In deze leerlijn leren jullie alles wat je moet weten over zinsontleding.
De volgende onderdelen worden in deze leerlijn behandeld:
- Persoonsvorm
- Onderwerp
- Gezegde
- Lijdend voorwerp
- Meewerkend voorwerp
- Bijwoordelijke bepaling
Werk op je eigen tempo aan alle onderdelen en sluit de leerlijn af met de toets.
Je krijgt drie lesuren de tijd om deze leerlijn af te ronden.
Succes!
Voor de leraar
Achtergrondinformatie.
Naam leerlijn: Grammatica redekundig ontleden.
Voor wie: Deze leerlijn is bedoeld voor 3K en biedt theorie en ondersteunende opdrachten aan.
Visie: Uit ervaring blijkt dat veel leerlingen moeite hebben met redekundig ontleden. Om de stof interessanter te maken, is dit arrangement ontwikkeld. Naast de uitleg van de docent geeft dit arrangement mogelijkheid om de theorie te beheersen door extra uitleg d.m.v. filmfragmenten en door oefeningen op verschillende websites.
Doelen: Aan het eind van deze leerlijn kennen de leerlingen de begrippen, herkennen ze de begrippen in zinnen en kunnen ze de theorie toepassen.
Inhoud
In deze leerlijn worden de volgende onderdelen behandeld:
- Persoonsvorm
- Onderwerp
- Gezegde
- Lijdend voorwerp
- Meewerkend voorwerp
- Bijwoordelijke bepaling
De leerlijn wordt afgesloten met een eindtoets waarin alle begrippen terugkeren.
Leeractiviteiten
Leerlingen werken individueel aan deze leerlijn.
Rol leraar
De leraar heeft de theorie aan de leerling uitgelegd. De oefeningen kunnen gebruikt worden door leerlingen om de theorie beter te beheersen. Binnen dit arrangement kunnen leerlingen zelfstandig aan de slag.
Tijd
De benodigde tijd zal per leerling verschillen.
Toetsing
Aan het eind van dit arrangement is er een afsluitende toets.
Persoonsvorm
Uitleg persoonsvorm
Hoe vind ik de persoonsvorm (pv)?
De persoonsvorm (pv) is altijd een werkwoord.
Je kunt de persoonsvorm op 2 manieren vinden:
1. Zet de zin in een andere tijd. De persoonsvorm verandert.
Vb. Christian zit op de fiets. -> Christian zat op de fiets.
Zit = persoonsvorm.
2. Verander het aantal. De persoonsvorm en het onderwerp veranderen.
Vb. Christian zit op de fiets. -> Christian en Rick zitten op de fiets.
Zit = persoonsvorm, Christian = onderwerp.
Je kunt ook nog een vraagzin maken.
Vb. Christian zit op de fiets -> Zit Christian op de fiets?
Het eerste woord is de persoonsvorm.
Let op: Bij een samengestelde zin vb. Christian zit op de fiets en Rick loopt op straat zitten twee persoonsvormen, maar je vindt er maar één als je de vraagzin toepast.
Wil je nog meer uitleg? Kijk dan naar het onderstaande filmpje.
Oefeningen persoonsvorm
Klik op de volgende links om de persoonsvorm te oefenen. Begin met een makkelijke oefening en ga dan over naar een moeilijke oefening. Vond je deze oefeningen makkelijk, klik dan op de link onder Extra uitdagend om te kijken of je die opdrachten kunt uitvoeren.
Als je weet wat de persoonsvorm (pv) is, stel je de volgende vraag om het onderwerp (ow) te weten te komen.
Wie of wat + PV = OW
Vb: De jongens spelen op straat
PV = spelen
OW = wie spelen? De jongens
De jongens is het onderwerp.
Veranderingsproef
Je kunt ook kijken naar welk zinsdeel er mee moet veranderen als je persoonsvorm van het enkelvoud in het meervoud zet, of van het meervoud in het enkelvoud. Het zinsdeel dat ook moet veranderen is het onderwerp.
Vb: De jongens spelen op straat
PV = spelen Veranderingsproef: De jongen speelt op straat.
De jongens verandert in de jongen en is dus het onderwerp.
Wil je nog meer uitleg? Kijk dan naar het onderstaande filmpje
Oefeningen onderwerp
Klik op de volgende links om het onderwerp te oefenen. Begin met een makkelijke oefening en ga dan over naar een moeilijke oefening. Ga als laatste aan de slag met de persoonsvorm en het onderwerp.
Het gezegde bestaat altijd uit alle werkwoorden uit de zin. Het gezegde geeft aan dat iemand iets is, dat iemand iets doet of dat er iets gebeurt. De persoonsvorm is dus ook een deel van het gezegde.
Vb. Wij gaan in het meer vissen.
Persoonsvorm = gaan
Alle andere werkwoorden = gaan vissen
Gezegde = gaan vissen
Let op: soms wordt een werkwoord gesplitst in twee delen.
Vb. Hij schrijft zich in voor de hardloopwedstrijd
Het werkwoord is inschrijven. Dit is ook het gezegde van deze zin.
Bekijk onderstaand filmpje om nogmaals de uitleg duidelijk te krijgen
Oefeningen gezegde
Klik op de volgende links om het gezegde te oefenen. Begin met een makkelijke oefening en ga dan over naar een moeilijke oefening. Ga als laatste aan de slag met de splitsbare werkwoorden.
De bijwoordelijke bepaling is alles in de zin wat je nog geen naam gegeven hebt. De bijwoordelijke bepaling geeft antwoord op vragen als: wanneer, waar, hoe laat, met wie, waarom, enz. Bijwoordelijke bepaling is het enige zinsdeel wat vaker in een zin kan voorkomen.
Vb. Hij gaat altijd op donderdagavond met de auto naar de hockeytraining.
Persoonsvorm = gaat
Onderwerp = Hij
Bijwoordelijke bepaling = altijd
Bijwoordelijke bepaling = op donderdagavond ( wanneer )
Bijwoordelijke bepaling = met de auto ( hoe )
Bijwoordelijke bepaling = naar de hockeytraining ( waar )
Kijk voor extra uitleg het volgende filmfragment.
Oefeningen bijwoordelijke bepaling
Klik op de volgende links om de bijwoordelijke bepaling te oefenen. Begin met een makkelijke oefening en ga dan over naar een moeilijke oefening.
Het arrangement Grammatica zinsdelen is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Eva Hulshof
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2017-02-23 13:04:07
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Eindtoets
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
