Werkwoord

Werkwoord

Werkwoorden (ww) geven aan:

  • wat er gebeurt;
  • wie/wat iets doet.

Het zelfstandig werkwoord (zww) is het belangrijkste werkwoord van de zin. Door de vorm waarin het ww staat, weet je de tijd, zoals: tegenwoordige, verleden of toekomende tijd. Als een zin meer dan één ww heeft, is één daarvan een hulpwerkwoord en het andere een koppelwerkwoord of zww.

Voorbeeld

Jan zit (hulpwerkwoord) op zijn kamer huiswerk te maken. (koppelwerkwoord of zww.)
De radio staat veel te hard.
 

Het ww past zich aan het ow van de zin aan. Als het ow in de eerste persoon enkelvoud staat, moet het ww dat ook zijn.

Voorbeeld

  • Ik loop naar school.
  • Wij lopen naar school.

 

In deze tijd kan een ww staan:

  • hele ww of infinitief (inf): spelen;
  • pv tegenwoordige tijd (pvtt): (ik) speel, (ze) speelt, (jullie) spelen;
  • pv verleden tijd (pvvt): speelde, speelden;
  • voltooid deelwoord (vd): gespeeld;
  • onvoltooid deelwoord (od): spelend.

Op de volgende pagina's lees je over zwakke en sterke werkwoorden en over samengestelde werkwoorden.

Sterke of zwakke werkwoorden

Werkwoorden worden verdeeld in zwakke en sterke werkwoorden.

Bij sterke werkwoorden verandert de klinker van de stam.

Voorbeeld
tegenwoordige tijd: De jongen leest een boek.
verleden tijd: De jongen las een boek.
Lezen is een sterk werkwoord.

Bij zwakke werkwoorden verandert de klinker van de stam niet.

Voorbeeld
tegenwoordige tijd: Het meisje wandelt naar huis.
verleden tijd: Het meisje wandelde naar huis.
Wandelen is een zwak werkwoord.

Op de volgende pagina lees je over samengestelde werkwoorden.

Samengestelde werkwoorden

Een samengesteld werkwoord is een werkwoord dat is opgebouwd uit twee delen die ook als losse woorden voorkomen.

Voorbeeld

  • dichtdoen
  • gelijkmaken
  • kapotmaken
  • losmaken
  • opkopen
  • thuiskomen

Soms worden er andere woorden geplaatst tussen de delen van het samengestelde werkwoord.

Voorbeeld

  • Zij komen op woensdag altijd samen.

Soms worden de delen aaneengeschreven.

Voorbeeld

  • Ik vind dat hij overdrijft.


In het Nederlands gebruiken we veel werkwoorden die uit het Engels komen, zoals organizen of uploaden. Tip: Kijk of er een werkwoord in het Nederlands is met dezelfde betekenis, zodat iedereen je goed kan begrijpen. 

  • Het arrangement Werkwoord is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-08-16 13:22:52
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    De Kennisbanken bevatten de theorie bij de opdrachten.
    Leerinhoud en doelen
    Nederlands;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    kennisbank, leerlijn, rearrangeerbare
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.