Hugo de Groot was de grootste jurist van Nederland en misschien wel van de wereld. Hij was een wonderkind. Om zijn politieke mening werd hij gevangengenomen. Hij ontsnapte uit de gevangenis in een boekenkist.
In de volgende video leer je meer over het leven van Hugo de Groot.
Wie was er allemaal belangrijk in zijn leven?
Bespreek het na het kijken met een klasgenoot.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze les kun je:
beschrijven wie Hugo de Groot was.
de twee onderdelen van het recht noemen die hij bedacht en die nu nog steeds heel belangrijk zijn.
de naam noemen van de politicus van wie Hugo de Groot adviseur was.
in het kort uitleggen waarom Hugo de Groot in Slot Loevestein werd opgesloten.
beschrijven hoe hij uit Slot Loevestein is ontsnapt.
Wat ga ik doen?
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je kunt na het kijken van de video 'Kaaskoppen en Waterlanders' vragen beantwoorden over het leven van Hugo de Groot.
Stap 2
Je leest informatie over een aantal van Hugo's boeken en kunt daarover in gesprek met een klasgenoot.
Stap 3
Je kunt aangeven welke invloed de politieke- en godsdienstige ruzies hadden op het leven van Hugo de Groot.
Stap 4
Je kunt uitleggen hoe Hugo de Groot leefde in Slot Loevestein en hoe hij daar ontsnapte.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippen
Hier vind je de begrippen die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht
Als eindopdracht maak je een toets.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 1 uur nodig.
Aan de slag
Stap 1: Wonderkind
Hugo de Groot
Op 10 april 1583 werd Hugo de Groot geboren. Hij was erg slim.
Toen Hugo elf jaar was, ging hij al naar de universiteit.
Op zijn vijftiende (!) studeerde hij af in het ‘gewone’ recht én in het kerkelijk recht.
Hij is in heel Europa bekend. De Franse koning ontvangt hem.
Die noemt hem ‘La miracle de Hollande’ (Het wonder van Holland).
Later wordt hij ook ontvangen door de Engelse koning en door de Zweedse koningin.
Als hij 25 is, trouwt hij met de 19-jarige Maria van Reigersberch.
In het buitenland is hij bekend onder zijn Latijnse naam Hugo Grotius.
Bekijk het videofragment. Daarin krijg je nog meer informatie over het leven van Hugo de Groot. Welke informatie had je nog niet in de tekst hierboven gelezen? Video:Kaaskoppen en Waterlanders (bekijk vanaf 10:52)
Stap 2: Zee- en volkenrecht
'De vrije zee' van Hugo de Groot
Hugo de Groot was een van de grootste juristen ooit. Hij schreef heel veel boeken. Die gaan over rechten, geschiedenis en godsdienst. Hij schreef ook verhalen.
En hij vertaalde boeken uit het Grieks in het Latijn.
Beroemd werd hij met twee boeken over het zeerecht en het volkenrecht.
Zijn eerste beroemde boek gaat over het zeerecht. Het heet 'De Vrije Zee'
('Mare Liberum'). Hij schreef het in 1604.
Hij zegt daarin dat iedereen de zee mag gebruiken. Mensen mogen naar alle gebieden op aarde reizen en moeten goed met elkaar omgaan.
Dat waren hele moderne ideeën voor die tijd. Het zijn de ideeën van de huidige Verenigde Naties!
Zijn tweede beroemde boek is 'Over het Recht van Oorlog en Vrede'
('De Iure Belli ac Pacis') uit 1625. Daarin beschrijft hij het volkenrecht.
Hugo de Groot schreef: "een vorst mag geen oorlog gaan voeren omdat hij dat zélf wil, maar alleen als het rechtvaardig is".
Maar Hugo de Groot is vooral bekend geworden door zijn ontsnapping uit Slot Loevestein in een boekenkist.
Stap 3: Ruzies
Maurits en van Oldenbarnevelt
toen alles nog koek en ei tussen
hen was
Godsdienstige en politieke ruzies
Hoe kon de grootste geleerde van Nederland in de gevangenis terechtkomen?
Hugo de Groot is geboren in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
In die tijd hadden Prins Maurits van Oranje en Johan van Oldenbarnevelt ruzie met elkaar.
Prins Maurits was stadhouder. Hij had de hoogste functie in de Republiek.
Van Oldenbarnevelt was landsadvocaat en raadpensionaris. Hij was de belangrijkste ambtenaar van de Staten van Holland, een soort minister-president.
In het begin werkten Maurits en Van Oldenbarnevelt goed samen. Maar tijdens het Twaalfjarig Bestand (1609-1621) van de Tachtigjarige Oorlog kregen ze ruzie.
Hun ruzie ging om politieke en om godsdienstige zaken.
Op godsdienstig gebied stonden remonstranten en contraremonstranten tegenover elkaar.
De contraremonstranten geloofden dat God alles bepaalt wat er gebeurt. Ze vonden daarom dat de kerk de hoogste 'baas' in het land moest zijn. De kerk moest boven de staat (de regering) staan. Het strenge geloof was volgens hen het enige juiste geloof.
De remonstranten waren minder strenggelovig. Ze vonden dat de staat (de regering) de 'baas' moest zijn in het land, boven de kerk.
Maurits sloot zich bij de contraremonstranten aan. Van Oldenbarnevelt koos voor de remonstranten.
Hugo de Groot was de juridische adviseur van Van Oldenbarnevelt.
De godsdienstige ruzie tussen Maurits en Van Oldenbarnevelt werd tijdens het Twaalfjarig Bestand ook een politieke ruzie. Maurits wilde na het bestand de oorlog voortzetten. Hij zag dat het Spaanse leger verzwakt was. Hij zou gemakkelijk de macht kunnen grijpen.
Van Oldenbarnevelt wilde dat het vrede bleef. De oorlog kostte de staat veel geld. Bovendien was oorlog niet goed voor de handel.
De remonstranten verloren de strijd. Maurits trok alle macht naar zich toe.
Van Oldenbarnevelt en Hugo de Groot werden gearresteerd. Van Oldenbarnevelt werd onthoofd. Hugo de Groot kreeg levenslang. Hij werd opgesloten in Slot Loevestein.
Stap 4: De ontsnapping
Hugo de Groot ontsnapt in een
boekenkist.
In 1619 wordt Hugo de Groot opgesloten in Slot Loevestein. Het was een gevangenis waaruit je niet kon ontsnappen.
De Groot wordt er heel goed behandeld. Zijn vrouw, hun kinderen en hun dienstmeisje wonen er ook. Hij krijgt een grote kamer en hij mag boeken ontvangen, zodat hij kan studeren.
Op 22 maart 1621 ontsnapt Hugo de Groot in een boekenkist.
Hij gaat naar Antwerpen en daarna naar Parijs.
In het filmpje van SchoolTV krijg je meer te horen en zien over de ontsnapping.
Na de dood van Maurits (in 1625) hoopt Hugo dat hij terug mag naar de Nederlanden, maar dat wordt geweigerd.
Om te kunnen leven krijgt hij geld van de Franse koning. Hij schrijft nog veel boeken.
Pas na zijn dood in 1645 is hij in de Nederlanden terug. Hij ligt begraven in de Nieuwe Kerk in Delft, een paar stappen van het graf van Maurits.
Afronding
Begrippen
Hugo de Groot
Nederlander die in de 17e eeuw leefde. Hij had veel verstand van alles wat met rechten te maken had. Hij was een wonderkind en studeerde al vroeg rechten en filosofie. Wordt gezien als een van de grootste juristen ooit.
Werd door Prins Maurits veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf in Slot Loevestein, maar ontsnapte in een boekenkist.
Prins Maurits van Oranje
Stadhouder van de Republiek.
Johan van Oldenbarnevelt
Raadspensionaris tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Werd uiteindelijk door Prins Maurits voor hoogverraad ter dood veroordeeld.
Slot Loevestein
Kasteel bij Zaltbommel (Gelderland). Diende tijdens en na de Tachtigjarige Oorlog als gevangenis en militair complex.
Gewest
De gewesten waren de delen van het land. Zij hadden besloten samen te werken op het vlak van buitenlandse politiek en oorlog om zo sterker te staan.
Soevereiniteit
Het hoogste gezag.
Grootmacht
Een partij, vaak een staat, met een dominante positie op een bepaald gebied.
Wapenstilstand
Een wapenstilstand, bestand of staakt-het-vuren is een officieel tussen oorlogvoerende partijen afgesproken onderbreking van oorlogshandelingen.
Economische wereldmacht
De Republiek dreef zeer veel handel (voornamelijk over zee) en werd daardoor het rijkste land ter wereld.
Kooplieden
Personen die handelsproducten kopen of verkopen om winst te maken.
Staten Generaal
Hoogste politieke bestuurlijke orgaan waarin de gewesten of provincies waren vertegenwoordigd en konden meebeslissen.
Calvinistische staat
Staat waarin de gereformeerde kerk de enige door de overheid erkende kerk was.
Stadhouder
Titel van een van de belangrijkste functionarissen in de Republiek.
Raadpensionaris
Eerste ambtenaar en adviseur op het gebied van recht. Advocaat van het land of gebied.
Eindopdracht: Toets
Als afsluiting van deze opdracht maak je de toets: 'Bloei van de Republiek'.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Het arrangement Hugo de Groot - vmbo12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 6 met het onderwerp Hugo de Groot. Hij was de grootste jurist van Nederland en misschien wel van de wereld. Hij was een wonderkind. Om zijn politieke mening werd hij gevangengenomen. Hij ontsnapte uit de gevangenis in een boekenkist. Het materiaal beschrijft wie Hugo de Groot was, wat zijn standpunten waren en welke twee onderdelen van recht hij heeft bedacht die nu nog steeds heel belangrijk zijn. Begrippen horende bij dit element zijn Prins Maurits van Oranje, Johan van Oldenbarnevelt, Slot Loevestijn, gewest, soevereiniteit, grootmacht, wapenstilstand, economische wereldmacht, calvinistische staat, stadhouder en raadspersionaris.
De tijd van regenten en vorsten (1600 - 1700);
Geschiedenis;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
1 uur en 0 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, geschiedenis, hugo de groot, jurist, ontsnapping, prins maurits, slot loevestijn, stercollectie, vmbo12, wonderkind
Hugo de Groot - vmbo12
nl
VO-content
2023-10-31 15:04:31
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 6 met het onderwerp Hugo de Groot. Hij was de grootste jurist van Nederland en misschien wel van de wereld. Hij was een wonderkind. Om zijn politieke mening werd hij gevangengenomen. Hij ontsnapte uit de gevangenis in een boekenkist. Het materiaal beschrijft wie Hugo de Groot was, wat zijn standpunten waren en welke twee onderdelen van recht hij heeft bedacht die nu nog steeds heel belangrijk zijn. Begrippen horende bij dit element zijn Prins Maurits van Oranje, Johan van Oldenbarnevelt, Slot Loevestijn, gewest, soevereiniteit, grootmacht, wapenstilstand, economische wereldmacht, calvinistische staat, stadhouder en raadspersionaris.
Hugo de Groot was de grootste jurist van Nederland en misschien wel van de wereld. Hij was een wonderkind. Om zijn politieke mening werd hij gevangengenomen. Hij ontsnapte uit de gevangenis in een boekenkist.
Aan het eind van deze les kun je:
Tijd
Intro
