. Zo lazen mensen dat slavernij niet goed was.
De Cotton Gin
Een machine die katoenvezels van zaden scheidt. Uitgevonden in 1783. De vezels worden verwerkt tot kleding of katoengoederen. De productie van katoen steeg hierdoor in de zuidelijke staten van de VS.
Het gevolg was dat er veel slaven kwamen te werken.
Eerste Afrikaanse slaven in Virginia
In Virginia werd veel winst gemaakt met de tabaksplant. De plantages werden uitgebreid. Er waren steeds meer arbeiders nodig. Door de plantagehouders werden al snel slaven uit Afrika ingevoerd. In 1619 werden de eerste slaven uit Afrika verkocht.
De Verlichting
De 'Verlichting' was een periode in de 18e eeuw.
Er ontstond een nieuwe manier van denken. Mensen hielden zich bezig met gelijke rechten voor iedereen.
De wetenschap ontwikkelde zich. Men streed tegen misstanden door de kerk en de staat.
Eindopdracht: Tijdlijn maken
Als eindproduct van deze opdracht maak je een tijdlijn.
Zet bij vier jaartallen een gebeurtenis over de afschaffing van de slavernij.
Gebruik de informatie uit de Kennisbank en de clips van SchoolTV.
Zoek eventueel op internet naar extra informatie.
Maak het eindproduct samen met een klasgenoot.
Combineer tekst en beeld op jullie tijdlijn.
Vergelijk jullie tijdlijn met die van een ander groepje.
Hebben jullie dezelfde gebeurtenissen?
Bespreek eventuele verschillen en pas jullie tijdlijn nog wat aan.
Beoordeling
Laat de tijdlijn beoordelen door jullie docent.
Je krijgt een goede beoordeling voor de opdracht als:
op je tijdlijn vier jaartallen en gebeurtenissen staan die te maken hebben met het abolitionisme.
op je tijdlijn beeld en tekst goed zijn gecombineerd.
Een tijdlijn of tijdbalk geeft je een helder overzicht van verschillende gebeurtenissen over een bepaalde periode heen.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Welke redenen kun je nog meer bedenken voor én tegen het afschaffen van de slavernij?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Wanneer werd de slavernij afgeschaft?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Klopt dat?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht? Was het moeilijk om de gebeurtenissen bij de juiste jaartallen te plaatsen? Had je veel steun aan stap 2?
Extra
Extra: Slavernij
Urmila Chaudhary
Urmila Chaudhary
In het boek 'Kinderen die de wereld hebben veranderd' staan verhalen over kinderen van wie de rechten zijn geschonden.
Urmila Chaudhary (1991) uit Nepal is zeven als ze door haar broer wordt verkocht als huisslaaf.
Vader is ziek en het gezin heeft geld nodig. Ze werkt tien jaar lang in gezinnen van rijke mensen; zonder school, zonder vrienden, ver van haar familie.
Sinds haar zeventiende is ze vrij. Nu probeert ze te voorkomen dat andere kinderen slaaf worden.
Slavernij is verboden in Nepal, maar toch komt het daar veel voor.
Bekijk de volgende aflevering uit de NTR-serie Leven in de Frontlinie.
Download en lees nu het verhaal uit het boek 'Kinderen die wereld hebben veranderd': Urmila Chaudhary.
Kinderrechten
Mensenrechten zijn in wetten en verdragen (afspraken) vastgelegd.
Ze gelden in Nederland en in de rest van de wereld - voor iedereen en voor altijd.
Door deze rechten kunnen mensen een goed bestaan opbouwen.
Er bestaan ook kinderrechten. Niet overal wordt er netjes met deze rechten omgegaan.
Ga naar de website klikplaat mensenrechten en bekijk welke mensenrechten er zijn.
Klik op de verschillende afbeeldingen en lees de informatie.
Slavernij
Vroeger werd er in slaven gehandeld. Dat vond men heel gewoon.
Ook Nederlandse kooplieden deden mee aan die handel. De slavenhandel heeft een paar honderd jaar geduurd.
Langzamerhand protesteerden steeds meer mensen tegen de slavenhandel.
In de negentiende eeuw kwamen er wetten die de handel in slaven verboden.
Tegenwoordig is slavernij verboden door internationale verdragen. Toch is het nooit verdwenen.
Nog steeds bestaat er slavernij en zijn er omstandigheden die erop lijken. Slavernij is veel moeilijker zichtbaar dan vroeger.
Het arrangement Afschaffing slavernij - vmbo12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 7 met het onderwerp Afschaffing slavernij. In deze opdracht staat de afschaffing van de slavernij centraal. Een moeilijk woord voor het streven naar de afschaffing van de slavernij is abolitionisme. In Engeland en Amerika ontstond weerstand tegen de slavernij. Die weerstand leidde tot een verbod op slavernij. Ook in Nederland werd slavernij verboden. Het materiaal bespreekt de (westerse) slavernij in de periode 1500-1850 en de rol van Nederland (WIC) in de slavernij. Er wordt gekeken naar hoe de kijk op slavernij veranderde ten tijde van de Verlichting en er wordt onderzocht of er ook nu nog sprake is van slavernij (moderne slavernij - mensenhandel, mensensmokkel). Als laatst is er ruimte voor discussie over de vraag of de Nederlandse staat haar excuses moet aanbieden voor het Nederlandse slavernijverleden. Begrippen die bij deze les horen zijn abolitionisme, mensenrechten, Amerikaanse Burgeroorlog, John Brown, De Negerhut van Oom Tom, The Liberator, de Cotton Gin, eerste amerikaanse slaven in Virginia en de Verlichting.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 7 met het onderwerp Afschaffing slavernij. In deze opdracht staat de afschaffing van de slavernij centraal. Een moeilijk woord voor het streven naar de afschaffing van de slavernij is abolitionisme. In Engeland en Amerika ontstond weerstand tegen de slavernij. Die weerstand leidde tot een verbod op slavernij. Ook in Nederland werd slavernij verboden. Het materiaal bespreekt de (westerse) slavernij in de periode 1500-1850 en de rol van Nederland (WIC) in de slavernij. Er wordt gekeken naar hoe de kijk op slavernij veranderde ten tijde van de Verlichting en er wordt onderzocht of er ook nu nog sprake is van slavernij (moderne slavernij - mensenhandel, mensensmokkel). Als laatst is er ruimte voor discussie over de vraag of de Nederlandse staat haar excuses moet aanbieden voor het Nederlandse slavernijverleden. Begrippen die bij deze les horen zijn abolitionisme, mensenrechten, Amerikaanse Burgeroorlog, John Brown, De Negerhut van Oom Tom, The Liberator, de Cotton Gin, eerste amerikaanse slaven in Virginia en de Verlichting.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
In deze opdracht staat de afschaffing van de slavernij centraal.
Aan het eind van de opdracht kun je:
Benodigdheden
De afschaffing van de slavernij begon niet in Nederland.
1852 - 'De negerhut van Oom Tom'
Als eindproduct van deze opdracht maak je een tijdlijn.
Intro
