Nederland kwam gehavend uit de Tweede Wereldoorlog. Het herstel van de schade en wederopbouw van de economie vormde een belangrijke uitdaging. Er werd op vele manieren samengewerkt om het land weer op te bouwen. Dat gebeurde met veel succes.
De vooroorlogse maatschappij in Nederland was nog sterk verzuild.
Verkiezingsaffiche van de communistische partij (CPN) in 1946.
Afbeelding links: Verkiezingsaffiche van de Partij van de Arbeid (PvdA) in 1946.
De welvaart van de jaren vijftig en zestig maakte voor jongeren een nieuwe manier van leven mogelijk. Met zelf verdiend geld kochten jongeren afwijkende kleding en gedroegen zij zich anders dan hun ouders. Jongeren vormden een eigen cultuur waarin muziek en kleding een belangrijke rol speelden.
Veel jongeren zetten zich af tegen hun ouders die als burgerlijk en materialistisch bestempeld werden. Veel jongeren wilden zich bevrijden van de burgerlijke cultuur van hun ouders. Zij zochten naar nieuwe waarden die hun leven zin konden geven.
Een proces wat al in de jaren zestig voelbaar was, zette door in de jaren zeventig: de ontkerkelijking en ontzuiling. Jongeren lieten zich niet meer voorschrijven dat hun leefwereld beperkt was tot die van de eigen zuil.
"Doe nooit wat je moeder zegt, dan komt allemaal terecht" zijn woorden die typerend zijn voor de schrijfster Annie M.G. Schmidt en heel goed passen in het tijdsbeeld.
Vanaf het einde van de jaren vijftig was de harmonieuze periode van de wederopbouw voorbij.
Door de toegenomen welvaart en mondigheid eisten burgers op allerlei terreinen meer inspraak. Het gezag van de traditionele leiders en gezagsdragers brokkelde in snel tempo af.
De traditionele politieke partijen werden uitgedaagd door nieuwe partijen of door progressieve stromingen binnen de eigen gelederen.
Mondige burgers namen niet meer klakkeloos aan wat de overheid hen voorspiegelde. Dat was bijvoorbeeld het geval met kernenergie. Omdat de daaraan verbonden gevaren volgens velen onaanvaardbaar groot waren, werd er veel tegen geprotesteerd.
Nederlands-Indië is in 1949 onafhankelijk geworden onder de naam Indonesië. Suriname werd zelfstandig in 1975. De inwoners van beide voormalige koloniën werden voor de keus gesteld: blijven of verhuizen naar Nederland. De meesten bleven, maar duizenden Molukkers en Surinamers kozen voor Nederland. Zo werd Nederland na 1949 en opnieuw in 1975 een stuk gekleurder.
Joop den Uyl (1919 - 1987)
Hans Wiegel (1941 - ...)
Hans van Mierlo (1931 - 2010)
Van Agt (1931 - …)
Direct na de Tweede Wereldoorlog lag de herinnering aan de crisis van de jaren dertig nog vers in het geheugen. De ellende van die jaren mocht niet terugkeren. Daarover waren de meeste politieke leiders het na de oorlog eens.
Door de eensgezinde inspanningen tijdens de wederopbouw groeide de welvaart. In de jaren vijftig was Nederland opnieuw een welvarend land geworden.
De technologische ontwikkelingen en de economische groei in de jaren na de oorlog hadden grote gevolgen.
Het beleid om de lonen kunstmatig laag te houden werd in 1963 door de regering opgegeven. Door de snel stijgende lonen kregen mensen meer te besteden.
De periode na de Tweede Wereldoorlog kenmerkt zich ook door allerlei technologische ontwikkelingen.
Tijdens de eerste jaren van de wederopbouw is er nog weinig aandacht voor het onderhoud van de dijken. Als het in de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 enorm stormt, overstroomt een groot deel van Zeeland, een deel van Zuid-Holland en een deel van Noord-Brabant.
Hoe sterk de Nederlandse consumptiemaatschappij afhankelijk is geworden van energie blijkt in 1973 als een aantal Arabische olieproducerende landen opzettelijk een wereldwijd tekort aan aardolie creëren. Nederland was een van de landen die werd geboycot door een aantal landen uit het Midden-Oosten.
In Nederland is koken op gas heel gewoon, niet zo gek als je bedenkt dat in Groningen (Slochteren) in 1959 de op een na grootste toen bekende gasvoorraad ter wereld werd ontdekt. Het gasveld wordt wel de kurk genoemd waarop de Nederlandse economie en welvaart drijven: voor de Nederlandse overheid is het gas een zeer belangrijke inkomstenbron.
Het arrangement Geschiedenis Tijdvak 10 03 - Sociaal-culturele veranderingen en toenemende pluriformiteit is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.
- Auteur
- Laatst gewijzigd
- 2025-08-21 13:01:48
- Licentie
-
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
- het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
- het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
- voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
- Toelichting
- De Kennisbanken bevatten de theorie bij de opdrachten.
- Leerinhoud en doelen
- Geschiedenis;
- Eindgebruiker
- leerling/student
- Moeilijkheidsgraad
- gemiddeld
- Trefwoorden
- kennisbank, leerlijn, rearrangeerbare, rearrangeerbare leerlijn
